POLITECHNIKA KOSZALIŃSKA
WYDZIAŁ BUDOWNICTWA I INŻYNIERII ŚRODOWISKA
KIERUNEK : INŻYNIERIA ŚRODOWISKA
PRACOWNIA GEODEZJI
LABORATORIUM NR 6
TEMAT : Niwelacja reperów.
Data wykonania laboratorium: 10.04.1997
Data złożenia sprawozdania: 17.04.1997
Zaliczenie:
PROWADZĄCY: WYKONAŁ ZESPÓŁ: mgr inż. Zofia Laskowska Agnieszka Byczkowska
Tomasz Sikorski
Szczepan Szcześniak
Mariusz Wojnicz
1.Cel ćwiczenia.
Celem tego ćwiczenia jest wyznaczenie wysokości dwu punktów (których wysokość jest nam notabene znana) na podstawie pomiaru ciągu niwelacyjnego dwustronnie nawiązanego.
2.Wstęp teoretyczny.
Mamy założone dwa repery robocze (RP4 i RP5) znajdujące się na ciągu łączącym dwa repery (RPA i RPWF) o znanych wysokościach. Pomiar w takim przypadku wykonujemy tylko w jednym kierunku, metodą niwelacji ze środka, idąc
z pomiarem od jednego reperu do drugiego, przy czym na każdym stanowisku wykonujemy dwie pary odczytów po uprzednim poruszeniu i zrektyfikowaniu niwelatora. Ponieważ pomiar prowadzimy od reperu RPA w kierunku reperu RPWF, to na każdym stanowisku odczyt na łacie ustawionej w kierunku reperu RPA, będzie odczytem wstecz natomiast w kierunku reperu RPWF, będzie odczytem w przód.
W punkcie wyjściowym (na reperze RPA) ustawiamy łatę Ł1, a na reperze RP5 łatę Ł2. W równych odległościach, nie większych jednak niż 50m, od łat ustawiamy niwelator i dokonujemy odczytu wstecz i w przód dwukrotnie po uprzednim poruszeniu i zrektyfikowaniu niwelatora, a wyniki zapisujemy w dzienniku pomiarowym w odpowiednich rubrykach (dziennik pomiarowy dołączony został do sprawozdania). Przy pogodzie jaka panowała dwie różnice wysokości nie powinny różnić więcej niż 4mm. Jako wartość ostateczną przyjmujemy średnią arytmetyczną. Po wykonaniu pomiaru i obliczeniu różnic przenosimy niwelator na stanowisko następne. Łatę stojącą na reperze wyjściowym przenosimy na reper RP4, natomiast łata Ł2 pozostaje na miejscu, obracamy ją tylko w stronę niwelatora. Pomiarów dokonujemy analogicznie jak na stanowisku pierwszym. Podobnie postępujemy na następnym stanowisku. Aby wyznaczyć wysokości reperów roboczych, należy przeprowadzić wyrównanie pomiarów. Sumujemy różnice wysokości na odcinkach ciągu między poszczególnymi reperami i sprawdzamy rzeczywistą różnicę między reperami RPA i RPWF (ΔH). Różnica tych wielkości stanowi odchyłkę naszego ciągu:
Odchyłkę rozrzucamy dodając poprawki do każdej części ciągu, proporcjonalnie do długości odcinka. W naszym przypadku będzie to:
Dodając obliczone poprawki do pomierzonych różnic wysokości, otrzymujemy poprawione różnice wysokości - wyrównane przyrosty wysokości. Dodając kolejno wyrównane przyrosty wysokości do wysokości reperu wyjściowego, otrzymujemy wysokości niwelowanych reperów roboczych, które wynoszą odpowiednio:
W rzeczywistości wysokości te wynoszą odpowiednio:
Wyniki nasze są zatem bardzo zbliżone do rzeczywistych.
3.Uwagi i wnioski.
W związku z paskudną aurą, co było bezpośrednią przyczyną drgań kompensatora i nie pionowego trzymania łat pomiarowych (co odbiło się na dokładności naszych pomiarów), a także przez zakłócanie pracy niwelatora przez członków zespołu, błąd dopuszczalny został podwojony (co jest w pełni uzasadnione). Przy takiej pogodzie niwelacja nie powinna być w ogóle wykonywana i mamy nadzieję, że taka pogoda nie powtórzy się już więcej. Odległość niwelatora od reperów wyznaczana była przy pomocy odczytu górnej i dolnej nitki krzyża nitek według następującej zależności:
Obliczeń wielkości tej nie ma w sprawozdaniu, ponieważ wykonywane były
w pamięci przez prowadzącego dziennik pomiarowy.