Chirurgia Stomatologiczna (seminarium), 15.11.2010 r.

WSKAZANIA DO USUNIĘCIA ZĘBA

1. Choroby tkanek zęba

• próchnica-beznadzieja (nie kwalifikująca się do leczenia)

• przetrwałe mleczaki

• zgorzel miazgi mleczaków

• zgorzel miazgi stałych zębów nie nadające się do kanałówki

• choroby miazgi zębów mądrości - wątpliwy efekt leczenia

Choroby przyzębia

• zmiany zapalne zz. wielokorzeniowych oraz jednokorzeniowych na >⅓ długości korzenia

• rozchwianie III°

• nawrotowe ropnie przyzębne

• Obrażenia zębowe

• złamanie korony poniżej szyjki (uniemożliwiające odbudowę)

• złamanie korzenia (podłużne, skośne; poprzeczne, szczególnie przykorzeniowe są wciąż do resekcji)

• złamanie zęba wielokorzeniowego

• złamanie/zwichnięcie mleczaka

• zęby ze zgorzelą miazgi tkwiące w szczelinie złamania

• Wady rozwojowe zębów

• nieprawidłowa budowa

• nieprawidłowe położenie

• zęby noworodkowe (tzw. „zz. przedmleczne”)

• zęby dodatkowe, zz. nadliczbowe

• zęby zatrzymane (najczęściej te, które wyrzynają się jako ostatnie: 13/23 i 35/45)

• z utrudnionym wyrzynaniem

• będące przyczyną nerwobóli, torbieli

• zęby w rozszczepieniach podniebienia

• efekt Godona

• zęby zdrowe ze wskazań ortodontycznych, ekstrakcje wyrównawcze

UWAGA!

1. nie wolno usuwać zębów ze szczek, których rozwój został zahamowany

2. okres ekstrakcji - nie wcześniej niż w okresie wyrzynania kłów (aby nie zaburzyć parabolicznego kształtu łuku zębowego)

5. Zębopochodne zakażenia odogniskowe w chorobach układowych

• reumatyzm (w fazie ostrej)

• zapalenie wsierdzia lub mięśnia sercowego

• zapalenie n. wzrokowego

• zapalenie kłębuszkowe nerek

• choroby autoimmunologiczne:

• choroby alergiczne

• choroby skóry

• choroby z autoagresji

• Przyczyny jatrogenne

• perforacje

• przepchnięcie materiału/narzędzia w stronę tkanek OW (w zębach, które nie kwalifikują się do resekcji!!!)

• złamane narzędzie w niedopełnionym kanale

• pozostawione korzenie

• Wskazania chirurgiczne

• zęby wielokorzeniowe z martwą i zgorzelinową miazgą będące przyczyna stanów zapalnych

• ostre ropne zapalenie ozębnej

• przewlekle zapalenie ozębnej (ropne, ziarninowe)

• ropnie podsluzówkowe i podokostnowe

• ropnie okołoszczękowe

• ropowica twarzy i szyi

• zęby jedno- i wielokorzeniowe będące przyczyna zapaleń kości

• zęby wielokorzeniowe będące przyczyna torbieli korzeniowych i ziarniniaków okołowierzchołkowych oraz zęby jednokorzeniowe przy zmianach przekraczających 1/3 przywierzchołkową korzenia ( przeciwwskazanie do resekcji)

• zęby zatrzymane całkowicie lub częściowo, które są przyczyna stanów zapalnych, torbieli zawiązkowych, bólów neuralgicznych, zaburzeń w prawidłowym ustawieniu zębów w luku

• zęby ósme (+8,8+,-8,8-) z objawami utrudnionego wyrzynania, powtarzające sie stany zapalne, w ocenie RTG nie rokujące wyrznięcia, które nie będą brać udziału w zgryzie

• zęby poza lukiem zębowym - nieużyteczne lub mechanicznie drażniące tkanki policzka i języka

• zęby znajdujące sie w zasięgu planowanego pola promieniowania z powodu nowotworu

• zęby z martwa miazga

• korzenie zębów

• zęby z próchnica głęboka

• zęby będące węzłem urazowym

• zęby złamane przy niekorzystnym przebiegu szczeliny złamania, uniemożliwiające leczenie zachowawcze i odbudowe protetyczna

• korony odłamane poniżej szyjki zęba

• złamane korzenie zębów jednokorzeniowych podłużne lub skośne z przemieszczeniem odłamków (nie przekraczające 1/3 przywierzchołkowe

• ……… tylko, gdy ich obecność uniemożliwia anatomiczne zestawienie odłamków (przy złamaniu)

• zęby noworodkowe tzw. zęby przedmleczne (dentes connatales)

• zęby zdrowe ( przeleczone) przed resekcja szczeki lub żuchwy z powodu nowotworu , w linii zamierzonego ciecia osteotomijnego

• Ogólne

• zęby podejrzane lub uznane za źródło zakażenia odogniskowego - zębopochodnego (infectio focalis - infectio odontogenes)

• Zakażenie zębopochodne - jest to zmiana chorobowa będąca przyczyna wysiewu bakterii. Zęby wywołujące lub podtrzymujące proces chorobowy w innych narządach to ognisko pierwotne.

