SCENARIUSZ LEKCJI MUZYKI

KLASA II GIMNAZJUM

(czas 45 min.)

Temat: Baśń i fantastyka w epoce romantyzmu

Scenariusz składa się z dwóch części. Tematy dotyczą przedmiotu muzyka i plastyka. Jednostki tematyczne pomyślane są tak, aby uczniowie poznali utwory muzyczne - zarówno instrumentalne, jak i dzieła malarskie danej epoki. Uczniowie mają możliwość wyrażania myśli twórczych poprzez słuchanie muzyki i tworzenie swoich dzieł plastycznych. Scenariusz przedstawia związek sztuki ze światem i człowiekiem.

Temat I: Baśń i fantastyka.

Cele:
Uczeń potrafi:

 scharakteryzować epokę romantyzmu wraz z twórcami danej epoki,

 wymienić wspólne cechy muzyki i malarstwa,

 wyjaśnić pojęcie „Programowość” i podać przykład muzyczny,

 wypowiedzieć się na temat treści muzycznych i plastycznych, które były stosowane w dziełach romantyków.

Metody:

 percepcja,

 pogadanka,

 ekspozycja,

 dyskusja.

Pomoce dydaktyczne:
literatura muzyczna: E. Grieg „W grocie króla gór” z suity Peer Gont, C. Saint-Saens „Łabędź” z cyklu „Karnawał zwierząt”, B. Smetana „Wełtawa”, F. Chopin „Ballada g-moll” op. 23, M. Musorgski „Noc na Łysej Górze”, partytura A. Borodina „Tańce połowieckie” z opery „Kniaź Igor”, reprodukcje obrazów: C.D. Friedrich „Opactwo w dębowym lesie”, F. de Goya „Kolas, C.D. Friedrich „Mężczyzna i kobieta patrząca na księżyc”.

Przebieg zajęć

1. Zapoznanie uczniów z pojęciami „Romantyzm w muzyce i w malarstwie” jak i z przedstawicielami danej epoki.

2. Przedstawienie dat rozpoczynających epokę romantyzmu w muzyce i malarstwie.

3. Wyjaśnienie pojęć:
Romantyk - człowiek o usposobieniu romantycznym, idealista, marzyciel, fantasta.
Romantyczny - człowiek odznaczający się romantyzmem, skłonnością do marzeń, fantazji, charakteryzujący się brakiem realizmu życiowego.

4. Krótka charakterystyka epoki romantyzmu
Nauczyciel objaśnia, że w XIX wieku artyści starali się być indywidualistami poprzez wyłamywanie się ze starych konwencji. Najważniejsze dla nich były wyobrażania, namiętność i legendy, które przysłaniały cały realny świat. W klasycyzmie ważny był rozsądek i intelekt, a w romantyzmie nastroje i emocje: radość i smutek, nadzieja i rozpacz, miłość do ludzi i ojczyzny. Fascynowano się tym, co ludowe, egzotyczne, nienaturalne, zmysłowe.

5. Wysłuchanie utworu E. Griega „W grocie króla gór”
Omówienie brzmienia i programowości utworu.
Uczniowie wypowiadają się na dany temat.

6. Pokaz reprodukcji obrazów i ponownie wysłuchanie poprzedniego utworu:
- C.D. Fredrich „Mężczyzna i kobieta patrząca na księżyc”
- C.D. Fredrich. „Opactwo w dębowym lesie”
- F. de Goya „Kolas”
Uczniowie próbują znaleźć analogie pomiędzy wysłuchaną muzyką a oglądanymi obrazami (atmosfera grozy, fantastyczne postacie, średniowieczne zamki i legendy).

7. Wysłuchanie fragmentu „Tańców połowieckich” z opery „Kniaź Igor” A. Borodina.
- odczytanie charakteru utwory i nadanie mu tytułu (uczniowie nadają tytuł według własnej wyobraźni).

8. Przedstawienie uczniom różnych postaw muzyków, np.
- F. Chopin i jego patriotyczna postawa (wysłuchanie ballady)
- tradycje narodowe, wprowadzające do muzyki symfonicznej motywy z muzyki ludowej, wiejskie rytmy taneczne (A. Borodin)
- programowość („Łabędź” C. Saint-Saens) - ścisły związek utworu z nadanym mu tytułem
- obrazy natury („Wełtawa” B. Smetana)
- utwory oparte na motywach miejscowych legend (M. Musorgski „Noc na Łysej Górze”)

9. Podsumowanie zajęć

---