Rola edukacji formalnej
Realizując strategiczne cele kształcenia nie należy zapominać o roli edukacji formalnej w postaci różnego rodzaju kursów, szkół, studiów itp., jak również o samokształceniu, które kształtuje styl życia poprzez aktywne formy poznania świata i siebie. Wzrost rangi szkoleń we współczesnych organizacjach opiera się na założeniu, że wiedza jest strategicznym czynnikiem sukcesu firmy. W wielu krajach szkolenia kadry pracowniczej są powszechnie postrzegane jako czynnik przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa. Doskonalenie kadry rozumiane jest jako proces podnoszenia kwalifikacji pracowników w celu zwiększenia ich sprawności działania, niezbędnej na ich obecnym i przyszłym stanowisku pracy. Obejmuje ono kształtowanie kompetencji specjalistycznych, interpersonalnych lub wiedzy, umiejętności i postaw.
Pozaszkolna edukacja dorosłych
Pozaszkolna edukacja dorosłych stanowi integralną część systemu edukacji Rzeczpospolitej Polskiej. Umożliwia osobom dorosłym dostosowanie się do zmieniających się wymogów współczesnej cywilizacji dzięki zapewnieniu im możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia ogólnego i zawodowego, doskonalenia lub zmiany kwalifikacji zawodowych oraz przygotowania do uczestnictwa w życiu społeczno-kulturalnym. Właściwości tej edukacji to: realizowanie jej przez wielu organizatorów, organizowanie jej w różnych środowiskach, wielość form, wielopoziomowość, wielowariantowość, otwartość, ścisły związek z interesem określonych grup społecznych i jednostek ludzkich. Jest to także kształcenie praktyczne, dzięki któremu pracownicy lub bezrobotni członkowie społeczeństwa rozwijają swoje umiejętności, wzbogacają wiedzę, doskonalą techniczne i zawodowe kwalifikacje albo uzyskują nowe kwalifikacje, wzbogacają życie osobiste i pełniej uczestniczą w społecznym, ekonomicznym i kulturalnym rozwoju społeczeństwa.
Instytucje oświatowe
Instytucje oświatowe to: centra kształcenia ustawicznego, ośrodki kształcenia zawodowego, centra kształcenia praktycznego, szkoły dla dorosłych i inne. Konkretnymi realizatorami pozaszkolnej edukacji zawodowej są Ośrodki Kształcenia Zawodowego, Organizacje Techniczne, Stowarzyszenia Oświatowe, Centra Kształcenia Ustawicznego, Centra Kształcenia Praktycznego oraz osoby prawne i fizyczne, do których zaliczyć możemy przedsiębiorstwa osób fizycznych, organizacje społeczne i stowarzyszenia, spółki prawa handlowego oraz organizacje samorządowe powiatów i województw, które realizują zadania pozaszkolnej edukacji zawodowej. W 2003 r. w formach pozaszkolnych kształciło się lub doskonaliło swoje kwalifikacje ponad 3,5 miliony osób, gdzie liczba uczniów wszystkich szkół zawodowych nie przekraczała 1,2 miliona. W procesie kształcenia pozaszkolnego uczestniczyło prawie trzykrotnie więcej osób aniżeli w kształceniu zawodowym realizowanym w formach szkolnych.
Tytułem zakończenia
Koncepcja edukacji przez całe życie jest odpowiedzią na wyzwania szybko zmieniającego się świata i rozwoju naukowo-technicznego. Obecnie nie wystarczy zgromadzenie wiedzy na zapas w początkowym okresie życia. Człowiek powinien wykorzystywać w ciągu całego swojego życia wszystkie okazje do aktualizowania, pogłębiania i wzbogacania tej podstawowej wiedzy i dostosowywać się do ciągłego zmieniającego się postępu technicznego. Edukacja przez całe życie powinna być elementem towarzyszącym człowiekowi ustawicznie. Dostęp do kształcenia permanentnego w dowolnym wieku to istotne prawo człowieka, które zagwarantowane jest konstytucyjnie. Kształcenie ustawiczne na każdym szczeblu edukacji szkolnej pozwala na pełniejszy rozwój osobowości człowieka we wszystkich jej sferach. W okresie rewolucji naukowo-technicznej i informacyjnej, kiedy zmieniły się oczekiwania względem szkoły jako instytucji edukacyjnej - procesy edukacji permanentnej nabierają zupełnie nowego wymiaru. Kształcenie zawodowe i kształcenie ustawiczne nawzajem się warunkują w trakcie procesu, który prowadzi do zmiany nie tylko sytuacji zawodowej, ale i do wszechstronnego rozwoju w trakcie nabywania nowych kwalifikacji, kompetencji i umiejętności. Wszechstronne kształtowanie postaw edukowanego na rynku pracy sprzyja tworzeniu zmian strukturalnych w gospodarce. Kształcenie zawodowe zakotwiczone w kształceniu permanentnym zmienia relacje między rynkiem pracy a przygotowaniem zawodowym absolwentów szkół różnych typów. To z kolei wymusza skracanie czasu reagowania systemu edukacji na istotne zmiany gospodarcze. Rynek pracy staje się specyficznym pośrednikiem między gospodarką a systemem edukacji.