Testy czynnościowe

• proste, szybkie, powtarzalne sposoby diagnozowania

• stanowią jeden z ważniejszych elementów badania

• stosowane przez różnych klinicystów zajmujących się leczeniem dysfunkcji narządu ruchu

1. Kończyna górna

Test dla mięśnia nadgrzebieniowego

• badany w pozycji siedzącej/ stojącej, kończyny górne swobodnie zwieszone

• próba czynnego odwiedzenia kg w stawie ramiennym. Jeśli pacjent nie jest w stanie wykonać pierwszej fazy ruchu (0°- 30°) świadczy to o zmianach patologicznych w mięśniu nadgrzebieniowym. Po biernym odwiedzeniu kończyny powyżej 30° badany jest w stanie wykonać pełny wznos kończyny przez odwiedzenie

• test ujawnia naderwanie, przerwanie ścięgna m. nadgrzebieniowego. M. odpowiedzialny jest za przyparcie główki kości ramiennej do panewki

Test „objaw bolesnego łuku”

• przy wznosie przez odwiedzenie kg pojawia się w środkowej fazie ruchu ( 60 - 120°)ból, świadczy to o zmianach zapalno-przerostowych ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego. Objaw ten obecny jest w niektórych postaciach zespołu bolesnego barku

Test barkowo-obojczykowy tzw. test bolesnego łuku barkowo-obojczykowego

• jeżeli w końcowej fazie ruchu wznosu przez odwiedzenie kg (+/- 25°)wystąpi ból w okolicy barku ( test dodatni), świadczy to o uszkodzeniu lub zmianach zapalnych stawu barkowo - obojczykowego

Test tzw. łopatki skrzydłowatej

• podczas zgięcia kg dochodzi do odstawania brzegu przyśrodkowego łopatki od klatki piersiowej - świadczy to o niewydolności mięśnia zębatego przedniego

Test - objaw łokcia tenisisty

• pacjentowi poleca się ustawienie kg w niewielkim nawróceniu i zgięciu w stawie łokciowym, a nadgarstek w wyproście

• badający chwyta jedna ręką staw łokciowy pacjenta, drugą układa na dalszej części jego przedramienia

• zadaniem pacjenta jest zaciśniecie pięści, wyprost nadgarstka i odwrócenie przedramienia

• ból podczas ucisku na wysokości nadkłykcia bocznego kości ramiennej i po stronie bocznej mięsni prostowników świadczy o zespole bolesności bocznego przedziału stawu łokciowego

Test - objaw golfisty

• pacjent zaciska pięści kg - badanej

• badający chwyta jedna ręką przedramię chorego, druga staw łokciowy

• pacjent próbuje zgiąć nadgarstek jednocześnie rotując wewnętrznie. Badający uciska zginacze w okolicy przyczepów początkowych

• ból nad nadkłykciem przyśrodkowym świadczy o zespole bolesności przedziału przyśrodkowego stawu łokciowego

2. Kończyna dolna

Test Thomasa - przykurcz zgięciowy w stawie biodrowym

• pacjent leży tyłem, ze zgięta maksymalnie w stawie biodrowym i kolanowym kończyna NIE badaną

• badający dociska ręka kończynę NIE badaną - zniesienie lordozy lędźwiowej

• w trakcie tej czynności wykrywa się przykurcz po stronie badanej - kończyna wyprostowana odrywa się od podłoża - test dodatni

• kąt zawarty pomiędzy osią długą uda kończyny po stronie badanej a podłożem jest miarą wielkości ograniczenia ruchu wyprostu w stawie biodrowym

Test Trendelenburga - niewydolność bocznych stabilizatorów miednicy

• badany stoi na jednej nodze na kończynie badanej

• badający obserwuje położenie kolców biodrowych tylnych górnych

• opadanie miednicy po stronie kończyny odciążonej świadczy o niewydolności siłowej mięsni: pośladkowego średniego i małego - objaw dodatni

Objaw Duchenne'a - kompensacyjny

• występuje łącznie z dodatnim objawem Trendelenburga

• polega na pochyleniu tułowia w stronę kończyny podporowej - badanej i uniesieniu miednicy po stronie zdrowej w celu zachowania równowagi

Objaw Laseque'a - objaw rozciągowy korzeni rdzeniowych i nerwu kulszowego - potwierdzenie rwy kulszowej

• badany leży tyłem

• badający podnosi wyprostowana w stawie kolanowym kończynę -0 wykonuje zgięcie w stawie biodrowym

• ból w okolicy lędźwiowo - krzyżowej i wzdłuż przebiegu nerwu kulszowego daje wynik dodatni

• kat zawarty między uniesiona kończyna a podłożem świadczy o nasileniu objawów bólowych - w stanie ostrym wynosi on 20 °- 30°

• różnicując rwę kulszową ze schorzeniami stawu biodrowego - należy zgiąć kończynę w stawie kolanowym po uprzednio wykonanym zgięciu w stawie biodrowym. Jeżeli ból ustąpi jest to rwa kulszowa, jeżeli nie i nasila się przy dalszym zginaniu biodra - pacjent cierpi na schorzenia stawu biodrowego

Objaw Mackiewicza - objaw rozciągowy nerwu udowego - potwierdzenie rwy udowej

• badany leży przodem

• badający wykonuje bierne zgięcia kończyny dolnej w stawie kolanowym po stronie chorej

• ból m. czworogłowego świadczy o rwie udowej

Test różnicujący przykurcz mięśniowy w stawie skokowo - goleniowym od stawowego

• badany w leżeniu tyłem, badana kończyna jest wyprostowana w stawie kolanowym

• badający wykonuje zgięcie grzbietowe w stawie skokowo - goleniowym badanej kończyny

• jeżeli ruch zgięcia jest ograniczony badający zgina w stawie kolanowym badaną kończynę i ponownie wykonuje zgięcie grzbietowe w stawie skokowo - goleniowym. Jeżeli ruch będzie możliwy świadczy to o przykurczu mięśnia brzuchatego łydki, jeżeli ruch będzie ograniczony - można podejrzewać przykurcz stawowy.

3. Inne testy

Testy De Kleyna i Nieuwenhujsena

• badający wykonuje w sposób bierny wyprost głowy i szyi osoby badanej, rotację w prawa stronę oraz zgięcie boczne w prawo, w pozycji końcowej przytrzymuje głowę pacjenta przez 30 sekund

• u zdrowego - brak objawów

• u osoby z niedrożnością tętnic kręgowych z niewydolnością krążenia podstawno - mózgowego dochodzi do oczopląsu, zawrotów głowy, omdleń

• test ten powinien być wykonywany u pacjentów ze złożona dysfunkcją odcinka szyjnego przed różnego rodzaju zabiegami: trakcją, wyciągiem

Objaw Adama - ocena strukturalnej lub funkcjonalnej skoliozy

• pacjent z rozpoznana skoliozą siedzi lub stoi

• wykonuje skłon w przód

• badający obserwuje kręgosłup chorego

• jeżeli boczne skrzywienie zanika lub ulega korekcji w czasie zgięcia do przodu mamy do czynienia ze skolioza funkcjonalną

• jeżeli jest brak korekcji z obecnością utrwalonego garbu żebrowego i wału lędźwiowego świadczy to o zmianach strukturalnych

---