Laboratorium z metrologii elektrycznej i elektronicznej
II ELEKTR	Temat : Kompensatory.	Data: 21.04.1998
Gr.	Arkadiusz Krzywda, Kroczak Janusz	Ocena:

1. Cel ćwiczenia.

W ćwiczeniu przeprowadzaliśmy pomiar SEM metodą kompensacyjno- porównawczą w układzie Clarka a także przy pomocy kompensatora fabrycznego KM-145. W drugiej części ćwiczenia sprawdzaliśmy klasę miernika - miliwoltomierza

2. Pomiar napięcia przy pomocy kompensatora Clarka.

1. 
   Układ pomiarowy

2. Tabela pomiarowa

I	R	Dz	źródło	Ex	Rr
mA	obr.	Uwy//Uwe	-	V	Ω
2,2	9,70	-	Ogn	-	1330
		4,02	0,3	Bat		1,623
		6,74	0,5	Bat		1,634
		9,46	0,7	Bat		1,638
	2,4	8,88	-	Ogn		-	1180
		3,69	0,3	Bat		1,523
		6,18	0,5	Bat		1,531
		8,68	0,7	Bat		1,537
	2,6	8,24	-	Ogn		-	1054
		3,40	0,3	Bat		1,510
		5,72	0,5	Bat		1,527
		8,02	0,7	Bat		1,529

2.3 Pomiary i obliczenia

3. 
   Pomiar SEM kompensatorem fabrycznym KM-145

1. Układ pomiarowy

2. Tabela pomiarowa

Dz	Ubat	Ex
Uwy/Uwe	mV	V
0,7	982	1,402
0,5	718	1,436
0,3	429	1,430

3. Wzory i obliczenia

4. Pomiar - sprawdzenie klasy miliwoltomierza

1. Układ pomiarowy

2. Tabela pomiarowa

U	Rwz	I	Up	αp	P
mV	Ω	mA	mV	dz	dz
50	100	0,25	25	50	0
100		0,5	50	100	0
150		0,75	75	150	0
200		0,98	99	198	-2
250		1,24	124	248	-2
300		1,43	149	298	-2

4.3 Wzory I obliczenia

5. Uwagi i wnioski

W pierwszej części ćwiczenia mierzyliśmy siłę elektromotoryczną przy pomocy kompensatora Clarka. Kompensator ten jest jednym z najprostszych układów. Przeprowadzając kompensację przy położeniu E_x jak I przy położeniu E_n doprowadzamy galwanometr do równowagi utrzymując przy tym stałą wartość I. Korzystając z prawa Ohma dla E_x=I_x*R_x i E_n=I_n*R_n przyrównujemy oba wzory wyrugowując jednocześnie prąd I z obydwu równań otrzymujemy wzór na wartość SEM E_x. W naszym przypadku pomiary przeprowadzaliśmy dla trzech różnych wartości prądu . Z otrzymanych wyników wnioskujemy że źródło-ogniwo wzorcowe miało mniejszą wartość napięcia co spowodowało że badane SEM E_x (baterii -1,5V) wynosiło ponad 1,5V. W dalszej części ćwiczenia mierzyliśmy tą samą SEM lecz przy pomocy kompensatora fabrycznego KM-145. Ta część ćwiczenia polegała na początkowym wyzerowaniu galwanometra a następnie wyznaczeniu SEM przez odpowiednie ustawienie pokręteł na pulpicie kompensatora. Wartości te jednak różniły się od wartości z doświadczenia w części pierwszej. Ostatnią częścią ćwiczenia było sprawdzenie klasy miliwoltomierza przy użyciu kompensatora Lindeck-Rotha. W doświadczeniu przeprowadziliśmy 6 pomiarów przy użyciu rezystancji wzorcowej 100 Ω. Mierząc klasę miliwoltomierza (która odczytana z tabliczki znamionowej wynosiła 0,5) używaliśmy miliamperomierza o wyższej klasie wynoszącej 0,2. Z naszych pomiarów klasa miliwoltomierza wyniosła 0,66 co może być spowodowane błędami przypadkowymi.

E_x2

E_x1

+
X₂
-

+
X₁
-

I_c

to

Regulacja I_c

OH

A_k

G

3

2

+ E_w -

+ E_n -

+ 2V -

E_n

10

100

x

0,01

1

0,1

G_0,1 G E_w E_n X₁ X₂

o

o

o

o

o

o

P

R _ochr

G

E_n + -

+ - E_x

S

R

R_x (R_n)

K

P

Rr

A

E

E_n + -

E + -

Rn

R ochr

Rr

A

G

mV

R₂

R₁

---