ETAT UŻYTKOWANIA RĘBNEGO

ETAT UŻYTKOWANIA - ilość drewna ustalona do pozyskania zgodnie z przyjętymi zasadami (możliwością do pozyskania w danym okresie gospodarczym) w wyniku użytkowania lasu, czyli prowadzenia w lesie cięć.

W zależności od wieku drzewostanów, sposobu i celu pobierania użytków, cięcia mogą mieć charakter rębny, przedrębny lub przygodny.

UŻYTKI RĘBNE- pozyskiwane są w drzewostanach uznanych za dojrzałe do wyrębu zgodnie z przyjętą koleją rębu i ustalonym sposobem zagospodarowania (rodzajem rębni):

Etat użytków rębnych może być ustalany zarówno w jednostkach powierzchniowych (ETAT POWIERZCHNIOWY) jak i miąższościowych (ETAT MIĄŻSZOŚCIOWY).

Przy RĘBNI ZUPEŁNEJ podstawowym kryterium jest stan dojrzałości rębnej drzewostanów,

Przy RĘBNIACH GNIAZDOWYCH lub CZĘŚCIOWYCH - potrzeby hodowlane drzewostanów (względy odnowieniowe).

DO KLASY DRZEWOSTANÓW RĘBNYCH (R) zalicza się te, które w ciągu najbliższego okresu (z reguły 20-letniego; przy Kr =< 70 lat - 10-letniego) osiągać będą kolejno wiek równy kolei rębu.

ZA DRZEWOSTANY PRZESZŁORĘBNE (R+1) uznaje się te, których aktualny wiek jest wyższy od kolei rębu.

DO DRZEWOSTANÓW BLISKORĘBNYCH (R-1) zalicza się te, które są o jedną klasę wieku (20 lat) w przypadku Kr >= 90 lat ; lub o jedną podklasę wieku (10 lat) - w przypadku Kr <= 80 lat, młodsze od drzewostanów rębnych.

kolei rębu (Kr ) wynosi 80 lat

drzewostany przeszłorębne w wieku: 81 lat i starsze;

drzewostany rębne w wieku: 61 - 80 lat - IV kl. w.;

drzewostany bliskorębne w wieku: 51-601at - Ill b kl:w.;

K_r= 70 lat

drzewostany przeszłorębne w wieku: 71 lat i starsze;

drzewostany rębne w wieku: 61 - 70 lat - IVa kl. w.;

drzewostany bliskorębne w wieku: 51-60 lat - Ill b kl.w.;

K_r = 100 lat

drzewostany przeszłorębne w wieku: 101 lat i starsze;

drzewostany rębne w wieku: 81 -100 lat - V kl. w.;

drzewostany bliskorębne w wieku: 61-80 lat - IV kl. w.

W GOSPODARSTWIE ZRĘBOWYM

• WEDŁUG DOJRZAŁOŚCI DRZEWOSTANÓW:

- z zapasu drzewostanów ostatniej klasy wieku (rębnych i starszych);

• z zapasu drzewostanów dwu ostatnich klas wieku (bliskorębnych i starszych);

- z zapasu drzewostanów trzech ostatnich klas wieku

(przy kolei rębu 120 lat i więcej);

• WEDŁUG ZRÓWNANIA ŚREDNIEGO WIEKU,

• WEDŁUG ZAPASU DRZEWOSTANÓW ŹLE PRODUKUJĄCYCH.

ETAT OPTYMALNY- ustala się z przedziału etatów z dojrzałości z ostatniej i z dwóch ostatnich klas wieku.

JEST TO ETAT BLIŻSZY ETATOWI ZRÓWNANIA,

lub ETAT ZRÓWNANIA, jeżeli mieści się w przedziale określonym etatami dojrzałości.

ETAT optymalny jest jednocześnie etatem maksymalnym.!!!

• WEDŁUG ZAPASU DRZEWOSTANÓW W KLASIE ODNOWIENIA

Jest to iloraz zapasu drzewostanów w KO przez połowę okresu odnowienia powiększoną o 5 lat. Przy okresie odnowienia wyższym od 30 lat zapas drzewostanów w KO należy dzielić przez 30. Etat ten służy wyłącznie do porównania z planowanym użytkowaniem drzewostanów w KO.

Podstawą do. ustalenia etatu w wymiarze miąższościowym jest suma potrzeb hodowlanych drzewostanów określona w toku prac taksacyjnych i zweryfikowana podczas rozplanowania cięć przy respektowaniu ładu przestrzennego.

Przyjęty etat nie powinien być niższy od wysokości użytkowania wynikającego z potrzeb odsłaniania młodego pokolenia (z uwzględnieniem również niezbędnych cięć inicjujących jego powstanie) oraz pełnienia przez lasy funkcji pozaprodukcyjnych.

Przyjęty etat zgodnie z w/w zasadami powinien zostać przyjęty również wówczas gdy jest on wyższy niż etat optymalny.

W GOSPODARSTWIE PRZERĘBOWO- ZRĘBOWYM

• WEDŁUG DOJRZAŁOŚCI DRZEWOSTANÓW:

Obliczany jest podobnie jak dla gospodarstw zrębowych, z tym że:

- przy obliczaniu etatu z ostatniej klasy wieku do zapasu (lub powierzchni) dodajemy zapas (lub powierzchnię) drzewostanów w klasie odnowienia (KO), natomiast mianownik wzoru powiększamy o połowę okresu odnowienia

- przy obliczaniu etatu z dwóch ostatnich klas wieku do zapasu (lub powierzchni) dodajemy zapas (lub powierzchnię) drzewostanów w KO i klasie do odnowienia (KDO). Mianownik wzoru powiększamy o połowę okresu odnowienia.

