Teoria Wychowania Fizycznego - Całość

Ćw cz. 1

1. Historia KF w pigułce

2. Pochodzenie terminów

Cultura - łac. Wywodzi się z rolnictwa gdzie pierwotnie oznaczało wyłącznie uprawę ziemi.

cultura (łac.) - oznacza zarówno uprawę, hodowlę, pielęgnację, jak i hołd , cześć, czyli przypisywanie czemuś szczególnego znaczenia. Kultura w sensie uprawy jest rozumiana jako utrwalanie zachowań i ich rezultatów związanych z przekształcaniem natury w celu poprawy jakości ludzkiego życia. Natomiast słowo kultywować oznacza ogół akceptowanych społecznie wartości.

U Cycerona Cultura Animi- czyli uprawa umysłu

U schyłku XVIII pojecie kultury zaczęło szerzej wchodzić do literatury i nauki

3. Rodowód KF

Uchwała z 1923 roku wydana przez KC RKP (b)

`Kultura fizyczna nie powinna sprowadzać się tylko do ćwiczeń fizycznych w rodzaju sportu, gimnastyki gier ruchowych itp., lecz powinna także obejmować społeczną i osobistą higienę pracy i życia wykorzystywać naturalne siły przyrody, prawidłowy tryb pracy i wypoczynku.'

 

Jako pierwszy termin k-f został

wprowadzony przez Józefa Piłsudskiego 17 II 1924 roku.

4. Postawy wobec KF w ujęciu globalnym i w ujęciu lokalnym

Rozumienie kf w ujęciu globalnym:

Całokształt fizycznego środowiska człowieka

Postawa wobec ciała

Całokształt działań usprawniających ciało

Zespól form: wf, sport, rekreacja rehabilitacja

Rozumienie kf w ujęciu lokalnym:

Specyficzny dla danej społeczności zespół form z zakresu wf, sportu, rekreacji czy rehabilitacji, specyficzne dla danego regionu/ kraju zespół postaw wobec własnego ciała i dbałości o jego prawidłowe i zdrowe funkcjonowanie. Reasumując jest to specyficzny dla danej mniejszości całokształt fizycznego środowiska człowieka.

5. Współczesne definicje KF

Współczesna definicja: „Wychowanie fizyczne stanowi zamierzoną i świadomą działalność ukierunkowaną na wytworzenie właściwego zespołu postaw i nastawień, przekazywaniu podstawowych wiadomości, a także na wdrażaniu do hartowania na bodźce środowiskowe oraz zdobywaniu motorycznej sprawności, poprawę wydolności i postawę ciała.”

Ćw cz. 2

1. Pochodzenie terminów i współczesne definicje KF

Definicja Macieja Demela - „Kultura fizyczna to wyraz określonej postawy wobec własnego ciała, świadoma, aktywna troska o swój rozwój, sprawność i zdrowie, to umiejętność organizowania i spędzania czasu z największym pożytkiem dla zdrowia psychicznego i fizycznego.”

Definicja Zbigniewa Krawczyka - „Kultura fizyczna jest to względnie zintegrowany i utrwalony system zachowań w dziedzinie dbałości o rozwój fizyczny, sprawność ruchową, zdrowie i piękno człowieka, przebiegających według przyjętych w danej zbiorowości wzorów i norm postępowania.”

Definicja Wiesława Osińskiego - „Kultura fizyczna to ogół wytworów o charakterze materialnym i niematerialnym w dziedzinie dbałości o ciało i fizyczne funkcjonowanie człowieka, uznawanych w niej wartości i wzorów zachowania, które zostały zobiektyzowane i przyjęte i mogą być przekazywane danej zbiorowości.”

Współczesna definicja: „Wychowanie fizyczne stanowi zamierzoną i świadomą działalność ukierunkowaną na wytworzenie właściwego zespołu postaw i nastawień, przekazywaniu podstawowych wiadomości, a także na wdrażaniu do hartowania na bodźce środowiskowe oraz zdobywaniu motorycznej sprawności, poprawę wydolności i postawę ciała.”

