4. Tabela z wynikami pomiarów:

Nr	Oznaczenie badanego kondensatora	C [μF]	d	1000-d	Cx [μF]	_ Cx [μF]	ΔCx
1.	C1	0,07	937	63	1,0411	1,07834	0,05748
				0,05	957			43	1,1128
				0,03	973			27	1,0811
		4.	C2	0,007	860			140	0,0430	0,04143	0,00384
				0,005	895			105	0,0426
				0,003	928			72	0,0387
		7.	C3	0,007	106			894	0,0008	0,00085	0,00003
				0,005	145			855	0,0008
				0,003	224			776	0,0009
		10.	C4	0,007	536			464	0,0081	0,00800	0,00014
				0,005	615			385	0,0080
				0,003	725			275	0,0079
		13.	szeregowo C3 i C4	0,007	102			898	0,0008	0,00081	0,00004
				0,005	141			859	0,0008
				0,003	215			785	0,0008
		16.	szeregowo C2 i C4	0,007	495			505	0,0069	0,00681	0,0009
				0,005	576			424	0,0068
				0,003	693			307	0,0068
		19.	równolegle C2 i C4	0,07	435			565	0,0539	0,05322	0,00534
				0,05	511			489	0,0522
				0,03	640			360	0,0533

• Metody obliczeń:

• wyliczenie szukanej pojemności kondensatora korzystając ze wzoru:
  

• obliczenie średniej arytmetycznej z trzech pomiarów:
  

• niepewność przypadkowa pojedynczego pomiaru, czyli odchylenia standardowego:
  

• ponieważ mała ilość pomiarów powoduje, zaniżoną wartość niepewności przypadkowej, należy wartość S pomnożyć przez tzw. współczynnik Studenta-Fishera t_nα, gdzie n to ilość pomiarów a α to przyjęty stopień niepewności. Przyjmujemy, poziom ufności α=0,95.

• z tablic dystrybuanty odczytujemy, że t_nα=1,96

• oprócz niepewności przypadkowej należy także uwzględnić niepewność systematyczną związaną z niedoskonałością przyrządów pomiarowych oraz niedoskonałością obserwatora. Niepewność tą można obliczyć posługując się prawem przenoszenia błędów.
  gdzie Δd=1, ponieważ z taką dokładnością można odczytać wartość na potencjometrze.

• niepewność całkowita obliczona jest jako pierwiastek z sumy kwadratów błędu niepewności przypadkowej i niepewności systematycznej

• wyliczenie teoretycznej wartości pojemności zastępczej (pomiary 13-19):
  13.
  16. C_z = 0,00671μF
  19. C_z = C₂+C₄ = 0,04943μF

• Nieduże odchyłki pomiędzy wartością teoretyczną pojemności zastępczej i wartością wynikającą z pomiarów, świadczą o ich dokładności. Wszystkie wyniki mieszczą się w granicy błędu.

6. Wnioski:
Obliczanie pojemności kondensatorów metodą mostka pojemnościowego pozwala uzyskać stosunkowo dokładne wyniki. Wartość błędu niepewności da się jeszcze bardziej zminimalizować, stosując dokładniejsze oscyloskopy cyfrowe oraz potencjometry elektroniczne sterowane mikroprocesorowo, jednak nawet bez tej aparatury można osiągnąć dokładność rzędu 10^-3μF.

---