SZTUKA MINOJSKA I MYKEŃSKA
Grecje zamieszkiwano w mezolicie i paleolicie - czasy poprzedzające VI tysiąclecie - zachowały się z tego okresu tylko przedmioty użytkowe, brak udokumentowanej działalności artystycznej
sztuka (wg. istniejącej wiedzy) - pierwsze przejawy datuje się na - od pocz. VI do poł. III tys. - neolit
drobna plastyka, dekoracje na naczyniach i stemplach - Kreta i ląd grecki
figurki - zazwyczaj kobiety (ale wyobrażenia mężczyzn też są znane) - schematyzacja postaci, czasami elementy naturalizmu
wczesna epoka brązu - najciekawsze obiekty pochodzą z Krety i wysp Cykladzkich - figurki w glinie i i kamieniu - czasami pojawiają się z kości słoniowej i muszli - nadal schematycznie, także rzeźby drewniane
kobiety z rekami opartymi na biodrach
EPOKA PAŁACOWA
architektura - ważna od epoki pałacowej czyli od początku II tys. p.n.e.
istotne zmiany społeczne i polityczne - rozwój miast i powstanie architektury pałacowej - nowe funkcje i estetyka budowli
odkryto cztery pałace - trzy duże - Knossos, Fajstos i Mallia i jeden mniejszy - Zakro
wszystkie mają cechy wspólne - w planie budowli i w funkcji
wszystkie służyły nie tylko jako rezydencje władcy, ale miały tez znaczenie polityczne, religijne i gospodarcze
administracja państwa - obszerne archiwa
warsztaty ceramiczne i kamieniarskie
w Knossos król był najprawdopodobniej także najwyższym kapłanem w Mallia nie (teren Mu - zespół budynków - władza religijna)- nie wiadomo czy to jeno państwo czy każde miała zupełna bądź względną autonomię
pałace - ważne funkcje w organizacji produkcji - Knossos 246 tys. litrów produktów (zboże oliwa wino)
na przykładzie Knossos
sprawiają wrażenie labiryntów - stąd pochodzi nazwa kultury - minojska od labiryntu króla Minosa
architektura względy praktyczne którym podporządkowana była estetyka
liczne przebudowy pałacu - w ciągu długiego czasu użytkowania ok. 600 lat
charakterystyczna cecha pałacu - grupowanie pomieszczeń wokół centralnego dziedzińca
wewnątrz jest dość regularny ale ani zarys zewnętrznych murów ani układ pomieszczeń otaczających dziedziniec nie jest regularny
główne wejście podkreślone - miało charakter monumentalne - ale i to nie nadawało regularności
główna fasada - wewnątrz dziedzińca a nie na zewnątrz murów
pomieszczenia i zabudowania rożnej wysokości od jednej do 3-4 kondygnacji - zwłaszcza w partii wschodniej gdzie pałac jest usytuowany na dość stromym zboczu
dachy płaskie
reprezentacyjne schody
regularne rozmieszczenie otworów - ale tylko w niektórych partiach
najważniejsze pomieszczenie - przylegały do zachodniej strony dziedzińca: sale reprezentacyjne - sala tronowa (późna faza) i pomieszczenia kultowe
możliwe że tu istniało I piętro z bardziej regularnymi podziałami - hipoteza
duża budowla jak na II tys. p.n.e. - ok. 17 400 m2
w sąsiedztwie rozrzucone rezydencje dygnitarzy państwowych - najprawdopodobniej otoczone ogrodami
2000-1700 - nie był jeszcze zdobiony malowidłami ściennymi - naczynia ceramiczne, pieczęcie
nie odkryto rzeźb kamiennych - jak w Egipcie ale możliwe że istniały drewniane
brązowe - Fajstos - matryca ręki naturalnej wielkości do odlewy dłoni - najprawdopodobniej używana do konstruowania rzeźb
drewniane były także kolumny, z dość dużymi kapitelami, lekko rozszerzające się ku górze
plastyka - figurki ceramiczne i z kości słoniowej - bogini z wężami - niektórzy badacze sądzą, ze to kapłanka
naczynie na wodę z Fajstos - styl kamaresowy - grota Kamares gdzie je znaleziono - wzory dekoracyjne z prostych elementów geometrycznych
MALARSTWO ŚCIENNE po 1700 r. p.n.e. -
dekoracja architektury - malarstwo ścienne
wpływy egipskie - technika wykonania jak i niektóre tematy
oryginalne - pomimo stosowania stylizacji freski są bardzo żywe, artyści chętnie odtwarzają i przetwarzają naturę
pejzaż, uroczystości świeckie i religijne
kuropatwy - karawanseraju tzw. oba z ok. 1500
delfiny - megaron królowej - w obu przypadkach rekonstrukcja Evans'a
wizerunek kobiety - paryżanka - gruba linia konturowa ok. 1400 - zwraca się uwagę na wdzięk itp.
fresk z uroczystej procesji - młodzieńcy niosący naczynia kultowe - malowidło zdobiło ścianę korytarza wejściowego w pałacu w Knossos - 1500 lub trochę później
malowidło z kamiennego sarkofagu Haghia Triada na Krecie - późny okres dochód ofiarników którzy zmierzają w kierunku budowli - tam posąg i ołtarz
po drugiej stronie kapłanki składają ofiarę - labrys - podwójny topór i ptak
damy dworu - pałac w Knossos - znów te zachowane części to niewielkie plamy
ryton - Knossos, ok. pocz. XV w. - naczynie libacyjne
SZTUKA MYKEŃSKA
zmiany na terenie lądu greckiego - koniec XVII -pocz. XVII w. p.n.e.
po latach zastoju - znaczne ożywienie ekonomiczne
Mykeny - groby szybowe - Henryk Schliemann - bogate wyposażenie - bywa nazywana mylnie maska Agamemnona, ok. 1500 nie tyle schemat twarzy co wizerunek dokładny zmarłego - rysy twarzy, szczegóły itd. - zwyczaj przykrywania twarzy zmarłego maska mógł być zapożyczony z Egiptu
ok. XV w. p.n.e. - ekspansja Myken na tereny sąsiednie - z pewnością kontakty z Kretą - jedna z koncepcji że podbili
miasta mykeńskie - w przeciwieństwie do minojskich - obronne - Mykeny, Tiryns - położone na pagórkach - co już dawało obronny charakter a poza tym sama ich struktura też była obronna
w centrum założenia dom mieszkalny - MEGARON
cytadele - miasta - pałace - centra sztuki
mury tzw. cyklopowe
brama lwów - msc. przebywania władcy pod opieka bogów
Skarbiec Arteusza - czyli grób Agamamnona
freski - zależność od Krety ale znacznie uproszczony charakter - sztywność i hieratyczność postaci ludzkiej - Tiryns - po 1400 r. p.n.e.
1
1