2. Podmiot i przedmiot KF

3. W jaki sposób uczestniczymy w kulturze fizycznej a w jaki w kulturze

W KF:

• W-f (5-30 roku życia)

• Sport (10-35 roku życia)

• Rekreacja (cale życie po edukacyjne 25/30 - kona życia)

• Rehabilitacja (całe życie)

W Kulturze:

• Życie w rodzinie

• Szkoła

• Praca

• Rozrywka

• Sztuka piękna

• Popkultura

4. Jakie instytucje pełnią rolę w przygotowaniu dzieci i młodzieży do uczestnictwa w KF

• Rodzina - przebiega w niej początkowa faza kształtowania osobowości

• Szkoła - dziecko ma szanse uczestniczyć w złożonych sytuacjach społecznych

• Osiedla mieszkaniowe

• Kolonie i obozy

• Młodzieżowe domy kultury

• Środki masowego przekazu - mogą zachęcać do aktywności ruchowej poprzez pozytywne reklamy, relacje bądź też zniechęcać, prezentować brutalne zdarzenia ze świata sportu.

• Kluby sportowe i inne organizacje

• Jakie są postawy wobec KF w ujęciu globalnym i lokalnym. Statystyki uczestnictwa w kulturze fizycznej polaków

• Czy rozwój fizyczny ma wpływ na aktywność

• Korzyści płynące z aktywności fizycznej

• Wzmagająca się potrzeba kontaktów społecznych i partnerstwa

• Wzrasta potrzeba dbałości o ciało, o jego sprawne funkcjonowanie i rozwój

• Podwyższenie samooceny i poczucia własnej wartości

• Większa jakość życia i jego higiena

• Odpoczynek psychiczny

• Grupy rówieśnicze

Funkcje grupy rówieśniczej

• Zastępowanie rodziny

• Stabilizacja osobowości

• Budowanie poczucia własnej wartości

• Umożliwienie negocjowania z dorosłymi obowiązujących zasad postępowania

• Rozwijanie kompetencji społecznych

• Określenie wzorów/sposobów zachowania

9. Jaka jest rola ucznia w klasie szkolnej

• „wesołek”

• Walczącego o prawa uczniów

• Pomysłodawcy

• Łagodzącego spory

10. Jakie są role społeczne pełnione przez uczniów (liderów)

Role związane z zadaniami grupy:

• Inicjator

• Poszukiwacz wiedzy

• Odkrywca wiedzy

• Użytkownik wiedzy

• Rola „specjalisty” „fachowca”

• samouk

11. Subkultura młodzieżowa, co to jest i czym się charakteryzuje ?

Subkultura młodzieżowa - określenie stosowane dla nieformalnej grupy osób działającej wg. Określonych wzorów i zasad postępowania. Każda subkultura posiada swoje cechy:

• Swoisty język

• Swoistą sferę emocjonalno-uczuciową

• Specyficzne formy zachowania

• Specyficzny system wartości

• Specyficzny sposób ubierania

Przykładowe subkultury:

• Rokowcy

• Hiphopowy

• Rastafarianie

• Dresiarze

• Kibole

• Tehniawkowcy

Ćw cz. 3

1. Aktywność fizyczna jako czynnik zdrowia człowieka

Coraz większy postęp cywilizacyjny, rozwój nauki, techniki, obok niewątpliwych korzyści niesie ze sobą również wiele niebezpiecznych skutków, które nazwać by można „ubocznymi”. Brak aktywności fizycznej w okresie dzieciństwa, a później młodości i wieku dojrzałym powoduje negatywne następstwa nie tylko w rozwoju motorycznym, stanie zdrowia, ale również sferze psychicznej i kontaktach społecznych. Systematyczna aktywność ruchowa podtrzymywana przez całe życie jest jedynym skutecznym sposobem na opóźnienie procesów starzenia. Badania naukowe dowiodły że odpowiednio dobrane ćwiczenia przyczyniają się lub wywołują zmniejszenie stresu w postaci redukcji stanów lękowych.

2. Aktywność fizyczna poza szkołą

• kluby/sekcje sportowe

• kluby/sekcje turystyczne, krajoznawcze

• środowisko rówieśnicze - podwórko

• ZHP, PTTK, MDK, świetlice, remizy strażackie

• Imprezy okolicznościowe, biegi uliczne itp.

• rekreacja

3. Popularne rodzaje aktywności fizycznej

4. Aktywność fizyczna młodzieży i ludzi dorosłych

5. Następstwa braku aktywności fizycznej

• Zmęczeni psychiczne młodzieży

• Ujemne efekty w pracy szkolnej

• Pogorszenie ogólnej sprawności fizycznej

• Pogorszenie wzroku

• Zmniejszenie poczucia własnej wartości

• Wady rozwoju, postawy.

