PROGRAM
rewalidacji indywidualnej
ucznia Bartosza Barygi
Opracowała: mgr Małgorzata Witkowska
Czerwińsk nad Wisłą
DANE UCZNIA:
Imię i nazwisko: Bartosz Baryga
Data i miejsce urodzenia: 11. 06. 2001r. Płońsk
Adres: Boguszyn Nowy 11, 09-150 Czerwińsk
Krótka charakterystyka ucznia:
Uczeń z niedosłuchem -całkowita głuchota ucha prawego; od 4 roku życia znajduje się pod opieką Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu; nie jest aparatowany.
Dziecko obecnie uczęszcza do drugiej klasy szkoły podstawowej.
Chłopiec diagnozowany w PP-P w Płońsku trzykrotnie. Sprawność intelektualna Bartka znajduje się w granicach normy. Obserwuje się u chłopca nieco obniżony zakres wiedzy o otaczającym świecie oraz umiejętność jej aktualizowania. Wolne tempo uczenia się wzrokowego. W sytuacji zadaniowej obserwuje się zaburzenia w koncentracji uwagi. Bartosz nie odczytuje dwuznaków i zmiękczeń oraz nie różnicuje samogłosek, ma obniżoną sprawnością manualno-graficzną.
W chwili obecnej uczeń jest pozytywnie zmotywowany do zajęć.
ZALECENIA:
Ćwiczenia korekcyjno - kompensacyjne w zakresie analizatora słuchowego;
Ćwiczenia koordynacji wzrokowo-słuchowo- ruchowej;
Ćwiczenia sprawności manualno-graficznej
Harmonogram zajęć:
Zajęcia - 1x w tygodniu po 1 godzinie.
CEL OGÓLNY:
Rozwijanie sprawności słuchowej oraz manualnej
CELE SZCZEGÓŁOWE:
Usprawnianie narządów mowy;
Kształcenie umiejętności prawidłowej artykulacji głosek;
Ćwiczenie analizy i syntezy słuchowej oraz słuchu fonematycznego;
Rozwijanie koordynacji wzrokowo-słuchowej, słuchowo-ruchowej;
Rozwijanie sprawności manualnej i motorycznej;
Doskonalenie koncentracji uwagi, spostrzegawczości, pamięci słowno - logicznej;
Rozwijanie umiejętności kojarzenia sytuacyjnego i zapamiętywania pewnych wiadomości;
Rozwijanie i doskonalenie zmysłów;
Wzbogacanie zasobu słownictwa.
Ćwiczenia korekcyjne.
I. Usprawnianie percepcji wzrokowej:
Ćwiczenia na materiale obrazkowym:
1. Rozpoznawanie przedmiotów na obrazkach:
loteryjki obrazkowe,
domina obrazkowe,
odpoznawanie obrazków opisanych słownie,
dobieranie par obrazków (identycznych), np. gra w Piotrusia, memory.
2. Układanie według zasady podobieństw:
wyszukiwanie różnic,
wyszukiwanie podobieństw,
„Dobieramy liście”,
„Co do czego pasuje”, „Co nie pasuje”
dobieranie obrazka do jego schematu,
„Kto zmienił miejsce”,
„Co zostało schowane”.
3. Rozpoznawanie czynności i rozumienie sytuacji przedstawionej na
obrazku:
dobieranie obrazków z przedstawioną czynnością,
nazywanie czynności,
wyszukiwanie obrazków przedstawiających czynności,
wyszukiwanie obrazków opisanych słownie.
4. Rozpoznawanie przebiegu zdarzeń przedstawionych na obrazkach:
porządkowanie historyjek obrazkowych,
dobieranie obrazków do podanego napisu,
dobieranie obrazków do podanego opisu,
5. Składanie całości z części:
składanie obrazka z części (początkowo rozcinanego w obecności dziecka; najpierw dziecko układa na wzorze, potem według wzoru, na końcu bez wzoru),
dopasowywanie połówek obrazków,
dobieranie części do całości,
układanie postaci ludzkiej z części,
dokładanie elementów (np. zwierzęta i ich głowy),
dopasowywanie obrazków do konturów i cieni.
Ćwiczenia na materiale geometrycznym:
1. Odpoznawanie jednakowych kształtów:
różnicowanie figur geometrycznych pod względem kształtu, koloru, wielkości,
segregowanie przedmiotów wg określonych zasad (np. od największego do najmniejszego albo wszystkie kwadraty koloru czerwonego, lub od najjaśniejszego do najciemniejszego itp.),
2. Wyróżnianie i odtwarzanie narysowanych figur:
układanie wzorów tematycznych (domek, pajacyk itp.) z figur geometrycznych,
odtwarzanie z pamięci wcześniej widzianych wzorów,
różnicowanie kształtów,
odtwarzanie z pamięci prostych układów z klocków.
