Instalacja sygnalizacji pożaru

oraz sterowania stałym urządzeniem gaśniczym na CO2

w Barlineckim Przdsiębiorstwie Przemysłu Drzewnego

w Barlinku ( woj. gorzowskie ).

Dariusz Kaczmarek

Studium Oficerskie nr 6

Opisana w tej pracy instalacja sygnalizacji pożaru oraz sterowania stałym urządzeniem gaśniczym na CO2 dotyczy ochrony magazynu chemicznego znajdującego się w Barlineckim Przedsiębiorstwie Przemysłu Drzewnego w Barlinku (woj. gorzowskie).

Projektowana w roku 1987 instalacja miała zabezpieczać ww. magazyn, w którym planowano przechowywanie do 300 ton materiałów łatwopalnych (farb, lakierów itp.).

Składowanie tak dużych ilości tych materiałów podyktowane było koniecznością zabezpieczenia ciągłości produkcji. W chwili obecnej, z przyczyn ekonomicznych, nie opłaca się „zamrażać” pieniędzy w zapasy materiałowe. Dlatego też na dzień dzisiejszy przechowuje się w nim maksymalnie do 3 ton materiałów łatwopalnych.

Mimo to instalacja sygnalizacyjna jak i same urządzenie utrzymane jest w pełnej sprawności i gotowości, przeprowadzane są kontrole i przeglądy techniczne, urządzenie oznakowane jest prawidłowo a w stacji rozdziału CO2 panuje idealny wręcz porządek. Przeprowadzona w mojej obecności próba ręcznego uruchomienia (przy odłączonych butlach) przebiegła prawidłowo.

I. OPIS SIECI SYGNALIZACJI ALARMOWO - POŻAROWEJ.

1. Koncepcja zabezpieczenia.

Chroniony magazyn chemiczny podzielono na IV strefy:

- Strefa I - magazyn farb, lakierów i rozpuszczalników,

- Strefa II - pomieszczenia rozlewni farb,

- Strefa III - magazyn kwasów i artykułów chemicznych,

- Strefa IV - magazyn artykułów technicznych.

Uruchomienie sygnalizacji ostrzegawczy, a następnie procesu gaszenia następuje:

- po podaniu informacji o pożarze w danej strefie poprzez duże

współzależne linie dozorowe (czujkowe),

- poprzez uruchomienie ręcznego ostrzegacza (osobny dla każdej strefy)

przy wejściu do poszczególnych magazynów ,

- po naciśnięciu przycisku START w samym urządzeniu znajdującym się

w remizie Zakładowej Straży Pożarnej.

Centrala sygnalizacji pożaru odbiera informacje z poszczególnych linii dozorowych i powoduje zaalarmowanie obsługi na drodze optycznej i akustycznej o powstałym zagrożeniu. Odróżnia ona rodzaj otrzymanego meldunku alarmowego wskazując jednocześnie alarm pożarowy i alarmy spowodowane uszkodzeniami.

Jeden zespół sterujący obejmuje jedną strefę i podaje sygnał ostrzegawczy świetlny i akustyczny (lampa, buczek) nad drzwiami wejściowymi do magazynu (dla danej strefy). Następnie załącza luzownik butli CO2 poprzez stycznik w stacji rozdziału CO2 przez co następuje wypuszczenie czynnika gaszącego do danej strefy. Przyjęto metodę całkowitego wypełnienia pomieszczenia dwutlenkiem węgla z równoczesną ekranizacją otworów drzwiowych i okiennych.

2. Instalacje wnętrzowe.

Zastosowana jest centrala sygnalizacji pożaru typu PZG-3, ręczne ostrzegacze produkcji Telkom-Telfa w Bydgoszczy oraz czujki „serii 30” produkcji ZZUJ Polon w Bydgoszczy.

Połączenia między czujkami i przyciskami wykonane są z przewodu YDY 2x1. Zabezpieczone przewody położone są na tynku.

W strefach zagrożonych wybuchem przejścia przewodów przez ściany wykonane są z rur stalowych z dławikami uszczelnionymi pierścieniami gumowymi.

Elementy rozgałęźne oraz rury ochronne przeznaczone dla obwodów iskrobezpiecznych pomalowane są na kolor niebieski. Przyciski na ścianach zamontowane są na wysokości ok. 1,4m. Wyjście kabli z ziemi na ścianę zabezpieczone są rurą stalową długości 2m.

3. Połączenia kablowe.

Sieć kablowa instalacji sygnalizacyjnej wykonana jest z kabla telefonicznego XTKMX. Kabel ułożony jest w ziemi na głębokości 0,7m. na 10cm. podsypce z piasku i przykryta jest także 10cm. warstwą piasku. Pod drogami i placami manewrowymi kabel ułożony jest w rurze stalowej a w pozostałych miejscach zabezpieczony jest taśmą PCV oraz kształtkami ceramicznymi.

4. Zasilanie.

Centrala zasilana jest z sieci elektroenergetycznej napięciem 220V/50 Hz

z wydzielonego obwodu rozdzielnicy. Obwód zasilania centralki nie może być obciążony innymi odbiorcami.

Zabezpieczenie linii zasilającej oznakowane jest kolorem czerwonym.

Zasilanie rezerwowe centralki stanowi bateria akumulatorów zasadowych, współpracująca buforowo z zasilaczem w centralce.

Centralka uziemiona jest przewodem uziemiającym do sieci wodociągowej.

