Nauka administracji
Wykład pierwszy z dnia 17.04.2004
Nowoczesna administracja pojawiła się w XVII wieku od tego momentu należy mówić o badaniach nad administracją publiczną wcześniej funkcja administrowania miała miejsce z tym że nie była ta funkcja wyodrębniona . Dopiero XVII wiek przyniósł rozróżnienie między sądownictwem a władzą wykonawczą dopiero wtedy zaczęła kształtować się nowoczesna ówczesna administracja , która jest oparta na kilku podstawowych zasadach czyli zasadach profesjonalizmu, hierarchizacji , specjalizacji pracy i to było bardzo istotne zwłaszcza dla ówczesnych władz demokratycznych administracja działająca zgonie z nowymi wymogami wynikającymi z konstrukcji państwa prawnego.
Jeżeli chodzi o historie badań nad administracją to należy zacząć od wskazania na działalność kameralistów . Kameralistyka to określenie wywodzi się od określenia kamery czyli skarbu państwa tak więc kameraliści to byli ci co zajmowali się skarbem państwa , czyli kwestiami gospodarczymi ,finansowymi i na tym koncentrowały się ich zasadnicze cele ich punkt wyjścia dla ich rozważań. Należy mieć świadomość , że badania kameralistów były bardzo mocno pomieszane z rozważaniami na tematy uboczne czyli nie związane ściśle z problematyką kamery to były czasy oświecenia wtedy to próbowano zastanawiać się nad tym jak powinno być zbudowane państwo jak powinno funkcjonować społeczeństwo i naczelnym motywem tych rozważań było dążenie do osiągnięcia szczęścia , doskonałości ,racjonalności . Twórczość kameralistów jest w pewnym stopniu oparta na rozważaniach na temat tego co było co ówcześnie istniało ale też w pewnym stopniu jest to twórczość traktująca jak powinno być urządzone państwo aby odpowiadało przyjętym założeniom .Kameraliści zajmowali się i organizacją administracji i polityką i ekonomią ,statystyką tak więc w istocie rzeczy jeśli chodzi o ten przedmiot to był on zróżnicowany .Bardzo istotne jest rozróżnianie przez kameralistów miedzy administracją państwową ( instytucją wykonawczą) i sądownictwem .Kameraliści nie dysponowali żadna metodologią badań dlatego ocenia się ich twórczość sprawiającą wrażenie twórczości chaotycznej, nie uporządkowanej . Kameralistyka to są badania charakterystyczne dla Niemiec , tam też rozwinęła się przede wszystkim. Natomiast we Francji w tym samym czasie zaczął się rozwijać dość zbliżony kierunek badań nad administracją z tym że we Francji skoncentrowano się na tak zwanej policji administracyjnej ówcześnie to określenie policja miało inne znaczenie niż współcześnie ponieważ to określenie oznaczało działanie administracji polegającą na wydawaniu nakazów, zakazów ich kontrolowaniu nad przestrzeganiem wykonywania ich i nawet niekiedy współcześnie też używa się tego określenia policja administracyjna. Tak więc we Francji działali policyści , którzy zajmowali się aspektami władczymi działalności administracji. Policyści zajmowali się prawnymi aspektami działalności administracji nie interesowało ich tylko w jaki sposób administracja oddziaływuje w tej sferze ale i na podstawie czego ale i jakich norm prawa może prowadzić działalność . Kwestie gospodarcze zeszły na dalszy plan działania policystów.
