TEORIA REAKCJI SPOŁECZNEJ MEADA.
Jaźń, osobowość człowieka kształtuje się podczas interakcji z otoczeniem, relacji typu ”twarzą w twarz”. Interakcje zachodzą w procesie komunikowania się za pomocą gestów. Wyróżniamy dwa rodzaje gestów: nie znaczące (polegają na natychmiastowej reakcji na bodziec, charakterystyczne głównie dla zwierząt; są to np. odruchy bezwarunkowe) i znaczące (cechują interakcje między ludźmi, nie są bezpośrednimi reakcjami na bodźce, lecz reakcjami już uprzednio zinterpretowanymi, uświadomionymi i celowymi).
Cechy symbolicznego interakcjonizmu
1. Interakcja jest konstruowana, a nie wyzwalana- ludzie konstruują swe działania w trakcie ich wykonywania, a nie reagują mechanicznie na zewnętrzne bodźce czy wewnętrzne siły.
2. Działanie dokonuje się na bazie definicji sytuacji, w której człowiek działa. Definiowanie jest stałym procesem.
3. Interakcja jest symboliczna, ponieważ dokonuje się za pośrednictwem wspólnych symboli, których interpretacja pozwala na uchwycenie wzajemnych linii działań.
4. Interakcja zachodzi przez dopasowanie wzajemne linii działań- przyjęcie roli partnera.
5. Centralny proces interakcji to przyjęcie roli partnera- wyobrażenie jak jest się widzianym okiem drugiego. Każda rola związana jest z rolą partnera w danej sytuacji. Stale dokonuje się sprawdzenie posiadanej koncepcji partnera, wynikiem jest stabilizacja lub modyfikacja własnej roli.
6. Interakcja ma charakter wyłaniający się- pewnej cechy wyłaniają się w jej trakcie i nie miałaby miejsca, gdyby nie połączone działania partnerów.
Perspektywa reakcji społ. a symboliczny interakcjonizm- normy społ. nie są skodyfikowane, o istnieniu normy, o jej ważności, zakresie obowiązywania, sztywności, elastyczności informuje siła i rodzaj reakcjo społecznej. Przedmiotem analizy winna być nie etnologia dewiacji, lecz sposób, w jaki grupy społeczne reagują na zachowania lub cechy swoich członków określane jako dewiacyjne, oraz konsekwencje, jakie ponoszą osoby uznane za dewiantów.
Założenia dot. wpływu interakcjonizmu na kierunek reakcji społecznej:
1. Ład i porządek społeczny jest wynikiem chwiejnej równowagi między antagonistycznymi interesami, dążeniami i wartościami poszczególnych grup.
2. Dewiacja jest procesem a nie stanem- czynniki wpływające na zachowania dewiacyjne w jednej fazie nie muszą mieć wpływu na zachowanie w drugiej fazie.
3. Konformizm i dewiacje są symbolami, które tworzą się w procesie konstruowania rzeczywistości- nie ma różnic jakościowych między zachowaniem konformistycznym a dewiacyjnym.
4. Kontrola społeczna jest zmienną niezależną w procesie tworzenia dewiacji.
5. Dewiacja jest relatywna- dewiacyjność zależy od sytuacji i osoby; to samo zachowanie może być różnie postrzegane i oceniane.
6. Mechanizmy kreowania dewiacji dewiantów ma charakter uniwersalny.