6. Czynniki warunkujące uprawianie aktywności fizycznej

1. Płeć

2. Styl życia

3. Kasa

4. Środowisko życia

5. Stan zdrowia

6. Wiek

Istnieją trzy grupy czynników, warunkujących uprawianie aktywności fizycznej:

• - Uwarunkowania osobiste:

Płeć, wiek, wykształcenie, status ekonomiczny, stan zdrowia, samo motywacja, otyłość nadwaga, palenie tytoniu, umiejętności ruchowe, postawa wobec wysiłku fizycznego, brak chęci

• -Cechy aktywności fizycznej

Atrakcyjność ćwiczeń, intensywność ćwiczeń, czas ćwiczeń

• - Uwarunkowania środowiskowe

Brak czasu, brak dostępu do urządzeń, brak wsparcia bliskich, brak informacji, szkoła, pora roku, bezpieczeństwo.

7. Dymorfizm płciowy

Dymorfizm (grec. gi-podwójnie, morphe-kształt) - dwukształtność, dwupostaciowość.

Dymorfizm płciowy - dwukierunkowe ukształtowanie związane z płcią osobnika, przejawiające się w cechach morfologicznych, fizjologicznych, psychicznych i motorycznych. Albo inaczej, jest to występowanie w obrębie jednego gatunku osobników męskich i żeńskich, różniących się pod względem: morfologicznym, fizjologicznym, psychicznym i motorycznym.

8. Stereotypy związane z płciami

Autorzy zajmujący się problematyką stereotypów płci, wyróżniają cztery ich grupy w zakresie ról kobiet i mężczyzn:

• Podział ról w domu

• Ról zawodowych (dla przykładu - w USA 85% kobiet jest zatrudnianych w 20 zawodach tyle samo mężczyzn ma do dyspozycji 220 zawodów)

• Dotyczy wyglądu fizycznego ( kobieta delikatna, mężczyzna mocny)

• Związany z cechami osobowości ( u kobiet emocjonalność, brak agresji. u mężczyzn duże poczucie własnej wartości)

9. Koedukacja - zalety i wady

Wady:

• - chłopcy i dziewczęta nieco w innym tempie dojrzewają i we wczesnych klasach rozsądnie jest ich oddzielić, żeby osiągnąć lepsze wyniki.

• - obecność płci przeciwnej działa rozpraszająco,

• -szkoły dysedukacyjne mają podobnież statystycznie lepsze wyniki

• -jest to model sprawdzony historycznie, więc - zważywszy na ostatni kryzys poziomu szkolnictwa - należy sprawdzić czy przypadkiem to nie jest lekarstwo.

Zalety:

• - Być może obecność płci przeciwnej działa mobilizująco na uczniów - chcą się pokazać z jak najlepszej strony. Choć zważywszy na to, że bycie pilnym uczniem nie jest teraz w modzie, działa to bardzo kiepsko.

• - Izolowanie dziewcząt od chłopców jest wbrew naturze

• - Chłopcy przy dziewczętach bardziej się starają, chcą zabłysnąć na lekcjach, więc lepiej się do nich przygotowują. Dbają, by ubiór był czysty i schludny

• Nie wpływa na rozwój homoseksualizmu

Ćw cz. 4

1. Czynniki wpływające na aktywność ruchową (społeczno-kulturowe)

• Pochodzenie społeczne

• Wykształcenie rodziców

• Poziom wykształcenia

• Wysokość zarobków

• Wpływ szkoły

• Miejsce zamieszkania

• Charakter i wiek środowiska

• Przykład nauczyciela

2. Aspekty aktywności ruchowe

• Aspekt stymulacyjny - pobudzanie rozwoju fizycznego

• Adaptacyjny - przystosowanie organizmu do biologicznych warunków życia

• Kompensacyjny - wyrównanie niedostatku ćwiczeń fizycznych spowodowanego warunkami i trybem życia

• Korekcyjny - likwidowanie lub łagodzenie braków i odchyleń rozwojowych

Inne:

• Podnosi samopoczucie człowieka oraz budzie jego optymizm życiowy

• Przygotowuje do wypełniania obowiązków społecznych

• Przygotowuje do konstruowania i spędzania wszechstronnie rozwijających się form spędzania wolnego czasu