• WEDŁUG ZRÓWNANIA ŚREDNIEGO WIEKU

Obliczamy w ten sam sposób jak dla gospodarstw zrębowych, nie uwzględniając powierzchni drzewostanów w KO i KDO. Otrzymaną wielkość etatu powiększamy o 10-letni spodziewany przyrost zasobów w KO i KDO. (obliczamy go przez pomnożenie zapasu drzewostanów w KO i KDO przez_0,13).

• WEDŁUG ZAPASU DRZEWOSTANÓW ŹLE PRODUKUJĄCYCH

• WEDŁUG POTRZEB HODOWLANYCH

Stanowi sumę miąższości drzew przewidzianych we wskazaniach gospodarczych do użytkowania rębnego w najbliższym 10-leciu zgodnie z potrzebami wynikającymi z funkcji lasów, stanu hodowlanego drzewostanów, stopnia zaawansowania odnowienia oraz porządkowania ładu przestrzennego.

PLANOWANIE DRZEWOSTANÓW DO WYRĘBU (LOKALIZACJA ETATU)

Kwalifikowanie drzewostanów do użytkowania rębnego w gospodarstwie zrębowym i przerębowo-zrębowym powinno odbywać się z zachowaniem ostępowego porządku cięć w następującej kolejności:

• drzewostany źle produkujące;

• drzewostany w KO

• drzewostany niezależnie od klasy wieku, jeżeli ich wyrąb jest dyktowany potrzebą zapewnienia ładu przestrzennego (rozręby, oręby);

• drzewostany wyżywicowane i żywicowane;

• drzewostany przeszłorębne;

• drzewostany rębne.

Przy ustalaniu kolejności kwalifikowania drzewostanów do użytkowania rębnego należy stosować dostępne metody optymalizacyjne, które powinny uwzględniać obok dojrzałości technicznej i potrzeb hodowlanych również PRZYROST, JAKOŚĆ TECHNICZNĄ i HODOWLANĄ DRZEWSTANÓW, ich POWOŻENIE W OSTĘPIE.

DLA GOSPODARSTW ZRĘBOWYCH etat użytków rębnych ustala się na podstawie obliczeń według następujących zasad:

a) WEDŁUG DOJRZAŁOŚCI DRZEWOSTANÓW

*) z zapasu drzewostanów ostatniej klasy wieku (rębnych i starszych),

- w rozmiarze powierzchniowym

.. ..

- w rozmiarze miąższościowym

**) z zapasu drzewostanów dwóch ostatnich klas wieku (bliskorębnych, rębnych i starszych).

- w rozmiarze powierzchniowym

- w rozmiarze miąższościowym

UŻYTKI RĘBNE DZIELI SIĘ NA:

a) zaliczone na poczet etatu

W GOSPODARSTWIE SPECJALNYM - suma stwierdzonych na gruncie potrzeb hodowlanych drzewostanów, realizowanych w postaci różnych form użytkowania rębnego, zapewniającego ciągłe spełnianie przez nie funkcji, dla których zostały wyłączone

• w rezerwatach przyrody zgodnie z plan ochrony,

• w drzewostanach III strefy uszkodzeń zgodnie z potrzebami przebudowy,

• w wyłączonych drzewostanach , nasiennych zgodnie z planem ich zagospodarowania,

• w ostojach głuszców i innych zwierząt chronionych w uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody,

• na powierzchniach doświadczalnych placówek naukowo-badawczych w porozumieniu z przedstawicielami tych placówek,

• na glebowych powierzchniach wzorcowych zgodnie z wytycznymi ich zagospodarowania,

• w pozostałych drzewostanach uwzględniając stan lasu i konieczność trwałego pełnienia określonych funkcji

W GOSPODARSTWIE PRZERĘBOWYM

Miąższość drzew przewidzianych do użytkowania w drzewostanach o strukturze przerębowej w całości zalicza się do UŻYTKÓW RĘBNYCH.

Etat roczny ustala się w wysokości 1/10 sumy miąższości drzew przewidzianych we wskazaniach gospodarczych do użytkowania w najbliższym okresie gospodarczym (10-letnim).

b) nie zaliczone na poczet etatu

Obejmują uprzątnięcie:

• płazowin;

• nasienników, przestojów i przedrostów, nie zaliczonych do wartościowych dla hodowli selekcyjnej;

• drzew i drzewostanów z tytułu:

-.poszerzenia linii podziału powierzchniowego,

- poszerzenia lub przecięcia pasów przeciwpożarowych,

- usuwania drzewostanów z gruntów, na których orzeczono zmianę uprawy leśnej na inny rodzaj użytkowania,

- usuwanie drzew z zadrzewień.

TABELA 7. OBLICZENIE ETATU WEDŁUG ZRÓWNANIA ŚREDNIEGO WIEKU DLA GOSPODARSTWA NR ............

Na podstawie danych zawartych w powierzchniowo- miąższościowej tabeli klas wieku wg gatunków panujących

41 080 m³- zapas drzewostanów w KDO

2001-05-15

Strona 6 z 6

---