XIX wiek doprowadził do ograniczenia i zaprzestania działalności kameralistów i policystów i przyczyną tego były dość istotne przekształcenia dotyczące samego sposobu myślenia o państwie pojawienie się pewnych koncepcji doktrynalnych powodowało że inne sprawy zaczęły budzić zainteresowania . Wiek XIX to okres gdzie zaczęła kształtować się koncepcja państwa prawnego w Niemczech i wywarła ona olbrzymi wpływ na pozostałą część Europy ale i we Francji zaczęło obowiązywać przekonanie o konieczności badania prawa administracyjnego jako tego najważniejszego elementu w funkcjonowaniu administracji . Wiąże się to z koncepcją państwa liberalnego, konstytucyjnego i odejściem od koncepcji państwa policyjnego . W państwie policyjnym przyjmowano, że władza działa w interesie poddanych i że zadaniem władzy jest maksymalizacja korzyści dla poddanych , państwo było nie uzależnione od społeczeństwa nie było poddane żadnej kontroli społeczeństwa . W koncepcji państwa prawnego zakładano zupełnie inną relację między państwem a społeczeństwem zadaniem państwa było wspieranie obywateli w ich dążeniu do szczęścia bogactwa . Działalność państwa ma charakter pomocniczy w działaniach obywateli , władza państwowa jest związana z przepisami prawa . Prawo spostrzegano jako ten zasadniczy czynnik pozwalający na realizacje celów stawianych przed państwem. Wiek XIX doprowadził do rozwoju prawa administracyjnego był to naturalny proces z tego względu że przyjmowano że prawo administracyjne jest sposobem ograniczenia administracji .Został położony nacisk na prawo administracyjne w tym momencie okazało się, że kameralistyka przestała być głównym nurtem rozważań nad administracją .
W drugiej połowie XIX wieku pojawił się klasyczny podział nauki dotyczący administracji na trzy części tzn. podział na :
Prawo administracyjne
Politykę administracji
Naukę administracji
Ten trój podział miał rację bytu ponieważ został dokonany w oparciu o ówczesna wiedzę . Badania , o których można powiedzieć, że są badaniami nad rzeczywistością administracyjną zostały zepchnięte na dalszy plan zajmowano się teorią czyli nauką prawa administracyjnego wprowadzono również tezę związaną z postacią Lorenza von Steina wg którego państwo nie wiąże się tylko z państwem prawa ale jest również państwem socjalnym w tym sensie że na państwie takim spoczywają powinności socjalne .Nie ulega wątpliwości że Lorenz von Stein był badaczem administracji który dochodzi do kwestii funkcjonowania administracji w sposób inny niż ci którzy zajmowali się teorią prawa administracyjnego . Kolejny etap rozwoju naukowej refleksji nad administracją jest związany z rozwojem przemysłu nad działalnością instytucji przemysłowej . Sposób organizacji działalności ludzkiej jest w pewnym stopniu niezależny od przedmiotu tej działalności czyli nie ma znaczenia czy robi się igły czy samoloty ponieważ są pewne zasady które powinny być przestrzegane w każdym tym przypadku . Pod koniec XIX wieku zaczęto się zastanawiać nad problematyką pracy w sferze prywatnej gospodarczej , zaczęto się zastanawiać nad wydajnością pracy . Zaczęła się rozwijać teoria organizacji pracy , zarządzania pracy czyli badanie organizacji pracy i mówi się tu o kilku takich badaczach : o Fryderyku Taylorze i Fryderyku Bajorze . Mówi się tu o takim przeniesieniu kilku kwestii z teorii organizacji pracy na grunt administracji bo w istocie chodzi tu o taką zbliżoną rzeczywistość organizacyjną. Kolejną osobą , która wniosła znaczący wkład w badanie administracji publicznej jest Amerykanin Woodrow Wilson , który działał na przełomie XIX i XX wieku był również prezydentem Amerykańskim . Wilson twierdził ze konieczne jest wyjście poza teorię prawa , należy zwrócić uwagę na to w jaki sposób funkcjonuje rząd . Kolejny myśliciel który wywarł wpływ na rozwój naukowych badań nad administracją i nauk społecznych jest Max Weber .
Należy zwrócić uwagę na tworzoną przez Maxa Webera koncepcję władzy i koncepcję sposobu organizacji administracji , twórca biurokracji.
Założenia administracji wg Maxa Webera
Funkcjonowanie w ramach tej administracji jest działaniem zawodowym(zawód urzędnika)- wymaga specjalistycznej wiedzy , profesjonalizmu.
