ZADANIA POMOCY SPOŁECZNEJ

Pomoc społeczna polega w szczególności na:

1. przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustawą świadczeń;

2. pracy socjalnej;

3. prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej;

4. analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej;

5. realizacji zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych;

6. rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb.

Świadczenia pomocy społecznej są zróżnicowane, niektóre z nich mają charakter obligatoryjny, a inne fakultatywny.

1. ZADANIA WŁASNE GMINY O CHARAKTERZE OBOWIĄZKOWYM finansowane
   z budżetu państwa:

Wśród świadczeń pomocy społecznej wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje świadczeń: świadczenia pieniężne i niepieniężne.
Do świadczeń pieniężnych zalicza się:

• zasiłek stały;

• zasiłek okresowy;

• zasiłek celowy;

• zasiłek celowy na pokrycie wydatków powstałych w wyniku zdarzenia losowego;

• zasiłek celowych na pokrycie wydatków na świadczenia zdrowotne osobom bezdomnym oraz innym osobom nie mającym dochodu i możliwości uzyskania świadczeń (na podstawie przepisów
  o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia).

Do świadczeń niepieniężnych zalicza się:

• składki na ubezpieczenie zdrowotne;

• składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne i rentowe);

• zasiłek celowy w formie biletu kredytowanego;

• praca socjalna;

• schronienie, posiłek (dożywianie dzieci) oraz niezbędne ubranie;

• sprawienie pogrzebu osobom bezdomnym;

• usługi opiekuńcze, w tym specjalistyczne, w miejscu zamieszkania (z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi);

• utrzymanie Ośrodka Pomocy Społecznej;

• pomoc osobom mającym trudności w przystosowaniu się do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;

• kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt mieszkańca gminy w tym domu;

• prowadzenie placówek opiekuńczo-wychowawczych wsparcia dziennego;

• pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu chronionym;

• tworzenie gminnego systemu profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną;

• opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych, której celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka (programy pomocy społecznej, profilaktyki
  i rozwiązywania problemów alkoholowych);

• sporządzanie bilansu potrzeb gminy w zakresie pomocy społecznej.

2. ZADANIA WŁASNE GMINY finansowane z budżetu gminy:

Do świadczeń pieniężnych zalicza się:

• specjalny zasiłek celowy;

• zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie.

Do świadczeń niepieniężnych zalicza się:

• pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie;

• pomoc w uzyskaniu zatrudnienia (współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy);

• poradnictwo specjalistyczne;

• prowadzenie i zapewnienie miejsc w domach pomocy społecznej i ośrodkach wsparcia o zasięgu gminnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki;

• realizacja zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z potrzeb gminy, w tym tworzenie
  i realizacja programów osłonowych.

3. ZADANIA ZLECONE Z ZAKRESU ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ REALIZOWANE PRZEZ GMINĘ finansowane z budżetu państwa:

1. Organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

2. Prowadzenie i rozwój środowiskowych domów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

3. Realizowanie rządowych programów pomocy społecznej.

Pomoc finansowa i materialna:

4. Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych dla osób dotkniętych klęską żywiołową lub ekologiczną.

5. Przyznawanie i wypłacanie zasiłków celowych, a także udzielanie schronienia, posiłku oraz niezbędnego ubrania cudzoziemcom.

6. Wypłacanie wynagrodzenia za sprawowanie opieki.

4. ZADANIA WŁASNE POWIATU:

Pomoc informacyjna:

1. Prowadzenie specjalistycznego poradnictwa.

2. Pomoc prawna.

Działalność opiekuńczo - wychowawcza:

3. Organizowanie opieki w rodzinach zastępczych (pomoc pieniężna: pokrycie kosztów związanych
   z utrzymaniem dziecka oraz wynagrodzenia dla zawodowych rodziców).

4. Zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pozbawionym opieki rodziców (prowadzenie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, placówek opiekuńczo-wychowawczych, placówek wsparcia dziennego, tworzenie i wdrażanie programów pomocy dziecku i rodzinie).

5. Tworzenie i utrzymywanie PCPRu.

6. Tworzenie i realizacja programów osłonowych.

7. Prowadzenie ośrodków interwencji kryzysowej.

8. Prowadzenie mieszkań chronionych dla osób z terenu więcej niż jednej gminy oraz powiatowych ośrodków wsparcia.

9. Prowadzenie domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym i kierowanie do nich określonych osób.

Świadczenia pieniężne:

10. Pokrywanie kosztów utrzymania dzieci z terenu powiatu, umieszczonych w całodobowych placówkach opiekuńczo-wychowawczych i w rodzinach zastępczych.

11. Przyznawanie pomocy pieniężnej na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki osobom opuszczającym różnorodne placówki pomocowe oraz opiekuńczo - wychowawcze (np. domy dla samotnych matek, zakłady poprawcze, domy dziecka czy rodziny zastępcze).