• Służy wszechstronnemu rozwojowi osobowości człowieka

3. Źródła aktywności ruchowej

Ze względu na treść:

• Metodyczne

• Poznawcze

• Społeczne

• Ekonomiczne

Ze względu na cel:

• Sport - uzyskanie mistrzostwa

• Ekonomiczne - zarabianie pieniędzy

• Zdrowotne - utrzymanie zdrowia

4. Możliwości nauczyciela do aktywizacji ucznia

• Dobór odpowiednich metod i tematów zajęć

• Właściwe formułowanie zadań

• Stosowanie indywidualizacji nauczania

• Motywowanie do działań

5. Ontogeneza

Ontogeneza - inaczej rozwój osobniczy człowieka - jest zespołem powiązanych z sobą procesów morfologicznych kształtujących organizm i osobowość człowieka od chwili powstania zygoty do końca życia.Za początek ontogenezy część naukowców uważa już proces powstania komórek rozrodczych(gamet).Okres ten trwający od chwili zapłodnienia zwany jest przed zarodkowym.

6. Rozwój dziecka w ontogenezie

7. Stymulator rozwoju

Ćw cz. 5

1. Zajęci pozalekcyjne i pozaszkolne

Wychowanie fizyczne jest procesem pedagogicznym kształtującym różne formy aktywnego uczestnictwa dzieci i młodzieży w KF. Zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne są integralną częścią wychowania.

Specjalne potrzeby edukacyjne gwarantują dzieciom i młodzieży prawo do uzyskania szkolnej opieki i pomocy uwzględniającej indywidualne możliwości oraz specjalne potrzeby edukacyjne.

Zajęcia pozalekcyjne - zajęcia w szkole lub na jej terenie, odbywające się po lub przed planowymi zajęciami lekcyjnymi. Mogą być prowadzone przez nauczycieli. Są to np. : zajęcia na świetlicy szkolnej, w szkolnej kawiarence internetowej, sks-y, koła zainteresowań, zajęcia fakultatywne, wyrównawcze.

Zajęcia pozaszkolne - zajęcia odbywające w czasie wolnym uczniów, nie związane ściśle ze szkołą i nie prowadzone przez nauczycieli. Można tutaj zaliczyć np.: pozaszkolne sekcje sportowe, przynależność do różnych ugrupowań, związków (ZHP, PTTK, ZHR, MDK, środowiskowe domy kultury, remizy strażackie itp.)

Def.

Zabawa - aktywność ludzi, której celem jest rozrywka.

Sport: Wg M. Demela - działalność uprawiana systematycznie wg pewnych reguł odznaczająca się silnym pierwiastkiem współzawodnictwa oraz tendencją do osiągania coraz lepszych wyników, mająca na celu manifestację ruchową.

Rehabilitacja - fizjoterapia -Zwana też fizjoterapią, pozostaje w służbie nie tylko niepełnosprawnym. Zadaniem rehabilitacji jest przywracanie stanu właściwego i różnego rodzaju utraconych właściwościach zdrowotnych, Rehabilitacja ruchowa jest formą uczestnictwa w kulturze fizycznej, której celem jest przywracanie lub kompensacja utraconych w następstwie choroby, zmęczenia psychicznego lub kalectwa np. Ubytków somatycznych za pomocą fizycznych środków a zwłaszcza ruchu.

Rekreacja- dotyczy głównie ludzi w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym o zróżnicowanych

potrzebach i możliwościach somatyczno-motorycznego rozwoju. Rekreacja fizyczna jest tą postacią rekreacji, w której podstawowym środkiem odnowy i doskonalenia jest aktywność ruchowa. Znamienną cechą rekreacji fizycznej, jako formy uprawy ciała, jest różnorodność motywów jej podejmowania a składają się na nią preferencje zdrowotne, sprawnościowe oraz wartości estetyczne ciała. Rekreacja fizyczna jako forma uczestnictwa w kulturze.

WYKŁADY cz 1.

1. znaczenie teorii WF




2. Zadania zajęć teorii WF

• Kształcenie umiejętności diagnozowania i oceny sytuacji wychowawczych, ich projektowania, i modyfikowania. Zapoznania studentów z różnymi koncepcjami wychowania.