3. Prawidłowe wyróżnianie i odtwarzanie układów linii prostych
i krzywych:
rysowanie wzorków i szlaczków na gładkim papierze, w linię, kratkę,
układanie kompozycji szlaczkowych z figur wg wzoru, z pamięci.
Ćwiczenia na materiale literopodobnym:
1. Odpoznawanie znaków graficznych i liter
segregowanie liter ze zmiękczeniem i bez,
odczytywanie dwuznaków,
wyszukiwanie takiej samej litery i dwuznaków wśród innych liter,
wyszukiwanie zmiękczeń w tekście,
odtwarzanie z pamięci uprzednio widzianych wzorów.
Ćwiczenia na materiale literowym:
1. Różnicowanie znaków graficznych i liter podobnych:
segregowanie podobnych liter: u - n, p - b, d - b, p - g,
domino literowe,
różnicowanie samogłosek.
zabawy z komputerem „Klik uczy czytać” -utrwalanie liter
2. Odpoznawanie i różnicowanie sylab:
wyszukiwanie sylaby demonstrowanej wśród innych,
wyodrębnianie sylab w wyrazach (np. szukanie sylaby „rak” w wyrazach),
3. Odpoznawanie i różnicowanie wyrazów (trzyliterowych):
wyszukiwanie takich samych wyrazów,
wyszukiwanie wyrazów podobnych (np. noc - nos, lok - lak).
II. Usprawnianie percepcji słuchowej:
1. Ćwiczenia rozwijające mowę i wzbogacające słownictwo:
powtarzanie wyrazów, zdań,
układanie zdań z pojedynczych wyrazów,
uczenie się na pamięć bardzo krótkich piosenek, wierszyków, rymowanek,
powtarzanie długich i krótkich zdań, powtarzanie cyfr, powtarzanie wyrazów trudnych i łatwych fonetycznie i znaczeniowo,
rozwiązywanie zagadek i rebusów.
2. Kształcenie wrażliwości słuchowej, różnicowanie dźwięków:
odróżnianie z zamkniętymi oczami, tylko słuchowo, różnych szumów, trzasków, dźwięków wydawanych przez ptaki, zwierzęta, pojazdy, przedmioty (w powiązaniu z oglądaniem obrazków, słuchaniem z płyty CD),
różnicowanie dźwięków, np. który był wyższy, głośniejszy, trwał dłużej, krócej,
liczenie i odtwarzanie dźwięków ze zwróceniem uwagi na ich cechy (czas trwania, tempo, natężenie),
odtwarzanie struktur dźwiękowych układami przestrzennymi,
odtwarzanie rytmu,
graficzne odtwarzanie słyszanego układu dźwiękowego,
rozpoznawanie głosów z otoczenia.
3. Ćwiczenia słuchu fonematycznego - różnicowanie dźwięków
mowy ludzkiej:
różnicowanie słów podobnie brzmiących (kilka podobnych do siebie wyrazów, np.: mary - dary - gary - czary),
różnicowanie sylab o podobnym brzmieniu,
powtarzanie par słów opozycyjnych, np.: gary - dary, pary - bary,
tworzenie rymów, np. bułka - półka, jaszczurka - wiewiórka,
nazywanie przedmiotów wskazanych, których nazwy różnią się głoskami,
rozpoznawanie głoski wśród podobnych, np. który wyraz zaczyna się na „sz”: sala, szafa, czoło,
tworzenie par wyrazów różniących się tylko jedną głoską (nie literą), np.: wąż - mąż, kura - góra, smak - smok,
tworzenie nowych wyrazów poprzez dodanie, zamienienie, usunięcie głoski: tok - stok, tłok, sok, toki.
4. Ćwiczenia analizy i syntezy zdaniowej:
podział zdania na wyrazy,
liczenie wyrazów w zdaniu,
„zdania z wkładką”, tj. zawierające wyraz lub wyrazy nie pasujące do treści zdania,
dokładanie wyrazów do zdania rozpoczętego przez inną osobę,
budowanie zdania z podanych wyrazów.
5. Ćwiczenia analizy i syntezy sylabowej:
podział wyrazu na sylaby i scalanie sylab tworząc wyraz,
zabawa w kończenie słów (podajemy pierwszą sylabę),
wyodrębnianie sylab w nagłosie, śródgłosie i wygłosie (na początku, w środku i na końcu wyrazu),
zabawa z piłką lub bębenkiem Zo-sia (wystukiwanie sylab na bębenku)
tworzenie wyrazów dwusylabowych z jednosylabowych,
liczenie sylab w wyrazie,
układanie wyrazów z sylab,
uzupełnianie wyrazów brakującymi sylabami,
rozwiązywanie rebusów.
