Prasa kobieca
Vogue
Cosmopolitan
Elle
Marie Claire
Opracowała: Paulina Chacińska
Na początku był Vogue…
Vogue - pierwszy ilustrowany magazyn poświęcony modzie wyrósł z tygodnika działającego od 1892 roku. Dość niepewny start pisma nie przewidywał tak wielkiego sukcesu jaki miał w przyszłości nadejść. W 1909 roku młody wydawca Condé Nast wykupił tytuł i przekształcił go w wiodący na rynku magazyn, który spowodował prawdziwy wysyp podobnych pism. Już rok później niewielka dotąd publikacja rozrosła się do poważnego formatu wychodzącego dwa razy w miesiącu. Podążając za wizją Condé Nast'a Vogue publikował informacje kulturalne i sylwetki wpływowych osób w równej mierze co prezentował aktualne trendy w modzie. Od momentu swojego powstania magazyn starał się portretować elity oraz służyć radą w tematach: etykiety, urody i mody. Vogue nie tylko przekazywał informację o trendach w modzie i urodzie ale dodatkowo stał się zapisem zmian kulturowych - zmian w myśleniu, działaniu i ubieraniu się.
Od 1913 roku - gdy kolejne strony magazynu zapełniały się elementem zupełnie nowym, czyli fotografią - Vogue pod przewodnictwem redaktor Edny Woolman Chase i kierownika artystycznego Dr. Mehemeda Gehmy Agha wielokrotnie zmieniał swój kształt i wizerunek. Od kreacji gwiazd filmowych magazyn przeszedł do pokazywania ubrań bardziej przeciętnym kobietom dostępnych. Ważnym momentem dla młodego tytułu była II wojna światowa, gdy pismo pokazując front i dramaty ludzi nie rezygnowało również z prezentowania mody i sposobów na piękny wygląd, wyczuwając że czytelniczka oczekuje od swojej gazety rozrywki i oderwania od otaczającej ją rzeczywistości.
Jessica Daves wraz z Alexandrem Libermanem wprowadzili do powojennych wydań Vogue'a prostotę i bezpretensjonalność. Po przeformatowaniu pisma jednym z najważniejszych posunięć okazało się zatrudnienie w 1943 roku fotografa Irvinga Penna, który razem z Richardem Avedonem zmodernizował fotografię mody. Używając naturalnego oświetlenia i pozbywając się zbędnych elementów z kadru Penn skupił się na prezentowaniu ubrań. Urozmaicona zawartość magazynu nie ograniczała się jednak do ubrań. Na stronach Vogue'a znaleźć można było sylwetki znanych postaci, reportaże, a także kolumny poświęcone kulturze i sztuce. Magazyn stawał się dzięki temu wielowymiarowy i przyciągał czytelników o różnym statusie zarówno socjalnym jak i ekonomicznym.
Diana Vreeland wraz ze swoją teatralnością wniosła do Vogue'a ostry, dynamiczny styl. Nowa naczelna słynęła z nietuzinkowego, odważnego spojrzenia na modę. Za jej panowania profil Vogue'a zorientowany był w największym stopniu na nowinki z wybiegów. Pismo zwiększyło swoją objętość o dodatkowe strony poświęcone ubraniom i dodatkom. Ówczesny magazyn najlepiej określają słowa wyobraźnia i fantazja. Prezentowane kreacje i tkaniny zyskały soczyste, jaskrawe kolory i geometryczne wzory. Fotografia zaś bazowała na elementach z pogranicza seksu i zabawy. To właśnie wtedy modelki przestały być jedynie wieszakami na dzieła wielkich kreatorów, a zyskały twarz i osobowość. Zdjęcia były bardziej dynamiczne, dawały złudzenie ruchu, często sesje organizowano nie tylko w studiu, ale i w plenerze. Ikony tamtego okresu, które utorowały drogę późniejszym gwiazdom wybiegów to m.in. Suzy Parker, Penelope Tree czy Twiggy.
Wraz z upływem lat i kolejnymi naczelnymi Vogue ewoluował. W latach 70. i 80. nową jakość wniosła Grace Mirabella. Krzykliwe fotografie - choć nieco złagodniały - nie straciły wyrazu i siły. Oglądane na zdjęciach stroje stawały się bardziej praktyczne, cechowane swoistą prostotą noszenia. Mirabella przekształciła magazyn w miesięcznik, co spowodowało zmiany również w jego wnętrzu. W rezultacie każda strona zapełniała się informacjami, a czasopismo dostosowywało się do ówczesnych pracujących kobiet.