• Kształtowanie umiejętności krytyki koncepcji teoretycznych i uzasadnianie swojego stanowiska

3. Przedmiot Teoria WF

Teoria wychowania fizycznego to dziedzina zajmująca się konstruowaniem i badaniem procesów wychowania fizycznego, a jej celem podstawowym jest wprowadzenie studenta w świat zjawisk, pojęć kultury fizycznej, kształcenie poglądów na istotę wychowania fizycznego, uporządkowanie wiedzy zdobytej podczas studiów a także przygotowanie studenta do efektywnej pracy we współczesnej szkole oraz ukształtowanie pozytywniej postawy wobec wartości nauczyciela WF.

4. Treści i funkcje w programie studiów

• Przekazywanie młodemu pokoleniu dziedzictwa kultury fizycznej by została ona pomnożona i przekazywana następnym pokoleniom

• Wychowanie oparte o zespół ćwiczeń i zabiegów fizyczno-higienicznych ujętych w określony system programu wychowania fizycznego

• Kształtowanie biologiczno-fizycznej strony osobowości człowieka

• Przypasowanie czynności organizmu do wzoru życia społecznego

• Opisywanie zbioru czynności i oddziaływań, które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi młodego organizmu, a w konsekwencji do osiągnięcia pełni zdrowia w wieku dorosłym

• Teoria wychowania fizycznego

Jest to dyscyplina zajmująca się konstruowaniem i badaniem procesów wychowania i kształcenia fizycznego w ich całokształcie, a w szczególności określaniem celów, ogólnych prawidłowości stosowania metod i środków oraz warunkami jak najbardziej skutecznego postępowania w tej dziedzinie, tak pojęta teoria WF jest teorią wychowania i fizycznego kształcenia.

6. Z teorią wychowania fizycznego wiążą się dyscypliny:

Aksjologia - nauka o wartościach (o tym co jest dla nas dobre)

Teleologia - nauka o celach

Prakseologia - nauka o skutecznym działaniu

Pedentologia - nauka o nauczycielu

7. Rodowód terminów

cultura (łac.) - oznacza zarówno uprawę, hodowlę, pielęgnację, jak i hołd , cześć, czyli przypisywanie czemuś szczególnego znaczenia. Kultura w sensie uprawy jest rozumiana jako utrwalanie zachowań i ich rezultatów związanych z przekształcaniem natury w celu poprawy jakości ludzkiego życia. Natomiast słowo kultywować oznacza ogół akceptowanych społecznie wartości.

Kultura - całokształt materialnego i duchowego dorobku ludzkości, który jest gromadzony, utrwalany, przekazywany z pokolenia na pokolenie, wzbogacony w ciągu jej dziejów. Bywa utożsamiana z cywilizacją. Również charakterystyczny dla danego społeczeństwa zbiór wzorów postępowania, także to, co w zachowaniu ludzkim jest wyuczone, w odróżnieniu od tego co jest genetycznie odziedziczone.

8. Podmiot i przedmiot kultury.




9. Kultura fizyczna.

Definicja Wiesława Osińskiego - „Kultura fizyczna to ogół wytworów o charakterze materialnym i niematerialnym w dziedzinie dbałości o ciało i fizyczne funkcjonowanie człowieka, uznawanych w niej wartości i wzorów zachowania, które zostały zobiektyzowane i przyjęte i mogą być przekazywane danej zbiorowości.”

Kultura fizyczna to oguł zachowań przebiegających według przyjętych w danym środowisku społecznym reguł i norm postępowania, mających na celu dbałość o zdrowie człowieka, o poprawę jego postawy, rozwój cech fizycznych i psychicznych.

Kultura fizyczna to wykaz określonej postawy wobec własnego ciała, świadoma i aktywna dbałość o jego rozwój.

Istotą kultury fizycznej jest ruch, który jest podstawową potrzebą fizjologiczną człowieka, stanowi jego naturalny mechanizm oraz siłę napędową jego rozwoju. Aktywność ruchowa nie tylko sprzyja rozwojowi biologicznemu i fizycznemu, lecz wpływa także na dostosowanie jego motoryczności do zmieniającej się rzeczywistości.

