Marks 57-80

Płaca robocza- okresla wroga walka między kapitalista i robotnikiem.

Własciciel ziemski i kapitalista mogą do swoich dochodow dodac zyski przemysłowe, robotnik nie może dodac do swego dochodu przemysłowego ani renty gruntowej,ani procentow do kapitału!Stad tak wielka konkurencja wsrod robotnikow. A zatem jedynie dla robotnika oddzielenie od siebie kapitału, własnosci ziemskiej i pracy jest oddzieleniem nieuchronnym, istotnym i szkodliwym!

Dla robotnika oddzielenie od siebie kapitału, renty gruntowej i pracy- zabojcze!

Popyt na ludzi reguluje w sposob konieczny produkcje ludzi, jak kazdego innego towaru!jezeli podaz znacznie przewyższa popyt, część robotnikow stacza się do stanu zebraczego albo ginie smiercia głodowa!Egzystencja robotnika została więc sprowadzona do warunkow egzystencji kazdego innego towaru.

Wskutek ciazenia ceny rynkowej ku cenie naturalnej robotnik traci więc najwięcej i bezwarunkowo!

Gdy kapitalista osiaga zysk, robotnik niekoniecznie musi zyskiwac, natomiast straty dzieli on z kapitalista nieuchronnie

Ceny pracy są znacznie bardziej stałe niż ceny srodkow utrzymania

Inne uposledzenia robotnikow: ceny pracy roznych kategorii robotnikow są o wiele bardziej zroznicowane niż zyski w roznych dziedzinach zastosowania kapitału

W ogole należy zauwazyc,ze tam gdzie robotnik traci rowno z kapitalista, strata robotnika godzi w jego egzystencje, a strata kapitalisty- w zysk jego martwej mamony.

3 podstawowe sytuacje, w których może się znalezc społeczenstwo i jakie jest wtedy połozenie robotnika:

• jezeli bogactwo społeczenstwa upada, robotnik traci najwięcej

• społeczenstwo, w ktorym bogactwo wzrasta, jest t jedyna pomyslna sytuacja dla robotnika

ale:

wzrost płacy powoduje przepracowanie się robotnikow.Im więcej chca zarobic, tym więcej swojego czasu muszą poswiecac i wykonywac w słuzbie chciwosci prace niewolnicza

Wzrost płacy budzi w robotniku kapitalistyczna zadze bogacenia się , ktora jednakze może zaspokoic jedynie przez złozenie w ofierze swego ducha i ciała. Podobnie podział pracy czyni go bardziej jednostronnym i zaleznym,a także prowadzi do konkurencji nie tylko ludzi, lecz i maszyn. Ponieważ robotnik stoczył się do roli maszyny, maszyna może mu się przeciwstawic jako konkurencja.

W okresie pogarszajacego się połozenia społeczeństwa nedza robotnika rosnie, w okresie poprawy - obraz nedzy się komplikuje, w okresie pełnego rozkwitu- nedza się stabilizuje

Co do stosunku pomiedzy robotnikiem a kapitalista należy jeszcze zauwazyc,ze wzrost płacy wyrównuje się kapitaliscie z nadwyzka przez zmniejszenie się wydatkowanego czasu pracy i ze wzrost płacy wpływa na cene towaru jak procent prosty, a wzrost zysku z kapitału jak procent składany.

Ekonomista mowi,ze cały produkt pracy należy do robotnika i rownoczesnie mowi nam, ze robotnikowi przypada najmniejsza i najzbedniejsza część produktu; tylko tyle, ile potrzeba, zeby istniał nie jako człowiek,lecz jako robotnik.Mowi nam także,ze wszystko kupuje się z prace,ale rownoczesnie mowi nam,ze robotnikowi nie tylko daleko do tego ,zeby mogł wszystko kupowac,lecz nawet sam musi sprzedawac samego siebie i swoje człowieczeństwo. Podział pracy podnosi produkcyjna siłe pracy, bogactwo i cywilizacje społeczenstwa; zarazem zubaza on robotnika, spychajac go do poziomu maszyny. Interes robotnika nigdy nie przeciwstawia się interesowi społeczenstwa, ale społeczenstwo zawsze i nieodzownie przeciwstawia się interesowi robotnika

Stan najwyzszego bogactwa społeczeństwa, ten ideał, który jednak bywa w przyblizeniu osiagany, a przynjamniej jest celem zarówno ekonomii politycznej jak i społeczeństwa burżuazyjnego, oznacz ustabilizowana nedze dla robotnika.

Kapitał tj. prywatna własnosc produktow cudzej pracy. kapitał to władza zwierzchnia nad praca i jej produktami. kapitalista posiada te władze nie dzieki swym cechom osobistym czy ludzkim, lecz jedynie jako własciciel kapitału. jego siła jest siła nabywcza jego kapitału, której nic nie jest w stanie się oprzec.

Fundusze i zasoby:to wszelkie nagromadzenie produktow ziemi i pracy przemysłowej.zasobu nazywaja się wówczas kapitałem, gdy przynosza swemu włascicielowi dochod czy tez zysk

Zysk od kapitału jest odmienny od płacy roboczej: po pierwsze,zyski z kapitału zaleza całkowicie od wartosci wlozonego kapitału, chociaz praca polegajaca na nadzorze i kierowaniu może być przy roznych kapitałach taka sama.

Kapitalista osiaga zysk odpowiednio do płac i sum wyłozonych na surowce.

Najnizsza stopa zwykłego zysku z kapitałow musi zawsze nie co przewyzszac to ,co jest potrzebne na skompensowanie przypadkowch strat, na które jest narazone kazde zastosowanie kapitału.

Najwyzsza stopa, do której mogą dochodzic zwykłe zyski, jest ta, która w wiekszosci towarow pochłania cała rente gruntowa, a płace robocza zawarta w dostarczonym towarze redukuje do najnizszej ceny.

Poza korzysciami ze słabej konkurencji, jakie może kapitalista ciagnac w danym wypadku, może on nie naruszajac zasad przyzwoitosci utrymywac cene rynkowa powyzej ceny naturalnej dzieki tajemnicy handlowej , tajemnicy produkcji, kiedy produkcja jest zwiazana z okreslona miejscowoscia i efektywnego popytu nie da się zaspokoic, dzieki monopolom

Najpozyteczniejsze dla kapitalisty jest takie zastosowanie kapitału, ktore przy tym samym ryzyku przynosi mu najwiekszy zysk.

1

---