ANALIZA SWOT

 

1. 1.      Istota analizy SWOT. (Steinmann 139-141, Niestrój 120-125, G. S. Marie 54-67, Krupski 55-63)

•         pozwala na wygenerowanie z otoczenia szans rozwoju oraz zagrożeń hamujących rozwój firmy

•         rozważa się tutaj zarówno otoczenie bliższe oraz otoczenie dalsze (w otoczeniu bliższym 5 sił konkurencji Portera, a w otoczeniu dalszym trendy ekonomiczne, demograficzne, technologiczne, prawne, kulturowe itp.)

•         analiza zasobów ma doprowadzić do wygenerowania mocnych punktów przedsiębiorstwa oraz wskazania jego słabych stron. Mocne punkty mogą oznaczać; iż należy je nadal rozwijać i doskonalić, słabe zaś eliminować, bądź zreorganizować

•         analizę zasobów firmy zwykle prowadzi się równolegle z analizą zasobów najgroźniejszych konkurentów, w celu wskazania różnic między słabymi a mocnymi stronami rywalizujących firm.

 

2. 2.     Przedmiot analizy SWOT.

 

Z jednej strony analizuje się zasoby, a z drugiej wpływ otocznia. Porównanie mocnych i słabych stron ma na celu szukanie potencjalnej przewagi strategicznej.

 

czynniki pozytywne czynniki negatywne

czynniki zewnętrzne	szanse	zagrożenia
czynniki wewnętrzne	mocne strony	słabe strony

 

3. 3.     Analiza czynników otoczenia

 

•      Typy otoczenia:

•        stabilne

•      wyroby i usługi nie ulegają zmianom w ostatnich latach

•      modyfikacje i zmiany można zaplanować z dużym wyprzedzeniem

•      stały zbiór konkurentów i klientów z nielicznymi nowymi i ubywającymi

•      brak nowości technicznych w konkurencyjnych dziedzinach

•      stałość stosunków miedzy kierownictwem a robotnikami

•      stabilne warunki społeczne i polityczne.

 

•        zmienne

•      wyroby i usługi ulegają umiarkowanym zmianom (ale tendencje są możliwe do przewidzenia)

•      stały zbiór konkurencji i niewielkie wahania

•      podstawowy zbiór praw zmienia się wolno i stopniowo

•      umiarkowane i stopniowe innowacje techniczne

•      scentralizowany system podejmowania decyzji w firmie

•      obserwacja otoczenia przez specjalistów

 

•        burzliwe

•      ciągłe zmiany wyrobów lub usług

•      wciąż zmieniający się układ konkurentów

•      nieprzewidziane działania państwa

•      szybkie starzenie się technologii

•      gwałtowne zmiany w zachowaniach klientów

•       Rodzaje zmian w otoczeniu. (Niestrój s. 71-74)

•        ciągłe

•      wysoki stopień przewidywalności w długim okresie czasu

•      możliwość stosowania metod statystycznych i ekonometrycznych w prognozowaniu zjawisk

•      przykłady zmian ciągłych: malejący przyrost naturalny, wzrost przestępczości, polaryzacja dochodowa społeczeństwa, wzrastające bezrobocie, ultraindywidualizm w zachowaniu ludzi, spadający odsetek zawieranych małżeństw, komputeryzacja, miniaturyzacja, chemizacja itp.

 

•        nieciągłe

•      przypadkowe, nagłe załamania na rynku

•      polityczne, afery, luki prawne, kryzys naftowy, giełdy, niestabilność rządów

•      kataklizmy, wojny

 

•       Elementy otoczenia

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4. 4.     Lista krytycznych subobszarów branych pod uwagę w analizie SWOT.