W materialistycznym ujęciu kulturę fizyczną należy traktować szeroko tzn. widzieć w niej trzy wzajemnie uzupełniające się sfery:

1. Sferę przekonań, postaw, poglądów i aspiracji w dziedzinie dbałości o własne ciało i funkcjonowanie organizmu.

2. Sfer obserwowanych i sprawdzalnych czynności w postaci udziału w różnorodnych formach zabiegów i ćwiczeń głównie o charakterze ruchowym, hartującym i higienicznym (obserwowane u kogoś i sprawdzalne na sobie)

3. Sferę intencjonalnych narzędzi, do której można zaliczyć obiekty, sprzęt i urządzenia sportowe, a także instytucję i organizacje, celem których jest krzewienie lub działanie w zakresie wychowania fizycznego, sportu i rekreacji fizycznej.

10. Kulturę fizyczną tworzą

1. wych fiz,

2. sport wyczynowy,

3. rekreacja ruchowa,

4. rehabilitacja.

11. Aspekty wychowania fizycznego




12. Funkcje kultury fizycznej

• Podnoszenie zdrowotności społeczeństwa

• Kształtowanie podtrzymywanie rehabilitacji zdrowotnej

• Kształtowanie i podtrzymywanie sprawności fizycznej

• Przeciwdziałanie tzw. Chorobom cywilizacyjnym

• Kształtowanie i podtrzymywanie wydolności fizycznej

• W skład nauk o kulturze fizycznej wchodzą:

• Socjologia kultury fizycznej

• Pedagogika kf

• Ekonomia kf

• Nauki socjologiczne

• Teoria sportu

• nauki przyrodnicze

• antropologia kultury fizycznej

WYKŁADY cz 2. (Cele wychowania fizycznego)

1. Cele wychowania fizycznego

• biotechniczne - naśladownictwo ruchów nauczyciela, uczeń wykonuje mechanicznie ćwiczenia

• humanistyczne - docieranie do świadomości ucznia, oddziaływanie na osobowość

Celem wychowania fizycznego jest proces edukacji dzieci i młodzieży. Proces, który wiąże się z przygotowaniem młodych pokoleń do wciągania na siebie odpowiedzialności za zdrowie, sprawność, budowę i wagę własnego ciała po zakończeniu edukacji szkolnej. Polega on na doraźnym kształtowaniu ciała, jak również na kształtowaniu osobowości pod kątem dbałości o ciało, które po ukończeniu edukacji szkolnej nie zależy od poziomu sprawności organizmu, lecz od stanu świadomości na temat jej znaczenia.

2. Koncepcje wychowania fizycznego

• Wychowanie fizyczne jest fundamentem sportu, rekreacji, turystyki, a nie szeregowym składnikiem kultury fizycznej

• WF powinno wykraczać poza ramy sportu

• Programy WF powinny obejmować formy szkolne (lekcyjne, pozalekcyjne) oraz pozaszkolne

• WF powinno być wstępem przygotowującym do przyszłego życia (różnych ról życiowych np. narodowych, rodzinnych)

• WF powinno być kształtowaniem świadomej postawy wobec ciała, jego potrzeb.

3. Cele wychowania fizycznego wg Floriana Zmoryskiego

1. Cel higieniczny

• Troska o jakość przyszłych pokoleń

• Zachowanie czystości biologicznej

• Cel geneonomiczny

• Rola genetyczna i troska o jakość i ilość przyszłych pokoleń

• Cel obyczajowo-estetyczny

• Kształcenie określonego typu cielesnego, ubiory i ozdób, wzorów ruchowego zachowania się

• Cel fizyczno-utylitarny

• Cel sportowy

4. Cele wychowania fizycznego wg Osmólskiego

• Wzmacnianie zdrowia

• Doskonalenie budowy cielesnej

• Rozwijanie sprawności ruchowej

• Rozbudzanie inteligencji praktycznej

• Władanie nad odruchami

5. Cele wychowania fizycznego wg E. Piaseckiego

• Fizyczne; zdrowie, sprawność

• Duchowe; dzielność, piękno

6. Przejawy nowoczesności wychowania fizycznego

• Edukacja permanentna - zasadniczym fundamentem kształcenia jest naturalne wychowanie fizyczne

• Prospekcja - życie do którego się przygotowujemy stale się zmienia, stawia nowe, z reguły czasu trudniejsze zadania. Z prospekcją wiąże się zamiłowanie do zmęczenia spowodowanego ruchem

• Autoedukacja - samodzielne działanie i myślenie

• Intelektualizacja - powiązanie aktywności fizycznej z przeżyciami emocjonalnymi, aby to osiągnąć uczeń musi wiedzieć po co ćwiczy i jakie są potrzeby jego organizmu

• Indywidualizacja

• Humanizacja

WYKŁADY cz 3. (Formy uczestnictwa w kulturze fizycznej, ich społeczny zasięg i rola w życiu osobniczym.)

