BADANIA DIAGNOSTYCZNE W GINEKOLOGII

Badaniem w ginekologii nazywamy

• rozpoznanie faktów dotyczących przeszłości i teraźniejszości pacjentki,

• ich analiza i wnioski, dzięki czemu można poznać przyczynę dolegliwości.

Określenie rodzaju choroby, czyli jej rozpoznanie, jest podstawowym warunkiem zastosowania odpowiedniego postępowania leczniczego. Rozpoznanie jest zatem syntezą wyników badań, umiejętności i doświadczenia klinicznego, zawiera również sugestię wyboru leczenia.

BADANIE KLINICZNE obejmuje badanie podmiotowe oraz przedmiotowe.

• Badanie podmiotowe - WYWIAD - jest jedną z ważniejszych metod badania diagnostycznego. Polega na uzyskaniu od pacjentki informacji dotyczących:

• przeszłości położniczo - ginekologicznej:

• przebieg miesiączkowania,

• przebyte ciąże, porody, poronienia,

• zabiegi położnicze i ginekologiczne,

• choroby ginekologiczne,

• przebytych chorób,

• aktualnych dolegliwości (także poprzez zadawanie ukierunkowanych pytań).

Przy zbieraniu danych konieczne jest uwzględnienie stanu psychicznego, emocjonalnego i fizycznego chorej.

• Badanie przedmiotowe ma na celu ocenę stanu kobiety na podstawie oględzin, polega na ocenie budowy ciała, dojrzałości osobniczej oraz stopnia wykształcenia trzeciorzędowych cech płciowych. Ma także na celu wykrycie ewentualnych współistniejących schorzeń narządów i układów, od których zależy nie tylko możliwość i przebieg, ale także końcowy wynik leczenia np. operacyjnego.

Wstępne rozpoznanie wytycza zakres dalszych badań diagnostycznych i konsultacyjnych prowadzących do ustalenia ostatecznego rozpoznania klinicznego, które jest podstawa do podjęcia decyzji o sposobie leczenia - wyborze metody, drogi i rozległości operacji.

BADANIE GINEKOLOGICZNE

Inaczej będzie ono przebiegać u młodej kobiety z zachowaną błoną dziewiczą, inaczej u kobiety z niepłodnością, w czasie ciąży, a jeszcze inaczej u pacjentki z nowotworem złośliwym narządów płciowych.

Składa się z:

• oglądania narządów płciowych zewnętrznych (należy ocenić wargi sromowe, krocze i wejście do pochwy) oraz powłoki brzusznej,

• z badania ginekologicznego dwuręcznego (zestawionego)

• badania we wziernikach.

Ma ono na celu:

• weryfikację rozpoznania lekarskiego,

• ustalenie stopnia zaawansowania choroby np. nowotworowej,

Przed właściwym badaniem pobiera się rozmaz cytologiczny z szyjki macicy oraz materiał w celu określenia biocenozy pochwy.

Wzrokiem oceniamy:

• budowę zewnętrznych narządów płciowych,

• stopień dojrzałości,

• schorzenia narządu płciowego, np. wady rozwojowe, zmiany zapalne sromu i gruczołu przedsionkowego większego, rogowacenie białe i raka sromu, wysokość i pęknięcie krocza, wypadanie pochwy i macicy.

We wzierniku możemy stwierdzić:

• rodzaj i obfitość treści pochwowej,

• stan błony śluzowej pochwy i tarczy szyjki macicy (krwawienie czy wyciek ropny z kanału szyjki macicy, rodzaj, obfitość czy brak śluzu szyjkowego, zapalenie, nadżerkę, raka, polipy, rodzącego się mięśniaka).

Badanie dwuręczne pozwala ocenić:

• budowę, wielkość, położenie i ruchomość macicy oraz jajników,

• stan przymacicz,

• zmiany powstałe w obrębie narządów płciowych, np. tyłozgięcie lub nadmierne przodozgięcie, mięśniaki macicy, torbiele i guzy lite jajników, zmiany zapalne i gruczolistość przydatków oraz przymacicz, ropień lub krwistek zagłębienia odbytniczo - macicznego.

Należy pamiętać o możliwości badania per rectum, które jest szczególnie przydatne u kobiet z zachowaną błoną dziewiczą oraz w sytuacji zaawansowanego procesu nowotworowego wywodzącego się z szyjki macicy.

Przed badaniem ginekologicznym pacjentka powinna oddać mocz i stolec, ponieważ wypełniony pęcherz moczowy stanowi przeszkodę w dokładnej ocenie narządów płciowych, a wypełnione jelita, szczególnie zbitymi masami kału, utrudniają badanie i niekiedy są źródłem błędu.

Zadaniem położnej jest odpowiednie przygotowanie pacjentki, jej dokumentacji oraz gabinetu zabiegowego do przeprowadzenia badania.

Powinno być przeprowadzone z poszanowaniem godności, intymności i naturalnego wstydu.

---