5. Zestawienie linii dozorowych i ostrzegaczy.

Nr linii	Nazwa obiektu, pomieszczenia	Typ i ilość ostrzegaczy
dozor.	lub strefy	DIO-30Ex	ROP-4/Ex
I a	magazyn farb, lakierów i rozpuszczalników - strefa I	12	-
I b	j.w.	12	-
I	na zewnątrz magazynu jw.	-	1
II a	rozlewnia farb - strefa II	1	-
II b	jw.	1	-
II	na zewnątrz pomieszczenia jw.	-	1
III a	magazyn kwasów i artykułów chemicznych - strefa III	6	-
III b	jw.	10	-
III	wewnątrz magazynu jw.	-	1
IV a	magazyn artykułów technicznych - strefa IV	6	-
IV b	jw.	9	-
IV	wewnątrz magazynu jw.	-	1
RAZEM		57	4

II. STAŁE URZĄDZENIE GAŚNICZE NA CO2.

1. Stacja rozdziału CO2.

Baterie butli oraz stojak zaworów strefowych zlokalizowano w specjalnie na ten cel wydzielonym pomieszczeniu o wymiarach 6,0x5,2m.

Baterie butli stanowią:

- stojak 2-rzędowy, 22 butlowy + 2 butle pilotujące,

- stojak 2-rzędowy, 22 butlowy + 1 butla pilotująca,

- stojak 1-rzędowy, 6 butlowy + 1 butla pilotująca.

Całkowita ilość butli z CO2 zamontowana na stojakach wynosi:

50 szt. + 4 butle pilotujące, razem 54 szt.

Dodatkowo przewidziano 100% rezerwę butli największej strefy tj.54 szt.

Całkowita ilość butli z CO2 znajdujących się w stacji rozdziału CO2 wynosi 99 szt.

2. Stojak zaworów strefowych (kierunkowych).

W stojaku zamontowano 4 zawory typu UG produkcji Bomet Barlinek. Kolektor zbiorczy w stojaku zabezpieczono w:

- zawór bezpieczeństwa UG 230 wraz z rączka do ręcznego otwarcia,

który służy do odprowadzania CO2 do atmosfery w przypadku

niepożądanego pojawienia się ciśnienia w kolektorze,

- manometr kontaktowy, który przy ciśnieniu 0,4 MPa sygnalizuje wzrost

ciśnienia poprzez sygnał dźwiękowy i optyczny; po usłyszeniu sygnału

obsługa zobowiązana jest do ręcznego otwarcia zaworu bezpieczeństwa

i wypuszczenia CO2 do atmosfery,

- odwadniacz samoczynny.

Uruchamianie urządzenia gaśniczego.

Uruchomienie urządzenia gaśniczego może być:

- ręczne (w przypadku zaniku napięcia),

- przyciskiem - elektrycznie,

- automatycznie.

4. Rurociągi.

Do stałego urządzenia gaśniczego zastosowano rury stalowe połączone ze sobą za pomocą złączek oraz poprzez spawanie. Rurociąg przymocowano do ścian za pomocą uchwytów. Przejście rurociągu przez ściany przeprowadzono w przepustach rurowych.

Zabezpieczenie przed korozją.

Całe urządzenie gaśnicze z wyjątkiem dysz, zaworów i elementów ruchomych pomalowano podkładem miniowym, a następnie emalią koloru czerwonego.

III. OBLICZANIE PARAMETRÓW URZĄDZEŃ

GAŚNICZYCH NA CO2.

1. Dane wyjściowe do obliczeń.

- zastosowano sposób gaszenia przez całkowite wypełnienie bronionych

pomieszczeń dwutlenkiem węgla - typ W,

- ilość CO2 potrzebna do gaszenia zależy od chronionej kubatury:

Kubatura w m^3	Ilość CO2/m^3
< 4	1,15
4 -15	1,07
15 -45	1,00
45 - 125	0,90
125 - 1400	0,80
> 1400	0,725

- przyjęto 34% stężenie gaśnicze CO2,

- jednostkowe zużycie CO2 dla ekranowania otworów drzwiowych

i okiennych - przyjęto 5kg/m² otworu,

- do przechowywania CO2 zastosowano butle stalowe o pojemności

40 l. (30kg CO2),

- w urządzeniu zastosowano dysze gazowe:

• - 3/4” o powierzchni przelotu 201mm²

• - 1/2” o powierzchni przelotu 113mm²

- dysze ekranowe o powierzchni przelotu 40mm²

- powierzchnia przelotu zaworu butli wynosi 113mm².

2. Zapotrzebowanie dwutlenku węgla - liczby butli z CO2.

Nr strefy	V [m^2]	Fo [m^2]	Qv [kg CO2]	Qo [kg CO2]	Q [kg CO2]	n [szt.]
I	1448,0	57,4	1049,8	287,0	1336,8	45
II	102,6	23,4	92,3	117,0	209,3	7
III	853,2	32,9	682,6	164,5	847,1	29
IV	806,7	45,3	645,4	226,6	872,0	30

V - kubatura (w m²)

Fo - powierzchnia okien i drzwi (w m²)

Qv - zapotrzebowanie CO2 na wypełnienie pomieszczenia (w kg)

Qo - zapotrzebowanie CO2 na ekranowanie (w kg)

Q - łączne zapotrzebowanie CO2 (w kg)

n - liczba butli w pomieszczeniu = Q : 30kg CO2 w jednej butli

3. Ujścia odciążające dla zabezpieczenia pomieszczeń.

Dla ujścia ewentualnego powietrza wypieranego przez CO2 jak też nadmiaru samego CO2, zrobiono ujścia odciążające pod sufitem.

ZABEZPIECZENIE ZAŁOGI PRZED ZAGROŻENIEM

SPOWODOWANYM PRZEZ URZĄDZENIA

GAŚNICZE NA CO2.

Przed wejściem do każdej strefy umieszczone są trwałe napisy ostrzegające zatrudnionych pracowników o konieczności natychmiastowego opuszczenia strefy zagrożonej już w momencie uruchomienia instalacji alarmowej elektrycznej i pneumatycznej.

---