GRUCZOŁ	LOKALIZACJA	HORMON	DZIAŁANIE	NIEDOCZYNNOŚĆ	NADCZYNNOŚĆ
TARCZYCA (30-60 g.)	Przednio-dolny odcinek szyi	Tyroksyna (T3)	Zwiększa aktywność metaboliczną większości tkanek Przyśpiesza przemianę materii	Zmniejszenie tempa przemiany materii Karłowatość Niedorozwój umysłowy Obrzęk śluzowaty Grubienie głosu Otępienie	Przyśpieszenie tempa przemiany materii Choroba Graves - Basedowa) (wole, trzepotanie serca, niepokój, wytrzeszcz gałek ocznych, nerwowość)
							Trójjodotyronina (T4)
GRUCZOŁY PRZYTARCZYCZNE (50-300 mg.)	Dwie pary gruczołów przytarczycznych (górne i dolne) znajdują się poza tylną powierzchnią płatów tarcczycy	Parathormon PTH	Reguluje zawartość jonów wapnia w płynach ustrojowych	Nadmierna pobudliwość nerwowo-mięśniowa (tężyczka)	Odwapnienie kości (kości stają się kruche, łamliwe)
GRASICA (40 g)	Parzysty narząd w przednim górnym śródpiersiu, między mostkiem, a tchawicą	tymozyna	Przyśpiesza dojrzewanie limfocytów
						tymopoietyna	Hamuje przewodzenie impulsów nerwowych w synapsach nerwowo-mięśniowych
						Grasiczy czynnik surowiczy FTS	Uczestniczą w mechanizmach odpornościowych organizmu
						Grasiczy czynnik hormonalny THF
		TRZUSTKA (100g) część wewnątrzwydzielnicza	Leży zaotrzewnowo, przylega do tylnej ściany jamy brzusznej na wysokości od XII kręgu piersiowego do III kręgu lędźwiowego			Komórki α Glukagon (zwiększa poziom cukru we krwi)		Regulacja przemian węglowodanów w organiźmie	Hipoglikemia Zaburzenia OUN Śpiączka hipoglikemiczna Drgawki zgon	hiperglikemia cukro-mocz zwiększenie osmotycznego ciśnienia krwi wielomocz pragnienie kwasica cukrzycowa, śpiączka śmierć
						Komórki β Insulina (zmniejsza poziom cukru we krwi)
GRUCZOŁ	LOKALIZACJA	HORMON	DZIAŁANIE
JĄDRA (Komórki śródmiąższowe jąder)	Parzyste gruczoły męskie umieszczone w worku mosznowym	Androgeny testosteron ( w niewielkim stopniu również estrogeny)	pobudza wzrost mięśni i kości w kierunku kształtów męskich II i III rzędowe cech płciowe męskie
JAJNIKI	Parzyste, leżące wewnątrzotrzewnowo, na bocznej ścianie miednicy małej gruczoły żeńskie	Komórki pęcherzyka jajnikowego - estrogeny (ESTRADIOL) Ciałko żółte - gestogeny (PROGESTERON)	Estrogeny wzrost i rozpulchnienie błony śluzowej macicy Progesteron - przygotowanie macicy do zagnieżdżenia jaja
RDZEŃ NADNERCZY		Adrenalina i noradrenalina	Podniesienie ciśnienia krwi Silne emocje (strach, gniew, ból) powodują wpompowanie dużych ilości adrenaliny do krwi Adrenalina zwiększa dopływ krwi do mózg, mięśni, serca i zwiększa jego pojemność wyrzutową Powoduje uwolnienie glukozy z glikogenu Mobilizuje organizm do większego wysiłku
KORA NADNERCZY		Mineralokortykoidy (aldosteron i desoksykortykosteron)	Wzmagają w kanalikach nerkowych resorpcję zwrotną jonów sodowych i wody z moczu pierwotnego z równoczesnym wydaleniem jonów potasowych W komórkach nerwowych i mięśniowych zwiększają zawartość potasu i jednocześnie zmniejszają zawartość sodu
				Glikokortykoidy (kortyzon i hydroksykortyzon)	Pobudliwość tkanki mięśniowej Zwiększają wydzielanie soku żołądkowego Wpływają na czynność tkanki chłonnej Wpływają na skład krwi
				Androgeny (testosteron i estradiol)	Przyśpieszenie syntezy białek i wzrostu organizmu Nadmiar powoduje zaburzenia w strefie płciowej (przedwczesne dojrzewanie, wykształcenie wtórnych cech płciowych męskich u kobiet) Niedoczynność kory nadnerczy powoduje chorobę Adisona (cisawicę) - osłabienie mięśniowe, brązowienie odsłoniętych części ciała. Nieleczona prowadzi do śmierci

---