Hierarchiczna struktura władzy czyli dokonanie pewnego podziału władzy ustalenie pewnych zależności i wskazanie osób posiadających władzę i osób podporządkowanych władzy.
Podział pracy w pionie i poziomie oznacza konieczność wyspecjalizowania się urzędników w wykonywaniu określonych czynności i to jest podział pracy w poziomie. Kierowanie całością , lub częścią i to jest podział pracy w pionie.
Regulowanie zachowań pracowników administracji przez formalne i ogólne reguły postępowania mówimy tu o depresjonalizacji organizacji.
Można powiedzieć , że w organizacji biurokratycznej istnieje zbiór norm w jaki sposób trzeba postępować w danych sytuacjach . Na tym właśnie polega depersjonalizacja nie ma znaczeniu kto będzie zajmował dane stanowisko istotne są reguły postępowania niezależne od osoby. Zapewnia ciągłość administracji. Dzięki temu zwiększyła się wydajność pracy administracji .
Kolejna kwestia , którą można uznać za zasługę Maxa Webera jest koncepcja władzy , najwięcej miejsca poświęcał władzy o charakterze tradycjonalnym czyli wynikająca z zastanego układu przywódca przekazuje władzę synowi lub komuś innemu i potem ten ktoś sprawuje władzę. Może też być władza o charakterze charyzmatycznym tzn. ktoś ma szczególne właściwości osobiste jakiejś osoby cos co sprawia że inni słuchają tej osoby. Może też być władza która wynika z faktu pełnienia jakiejś funkcji , określonego stanowiska w strukturze biurokratycznej.
Po II wojnie światowej rozwój nauki administracji - poszerzenie zakresu funkcji realizowanej przez administrację , lata trzydzieste XX wieku to jest moment przynajmniej w Stanach Zjednoczonych została wcielona kwestia nowego ładu ekonomicznego .Ten nowy ład ekonomiczny , gospodarczy polegał na przejęciu przez państwo funkcji regulatora gospodarki .Pojawia się koncepcja dobrobytu która zakładała konieczność zagwarantowania przez państwo minimum dla każdego obywatela i z tym się wiązała konieczność wykonywania bezpośrednio przez państwo świadczenia różnego rodzaju usług np. w Wielkiej Brytanii zorganizowano dla dzieci zorganizowano służbę zdrowia, w Szwecji zorganizowano koncepcję państwa dobrobytu wysokim kosztem dlatego wielu bogaczy uciekło z kraju. Dlatego nacjolizacja w wielu dziedzinach z zakresu administracji to zadania społeczno - gospodarcze to jest ten czyn co spowodował rozwój nauki administracji ale również procesy de kolonizacyjne w trzecim świecie miały znaczenie również rozwój organizacji zarządzania .
Kolejny czynnik który pojawił się to jest globalizacja rozumiana w odniesieniu do administracji publicznej jako konieczność , borykanie się przez administrację z problemami , zjawiskami społecznymi konieczność współpracy administracji . To jest również jeśli chodzi o państwa środkowo wschodniej Europy konieczność dostosowania administracji do pewnych wymogów organizacji międzynarodowych w grę wchodzi unia europejska , bank światowy, fundusz walutowy . Są różnego rodzaju organizacje międzynarodowe które wysuwają pewne oczekiwania w związku z funkcjonowaniem administracji i z tym się wszystkim wiąże konieczność badania administracji takiej jaka ona rzeczywiście jest i funkcjonuje . Lata osiemdziesiąte przyniosły nowe zjawiska w dziedzinie administracji publicznej i jest to przede wszystkim rozczarowanie do administracji która działa bezpośrednio w sferze gospodarki . Narastająca świadomość tego że można ożywić administrację jeśli ona będzie działać na takich samych zasadach jak w przedsiębiorstwie , jak podmioty gospodarcze i to jest okres kiedy zaczęto traktować administrację publiczną jako coś co w istocie rzeczy nie różni się od podmiotu gospodarczego . Tak więc pewne koncepcje które zostały sformułowane do podmiotów gospodarczych przenoszono bezpośrednio do rzeczywistości administracyjnej .I to jest tak zwane nowe zarządzanie publiczne , burzy on dotychczasowe wyobrażenie o tym w jaki sposób administracja powinna być zorganizowana . I to jest odejście od tych koncepcji federowskich( biurokratycznych ) przejście do nowego modelu administracji rozumianej w taki sam sposób jak przedsiębiorstwo . Ostatnie lata przyniosły pewne rozczarowanie koncepcją zarządzania publicznego ponieważ okazało się że w niektórych państwach ta administracja odniosła sukces np. w Nowej Zelandii ale w innych państwach europejskich takich jak np. Niemcy , Francja te korzyści wynikające z zastosowania idei nowego zarządzania publicznego okazały się dość ograniczone tak więc obecnie stosuje się sposób dochodzenia w sposób zindywidualizowany do administracji publicznej , w zróżnicowany sposób w zależności od sytuacji w danym kraju .