Od końca lat 80. redaktorem naczelnym Vogue'a jest Anna Wintour, która przyczyniła się do rozwoju magazynu, który obecnie nie tylko prezentuje informacje kulturalne, społeczne, polityczne, ale także w znacznej mierze kreuje obowiązujące trendy. W dalszym ciągu Vogue wyznacza nowe tendencje w modzie, dodatkach, kosmetykach - zabawia i kształci młode kobiety na całym świecie. Obecnie magazyn wydawany jest przez Condé Nast Publications. Posiada 17 edycji na całym świecie, choć najbardziej znaczącymi i opiniotwórczymi pozostały edycje francuska i amerykańska.
Anna czyli diabeł?
Najbardziej znaną i z pewnością najbardziej kontrowersyjną redaktor naczelną Vogue'a (edycji amerykańskiej) jest - zajmująca to stanowisko od 1988 roku - Anna Wintour. Urodziła się w Londynie, w 1949 roku. Ojciec - Charles był redaktorem The Evening Standard, można więc powiedzieć że zawód otrzymała ona w genach. Wykształcona w North London Collegiate School, karierę zaczęła w 1970 roku od sekcji mody w Harpers & Queen. Po trzech latach pracy w Vivie, Anna nawiązała współpracę z magazynem New York. Kolejnym stanowiskiem była redaktor naczelna brytyjskiej edycji Vogue'a w roku 1986. W dwa lata później Winour, w której pokładano ogromne nadzieje w związku z kryzysem pozycji magazynu objęła funkcję redaktora amerykańskiego Vogue'a. Nie zawiodła oczekiwań, przywróciwszy pismo na szczyt kobiecych tytułów. Wintour szybko zyskała miano wyroczni mody, wyznaczającej nowe trendy. Jej zarobki szacuje się na około 2 mln dolarów rocznie, nie wliczając oddzielnego budżetu na ubrania w wysokości 25 tys., samochodu z kierowcą, oraz apartamentu w paryskim Ritzu (podczas Europejskiego Tygodnia Mody).
O Annie Wintour krążą w świecie mody i wydawców legendy, których wymiernym przykładem może być zekranizowana niedawno książka jej byłej asystentki Lauren Weisberger, pod znaczącym tytułem „Diabeł ubiera się u Prady”. Powieść ukazuje Annę jako zimną, wyrachowaną osobę i nieszanującą swoich pracowników szefową. Redaktorka atakowana jest również przez organizację PETA, która piętnuje Wintour za prawdziwe futra, używane do modowych sesji w magazynie. Pomijając jednak jej negatywne oblicze, trzeba pamiętać, że prowadząca Vogue'a znana jest ze swojej charytatywnej działalności - regularnie dotuje organizacje wspomagające chorych na AIDS, wspiera Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku, a także promuje nieznanych projektantów.
Redaktorki naczelne Vogue'a:
Edna Woolman Chase (1914 -1951)
Jessica Daves (1952 -1962)
Diana Vreeland (1963 -czerwiec 1971)
Grace Mirabella (lipiec 1971- październik 1988)
Anna Wintour (listopad 1988 -do dziś)
Dziewczyną Cosmo być!
Cosmopolitan założony został w 1886 roku przez Schlicht & Field pod nazwą The Cosmopolitan. Autorzy swoje pismo kierowali do kobiet i ich rodzin. Zawierało ono porady dotyczące mody, prowadzenia domu i wychowywania dzieci. Mimo obiecującego początku dobra passa nie trwała długo. Już w 1889 roku Cosmopolitan trafił w ręce Johna Brisbena Walkera. W tamtym okresie na łamach magazynu publikowali m.in. Rudyard Kipling, Jack London czy Edith Wharton. Pismo zyskiwało na popularności, aby w 1892 roku osiągnąć nakład 75 tys. egzemplarzy. 13 lat później Cosmopolitan znów zmienił właściciela. Tym razem tytuł kupiony został przez Williama Randolpha Hearsta, w których to rękach pozostaje do dnia dzisiejszego. W latach 30. ubiegłego wieku Cosmo wydawane było w 1,7 mln egzemplarzy - wynik ten spadł do nieco powyżej miliona po wojnie, co powodowane było sytuacją społeczno-gospodarczą.