12. Pomoc pieniężna świadczona rodzinom zastępczym.

13. Opracowanie i realizacja powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych.

14. Integracja ze środowiskiem osób mających trudności w przystosowaniu się do życia (osoby opuszczające w/w placówki).

15. Pomoc cudzoziemcom, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy.

16. Szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej z terenu powiatu.

17. Sporządzanie sprawozdań dla wojewody.

18. Sporządzanie bilansu potrzeb powiatu w zakresie pomocy społecznej.

5. ZADANIA Z ZAKRESU ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ REALIZOWANE PRZEZ POWIAT:

1. Organizowanie pomocy dla cudzoziemców (finansowanie składek na ubezpieczenie społeczne, opłacanie pobytu w całodobowych placówkach opiekuńczo wychowawczych oraz w rodzinach zastępczych dzieciom cudzoziemców; udzielanie pomocy z zakresu interwencji kryzysowej),

2. prowadzenie i rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi;

3. zabezpieczenie społeczne - tj. realizacja zadań wynikających z rządowych programów pomocy społecznej, mających na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin i grup społecznych oraz rozwój specjalistycznego wsparcia; realizacja zadań z dziedziny przysposobienia międzynarodowego dzieci,
   w tym zlecanie realizacji tych zadań podmiotom prowadzącym niepubliczne ośrodki adopcyjno -opiekuńcze.

6. ZADANIA SAMORZĄDU WOJEWÓDZTWA:

1. opracowanie, aktualizowanie i realizacja strategii wojewódzkiej w zakresie polityki społecznej -
   tj. szeroko rozumiana profilaktyka, działania mające na celu zapobieganie wykluczeniu społecznemu zagrożonych jednostek,

2. inspirowanie i promowanie nowych rozwiązań w zakresie pomocy społecznej;

3. organizowanie i prowadzenie regionalnych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej;

4. prowadzenie banku danych o wolnych miejscach w całodobowych placówkach opiekuńczo-wychowawczych na terenie województwa;

5. tworzenie sprawozdań, bilansów,

6. zapewnienie środków na wynagrodzenia pracowników.

7. ZADANIA WOJEWODY:

1. ustalanie sposobu wykonywania zadań z zakresu administracji rządowej realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego,

2. stwierdzenie zgodności programów naprawczych w zakresie osiągania standardów oraz ocena stopnia ich realizacji,

3. wydawanie i cofanie zezwoleń (prowadzenie domów pomocy społecznej, prowadzenie placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom
   w podeszłym wieku, prowadzenie całodobowych placówek opiekuńczo-wychowawczych), oraz ich kontrolowanie,

4. prowadzenie rejestru w/w placówek,

5. koordynowanie działań w zakresie integracji cudzoziemców,

6. wyznaczanie ośrodka prowadzącego bank danych o dzieciach oczekujących na przysposobienie
   i kandydatach zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej,

7. realizacja lub zlecanie zadań wynikających z programów rządowych,

8. nadzór nad realizacją zadań samorządu gminnego, powiatowego i województwa,

9. nadzór pedagogiczny w odniesieniu do wychowawców i innych pracowników pedagogicznych zatrudnionych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych,

10. ocena stanu i efektywności pomocy społecznej,

11. sporządzanie sprawozdawczości oraz przekazywanie jej ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego,

12. finansowe wspieranie programów w określonym przez wojewodę obszarze pomocy społecznej,

13. koordynowanie, w ramach systemu pomocy społecznej, działań w zakresie zapobiegania handlowi ludźmi.

8. ZADANIA MINISTRA WŁAŚCIWEGO DO SPRAW ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO:

1. tworzenie koncepcji i określanie kierunków rozwoju w obszarze pomocy społecznej;

2. zlecanie i finansowanie badań, ekspertyz i analiz w obszarze pomocy społecznej;

3. monitorowanie standardów obowiązujących w działalności pomocy społecznej;

4. analiza skuteczności pomocy społecznej;

5. inspirowanie i promowanie nowych form i metod działania, a także szkolenie kadr;

6. opracowywanie i finansowanie programów osłonowych (skierowane do konkretnych jednostek znajdujących się w potrzebie; mają na celu zapobieganie rozrastaniu się zjawisk, które mogą powodować wykluczenie społeczne);

7. zatwierdzanie w drodze decyzji administracyjnej programów szkolenia rodzin zastępczych;

8. określanie zadań administracji publicznej w zakresie utrzymania i rozwoju systemu informatycznego
   w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej w województwach, przekazywanie środków
   na współfinansowanie oraz sprawowanie nadzoru nad funkcjonowaniem tego systemu;

9. współdziałanie z organizacjami pozarządowymi.

Przysługuje osobie całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, zarówno gospodarującej samotnie, jak i pozostającej w rodzinie.

Przysługuje osobom i rodzinom bez dochodów lub o dochodach niższych niż ustawowe kryterium oraz zasobach pieniężnych nie wystarczających na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych, zwłaszcza ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.

Przyznawany jest w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego drobnych remontów czy napraw w mieszkaniu.

Przysługuje osobom, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego, klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Bilet kredytowany jest formą zasiłku celowego w formie niepieniężnej. Może być przyznany osobom bez dochodu lub z bardzo niskim dochodem, które muszą udać się do innej miejscowości celem załatwienia każdych spraw rodzinnych lub urzędowych.

Forma wsparcia świadczona osobom i rodzinom na rzecz poprawy funkcjonowania w ich środowisku społecznym (bez względu na posiadany dochód).

Przyznany w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium ustawowe.

---