Administracja - można określać naukę administracji w różny sposób i nie da się ukryć że nie ma jednego określenia administracji można powiedzieć w sposób bardzo ogólny że nauka administracji jest nauką o tym w jaki sposób administracja rzeczywiście funkcjonuje .Nauka administracji jest tą nauką która nie koncentruje się na jednym aspekcie działania ale bada całość administracji. I tu pojawia się pytanie o relacje między nauką administracji a innymi naukami które również zajmują się administracją publiczną . I można formułować różne koncepcje przykładem takiej koncepcji jest klasyczny podział nauk od administracji na politykę administracyjną i prawo administracyjne i naukę administracji ale też bardziej uzasadnione wydaje się postrzeganie tych relacji między nauką administracji w inny sposób mianowicie należy powiedzieć że administracja może być badana na różnego rodzaju dyscypliny np. można powiedzieć że istnieje filozofia administracji , socjologia administracji, psychologia administracji , ekonomia administracji są to nauki które w jakimś stopniu zajmują się badaniem administracji , są to nauki badające jakiś wycinek administracji. Te badania są badaniami mającymi charakter drugorzędny . Natomiast nauka administracji co jest dla niej swoiste , specyficzne jest nauką zorientowaną na badania administracji . Administracja zajmuje wyłączny przedmiot badania . Tak więc jest nauką wyodrębnioną ze względu na przedmiot badań a nie na inne czynniki. Dlaczego wyodrębniono naukę administracji otóż chodziło o uogólnienie doświadczeń funkcjonowania aparatu administracyjnego . I chodziło również o dokonanie pewnej integracji wiedzy na temat funkcjonowania administracji tak więc te różne dyscypliny naukowe badające administracje badają ją z różnych punktów widzenia badają na własny użytek a więc chodziło o połączenie tej wiedzy jaka została zdobyta w ramach poszczególnych dyscyplin chodzi o wyspecjalizowanie się badań to daje rację bytu nauki administracji .
Relacje między nauką administracji o innymi naukami , można powiedzieć w ten sposób że nauka administracji w pewnym sensie jest nauka nadrzędną nad pozostałymi naukami . Tak więc można powiedzieć że są trzy poziomy (sfery ) wypowiedzi o administracji :
Najniższy poziom- to wiedza o praktyce administrowania
Drugi poziom wyższy to są wypowiedzi o tej praktyce funkcjonowania administracji , wypowiedzi o administracji z punktu widzenia szczegółowych dyscyplin np. z punktu widzenia nauki prawa administracyjnego , politologi, zarządzania, ekonomii .
Najwyższy poziom to nauka administracji która jest wypowiedzią o wypowiedziach tych innych nauk .
Tak więc nie jest to nauka równorzędna pod względem poziomu ogólności ale jest to nauka nadrzędna nad pozostałymi naukami jest to po prostu teoria administracji.