Formy uczestnictwa w kulturze fizycznej:




• W-f (5-30 roku życia)

• Sport (10-35 roku życia)

• Rekreacja (cale życie poedukacyjne 25/30 - kona życia)

• Rehabilitacja (całe życie)

Rekreacja- dotyczy głównie ludzi w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym o zróżnicowanych potrzebach i możliwościach somatyczno-motorycznego rozwoju. Rekreacja fizyczna jest tą postacią rekreacji, w której podstawowym środkiem odnowy i doskonalenia jest aktywność ruchowa. Znamienną cechą rekreacji fizycznej, jako formy uprawy ciała, jest różnorodność motywów jej podejmowania a składają się na nią preferencje zdrowotne, sprawnościowe oraz wartości estetyczne ciała. Rekreacja fizyczna jako forma uczestnictwa w kulturze.

Funkcje rekreacji:

• Zdrowotna - pomaga na zachowanie takiej sprawności, która pozwala na wykonywanie bez wysiłku codziennych obowiązków i chroni przed zmęczeniem.

• Kształtująca - pomaga zapoznać się z różnymi formami aktywnego wypoczynku, przyswoić przepisy i zasady organizacji zabaw, gier, imprez turystycznych i rekreacyjnych

• Rozrywkowa - spełnia ona 3 najważniejsze elementy

• Zmiana środowiska

• Psychiczne oderwanie się od kłopotów i stresów

• Zmiana codziennego trybu życia

1. Termin rekreacja ma trzy znaczenia;

1. Rekreacja to zespół działań i zachowań podejmowanych przez jednostkę czasie wolnym

2. Utożsamiana jest z wypoczynkiem po pracy

3. Jako zjawisko społeczno-kulturowe, charakteryzujące się wzrostem ilości czasu wolnego i związane z tym formy zachowań ludzi.

2. Do rekreacji należą takie formy aktywności jak: sport rekreacyjny, hobby, turystyka, nauka dla przyjemności, uprawianie sztuki, czy też rozwijanie innych zainteresowań.

Rekreacja w życiu dorosłego człowieka zaspokaja takie potrzeby jak:

• Wypoczynku i relaksu

• Aktywności psychicznej

• Zmiany trybu życia

• Kontaktu z naturą

• Emocji, przyjemnych wrażeń

• Kontaktów społecznych

• Nowych doświadczeń, wiedzy, umiejętności

Rehabilitacja - fizjoterapia

Zwana też fizjoterapią, pozostaje w służbie nie tylko niepełnosprawnym. Zadaniem rechabulitacji jest przywracanie stanu właściwego i różnego rodzaju utraconych właściwościach zdrowotnych, Rehabilitacja ruchowa jest formą uczestnictwa w kulturze fizycznej, której celem jest przywracanie lub kompensacja utraconych w następstwie choroby, zmęczenia psychicznego lub kalectwa np. Ubytków somatycznych za pomocą fizycznych środków a zwłaszcza ruchu,

Odnowa biologiczna:

• Wypoczynek po wysiłku

• masarze wodne i ręczne

• Kąpiele bąbelkowe

• Zabiegi fizykoterapeutyczne

• Sauna

• Krioterapia

• Zabiegi kinezyterapeutyczne

Wychowanie fizyczne - obejmuje dzieci i młodzież w wieku przedprodukcyjnym. Spełnia rolę przekazu całokształtu dziedzictwa kultury fizycznej z pokolenia na pokolenie w postaci uznawanych wartości i utrwalonych zachowań w zakresie higieny, kreacji, rekreacji, i rehabilitacji ciała.

Stanowi zamierzoną i świadomą działalność ukierunkowaną na wytworzenie właściwego zespołu postaw i nastawień, przekazywanie podstawowych wiadomości oraz zdobywanie motorycznej sprawności, poprawę wydolności, postawy ciała; kategorie te wyznaczają zachowanie człowieka w stosunku do jego fizycznej (cielesnej) postaci.

