Zestaw 11

Relacje pomiędzy PKB a innymi kategoriami rachunku dochodu narodowego.

PRODUKT KRAJOWY BRUTTO (PKB) - jest miarą produkcji wytworzonej w jednego ciągu roku przez czynniki produkcji  zlokalizowane na terenie konkretnego państwa niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem. Jest to to jeden z głównych mierników dochodu narodowego. Produkt krajowy brutto określa agregatową wartość towarów oraz usług finalnych wyprodukowanych w obrębie danego państwa w określonej jednostce czasu (w ciągu jednego roku). Wartość wyprodukowanych dóbr i usług finalnych oblicza się odejmując od produkcji całkowitej wartość dóbr i usług użytych do tej produkcji. W skali przedsiębiorstwa jest to więc tak zwana wartość dodana, a Produkt krajowy brutto jest sumą wartości dodanej wytworzonej przez wszystkie podmioty gospodarcze.

Dobra Finalne - są to dobra (czyli produkty i usługi) nabywane przez konsumenta, czyli ostatecznego użytkownika.
Dobra Pośrednie - są to dobra, które są w pełni zużywane przez przedsiębiorstwa przy produkcji innych dóbr.

Produkt krajowy brutto (PKB) można obliczać trzema metodami.:

1. Metoda sumowania produktów polega na sumowaniu wartości produktów wytworzonych w danym państwie.

2. Metoda sumowania dochodów - polegająca na sumowaniu dochodów powstałych przy produkcji towarów i usług.

3. Metoda sumowania wydatków - czyli sumowanie wydatków ponoszonych na kupno towarów i usług

PRODUKT KRAJOWY NETTO (PKN) = PKB-amortyzacja

PRODUKT NARODOWY BRUTTO (PNB) - jest to miernik całkowitego dochodu wypracowanego przez obywateli określonego kraju, niezależnie od miejsca (kraju), świadczenia usług przez czynniki wytwórcze.

PNN = DN = PNB - amortyzacja

Mimo iż produkt narodowy netto lepiej niż produkt narodowy brutto ukazuje dochód powstający w gospodarce, przy analizach i badaniach ekonomicznych zwykle używa się PNB. Związane jest to głównie z tym, że dokładne oszacowaniem poziomu amortyzacji w skali makroekonomicznej jest bardzo trudne.

Kreacja pieniądza przez system bankowy - mnożnik kreacji pieniądza.

Wprowadzenie gotówki do systemu bankowego (np. poprzez złożenie depozytu) prowadzi do wycofania części tych środków w postaci rezerwy obowiązkowej (naliczanej od każdego przyjętego depozytu) oraz możliwość przeznaczenia pozostałej kwoty na dalszą kreację pieniądza (poprzez udzielanie kredytów). Jeżeli kredyt zostanie wykorzystany, a środki te ponownie trafią do systemu bankowego, banki będą mogły dokonywać dalszej kreacji pieniądza (kolejne depozyty, kolejne rezerwy i kolejne kredyty). W ten sposób podczas kreacji pieniądza w systemie bankowym mamy do czynienia z mnożnikiem kreacji pieniądza:

Mnożnik kreacji pieniądza jest to iloraz zasobu pieniądza i bazy monetarnej. Wysokość mnożnika kreacji pieniądza zależy od dwóch współczynników planowanej przez banki stopy rezerw gotówkowych ( tj. Stosunku rezerw do całkowitej wartości wkładów) oraz planowanego stosunku gotówki w obiegu poza bankowym do całkowitej wartości wkładów w bankach. Czynnikami wpływającymi na mnożnik są:

• wypłaty gotówkowe - zmniejszają sumę depozytów, czyli możliwości kredytowe banków, co obniża wartość mnożnika;

• rezerwy nadwyżkowe - zmniejszają możliwości kredytowe banków, co obniża wartość mnożnika;

• zróżnicowanie depozytów - jeżeli rośnie ilość depozytów terminowych w stosunku do depozytów na żądanie, to obniża się wartość rezerw obowiązkowych (ich wskaźnik jest niższy dla depozytów terminowych), co zwiększa możliwości kredytowe banków i wartość mnożnika

Baza monetarna- jest to łączna ilość banknotów i bilonów w obiegu poza bankowym oraz znajdujących się w systemie bankowym.

Stopa rezerw obowiązkowych- tzn. minimalny stosunek rezerw gotówkowych do wkładów (depozytów) w bankach komercyjnych.

Wykreśl IS oraz LM i podaj ich definicje.

IS

Krzywa IS obrazuje równowagę na rynku dóbr i usług. Oznacza ona, że zaplanowane inwestycje są równe planowanym oszczędnościom oraz że poziom planowanego popytu globalnego jest równy dochodowi narodowemu.

Krzywa LM obrazuje równowagę na rynku pieniądza oznacza, że realny popyt na pieniądz jest równy realnej podaży pieniądza. Realny popyt na pieniądz obrazuje popyt wyrażony w ilości dóbr i usług jakie za ten pieniądz można znaleźć.

LM

---