 

OTOCZENIE BLIŻSZE (5 sił konkurencji Portera):
      aktualna konkurencja	        liczba konkurentów (ich strategie)         faza rozwoju branży         wielkość rynku         udziały w rynku         koszty stałe         koszty wycofania się z rynku         alianse strategiczne (grupy)
      zagrożenie wejściem nowych firm	        skala działania         dyferencjacja produktu         potrzeby kapitałowe         bariery kosztowe         brak kanałów dystrybucji         polityka rządu
      nabywcy	        siła przetargowa nabywców;         stopień ich koncentracji         naciski na jakość         możliwość integracji wstecz         lojalność, ryzyko utraty klientów         siła przetargowa, ich organizacje
      dostawcy	        ich siła przetargowa         ryzyko integracji wprzód         marka , dyferencjacja oferty         system dostaw
      substytuty	        wynikają z technologii         gołąb pocztowy - kurier - list - telefon analogowy - GSM - internet - ???         pieszo - koń - dyliżans - pociąg - rower - samochód - samolot - rakieta -???         orkiestra - płyta analogowa - taśma magnetofonowa - płyta CD - karta dźwiękowa w PC - ???         smalec - masło - margaryna - masło orzechowe -???
CZYNNIKI MAKROOTOCZENIA:
      ekonomiczne	        stopa inflacji         kursy wymiany walut         stopa wzrostu PKB         stopa kredytowa         stopa bezrobocia         stopa podatkowa (ulgi, strefy zwolnione)         dochody ludności         infrastruktura (drogi, hotele, transport)         koszty energii (dostęp do tańszych źrodeł)         dostęp do kwalifikowanej siły roboczej         elastyczność cen
      prawne	        przepisy celne         przepisy ekologiczne         przepisy antymonopolowe         przepisy antydumpingowe         etyka reklamy         przepisy w zakresie zatrudniania i zwalniania         przepisy w zakresie płacy minimalnej         monopol chroniony przez państwo         przepisy podatkowe         przepisy ochrony patentów, licencji;         przepisy kontroli organów państwowych (UKS, US, NIK, SANEPID, PIP, PIH, UC )
      technologia	        tempo zmian technologicznych;         starzenie się i umieranie branż;         wyłanianie się nowych branż;         faza rozwoju branży;         liderzy w technologii;
      zmiany społeczno - kulturalne	        demografia (wyże, wiek, płeć, małżeństwa, migracje, ilość dzieci)         zmiana wartości życia (hedonizm, liberalizm, ultraindywidualizm, relatywizm)         ethos pracy         rozpad rodziny

 

5. 5.     Analiza zasobów (Koźmiński, Piotrowski s. 153; Steinmann s. 129).

•         dotyczy łańcucha wartości Portera

•         obejmuje działalność podstawową i pomocniczą

 

•       działalność podstawowa:

•      logistyka na wejściu - przychód, magazynowanie, przygotowanie środków trwałych i surowców do produkcji.

•      wytwarzanie - wszystkie operacje na wyrobie aż do otrzymania finalnego wyrobu

•      marketing i sprzedaż - działania od producenta do konsumenta obejmujące: cechy produktu, cenę, promocję, dystrybucję poprzedzone badaniami marketingowymi.

•      logistyka wyjściowa - ekspedycja towarów na zewnątrz, zbieranie zamówień, magazynowanie wyrobów gotowych, transport.

•      obsługa klientów - usługi związane ze sprzedażą, instruktażem, montażem, serwisem itp.

 

•       działalność pomocnicza:

•      infrastruktura firmy - zarządzanie, planowanie, system informacji, stosunki z otoczeniem, rachunkowość.

•      zarządzanie personelem - analiza pracy, nabór, szkolenie, systemy wynagradzania.

•      rozwój technologii - generowanie wartości w zakresie wytwarzania.

•      zaopatrzenie - wszystkie czynności zakupu.

