Nowa ustawa o finansach publicznych wprowadza kolejne elementy budżetu zadaniowego. Wzmocnione zostaną także progi ostrożnościowe dotyczące zadłużenia państwa. Ministerstwo Finansów przewiduje, że zmiany przyniosą 0,5 mld zł oszczędności rocznie.

Ministerstwo Finansów opublikowało od dawna oczekiwaną, nową ustawę o finansach publicznych oraz ustawę wprowadzającą. Zmiany obejmują zarówno organizację sektora finansów publicznych, jak i system budżetowania, zadłużania państwa oraz zwiększenie kontroli nad środkami publicznymi - czytamy w "Gazecie Prawnej".

W części są to jednak przepisy, które chciał wprowadzić poprzedni rząd, gdy ministrem finansów była prof. Zyta Gilowska. Jednak obecny minister finansów Jacek Rostowski twierdzi, że przedstawiony projekt ustawy w 80 proc. różni się od projektu poprzedniczki. Ma on na celu nie tylko uporządkowanie sektora finansów publicznych, ale też wzmocnienie kontroli nad środkami publicznymi.


- Nowe elementy w ustawie o finansach publicznych to wprowadzenie: zasad budżetowania zadaniowego, zwłaszcza w budżecie państwa, planowania wieloletniego, nowego systemu budżetowania środków unijnych oraz wzmocnienie progów ostrożnościowych - mówi Jacek Rostowski. Dodaje, że w wyniku obniżenia progów - pierwszy będzie wynosił 47 proc. relacji długu publicznego do PKB - możliwe są oszczędności rzędu 0,5 mld zł rocznie.

Minister finansów podkreśla także, że nowa ustawa o finansach publicznych jest błędnie utożsamiana z pełną reformą finansów publicznych, która polega na reformie wydatków i dochodów budżetowych.

- Tego rodzaju praca musi być wykonywana ciągle - uważa minister. Dodaje, że resort nie liczy na oszczędności rzędu 10 mld zł w ciągu 2 lat, o których mówiła minister Zyta Gilowska, ponieważ to fikcja.

Eksperci podkreślają, że opublikowany projekt ustawy oznacza reformę budżetową, a nie reformę finansów publicznych. Pozytywnie jednak oceniają wprowadzenie Wieloletniego Planu Finansowego Państwa (WPFP) oraz wieloletniej prognozy finansowej (w sektorze samorządowym). Są to elementy budżetu zadaniowego, który ma zostać wdrożony (jako budżet równoległy do budżetu tradycyjnego) w 2013 r.

Zgodnie z projektem ustawy WPFP będzie planem polityki finansowej państwa na 4 kolejne lata budżetowe, ale co roku będzie aktualizowany. Plan ten będzie przyjmował Sejm w formie uchwały. Analogiczne regulacje będą dotyczyły wieloletniej prognozy finansowej w samorządach.

Kolejną nowością będzie podzielenie budżetu państwa na dwie części - krajową i unijną, co oznacza wyraźne rozdzielenie środków krajowych od tych pochodzących z UE.

Minister Jacek Rostowski wyjaśnia także, że projekt ustawy o finansach zakłada zwiększenie kontroli nad środkami publicznymi. Stanie się tak m.in. dzięki likwidacji jednostek zaliczanych do gospodarki okołobudżetowej, takich jak np. zakłady budżetowe czy gospodarstwa pomocnicze. Kolejnymi elementami, które mają wzmóc kontrolę nad środkami publicznymi, jest wprowadzenie kontroli zarządczych, dzięki czemu zwiększy się odpowiedzialność osób, które są uprawnione do wydatkowania środków.

Kolejnym działaniem zwiększającym kontrolę nad publicznymi pieniędzmi jest ograniczenie liczby instytucji, których dochody i wydatki są poza kontrolą Rady Ministrów. Poza taką kontrolą będą plany finansowe: Kancelarii Sejmu, Senatu, Prezydenta, Trybunału Konstytucyjnego, Najwyższej Izby Kontroli, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Projekt ustawy o finansach publicznych zakłada również wzmocnienie norm ostrożnościowych. Obecnie funkcjonują trzy progi, po przekroczeniu których rząd musi podjąć działania mające na celu ograniczenie lub zmniejszenie długu publicznego i deficytu. Obecne progi wynoszące 50, 55 i 60 proc. zastąpią nowe: 47, 52, 55 i 60 proc., co oznacza wzmocnienie pierwszego progu. Gdy wartość relacji kwoty długu państwa do PKB będzie wyższa niż 47 proc., a niższa niż 52 proc. - rząd będzie mógł uchwalić tylko taki projekt budżetu, w którym deficyt na rok następny nie będzie wyższy od deficytu na rok obecny. Natomiast gdy wartość relacji kwoty długu państwa do PKB będzie wyższa niż 52 proc., a niższa niż 55 proc. - to stosunek długu państwa do PKB przewidywany na koniec roku będzie musiał być niższy od relacji ogłoszonej do 31 maja za poprzedni rok budżetowy. Pozostałe progi 55 i 60 proc. pozostaną bez zmian.

Jednym z zasadniczych celów nowej ustawy jest jawność i przejrzystość finansów publicznych. Oznacza to przebudowę sektora finansów, czyli likwidację państwowych zakładów budżetowych, części zakładów budżetowych w sektorze samorządowym, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, samorządowych funduszy celowych oraz przekształcenie niektórych agencji w agencje wykonawcze, czyli w nową formę organizacyjną - podaje "Gazeta Prawna".

---