• Ogniska pierwotne w jamie ustnej:

1. zęby zgorzelinowe

2. zęby z martwa miazga

3. zęby z zapaleniem tkanek okołowierzchołkowych

4. zęby z dużymi zmianami w przyzębiu

5. zęby leczone endodontycznie z nieprawidłowo wypełnionymi kanałami

6. zęby zatrzymane

7. zęby z torbielami

PRZECIWWSKAZANIA DO USUNIĘCIA ZĘBA

1. OGÓLNE

• bezwzględne

• ostra białaczka szpikowa

• względne

• choroby układu krążenia

• niewydolność

• komorowe zaburzenia rytmu

• zaburzenia przewodzenia

• zapalenie wsierdzia

• dusznica bolesna

• operacje zastawek, wady zastawek, sztuczne zastawki

• nadciśnienie (rozkurczowe >100)

• <6 m-cy przed operacją

• pacjent zażywa leki przeciwkrzepliwe:

1. acenokumarol (antagonista wit. K), obniżający krzepliwość (trzeba go zamienić na niskocząsteczkową heparynę → Clexan)

2. aspirynę >75mg

• PODAĆ 2g PENICYLIN 1h PRZED ZABIEGIEM / UCZULONYM 600mg CLINDAMYCYNY

• choroby krwi i skazy krwotoczne - hemofilia, małopłytkowość (PLT 90k/mm³ - zaszyć ranę, poniżej - nie brać się za to)

• niewyrównana cukrzyca - źle się rany goją → dać antybiotyk, zaszyć ranę

• padaczka (tak, zdarzają się napady)

• nadczynność tarczycy - może być przełom tarczycy (ale obecnie rzadko się zdarza)

• choroby wątroby (wątroba produkuje czynniki krzepnięcia)

• choroby nerek (tacy pacjenci często są na dodatek HBs(+), HCV(+), …) - najlepiej wyrywać po dializie (bo są oczyszczeni), nie dawać im NLPZ

• ciążą, miesiączka - 2 trymestr najbezpieczniejszy

• ostre choroby zakaźne (opryszczka!!!) - przez ranę może dojść do posocznicy (sepsy)

• MIEJSCOWE

• bezwzględne

• ząb tkwiący w guzie nowotworowym

• względne

• szczękościsk III°

• wrzodziejące zapalenie jamy ustnej (jakieś rzekomo błoniaste naloty)

• zęby w napromieniowanych tkankach: <6 m-cy po radioterapii
  (radioterapia niszczy ślinianki → brak śliny → próchnica)

POWIKŁANIA PO USUNIĘCIU ZĘBA

1. „BŁĘDY TECHNICZNE” (tak to nazwijmy)

• niezamierzone usunięcie zęba sąsiedniego

• zwichnięcie zęba sąsiedniego

• uszkodzenie tkanek twardych zęba sąsiedniego

• uszkodzenie tkanek miękkich

• przepchnięcie korzenia do kanału żuchwy

• przepchnięcie korzenia do zatoki szczęki

• przepchnięcie zęba w obręb tkanek miękkich

• aspiracja do układu oddechowego/pokarmowego

• otwarcie zatoki szczękowej (połączenie ustno-zatokowe)

1. przyczyny

1. połączenie anatomiczne

2. połączenie chorobowe (torbiele, zmiany OW, guzy, zapalenie zatok szczękowych)

3. połączenie jatrogenne

4. urazy

2. diagnostyka

1. próba powietrzna - zatkać nos + otworzyć usta + dmuchać → świst/bąbelki

2. próba mechaniczna - sondą korzeniową (ten ogromny „zgłębnik” jak to określono…)

3. próba wodna - rzadko, wlewa się do zębodołu NaCl i to wycieka nosem

10. odłamanie wyrostka zębodołowego

11. odłamanie guza szczęki

12. zwichnięcie żuchwy

13. złamanie żuchwy

14. usunięcie zawiązka (taki trzeba od razu wepchnąć powrotem!)

• OGÓLNE

• omdlenie

• zapaść

• zawał serca

• zatrzymanie krążenia i oddychania

• atak astmy

• atak padaczki

• MIEJSCOWE

• ból poekstrakcyjny

• szczękościsk

• „suchy zębodół” [poekstrakcyjne zapalenie kości zębodołu]:

1. najważniejsze na koniec wizyty to powiedzieć pacjentowi by nie płukał!!!

2. = brak skrzepu + trochę martwicy + brzydko wygląda + może śmierdzieć ()

3. rozkrwawiamy na nowo, usuwamy brzydkie tkanki, przemywamy NaCl, wsadzamy tabletkę Nipas (Acidum acetylsalicylicum)

• powikłania bakteryjne

• krwawienie po usunięciu

1. przyczyny

1. miejscowe:

1. uszkodzenie naczyń, śluzówki

2. ziarnina w zębodole

3. anomalie rozwojowe naczyń

2. ogólne

1. skazy krwotoczne (osoczowe, płytkowe, naczyniowe)

2. niedokrwistość

3. choroby wątroby

4. nadciśnienie

5. cukrzyca

2. postępowanie

1. krwawienie

2. wczesne: <24h - ewentualnie, spoko

3. późne: 5-6dni - hemofilia (i inne takie)

4. usunąć niepełnowartościowy skrzep

5. zaszyć

6. zabezpieczyć Spongostanem

7. ucisk tamponem !!!

8. antybiotyk

9. diagnostyka przyczyny

---