 

 

 

 

 

 

 

Z

Y

S

K

 

 

6. 6.      Lista czynników podlegających szczegółowej ocenie w analizie SWOT (praktyczna lista)

 

ZASOBY FIRMY (mocne i słabe strony):   I. Marketing /Sprzedaż/ Dystrybucja:         Jakość produktów         asortyment (szerokość, głębokość, długość)         wizerunek produktów         marka i jej siła         cykl życia produktów         jakość         serwis po sprzedaży         poziom cen         warunki kredytowania         marże         wielkość obrotu         kanały dystrybucyjne         udział w rynku         pokrycie rynku siecią dystrybucji         zasięg geograficzny         przystosowanie do potrzeb rynku         umowy z odbiorcami         opinia klientów o produkcie   II. Produkcja i logistyka         lokalizacja         stan zapasów zalegającym w magazynach         stan budynków         możliwości rozbudowy         połączenia transportowe         sąsiedztwo klientów         jakość sprzętu         jakość metod zarządzania         zdolności wytwórcze         gotowość do produkowania krótkich serii         stopień automatyzacji         ciągłość cyklu (logistyka wewnętrzna)         koszty produkcji / wytworzenia produktu jednostkowego         obieg informacji w firmie         elastyczność / łatwość reagowania na zmiany potrzeb klientów i dostosowania technologii   III. Badania + Rozwój.         dziedziny badań         nakłady na badania (% obrotów)         patenty zastrzeżone         śledzenie trendów technologicznych   IV. Finanse.         struktura kapitału (własny, obcy)         zapotrzebowanie na środki obrotowe         poziom zadłużenia         poziom należności od innych         płynność finansowa         rentowność ekonomiczna         rentowność finansowa         koszty ogólne   V. Kontrola zarządzania         jakość informatyki         plan finansowania         dostęp do banków danych         analiza kosztów         plan zarządzania środkami płynnymi         rachunki klientów         przedsiębiorczość i inicjatywa kierownictwa         poziom kadry zarządzającej   VI. Zasoby ludzkie:         rekrutacja/ integracja         szkolenie / doskonalenie         poziom rotacji / fluktuacji         systemy motywacyjne         kwalifikacje i umiejętności         systemy awansu / kariery         poziom zarobków         systemy ocen pracowników         delegacja zadań, uprawnień, odpowiedzialności         stosunki w pracy         zgodność celów kierownictwa i załogi

SZANSE I ZAGROŻENIA:   I. Makrootoczenie:         stopa inflacji         stopa kredytowa         stopa podatkowa         stopa wzrostu PKB         stopa lokalnego bezrobocia         lokalny poziom dochodów         lokalne zwyczaje w handlu i sposobie życia         koszt energii (dostęp do tańszych źródeł)         koszt podstawowych surowców         ograniczenia cen w stosunku do zarobków         bariery w ochronie środowiska (prawo)         bariery celne (prawo)         czynniki demograficzne         zawieranie małżeństw         procent segmentów młodzieżowych i w wieku starszym         emancypacja kobiet         przepisy w zakresie ochrony zdrowia         przepisy podatkowe         przepisy prawa pracy         zmiany społeczno-kulturalne         stan lokalnych urządzeń w infrastrukturze (drogi, telefony Itp.)   II. Mikrootoczenie (5 sił Portera):         faza rozwoju branży         siła dostawców, porozumienia, pewność dostaw         zagrożenie wstecz w cyklu przedprodukcyjnym (dostawcy)         siła klientów (ich organizacje)         ryzyko utraty klientów         łączenie się, połączenia aktualnych konkurentów (grupy strategiczne, alianse)         ryzyko nowych konkurentów         ryzyko produktów zastępczych         trudności transportowe         porozumienia w dziedzinie badań i rozwoju         technologie przemieszczania materiałów , magazynowania         nowe rynki         ewolucja postaw klientów         działania interwencyjne podejmowane przez państwo         kanały dystrybucji         integracja w cyklu poprodukcyjnym (odbiorcy)         warunki dostaw         rozpoznanie rynku dostawców

 

 

7. 7.     Przykładowe pytania stawiane w analizie SWOT: (Gierszewska, Romanowska s. 178)

Potencjalne mocne strony           znacząca pozycja ?         wystarczające zasoby ?         duża zdolność konkurowania ?         dobra opinia klientów ?         uznany lider rynkowy ?         dobrze przemyślane strategie funkcjonalne ?         korzystanie z efektu doświadczeń ?         brak silnej presji konkurencji ?         własna technologia ?         przewaga kosztowa ?         zdolność do innowacji produktowych ?         doświadczona kadra kierownicza ?         inne ?

