Metodyka nauczania ruchu

Metodyka - gr “metodos' czyli w jaki sposób; w jaki sposób wykonywać dana prace;

Usprawnianie osob niepełnosprawnych to odpowiednio przekształcona forma ćw. dla osob zdrowych. Wszystko sprowadza się do kultury fizycznej.

Kultura fiz jest częścią składową kult społeczeństwa obejmującą dziedzinę kształtowania fizycznego uzdolnień człowieka , naukę o wych fiz , sport, społeczną i osobista higienę oraz racjonalna organizacje czynnego wypoczynku. Zarówno w kult fizycznej jak i w rehabilitacji ruchowej podstawowym czynnikiem działania jest ruch.

W kulturze fiz ruch jest oparty na normach fizjologicznych i dąży do tego aby organizm ćwiczącego nadal funkcjonował w tych granicach. W rehabilitacji a szczególnie w kinezyterapii środkiem działania jest również ruch ale o charakterze leczniczym. Ćwiczenia lecznicze odpowiednio dobrane maja złagodzić skutki patologii do wartości jak najbardziej zbliżonych do fizjologicznych prawideł ustroju.

Aktywność ruchowa jest warunkiem utrzymania lub podwyższenia wydolności fiz organizmu, opóźnia procesy starzenia się przeciwstawiając się ujemnym skutkom cywilizacji wpływającym degeneracyjnie na nasze zdrowie. Zbyt malo intensywne wysiłki fiz nie stanowią dostatecznych bodźców pod wpływem kt powstają lub sa stymulowane takie zmiany morfologiczne i fizjologiczne kt wystarczają do zwiększenia zdolności adaptacyjnych.

Kultura fizyczna składa się z 4 działów:

1. Wychowanie fizyczne

2. sport

3. turystyka i rekreacja

4. lecznicze formy kultury fizycznej

1 WYCHOWANIE FIZYCZNE

Jest częścią wychowania ogólnego ukierunkowanego na stronę fizyczna naszego ciała i spełnia 4 zasadnicze funkcje

• stymulacyjna - pobudzenie rozwoju przez racjonalne stosowanie bodźców ruchowych

• adaptacyjna - przystosowanie do warunkow zycia poprzez zwiększanie adaptacji org wobec czynnikow środowiskowych

• kompensacyjna - wyrównawcze przeciwdziałanie ujemnych wpływów środowiska

• korektywna - poprawa odchylenia od normy;

celem i zadaniem wychowania fizycznego jest

• harmonijny rozwój ciała ludzkiego

• doskonalenie motoryki i piękna ruchu

• kształtowanie charakteru, moralności oraz cech społecznych.

2 SPORT REKREACYJNY jest dobrowolnym działaniem podejmowanym w celu czynnego wypoczynku oraz podniesienia sprawności ruchowej. Mile widziane współzawodnictwo bo działa stymulujaco.

WYBRANE ZAGADNIENIA Z BUDOWY I CZYNNOSCI NARZADU RUCHU

Narząd ruchu człowieka skalada się z elementow czynnych i biernych. Elementami biernymi sa kości połączone za pomocą stawow i wzmocnione więzadłami. Elementami czynnymi sa mięsnie które kurcząc się czyli wykonując prace przemieszczają położenie kości z stawach i wywołują ruch. Mięsnie szkieletowe (poprzecznie prążkowane) przyczepiające się do elementow kostnych podlegają woli człowieka. Dwie lub więcej kości połączonych ze soba tworzą staw.

To układ nerwowy sprawuje kontrole nad układem kostno-stawowo-miesniowym i to on wysyła bodźce żeby reszta układów mogła być aktywna.

Bodźce nerwowe płynące do mięsni poprzez nerwy ruchowe z OUN powodują zmiany układu ciała czyli ruch lub utrzymują ciało w odpowiednim układzie czyli pozycji.

Każdy ruch jaki wykonujemy odbywa się w określonej płaszczyźnie wokół określonej osi ruchu.

Osiami okeslamy linie proste przechodzące przez ciało w różnych kierunkach prostopadle do siebie oraz prostopadle do płaszczyzny w kt odbywa się ruch.

Wyróżniamy 3 osie i 3 płaszczyzny i trzy kierunki osi.

Kierunek: a) poziomy

b) poziomy strzałkowy

c) pionowy

os ruchu przeprowadzamy tylko w miejscach gdzie jest staw.

