WSPóŁCZESNE-FORMY-PANSTWA, dziennikarstwo, politologia


III WSPÓŁCZESNE FORMY PAŃSTWA

  1. Pojęcie formy państwa

To zasady organizacji naczelnych organów władzy państwowej i wzajemne relacje między nimi; terytorialna struktura państwa oraz styl rządzenia

  1. Forma rządu

To sposób wyłaniania i wzajemne relacje między naczelnymi organami państwowymi

Podział starożytnym spopularyzowany przez Niccolo Macchiavelli:

  1. monarchie

  1. republiki

Podział ze względu na rodzaj relacji:

  1. parlamentarno-gabinetowa

Specyficzna forma to system kanclerski:

  1. prezydencka

James Monroe (28 kwietnia 1758 - 4 lipca 1831) - piąty prezydent USA. Urząd sprawował w latach 1817 - 1825. Jako młody polityk przyłączył się do zwolenników Jeffersona. W 1790 roku został członkiem Senatu. W latach 1794 - 1796 minister ds. Francji. Brał udział w negocjacjach dotyczących nabycia przez USA Luizjany. Poparty przez prezydenta Madisona wygrał wybory prezydenckie w 1816 roku. Obawiając się, że kraje europejskie będą próbowały pomóc Hiszpanii w walce z wyzwalającymi się koloniami w Ameryce Południowej prowadził politykę, która dwadzieścia lat po jego śmierci została nazwana Doktryną Monroe'a. Zakładała ona izolacjonizm Stanów Zjednoczonych. Prezydent uważał, że Ameryka powinna być dla Amerykanów i że europejskie systemy polityczne nie są odpowiednie dla nowego kontynetu. Doktryna przewidywała również, że Stany Zjednoczone nie będą mieszały się w sprawy Europy. Politykę tę poparła Wielka Brytania uważając, że żaden kraj nie powinien się mieszać do sporów pomiędzy Hiszpanią a jej koloniami. Polityka Monroe'a miała również uniemożliwić Rosji prowadzenie penetracji wschodnich wybrzeży Ameryki Północnej. Nie chcąc jednak zadrażniać stosunków z Hiszpanią, Stany Zjednoczone ociągały się z formalnym uznaniem niepodległości nowo powstałych państw Ameryki Południowej. Uczyniły to dopiero w 1822 roku po tym, jak odkupiły w 1821 Florydę od władz w Madrycie. Prezydent Monroe zmarł w Nowym Jorku w 1831 roku.

MONROEGO DOKTRYNA, program polityki zagr. USA nakreślony 1823 w orędziu prez. J. Monroe do Kongresu, oprac. przy udziale sekr. stanu J.Q. Adamsa; stwierdzała, że USA przeciwstawią się próbom kolonizacji eur. na kontynentach amer. i uznawała wszelkie działania mocarstw eur. na półkuli zach. za wrogie wobec USA oraz godzące w ich bezpieczeństwo; deklarowała też, że USA nie będą mieszały się w wewn. sprawy krajów eur. i nie wezmą udziału w wojnach eur. nie dotyczących interesów USA; stanowiła odpowiedź na ekspansję ros. w Ameryce Pn. i próby przywrócenia przez państwa Świętego Przymierza władzy Hiszpanii w Ameryce Łac.; modyfikowana i dostosowywana do nowych okoliczności (m.in. 1904 rozszerzona o tzw. interpretację prez. Th. Roosevelta, dopuszczającą interwencje zbrojne USA w Ameryce Łac.), wyznaczała w XIX-1. poł. XX w. zasady polityki zagr. USA, określając rolę tego państwa w sprawach międzynar. (→ izolacjonizm) i w Ameryce (→ panamerykanizm umacniający dominację USA).

  1. komitetowa (forma konwentu; rządy zgromadzenia)

  • mieszana (semiprezydencka)