Potencjalne słabe strony           brak jasno wytyczonej strategii ?         słaba pozycja konkurencyjna ?         brak środków ?         niska rentowność ?         brak liderów wśród kadry kierowniczej ?         brak kluczowych umiejętności ?         błędy we wdrażaniu strategii ?         podatność na naciski konkurencji ?         nienadążanie za postępem technicznym ?         słaby image firmy?         słaby poziom marketingu ?         koszt jednostkowy wyższy od głównych konkurentów?

Potencjalne szanse           pojawienie się nowych grup klientów ?         wejście na nowe rynki ?         możliwość poszerzenia asortymentu ?         możliwość dywersyfikacji wyrobów ?         możliwość podjęcia produkcji wyrobów komplementarnych ?         integracja pozioma ?         możliwość przejścia do lepszej grupy strategicznej ?         ograniczona rywalizacja w sektorze ?         szybszy wzrost rynku ?         inne ?

Potencjalne zagrożenia           możliwość pojawienia się nowych konkurentów ?         wzrost sprzedaży substytutów ?         wolniejszy wzrost rynku ?         niekorzystne rozwiązania systemowe ?         podatność firmy na regresję i wahania koniunktury ?         wzrost siły przetargowej nabywców lub dostawców ?         zmiana potrzeb i gustów nabywców ?         niekorzystne zmiany demograficzne ?

 

 

8. 8.     Część rachunkowa analizy SWOT.

 

Ocenę szans i zagrożeń wypływających z otoczenia robi się w oddzielnej tabeli. Każdy z czynników podlega wycenie punktowej. Można to zrobić w sposób następujący:

SZANSE	OCENA SZANS W OTOCZENIU
		niewielkie	średnie	duże	bardzo duże
Np. 1.      Wyż demograficzny 2.      Niski asortyment pro- duktów konkurencyjnych 3.      Strefa bezcłowa 4.      Strefa zwolniona z po- datku 5.      Stopa podatkowa 6.      Stopa kredytowa 7.      ... ... ...	x x     x	x	x	x

 

 

W podobnej tabeli ujmuje się zagrożenia wynikające z otoczenia.

Nieco inaczej dokonuje się analizy zasobów firmy w porównaniu z konkurentami:

 

Lp.	Wybrane kryteria / obszary krytyczne	Przyznana waga (0-1)	RANKING KONKURENTÓW = WAGA x ilość przyznanych pkt. (1-10)
						Konkurent 1		Konkurent 2		Konkurent 3		Nasza Firma
						Pkt 1-10		Pkt.		Pkt.		Pkt.
1.	Lokalizacja	0,05	7	0,35
2.	Marketing	0,1	5	0,5
3.	Jakość	0,2	......	.....
4.	Promocja
5.	SUMA	1		5,86		4,76		5,96		3,56

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

Otoczenie polityczne i prawne Otoczenie ekonomiczne

OTOCZENIE BLIŻSZE 5 sił konkurencji Portera

Potencjalni wchodzący

Aktualna konkurencja w branży

Dostawcy

Odbiorcy

Substytuty

Nasza firma

OTOCZENIE DALSZE

Technologia

Zmiany zachowań społecznych i demografia

ŁAŃCUCH WARTOŚCI PORTERA

Infrastruktura firmy

 

 

Zarządzanie kadrami

 

Zmiany w technologii

 

 

Zaopatrzenie

 

 

Logistyka wytwarzanie marketing logistyka obsługa

wejściowa i zbyt wyjściowa klienta

zysk

---