3 osie

1- CZOLOWA przebiega od jednego boku do drugiego, ruch odbywa się w

płaszczyźnie strzałkowej i jest to ruch zgięcia i wyprostu oraz skłonu i opadu

2 STRZALKOWA przebiega od przodu do tylu , ruch wokół tej osi odbywa się w płaszczyźnie czołowej i jest to ruch odwodzenia przywodzenia, skłon i opad boczny;

3PIONOWA - biegnąca z gory na dol ruch wokół tej osi odbywa się w płaszczyźnie poprzecznej (horyzontalnej) to ruchy skrętne i rotacje zewnętrzne i wewnętrzne

Ruchy proste przebiegają w jednej płaszczyźnie wokół jednej osi , tych ruchow w zyciu codziennym jest b niewiele, zwykle to ruchy złożone np. siedząc piszemy itp.

Ruch wykonany w więcej niż 1 płaszczyźnie określamy jako ruch wielopłaszczyznowy czyli złożony. Wyróżniamy ruchy 2 płaszczyznowe np. skłon tułowia do przodu ze skrętem czyli skrętoskłon. I ruchy trójpłaszczyznowe to ruchy krążenia.

Płaszczyzna złożona to ruchy dwu i trójpłaszczyznowe

Przemieszczenie się kości względem siebie w stawie określany jako ruch powodowany jest skurczem mięśnia. Precyzyjne wykonanie określonego ruchu zależy od synchronizacji czynności różnych grup mięśniowych . podstawowa jednostka czynnościową mięśnia jest tzw jednostka motoryczna. Zespól składa się z nerwowej kom ruchowej , jj wypustki osiowej i grupy unerwianych przez nia mięsni. Zaprogramowany bodziec w OUN wywołuje zmiany w mięśniu którego efektem może być wydłużenie, skrócenie mięśnia, tylko wzmożone napięcie mięśniowe bez zmiany długości oraz zmiana i długości i napięcia.

W związku z tymi zmianami określamy różne rodzaje skórczu mięśniowego:

SKURCZ IZOTONICZNY - w czasie którym mięsień zmienia swoja długość bez zmiany napięcia ; jest on podstawa pracy dynamicznej; w pracy dynamicznej wyróżniamy prace:

1. ekscentryczna - mięsień się wydłuża

2. koncentryczna - mięsień się skraca

3. o charakterze umownym - auksotonicznym - mięsień skraca się i wydłuża ze zmiana napięcia (jak damy dodatkowo opor zewnętrzny)

SKURCZ IZOMETRYCZNY - długość mięśnia się nia zmienia a zmienia się jego napięcie ; skurcz izometryczny jest podstawa pracy statycznej w której wyróżniamy prace :

1. praca utrzymująca - warunkuje utrzymanie określonego połączenia ciała , równoważy działanie przeciwko sile ciężkości sil przeciwstawnych, angażuje zawsze jedna funkcjonalna grupę mięśni w danym stawie. (na siedząco noga do gory)

2. praca ustalająca - zapewnia stabilizacje określonego układu ciała lub jego części , najczęściej dotyczy pozycji wyprostowanych w stawach

3. praca wzmacniająca - pojawia się gdy siły obciążające poszczególne stawy działają w kierunku przechodzącym przez osie stawow czyli utrzymanie prawidłowej pozycji jk jesteśmy w pozycjach skrętnych;

PODZIAL MIESNI

Mięśniem agonistycznym określamy mięsień kt w danym momencie wykonuje prace i jest odpowiedzialny za ruch w stawie. W czasie gdy mięsnie agonistyczne pracują wykonując ruch, mięsnie antagonistyczne przeciwstawiają się temu ruchowi.

Kiedy wzrasta czynność agonistow powinna malec czynność antagonistów, decyduje to o płynności ruchu.

Mięśnie synergistyczne sa to mięśnie współpracujące z innymi mięśniami w wykonywaniu ruchu określonej czynności ale nie leżące w pobliżu stawu w kt odbywa się ruch.

Wyróżniamy synergizmy: bezwzględne - wrodzone oraz względne - nabyte przez technikę sportowa.

Synergizmow bezwzględnych każdy z nas ma 4:

1. synergizm mięśnia 4 glowego uda w przypadku zgięcia grzbietowego stopy przy wyprostowanym stawie kolanowym napina się mięsień 4 glowy uda

2. synergizm mięśnia 3glowego ramienia w pozycji zgięcia grzbietowego nadgarstka z przywiedzeniem dolokciowym napina się mięsień 3glowy ramienia

3. synergizm mięśnia prostego brzucha z pozycji leżącej Tylem uniesienie glowy i przyciągnięcie do klatki piersiowej powoduje napięcie mięśnia prostego brzucha

4. synergizm mięśnia pośladkowego wielkiego z pozycji leżenia przodem wznos glowy i odchylenie do tylu powoduje napięcie mięśnia pośladkowego wielkiego

mięśnie ustalające tzw mięśnie bezpieczeństwa wykonują swoja prace w konkretnym ruchu, ustalając ramiona dźwigni i zbierając staw w stopniu potrzebnym dla odbywającego się ruchu.

---