Prawdziwa rewolucja przyszła wraz z Helen Gurley Brown i latami 60. Odmieniony Cosmopolitan zapowiadał nadejście nowej ery kobiecych magazynów. Pismo jako pierwsze dostrzegło i pokazało kobietę jako istotę seksualną. Gazeta zajmująca się głównie tematami randek, seksu, diet i urody stała się biblią młodej amerykańskiej kobiety lat 70. „Dziewczyna Cosmo” była synonimem wyzwolonej, liberalnej kobiety, dobrze zarabiającej z hedonistycznym, rozrywkowym podejściem do życia.
Także obecnie Cosmopolitan sporo miejsca poświęca na tematy seksualnej sfery człowieka, choć równie często zajmuje się modą, urodą czy też treściami dotyczącymi zdrowia. Magazyn ukazuje się w ponad 100 krajach, w 32 językach. Znany jest z nagminnego poprawiania programami graficznymi urody i kształtów modelek.
W Polsce Cosmopolitan pojawił się w roku 1997. Redaktor naczelną polskie edycji jest Hanna Wolska. Średni nakład wynosi 178 555 egzemplarzy, podczas gdy sprzedaż sięga ok. 132 tys. Wg Katalogu Mediów w Polsce czytelniczki Cosmopolitana to kobiety „18 - 29 lat, wykształcone, mieszkające w miastach, aktywne zawodowo, niezależne i nowoczesne. Należą do grupy „poszukujących” - pragną różnorodności, nowych przeżyć i ryzyka. Lubią podkreślać indywidualność, wydają dużo na rozrywki.”
Belle Elle
Hélène Gordon-Lazareff urodziła się w Rostowie nad Donem w bardzo bogatej rodzinie żydowskiej. Gdy wybuchła rewolucja familia uciekła z kraju i osiedliła się w Paryżu. Po maturze Hélène wyszła za mąż, jednak po trzech latach rozwiodła się. Skończyła studia z zakresu etnologii i literatury francuskiej. Pracowała w „Marie Claire” i „Daily News”. W czasie studiów pojechała na wyprawę naukową do Kongo. Po powrocie, podczas pokazu zdjęć z wyprawy, poznała swojego drugiego męża, znanego dziennikarza „Paris-Soir”, Pierre'a Lazareff. Gdy wybuchła II wojna światowa Hélène z mężem uciekła do Nowego Yorku, gdzie pracowała dla „Harper's Bazaar” i „New York Times'a”. Tam też przyszedł jej do głowy pomysł stworzenia magazynu dla kobiet ELLE. Po powrocie do Paryża Pierre Lazareff w 1945 r. założył „France-Soir”. Hélène zajęła biura nad jego redakcją. Postanowiła, że ELLE będzie pismem dla kobiet wolnych, niezależnych, które chcą rozrywki, ale inteligentnej. Pisała o modzie, zaraz po wojnie o tym, jak przedłużyć starą sukienkę, potem przyszedł czas na lansowanie Chanel, z której kostiumem nigdy się nie rozstawała. Jeden z pierwszych przepisów kulinarnych dotyczył grzanki z czarną rzodkwią. Na zarzuconym papierami biurku, pod którym trzymała sześć par butów, gromadziła także statystyki, analizy sytuacji społecznej i gospodarczej. Zachęcała kobiety, by korzystały z prawa wyborczego i szukały pracy.
Współpracowała ze słynną pisarką Colette. W 1949 roku spotkała na peronie piękną dziewczynę. Zaprosiła ją do swojej redakcji. Tak poznała Brigitte Bardot, która potem często pojawiała się w ELLE jako bohaterka artykułów i modelka.
Hélène chciała, by moda trafiła do domów towarowych, a stamtąd na ulice Paryża. W 1958 we współpracy z Galeries Lafayette stworzyła linię ubrań ELLE. Siedem lat później jedna na osiem Francuzek powyżej 15. roku życia czytała ELLE, a jeden na czterech czytelników był mężczyzną. Współpracownicy nazywali Hélène Lazareff żelaznym ptakiem albo carycą. Nie rozumiała, że można w ogóle wychodzić z pracy. W 1972 roku musiała zwolnić tempo z powodu choroby Alzheimera. Na początku lat 80. pismo wykupiła grupa Hachette. Hélène Lazareff zmarła w 1988 roku. Struktura pisma, którą wprowadziła, nie zmieniła się do dziś: 50 proc. zawartości dotyczy mody i urody, 25 proc. - stylu życia (kuchnia, podróże, deco) i 25 proc. to magazyn, czyli reportaże, wywiady i raporty.