Obejmuje kształtowanie ciała i psychiki jednostki w nierozerwalnym związku jednego z drugim, z jednoczesnym akcentem tego że występuje związek między wychowaniem fizycznym a innymi dziedzinami wychowania. Wychowanie fizyczne musi służyć rozwojowi całej osobowości człowieka i wielostronnemu przygotowaniu do życia.

Funkcje WF

Pobudza w odpowiedni sposób do aktywności ruchowej, podnosi zdrowie, kondycję i sprawność cielesną człowieka.

• Aspekt stymulacyjny - pobudzanie rozwoju fizycznego

• Adaptacyjny - przystosowanie organizmu do biologicznych warunków życia

• Kompensacyjny - wyrównanie niedostatku ćwiczeń fizycznych spowodowanego warunkami i trybem życia

• Korekcyjny - likwidowanie lub łagodzenie braków i odchyleń rozwojowych

Inne:

• Podnosi samopoczucie człowieka oraz budzie jego optymizm życiowy

• Przygotowuje do wypełniania obowiązków społecznych

• Przygotowuje do konstruowania i wszechstronnie; rozwijających się form spędzania wolnego czasu

• Służy wszechstronnemu rozwojowi osobowości człowieka

Sport:

Wg M. Demela - działalność uprawiana systematycznie wg pewnych reguł odznaczająca się silnym pierwiastkiem współzawodnictwa oraz tendencję do osiągania coraz lepszych wyników, mająca na celu manifestację ruchową.

Sport jako forma uczestnictwa w kulturze fizycznej

Słowo sport ma znaczenie wieloznaczne i może budzić dowolne skojarzenia. Na przestrzeni dziejów podejmowano różne próby uściślenia definicji sportu. Przyjęto stanowisko, że najodpowiedniejszym kryterium oceny tego zjawiska są interakcję, jakimi się człowiek kieruje uczestnicząc w różnych przejawach sportu.

Sport amatorski - poprzez sport amatorski człowiek realizuje naturalną potrzebę aktywności fizycznej. Amatorzy - sportowcy to osoby, które nie tylko chodzą na trening w wolnym czasie, ale również startują w różnego rodzaju zawodach sportowych, np. w maratonach biegowych lub rowerowych. Traktują sport w kategoriach zainteresowań

Sport wyczynowy - dążymy do osiągnięcia mistrzostwa sportowego.

Sport jako uczestnictwo w kulturze fizycznej:

1. Widowisko (sport pasywny)

2. Środek realizacji celów poza sportowych (sport instrumentalny)

3. Autoteliczny - rządzi się całkiem odmiennymi regułami i nie wymaga uzasadnienia przez inne wartości.

Kultura rozumiana podmiotowo - ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań oraz ich rezultatów dotyczących człowieka

Kultura - ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań orz ich rezultatów dotyczących człowieka

Kultura rozumiana przedmiotowo - ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań oraz ich rezultatów dotyczących otoczenia człowieka

Kultura duchowa - ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań oraz ich rezultatów dotyczących sfery duchowej życia człowieka

Kultura cielesna - ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań oraz ich rezultatów dotyczących sfery dbałości o ciało

Znaczenie Teorii WF

Integralna część pedagogiki a przede wszystkim teorii wychowania

Część wiedzy o W-F a nawet synonim całego

Centralny przedmiot studiów W-F

Kultura duchowa - ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań oraz ich rezultatów dotyczących dbałości o ciało

Kultura duchowa - ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań oraz ich rezultatów dotyczących sfery duchowej

Kultura rozumiana przedmiotowo - ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań oraz ich rezultatów dotyczących otoczenia człowieka

Kultura - ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań orz ich rezultatów dotyczących człowieka

Kultura rozumiana podmiotowo - ogół uznawanych wartości i utrwalonych zachowań oraz ich rezultatów dotyczących człowieka

Znajomość ideałów, postaw, celów i funkcji, warunków skuteczności procesu WF

Dobór sposobów i środków działania

Organizacja i realizacja procesów WF

Wiek osobniczy [lata]

25

50

75

I

N

T

E

N

S

Y

W

N

O

Ś

Ć

Sport

Rekreacja

Rehabilitacja

Wychowanie fizyczne

---