Nauka administracji ma charakter interdyscyplinarny tzn. jest to nauka która pokazuje różne podejścia i dąży do integracji ustaleń wyników badań do których zostały sformułowane w ramach innych nauk . Takie podejście wiąże się z pewnymi zagrożeniami dla samej nauki administracji , może ona stracić charakter naukowy i będzie mieszanką różnego rodzaju wypowiedzi . Istnieje niewątpliwie zagrożenie prowadzenia metod badawczych , to co prowadzi do nie spójności , do nie porównywalności uzyskanych wyników badań . Jest to również groźba pobieżności .
Metody badawcze :
Metoda badawcze jest to świadomy sposób postępowania przyjęty dla osiągnięcia zamierzonego celu . Jest to pewien sposób postępowania badacza dzięki, któremu badacz pozyskuje wiedzę . Dla nauki administracji charakterystyczne jest to, że nie ma jednej metody badawczej, stosowane są różne metody , każda metoda badawcza składa się z pewnych sekwencji , z pewnych czynności podejmowanych w określonej kolejności . Najpierw konieczne jest :
Zebranie informacji ( jeśli chodzi o sposób zebrania informacji to może on być bardzo różny , zależy jakie zjawisko jest badane np. można prowadzić badania statystyczne na podstawie różnego rodzaju danych statystycznych zbieranie danych w określony sposób np. obserwacja uczestnicząca - uczestniczenie razem z urzędnikiem w ciągu dnia pracy , metoda odkładania każdej kopii - kopiowanie pism przychodzących do urzędu , metoda ankietowa - badacz przygotowuje ankietę , zestaw pytań , analiza norm prawnych , analiza różnych dokumentów - dokumentów organizacyjnych , dokumentów stanowiących produkt działania administracji .
Opracowanie tych zebranych informacji , ich analiza i wyciągnięcie pewnych wniosków , jeśli chodzi o opracowanie informacji to może to być opracowanie ilościowe albo jakościowe . Opracowanie ilościowe polega na tym że są porównywane pewne czynniki informacje i wyniki tych badań są formułowane w postaci liczb np. analiza liczbowa będzie polegała na porównaniu liczb na przestrzeni lat . Natomiast analiza jakościowa polega na badaniu treści tych informacji chodzi tu o ich znaczenie, skutek , wynikiem analizy jakościowej jest pewien opis . Mogą to być analizy porównawcze , w jaki sposób zmieniały się wyniki badań na przestrzeni jakiegoś czasu - porównywanie danych jeśli chodzi o administrację to należy mieć świadomość tego że reformy podziału terytorialnego spowodowały niemożność dokonywania różnego rodzaju analiz historycznych tak więc tutaj pojawiła się tylko możliwość analiz jakościowych .
Formułowanie pewnych twierdzeń na temat określonego zjawiska np. można podać że liczba kobiet zatrudnionych w administracji jest odwrotnie proporcjonalna do wysokości wynagrodzeń im wyższe wynagrodzenie tym mniej kobiet zatrudnionych i odwrotnie albo inne stwierdzenie im wyższe stanowisko w strukturze organizacyjnej tym mniej kobiet zajmuje te stanowiska jest to przykład pewnych twierdzeń na temat administracji .
Po co są prowadzone badania nad administracją ?
Są cztery zespoły - interesy badawcze czyli okoliczności skłaniające do prowadzenia badań
Interes badawczy - dążenie do poznania i uogólnienia realnych działań administracji tutaj widać tu bardzo wyraźnie że aby móc dowiedzieć się jak funkcjonuje administracja należy przeprowadzić badania empiryczne zbadać na miejscu jak to jest w administracji . Gdyby ktoś chciał zorientować się o rzeczywistości administracyjnej na podstawie przepisów prawa to okazało by się że uzyskałby tę wiedzę fragmentaryczną dowiedziałby się jak być powinno a nie jak jest naprawdę w administracji. Tak więc ten pierwszy interes badawczy to dowiedzenie się jak administracja rzeczywiście funkcjonuje .