W latach 80. powstało 17 nowych edycji. ELLE stała się jednym z najpoczytniejszych czasopism na świecie. Swoją ekspansję za granicę rozpoczęła od Stanów Zjednoczonych. Kolejno narodziły się następne edycje: angielska (1985), hiszpańska (1986), włoska (1987), chińska w Hongkongu (1987), szwedzka (1988), brazylijska (1988), chińska (1988), grecka (1988), japońska (1989), kanadyjska (1989) i holenderska (1989). Obecnie Elle ma 37 edycji ( 36 ukazuje się jako miesięczniki. Natomiast we Francji jest nadal tygodnikiem) i należy do koncernu Lagardère Group of France, w Stanach wydawane jest przez Hachette Filipacchi Medias, pismem zaś kieruje Patricia Wagner. Tytuł szczyci się mianem największego magazynu poświęconego modzie.
Pierwszy numer polskiej edycji ELLE ukazał się w październiku 1994. Liczył 148 stron. Otwierała go biało-czerwona okładka z Basią Milewicz - światowej sławy polską modelką. Nakład, na początku 50-tysięczny, teraz wynosi średnio 140 tysięcy miesięcznie.
Czytelniczki ELLE to głównie kobiety między 18. a 35. rokiem życia. Mieszkają w dużych miastach. Większość z nich pracuje lub studiuje, ma wyższe wykształcenie i pracuje na kierowniczych stanowiskach. Jak podaje wydawca na swojej stronie internetowej Elle to pismo „skierowane do młodych, dynamicznych kobiet, ciekawych świata, pozytywnie nastawionych do otaczającej je rzeczywistości.” Elle śledzi trendy w modzie, relacjonuje bieżące wydarzenia, publikuje sylwetki znanych osób - artystów, polityków, projektantów czy aktorów. Na swojej stronie internetowej magazyn przypomina o realizowanych przez siebie akcjach społecznych, takich jak „Ulica nie jest dla dzieci” czy też „Polska jest trendy”. Pismo patronuje takim wydarzeniom jak Festiwal Filmów Fabularnych w Gdyni, jak również Polski Rok Kultury we Francji.
ELLE i liczby
5 400 000 sprzedanych egzemplarzy ELLE miesięcznie na Świecie.
Co miesiąc ELLE czyta ponad 21 milionów kobiet na Świecie.
ELLE ma najwięcej edycji spośród swoich konkurentów - 37.
ELLE posiada 20 edycji ELLE Decoration, , rozprowadza w sklepach 120 linii produktów (kosmetyki, ubrania, akcesoria itd).
Skandalistka Marie Claire
Jean Provoust założył Marie Claire w 1937 roku, początkowo wydając gazetę w formie tygodnika - w każdą środę. W szybkim tempie magazyn stał się niezwykle popularny. Jednak środowiska kościelne uznały tytuł za „zagrożenie dla czystości i wierności” i jego wydawanie wstrzymano. Do kiosków powrócił dopiero w roku 1954. Wtedy to również zmieniła się częstotliwość wydawania Marie Claire, która od tamtej pory stała się miesięcznikiem. Co miesiąc w Marie Claire znaleźć można artykuły związane z urodą, modą, zdrowiem, seksem, horoskopy. Przedstawiane są sylwetki znanych kobiet, a także poruszane tematy ogólnoświatowe. Motto magazynu brzmi „Więcej niż tylko ładna twarz”.
Provoust przeszedł na emeryturę w 1976 roku, powierzając kierownictwo magazynu swojej córce Evelyne. Jednym z jej największych osiągnięć było wcielenie do koncernu Grupy L'Oreal. Od 2 lat pismem zarządza Arnaud de Contades - syn Evelyne.
Obecnie Marie Claire wydawana przez Grupę Marie Claire należy do koncernu Hearst Corporation, mającego swoją siedzibę w Nowym Jorku. Sprzedaż utrzymuje się na poziomie ponad 420 tys. egzemplarzy. Redaktorem naczelnym pisma jest Tina Kiefer.
Polska edycja Marie Claire została zamknięta pod koniec 2005 roku. Ostatnią redaktor naczelną była Paulina Stolarek - Marat.
Bibliografia:
- PressBook Katalog Mediów w Polsce 2004/2005,
- materiały uzyskane od redakcji Elle
- http://www.vogue.co.uk/CoverArchive
7