Skutki działania wysokich temperatur i znacznej wilgotności powietrza na organizm człowieka
Postać	Przyczyny	Objawy kliniczne	Postępowanie	Leczenie	Rokowanie
Skurcze cieplne Heat crams	Wykonywanie ciężkiej pracy fizycznej przy wysokiej temperaturze i wilgotności powietrza w otoczeniu. Znaczna utrata wraz z potem wody i elektrolitów.	Wystąpienie bolesnych skurczów mięśni narażonych na znaczny wysiłek.	Należy możliwie szybko uzupełnić w organizmie niedobory wody i elektrolitów.	Podanie 2 -3 litrów wody z dodatkiem soli mineralnych lub soków owocowych do wypicia.	Pomyślne. Objawów szybko ustępują po uzupełnieniu niedoborów wody oraz elektrolitów.
Porażenie słoneczne Sun stroke	Długie przebywanie bez nakrycia głowy przy słonecznej i upalnej pogodzie. Bezpośrednie narażenie głowy na działanie promieni słonecznych i UV.	Skóra twarzy gorąca i czerwona. Pozostała skóra blada i zimna. Ciepłota ciała podwyższona. Mdłości i wymioty, sztywność karku, czasami utrata przytomności. Może wystąpić równocześnie z udarem cieplnym.	Umieszczenie w cieniu i chłodzie skóry głowy oraz ciała zimną wodą.	Podanie do wypicia 2 -3 litrów wody z dodatkiem soli mineralnych lub soków owocowych do wypicia, albo przetoczenie 5% glukozy w 0,9% NaCl dożylnie. Przy utracie przytomności - ułożenie ciała w pozycji bezpiecznej.	Pomyślne.
Uraz cieplny Heat exhaustion	Wykonywanie ciężkiej pracy fizycznej przy wysokiej temperaturze i wilgotności powietrza w otoczeniu. Zaburzenia termoregulacji, oraz wtórna utrata chlorku sodu i wody.	Skóra blada, zimna, pokryta obfitym potem. Uczucie znużenia, bóle głowy, nudności, dezorientacja, znacznego stopnia osłabienie, majaczenia, śpiączka, zapaść naczyniowa. Ciepłota ciała podwyższona do 41°C. .	Rozebrać pacjenta, obniżyć możliwie szybko temperaturę ciała do 38°C. przez kąpiel lub spryskiwanie skóry wodą i chłodzenie strumieniem powietrza z wentylatora - co zwiększa oddawanie ciepła z organizmu przez powierzchnię skóry. Kontrola EKG i CVP. Ułożenie w pozycji horyzontalnej.	Podanie 2 -3 litrów wody z dodatkiem soli mineralnych lub soków owocowych do wypicia lub przetoczenie 5% glukozy w 0,9% NaCl dożylnie w ilości: 500 do 2000 ml. Podanie tlenu do oddychania.	Unikanie wysokich temperatur i wysiłków fizycznych w gorących pomieszczeniach, noszenie odpowiedniej odzieży. Uzupełnianie płynów. Przebywanie w chłodnych, klimatyzowanych pomieszczeniach. Śmiertelność w wyniku urazu cieplnego dochodi do 10 - 80%..
Udar Cieplny Heat stroke	Wykonywanie ciężkiej pracy fizycznej w wysokiej temperaturze i wilgotności powietrza = nagromadzenie nadmiernej ilości ciepła w organizmie = zahamowanie jego wymiany z otoczeniem. Zaburzenia i załamanie się mechanizmów termoregulacji, zapaść naczyniowa oraz wtórna utrata chlorku sodu i wody.	Początkowo objawy typowe - jak w urazie cieplnym. Skóra gorąca, zaczerwieniona i sucha. Ciepłota ciała 42 - 43,5°C. Zaburzenia widzenia, osłabienie siły mięśniowej, utrata świadomości z drgawkami, skąpomocz. Wzrost poziomu hemoglobiny i hematokrytu. Tętno i oddechy przyśpieszone.	Rozebrać pacjenta, obniżyć możliwie szybko temperaturę ciała do 38°C. przez kąpiel lub spryskiwanie skóry wodą i chłodzenie strumieniem powietrza z wentylatora - co zwiększa oddawanie ciepła z organizmu przez powierzchnię skóry. Ułożenie w pozycji horyzontalnej. Kontrola EKG i CVP. Umieszczenie w chłodznym i klimatyzowanym pomieszczeniu.	Leczenie wstrząsu. Podanie tlenu do oddychania. Przetoczenie 5% glukozy w 0,9% NaCl dożylnie w ilości: 500 do 2000 ml.	Trwałe uszkodzenia: wątroby w 10% - (wymagające jej przeszczepienia) nerek i pozostałych narządów. Śmiertelność podczas leczenia szpitalnego oraz w pierwszym roku po udarze cieplnym dochodzi do 21%.

Tabela 1.2.1 (Cz.II)

---