Drugi interes badawczy jest to dążenie do przewidywania potencjalnych działań w administracji , w poszczególnych , konkretnych dziedzinach . Przewidywanie działań w administracji mówiąc inaczej chodzi o formułowanie pewnych prognoz rozwoju jak będzie się zmieniał system władzy, jest oczywiste że konieczne jest formułowanie takich prognoz rozwoju dlatego ponieważ pozwoli to np. zmniejszyć koszty funkcjonowania administracji pozwala dostosować administracje do pewnych zjawisk jakie będą mieć miejsce w przyszłości dzięki temu administracja nie jest zaskakiwana dzięki temu. Nie da się ukryć że badania demograficzne wywarły istotny wpływ na wypłaty emerytalne kiedy to olbrzymia reforma administracyjna została dokonana ze względu na prognozę demograficzną mianowicie wszystko wskazuje że polskie społeczeństwo będzie się starzec w dość szybkim tempie symulacje przeprowadzone funkcjonowania systemu emerytalnego wskazują , że ten system załamanie się za jakiś czas . To spowodowało wprowadzenie trzech filarów a w dalszym ciągu zrównanie wieku emerytalnego . Planowanie rozwoju kadr urzędniczych.
Trzeci interes badawczy to formułowanie pewnych idealnych wzorów funkcjonowania administracji , organizacji . Musimy mieć świadomość że trudno współcześnie oczekiwać że znajdzie się jeden idealny sposób organizacji administracji który będzie się sprawdzał w każdych warunkach . To w jaki sposób powinna działać administracja zależy od konkretnych sytuacji ale nie wątpliwie należy wiedzieć od czego to zależy , jakie czynniki spowodują że w danej sytuacji należy się zachować tak a nie inaczej . Jeśli ma się wiedzę o tych czynnikach to warto jest spróbować powiedzieć jaki sposób zachowania byłby najlepszy w konkretnej sytuacji . Jest to właśnie dążenie do określenia jak powinna administracja funkcjonować .
Czwarty interes badawczy jest to określeniu konsekwencji normatywnego charakteru działań administracji , pytanie o to w jaki sposób rzeczywiste działanie administracji są determinowane przez normatywne wzorce zachowań mówiąc inaczej w jakim stopniu przepisy prawa oddziaływają na rzeczywiste zachowania administracji .. Chodzi o to w jaki sposób można sterować administracją przy pomocy zmian przepisów prawa .Np. W latach trzydziestych zmieniono kodeks zobowiązań i przy kontroli jednego z sądów po kilku latach stwierdzono że on działa na podstawie starych przepisów i zapytany przewodniczący dlaczego tak jest stwierdził ze u nich nowy jakoś się nie przyjął - anegdota. To pokazuje jak może być wielka siła przyzwyczajeń . Bardzo często zmiany przez administrację nie są zauważane, albo uznawane za nieistotne .Pewne zmiany prawa nie oddziaływają z różnych powodów. Jest to pewne zadanie dla nauki administracji zbadać w jakim stopniu te rzeczywiste działanie administracji są wyznaczane przez przepisy , normy w jaki stopniu są niezależne od przepisów . Jest to kwestia efektywności regulacji prawnej .
Podejścia badawcze różnią się metodami badawczymi i założeniami co do możliwości przekształcenia administracji :
Podejście klasyczne analizuje administrację jako organizację tak więc to podejście wywodzi się z teorii organizacji i z zarządzania . Tutaj dostrzega się administrację jako organizację , zamkniętą całość która jest z określonych elementów i przyjmuje się że można uzyskać poprawę funkcjonowania administracji poprzez doskonalenie poszczególnych elementów np. przeszkolenie urzędników , np. mamy za mało szczebli administracji terytorialnej wprowadzamy kolejny szczebel. Podejście klasyczne zakłada możliwość zmiany poszczególnych elementów organizacji .
