KOORDYNACHA MOTORYCZNA
1.Jako zdolnośc, czyli konstrukty określające względnie utrwalone i uogólnione formy przebiegu procesów regulacyjnych.
2. Jako proces, czyli funkcjonalny system sterowania i regulacji organizacji inf. czynności ruchowej.
KOORDYNACYJNE ZDOLNOŚCI-rozwijają się głównie na podłożu neurofizjologicznych mechanizmów organizjacji inf.,tj. funkcjonalnego systemu sterowania i regulacji ruchami. Elementy tego systemu tworzą:-centralny układ nerwowy -uk.narządów odbiorczych(receptory) -uk.mięśniowy(efektory)
SKŁADOWE SYSTEMY ORG.INFORMACJI
Odbieranie inf.-sprwanośc funkcji tele-,kontakto-, proprioreceptorów(m.in.szybkośc pobudzenia, przewodzenia czucia, zróżnicowanie przewodzenia, współdziałanie pomiędzy analizatorami, łącznie ze zjawiskami kompensacyjnymi).
Przetwarzanie inf.-sprawnośc syntezy aferentnej i reaferentnej, optymalizacji procesów pobudzenia, hamowania impulsów, sprawnośc procesów koncepcyjnych, optymalizacyjnych i decyzyjnych, efektywnośc działania korowych ośrodków.
Przechowywanie inf.-skutecznośc tworzenia i utrwalania śladów pamięciowych, ich łączenie w neuronalne sieci w synapsach komórek nerwowych, samoregulujące procesy postrzegania, gromadzenie śladów postrzegania, programów i schematów ruchowych dośw. oraz skutecznośc ich adekwatnego wykorzystania.
Odprowadzanie inf.-sprawnośc sterowania mięśni, optymalne sinergie o fiksacje mięśniowe, efektywnośc rozluźnień mięśni, ekononizacja i sprwanośc intermuskularnej regulacji.
ZDOLNOŚCI KOORDYNACYJNE-określają możliwości org.w zakresie wykonywania dokładnych i precyzyjnych ruchów w zmieniających się warunkach zewn.(zmiany płaszczyzn, kierunku i osi ruchu).
POZIOMY WYMOGÓW KOORDYNACYJNYCH
I poziom-charakteryzują zdolności do sterowania i regulacji przestrzenną dokładnością prostych, znanych i kierowanych czynności ruchowych wykonywanych w standardowych warunkach bez ograniczenia czasowego(dokładnośc); zdolnośc do precyzyjnej regulacji ruchów.
II poziom-wyznaczają zdolności do sterowania i regulacji przestrzenną dokładnością krótkotrwałych i szybkich czynności ruchowych w standardowych warunkach(dokładnośc+szybkośc); zdolnośc do koordynacji w ograniczonym czasie.
III poziom-określają zdolności do dokładnego i powolnego sterowania i regulacji przebiegu nieznanych czynności w zmiennych warunkach(dokładnośc+zmiennośc); zdolności do koordynacji w niestandardowych warunkach.
IV poziom-określają zdolności precyzyjnego sterowania i regulacji przebiegu nieznanych, szybkich czynności ruchowych wykonywanych w zmiennych warunkach i syt.(dokładnośc+szybkośc+zmiennośc); zdolnośc do adekwatnego dostosowania i przestawienia motorycznego.
ZDOLNOŚCI SZYBKIEJ REAKCJI MOTORYCZNEJ
Pozwala na szybkie zainicjowanie i wykonanie celowego, krótkotrwałego działania ruchowego na określony sygnał, w którym może byc zaangażowanie całe ciało lub jego części. Reakcja powinna przy tym następowac w najstosowniejszym momencie i szybkością adekwatną do zadania.
W czynnościach wymagających szybkiej reakcji dominująca rola przypada na przetwarzanie onf.pochodzących z różnych analizatorów:
-optycznych -akustycznych -kinestetycznych i dotykowych
1.reakcja prosta(pojedyncze sygnały) 2.reakcja złożona(większa liczba sygnałów) -reakcja wyboru(wybór jednego z wielu możliwych rozwiązań) -reakcja różnicowa(reagowanie na większą liczbę sygnałów).
ZDOLNOŚĆ SPRZĘŻENIA RUCHÓW
do powiązania i koordynowania ruchów części ciała pod kątem osiągnięcia zamierzonego celu działania. Zapewnia celową org. ruchów cz.ciała, prowadząc do integracji czasowych, przestrzennych i dynamicznych parametrów ruchu i podporządkowania ich zad.realizowanemu przez całe ciało.
TESTY OCENIAJĄCE POSZCZEGÓLNE ZDOLNOŚCI:
wytrzymałośc siłowa - p.z. do przysiadu, wyrzut nóg do podporu przodem, powrót do przysiadu, podskok i klaśnięcie nad głową. Chłopak 60s.Liczy się liczba powtórzeń.
siła statyczna m.przedramienia -dynamometr-ścisk przy ręce wyprostowanej. 2 próby. Ważniejsza-mocniejsza.
siła dynamiczna kończyn dolnych - skok w dal z miejsca. Z 3 skoków wybieramy najdalszy. Mierzony w cm.
kończyny górne -rzut piłką lekarską. Mierzymy w cm. 2 próby. Rzut w przód lub w tył.
m.brzucha -p.leżąc, nogi zgięte, ręce na klatce. Liczymy ilośc brzuszków. W czasie 30sek. Na materacu, jedna osoba trzyma za stopy.
siła względna obręczy barkowej - zwis na drążku. Mierzymy w sek.
Szybkośc -skipy z klaśnięciem pod udami w czasie 10sek. Liczba klaśnięc.
Zwinnośc -bieg z przewrotem w przód na materacu. 2 chorągiewki, materac, czasomierz-stoper. mierzymy w sek. Okrążenia chorągiewek.
Równowaga statyczna - deska 30x60cm. Stanie na równoważni. Mierzymy czas.
Równowaga dynamiczna -obroty w miejscu. w danym miejscu. oczy zawiązane. pałeczka lekkoatletyczna-dotknięcie nią stojaka-jakiś pręt.
Szybkośc reakcji -puszczenie pałeczki przez 1 osobę. 2 osoba siedząca na krześle łapie pałeczkę jak najszybciej potrafi. Mierzymy w cm.dł.odcinka opadniętego. liczymy śr.arytmetyczną.
RÓWNOWAGA- utrzymanie(równowaga statyczna) stabilnej pozycji ciała oraz zachowanie lub odzyskanie(równowaga dynamiczna) tego stanu podcazs czynności ruchowej albo bezpośrednio po jej wykonaniu.
RYTMIZACJA- uchwycenie, zapamiętanie, odtwarzanie i realizowanie dynamicznej struktury ruchów cyklicznych i acyklicznych, przejawiające się w ich dostosowaniu do podanego rytmu zewnętrznego lub przyjęcie celowego rytmu własnego.3 aspekty: siłowe(im dalej do celu tym mocniej-golf.podania,rzuty), przestrzenne(orientacja położenia-płotki,skok w dal), czasowe.
DOSTOSOWANIE- wdrożenie optymalnego programu działań ruchowych oraz jego modyfikowanie i przestawienie zgodnie z powstałą lub przewidywaną zmianą sytuacji.
RÓŻNICOWANIE- wysoka dokładność i ekonomia wykonywania ruchów częściowych oraz poszczególnych faz w całości czynności ruchowej.