Postęp techniczny i jego typy w XIX i XX wieku.
Postęp wydajności - zastępowanie pracy ludzkiej przez maszyny, postęp wydajności jest kapitałochłonny, powoduje bezrobocie technologiczne (potrzeba coraz mniej ludzkich rąk do pracy).
Postęp nowości - wytwarzanie nowych produktów zaspokajających lub stwarzających i zaspokajających nowe potrzeby społeczne (poszerzanie rynku), postęp nowości jest kapitałochłonny, wiedzochłonny i pracochłonny aż do lat 70-tych XX wieku, spowodował zmiany w strukturze zawodowej ludności.
Postęp techniczno-organizacyjny - doskonalenie narzędzi i sposobów wytwarzania, normalizacja, standaryzacja, produkcja potokowa (taśmowa) i gniazdowa, powstanie globalnej łączności - ułatwienia w obiegu informacji (także technologia), obrocie kapitałem i towarami, narastanie międzynarodowego podziału pracy, powstanie przemysłu, Badania i Rozwój - BiR, postęp techniczno-organizacyjny prowadzi do zmniejszenia udziału pracy fizycznej na rzecz pracy umysłowej i przesuwanie siły roboczej z produkcji dóbr do usług.
XIX wiek
- postęp techniczny rozpoczyna się od rewolucji przemysłowej w Anglii, rozwija się przemysł żelazny, który w znacznym stopniu przyczynił się do zmechanizowania pracy, przez co zwiększyła się jej wydajność
- wprowadzenie maszyn z początku wprowadzenie maszyn spowodowało wzrost zatrudnienia w warsztatach tradycyjnych, gdyż te nie wytrzymywały konkurencji; w późniejszych latach maszyny spowodowały bezrobocie technologiczne
- postęp techniczny i urbanizacja spowodowały migrację ludności wiejskiej do miast i zmianę ich sposobu myślenia, czego efektem był spadek liczby ludności
- pojawiły się nowe warstwy społeczne - burżuazja przemysłowa i proletariat
koniec XIX wieku
- pojawia się zapotrzebowanie na wykwalifikowaną siłę roboczą, gdyż zwykły robotnik nie umie obsłużyć skomplikowanej maszyny
- pojawiają się nowe technologie, wzrasta produkcja stali - surowiec lepszy niż żelazo, gdyż bardziej plastyczny - stal staje się tania i ogólnodostępna
- powstają nowe wynalazki - napęd parowy - rozwija się kolej a razem z nią transport surowców, a następnie ludności
- rozwój kolei spowodował zapotrzebowanie na mosty, tunele, torowiska
- rozwój przemysłu chemicznego - produkcja barwników, lekarstw, nawozów chemicznych, włókien sztucznych
- pojawia się silnik spalinowy na benzynę, który z czasem stworzył nowe możliwości transportowe
I poł XX w.
- wzrost znaczenia przemysłu chemicznego - wulkanizacja kauczuku - guma, mydło i środki piorące, sztuczny jedwab, bakelit
- rozwija się przemysł elektryczny - produkcja i przesyłanie prądu - prądnica i silnik elektryczny, sieć elektryczna i żarówka - przedsiębiorstwa mogą teraz pracować na trzy zmiany gdyż oświetlenie elektryczne jest bezpieczniejsze od lamp gazowych
- dzięki przesyłowi prądu powstają takie urządzenia jak telegraf Morsea, telefon, tramwaj, radio, telewizja
- przemysł nowych silników - silnik elektryczny, silnik spalinowy turbina parowa - zaspokaja popyt na nowe źródła napędu => płyn wybuchowy Benza (benzyna); silniki te znajdują zastosowanie m.in. w przemyśle, żegludze i do napędu samochodów
- rozwija się przemysł samochodowy, a także powoli lotniczy - nowe środki transportu
II poł. XX w.
- rozwój przemysłów: informatycznego, jądrowego, biotechnologicznego (genetyka)
- nowoczesne technologie, dynamiczny rozwój
- dzięki rozwojowi lotnictwa szybki transport między kontynentami (ważne dla transportu żywności itp.)
- dzięki rozwojowi systemów informatycznych szybki przesył informacji co usprawniło w znacznym stopniu pracę takich instytucji jak banki, giełda i instytucje rządowe
- rozwój przemysłu zbrojeniowego, nowe technologie wojenne
- loty kosmiczne.