Podejście porównawcze - problem z tym podejście jest tego rodzaju ,pojawiło się ono po II wojnie światowej jest to podejście które było w pewnym momencie uznawane jako dominujące takie które jako jedyne może dać wiedzę na temat istoty administracji ale współcześnie przyjmuje się że w istocie rzeczy konieczne jest poznawanie różnych form. Należy pamiętać o tym że to porównanie między państwami i porównywanie tego co jest z tym co było w przeszłości w danym państwie jest to podejście historyczno porównawcze . I oczywiście to podejście historyczne było znane i stosowane od dawna natomiast po II wojnie światowej pojawiła się myśl o potrzebie porównywania administracji po między poszczególnymi państwami .Wcześniej nie było możliwości porównywania administracji ponieważ uznawano że administracja publiczna jest niepowtarzalnym wytworem historii , kultury danego społeczeństwa , czymś co jest tak mocne związane z danym państwem , społeczeństwem że nie ma sensu porównywania administracji w różnych państwach , ponieważ każde państwo ma swoja specyfikę .To przekonanie powodowało że nawet nikomu do głowy nie przyszło porównywanie mimo że znalazły by się państwa w których takie porównywania byłyby możliwe. Np. na terenie Stanów Zjednoczonych w poszczególnych stanach istnieją różne systemy prawne. Ciekawy przypadek był w Niemczech istnienie obok siebie dwóch państw niemieckich NRD i NRF , społeczeństwa były bardzo zbliżone natomiast systemy bardzo różne , to pozwalało na dokonywanie porównań która administracja jest bardziej efektywna , sprawna . Koniec XX jeśli chodzi o badania porównawcze jeśli chodzi o Europę jest to sytuacja w której dochodzi do integracji na różnych płaszczyznach taką płaszczyzną jest Rada Europy ta działalność polega na ustaleniach pewnych standardów funkcjonowania administracji . kilka lat temu została wydana publikacja w której przedstawiono pewne rozwiązania które są pożądane i wskazano przykłady z różnych państw . Jest to podręcznik dla tych co są zainteresowani administracją porównawczą . Działalność ujednolicająca dla Europy jest to wydawanie rekomendacji w różnych dziedzinach , wydano między innymi rekomendacje w alternatywnych rozwiązań sporów między administracją a obywatelami . Rekomendacja dotycząca ochrony danych osobowych w administracji. Istnieją pewne standardy europejskie prawa administracyjnego które nie są wynikiem ustalanie przez kogoś ale są wynikiem przyjmowania podobnych rozwiązań w różnych państwach . Cały czas ma miejsce wymiany pewnych myśli , rozwiązań na temat administracji , nie można powiedzieć ze jakieś państwo dominuje ponieważ przepływ informacji następuje w różnych kierunkach .
Kolejne podejście to podejście behawiorystyczne charakterystyczne dla tego podejścia jest przyjęcie założenia że należy badać w administracji zachowania ludzi , tak więc chodzi tu o badanie zachowania ludzi , poszczególnych osób zatrudnionych w administracji jak i badań grupy urzędników . W ten sposób można posiąść wiedzę o administracji , nie jest istotne kto jest podwładnym tylko kto z kim się koleguje , istotne jest w jaki sposób ludzie się zachowują pracujący w administracji .Podejście behawiorystyczne zwraca uwagę na ludzi , na relacje między przełożonym a podwładnym, na konflikty miedzy urzędnikami. Można zmienić administrację np. wprowadzając system nagród i kar .
Kolejne podejście to podejście decyzyjne jak sama nazwa wskazuje bierze pod uwagę procesy podejmowania decyzji w administracji ważne jest kto podejmuje decyzje , w jaki sposób, dlaczego podejmowane są decyzje to wszystko co dotyczy rozstrzygania pewnych kwestii w administracji jest uznawane za mające istotne znaczenie . Sposób podejmowania decyzji , w jaki sposób są zbierane informacje dla potrzeb decyzji , w jaki sposób te informacje są wartościowane , w jaki sposób są układane w warianty decyzji . Kwestie uczenia się decydentów , kwestie podejmowania decyzji systemów wartościowania . Jakie znaczenie ma doświadczenie , wyciąganie wniosków z wcześniejszych decyzji , jego pochodzenie .
Podejście systemowe - na następnym wykładzie.
1
8