Wtórne niedobory odporności

Immunologia - wykład z dnia 18.01.05

Wtórne niedobory odporności

1. AIDS

Zaburzenia stosunku Th/Ts są szczególnie zauważalne u chorych na AIDS. Pełno objawową formę tego zespołu możemy stwierdzić gdy spełnione jest spełniony następujący warunek: Liczba limfocytów Th < 200 kom/mm3 Mogą w tym wypadku występować infekcje oportunistyczne oraz nowotwory powiązane z AIDS (np. chłoniak Kaposiego)

2. Niedożywienie

3. Nowotwory

Śmierć powodują przerzuty i niewydolność układu immunologicznego (jego pula ulega wyczerpaniu)

4. Infekcje (gruźlica, malaria, odra)

Obecnie obserwujemy nawrót gruźlicy. Przeciw odrze stosuje się obowiązkowe szczepienia. Pomimo tego występują zejścia śmiertelne

5. Środki immunosupresyjne

6. Alkohol, narkotyki

7. Urazy (zabiegi chirurgiczne, oparzenia)

8. Choroby autoimmunizacyjne

9. Zaburzenia czynności gruczołów dokrewnych (cukrzyca, zespół Cuschinga)

10. Stany fizjologiczne (ciąża, wiek)

Ważny w określaniu wtórnych niedoborów odporności jest określenie stosunku limfocytów Th do Ts

Wirus HIV

Rodzaje

Występują dwa rodzaje wirusa HIV-I i HIV-II Jednak pełno objawowy zespół AIDS powoduje wirus HIV-I.

Budowa

1. Błona

Receptory chemokinowe
występują dwa rodzaje o określonej specyficzności:

• Entropowe (CCR5 lub R5) - makrofagi i limfocyty krwi

• Tetropowe (CXCR4 lub R4) - tropizm wykazany do komórek limfocytów krwi obwodowej

Poza tym, wirus atakuje komórki dendrytyczne, występujące na błonach śluzowych i skórze


białka gp120 i gp41 - HIV wbudowuje się dzięki gp120 i gp41. muszą w nich wystąpić konformacyjne zmiany - co powoduje "połączenie" z białkami błony komórkowej (mocne związanie na powierzchni komórki) potem zaktywowane białka enzymatyczne powodują destrukcje jej i wstrzyknięcie materiału genetycznego.

2. Wewnętrzny kapsyd

występuje na nim białko p24 - przeciw niemu uzyskujemy przeciwciała. W środku występują dwie pojedyncze nicie RNA. Ważna jest również aktywność trzech enzymów:

1. Odwrotna transkryptaza

2. Integraza

3. Proteaza

3. Geny

Ważniejsze geny i ich produkty białkowe:

• gag - białka kapsydu

• pol - odwrotna transkryptaza, integraza, proteaza i rybonukleazy

• env - białka powierzchniowe gp120 i gp41

• inne: vit, vpr, tat

Cykl życiowy

1. Wirion przyczepia sie do komórki docelowej dzięki cząsteczkom CD4 (na powierzchnie atakowanej komórki) receptorom chemokinowym - bez nich nie ma możliwości wniknięcia do komórki; receptory te nie występują u rasy kaukaskiej - nie są oni narażeni na atak wirusa.

2. Integracja błony wiriona z błoną komórki

3. Odwrotna transkryptaza przepisuje RNA wirusa na pro-wirusowy DNA, a integraza wbudowuje go w DNA komórki. Odwrotna transkryptaza i integraza ma dużą tendencje do pomyłek. Powoduje to dużą zmienność i polimorfizm czego skutkiem jest nieskuteczność leków.

4. Produkcja białka wirusowego. Zewnętrzne cytokiny pobudzają proces transkrypcji w genomie.

5. Zostaje odbudowany rdzeń wirusa HIV - rdzeń z białkiem p24 oraz błona wirusa (utworzona z błony zakażonej komórki) z białkami gp120 i gp41

Cykl jest szybki i powtarza się co 6-12h. W tym czasie postępuje wyczerpanie i degradacja komórek CD4 i CD8

Dalszy przebieg zakażenia

1. Postępujący atak na komórki CD4 i komórki dendrytyczne

2. W węzłach chłonnych wirus jest niszczony przy pomocy głównie odpowiedzi komórkowej (humoralna działa słabo)

3. Sprawny układ odpornościowy próbuje wrócić do równowagi (spadek ilości cząsteczek wirusa w węzłach chłonny - "okres latencji") ale ostatecznie dochodzi do rozsiewu

4. Wzrost replikacji wirusa. Spada ilość komórek CD4 i CD8. Destrukcja węzłów chłonnych.

Rezerwuary wirusa HIV

Przy niskim poziomie wykrywalności w surowicy wirus rezyduje w komórkach CD4, makrofagach i komórkach pamięci

Objawy

1. osłabienie

2. gorączka

3. senność

4. wyciek z nosa

5. objawy podobne jak przy zakażeniu wirusem cytomegalii

6. "okres latencji"

7. występują oportunistyczne infekcje (szczególnie Pneumocysits carini, candida, wirus cytomegalii, wirus Herpes)

8. nowotwory - mięsak Kaposiego (najczęściej widoczny na kończynach), rak szyjki macicy

9. zaburzenia OUN - zespół otępienny

---