6. Ćwiczenia analizy i syntezy głoskowej:
wyodrębnianie głosek w nagłosie, śródgłosie i wygłosie - wymienianie jak największej ilości wyrazów na daną głoskę albo z daną głoską, albo kończących się określoną głoską:
wymyśl jak najwięcej wyrazów zaczynających się na „ś, ć, ź, ń”,
szukanie wyrazów (obrazków) zawierających daną głoskę,
ćwiczenie analizy i syntezy głoskowej, czyli dzielenie słów na głoski i scalanie głosek w słowa,
segregowanie obrazków ze względu na właściwości głoskowe w ich nazwach, np. po prawej stronie głoski „ą”, a po lewej - „ę”,
„łańcuch wyrazów” - budowanie ciągu wyrazów, w którym każdy następny wyraz zaczyna się głoską taką, jaką kończy się poprzedni, np.: płaszcz - czajnik - kolano - okno,
określanie położenia głoski w wyrazie, np. jaką głoskę słyszysz po „o”, a jaką przed „l” w wyrazie „koszula”,
anagramy - tworzenie słów ze słów istniejących (np. ułożyć 10 wyrazów z wyrazu „krasnoludek”).
7. Ćwiczenia pamięci słuchowej:
nauka piosenek i wierszyków,
powtarzanie rymowanek,
nauka dni tygodnia, miesięcy, pór roku,
powtarzanie liczb,
czytanie z przeciąganiem sylab, wyrazów (suwaki terapeutyczne).
Ćwiczenia kompensacyjne.
Usprawnianie koordynacji wzrokowo - ruchowej:
1. Podnoszenie ogólnej sprawności ruchowej i koordynacji
ciała:
zabawy z rzutami do celu,
zabawy z piłką, balonikiem, woreczkiem,
ćwiczenia rozluźniające,
zabawy w formie opowieści ruchowej.
2. Ćwiczenia manualne:
ugniatanie i formowanie papierowych kul,
rozpoznawanie przedmiotów za pomocą dotyku,
nawlekanie koralików,
wydzieranki, wyklejanki, wycinanki,
ćwiczenia z plasteliną, modeliną, gliną.
przewlekanki, nawlekanki
zabawy konstrukcyjne: klocki, majsterkowanie
3. Ćwiczenia grafomotoryczne:
ćwiczenia rozmachowe rozluźniające napięcia mięśni ramienia i przedramienia:
kreślenie dużych płynnych linii np. chorągiewką w powietrzu, patykiem na piasku, kredą na tablicy, węglem na arkuszach papieru,
bazgranie,
zamalowywanie dużych powierzchni,
łączenie punktów na dużej kartce papieru.
ćwiczenia usprawniające mięśnie dłoni i palców:
obrysowanie szablonów figur,
kopiowanie przez kalkę,
malowanie w obrębie kontur,
łączenie wyznaczonych punktów,
labirynty,
zbieranie drobnych przedmiotów (np. groch, makaron, guziczki, koraliki),
ćwiczenie płynnych, rytmicznych, ciągłych ruchów pisarskich, ćwiczenie dokładnej kontroli nad ruchami graficznymi:
rysowanie linii pionowych, poziomych, skośnych,
rysowanie szlaczków na papierze: gładkim, w linię, w kratkę,
samodzielne rysowanie różnych wzorów,
rysowanie znaków pętelkowych,
rysowanie kształtów literopodobnych,
„ Rysowane wierszyki”.
Doskonalenie umiejętności czytania:
czytanie całościowe sylab i wyrazów,
czytanie wyrazów, zdań i tekstów sylabami,
czytanie naprzemienne sylab, wyrazów i zdań,
czytanie selektywne głośne i ciche,
czytanie z przesłonką (w okienku),
ćwiczenie czytania z przeciąganiem,
ćwiczenia w rozumieniu treści.
Doskonalenie umiejętności pisania:
pisanie dużych liter na tablicy - wodzenie po wzorze,
obwodzenie wzoru litery w liniaturze,
samodzielne pisanie liter,
przepisywanie wyrazów, zdań, tekstów.
Przewidywane efekty:
• zwiększenie koncentracji uwagi
• rozwój pamięci słuchowej i wzrokowej
• poprawienie sprawności grafomotorycznej
• podniesienie poziomu koordynacji wzrokowo - ruchowej
• usprawnienie pamięci słuchowej i wzrokowej
• wzbogacenie zasobu słownictwa
• poprawienie zdolności logicznego rozumowania
Przedstawiony program zajęć rewalidacyjnych będzie modyfikowany i uzupełniany w zależności od sytuacji i potrzeb, z równoczesnym uwzględnianiem postępów czynionych przez ucznia. Ćwiczenia umieszczone w prezentowanym przeze mnie programie są przykładowymi ćwiczeniami usprawniającymi poszczególne funkcje i mogą być one zamieniane, wzbogacane lub pomijane w zależności od potrzeb. W przypadku wcześniejszego opanowania danych umiejętności przez Bartka możliwe będzie wprowadzanie nowych zadań w procesie rewalidacyjnym.
str. 7