Tłuszcze:

• materiał budulcowy: składniki fosfolipidów, glikolipidów, które są składnikami błon komórkowych

• gdy są związane z białkami, umiejscawiają je w odpowiednich pozycjach i miejscach na błonie

• są materiałem energetycznym, magazynowanym w postaci triacylogliceroli (stanowią one główną substancję zapasową dla organizmu). Triacyloglicerole magazynowane są głównie w cytoplazmie komórek tłuszczowych

• pochodne kwasów tłuszczowych pełnią funkcję hormonów i międzykomórkowych informatorów

• nasycone kwasy tłuszczowe posiadają wyłącznie wiązania pojedyncze. Np: 18:0 oznacza kwas oktodekanowy z 14-węglowym łańcuchem, w którym brak wiązań wielokrotnych

• kwasy nienasycone posiadają wiązania wielokrotne (podwójne). 18:1 oznacza łańcuch 18-węglowy z jednym wiązaniem podwójnym (kw. Oktodekenowy), 18:2 (oktodekadienowy), 18:3 (oktodekatrienowy)

• kwasy nienasycone delta. Np. kwas delta 10, czyli taki, który ma podwójne wiązanie między 10 a 11 atomem węgla

• kwasy nienasycone omega. Np. Ω³ oznacza kwas, który posiada wiązanie podwójne przy trzecim od końca atomie węgla

Przemiany glicerolu

Triacyloglicerol + H2O glicerol + kw. Tłuszczowe + H2O

Glicerol L-3-fosfoglicerol

L-3-fosfoglicerol fosforan dihydroksyacetonu

Fosforan dihydroksyacetonu może wejść w cykl glikolizy (przy użyciu CO2 i H2O) lub w cykl glukoneogenezy (utworzy 1,6-bisfosforan fruktozy po działaniu aldolazy bisfosforanu fruktozy)

Katabolizm tłuszczów

Lipoliza = beta-oksydacja nasyconych kwasów tłuszczowych

Najpierw trzeba kwas tłuszczowy zaktywować poprzez dodanie do niego CoA-SH. Ta reakcja zachodzi w cytoplazmie.

Kw. Tłuszczowy + CoA-SH acyloCoA

Teraz acyloCoA musi wniknąć do mitochondrium. Żeby było to możliwe, związek musi zostać przetransportowany przez specjalny przenośnik (karnitynę?). Wnikanie acyloCoA do mitochondrium jest ściśle zawiązane z wyrzucaniem z mitochondrium CoA. W matrix mitochondrium następują dalsze reakcje (utlenienie, uwodnienie, utlenienie i coś tam):

AcyloCoA trans-delta2-enoilo-CoA

Trans-delta2-enoilo-CoA L-3-hydroksyacyloCoA

L-3-hydroksyacyloCoA 3-ketoacyloCoA

3-ketoacyloCoA acyloCoA + acetyloCoA

Lipoliza = beta-oksydacja nienasyconych kwasów tłuszczowych

Najpierw trzeba kwas tłuszczowy zaktywować poprzez dodanie do niego CoA-SH. Ta reakcja zachodzi w cytoplazmie.

Kw. Tłuszczowy + CoA-SH acyloCoA

Kwasów nienasyconych nie da się bezpośrednio utlenić do trans-delta2-enoiloCoA. Zachodzą więc 3 inne reakcje (w matrix mitochondrium):

acyloCoA 2,4-dienoiloCoA

2,4-dienoiloCoA cis-delta3-enoiloCoA

cis-delta3-enoiloCoA trans-delta2-enoiloCoA

...a dalej już identyczne reakcje

Synteza kwasów tłuszczowych

acetyloCoA + ACP acetyloACP + CoA

Lipazy

hydrolazy

Kinaza glicerolowa

transferaza

NAD NADH

Synteza acyloCoA [fosforyzacja]

ATP AMP+PPi

Utlenianie

FAD FADH2

Hydratacja

H2O

Utlenianie

NAD NADH

Enzym tioloza

Co-SH

Utlenianie

FAD FADH2

Reduktaza 2,4-di...

NADPH NADP

izomeraza

Synteza acyloCoA [fosforyzacja]

ATP AMP+PPi

---