PRAWO CYWILNE-zbiór przepisów regulujących stosunki międzyludzkie

ŹRÓDŁA PRAWA CYWILNEGO: KONSTYTUCJA, USTAWY

Źródła prawa cywilnego:

1. kodeks cywilny - podstawowe źródło prawa cywilnego .

2. ustawy czyli akty pozakodeksowe takie jak: Międzynarodowe prawo prywatne , które reguluje kwestie z udziałem elementu cudzoziemskiego , Ustawa o prawie autorskim , Prawo wynalazcze , Prawo wekslowe i czekowe, Ustawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi .

3. akty wykonawcze do ustawy i do kodeksu które mogą być wydane gdy ustawa wyraźnie o tym stanowi.

• PODSTAWOWE-ustawa z 23.04.1964r. wszedł w życie 1.01.1965r.

Kodeks składa się z 4 ksiąg:

1. CZĘŚĆ OGÓLNA- obejmuje przepisy mające zastosowanie we wszystkich działach prawa cywilnego

2. PRAWO RZECZOWE- zespół przepisów normujących instytucję własności(odnoszące się do rzeczy)

3. PRAWO ZOBOWIĄZAŃ-dotyczy stosunków zachodzących między wierzycielem a dłużnikiem zobowiązanym do spełnienia określonego świadczenia na rzecz wierzyciela

4. PRAWO SPADKOWE- przepisy prawne dotyczące przejścia majątku po zmarłym na spadkobierców

5. PRAWO RODZINNE-reguluje stosunki prawo rodzinne i majątkowe wewnątrz rodziny.

2. INNE ŹRÓDŁA-prawo autorskie, wynalazcze, spółdzielcze, budowlane, morskie itp.

3. UMOWY MIĘDZYNARODOWE

4. PRAWO UMII EUROPEJSKIEJ

5. ROZPORZĄDZENIA

Kodeks dzieli się na rozdziały tytuły działy artykuły paragrafy ustępy

ZAKRES PODMIOTOWY KODEKSU CYWILNEGO

Przepisy kodeksu regulują stosunki cywilnoprawne między os. fiz. a os. prawnymi

CECHY PODMIOTÓW W PRAWIE CYWILNYM:

1. wszystkie podmioty wg prawa są równe

2. same określają swoje prawa i obowiązki

3. przepisy mają charakter względnie obowiązujący

OSOBA FIZYCZNA-każdy człowiek od urodzenia aż do śmierci

OSOBA PRAWNA- wszystkie inne podmioty, którym ustawa nadaje ton podmiotowości(Skarb Państwa, spółki, mogą nabywać i zaciągać zobowiązania)

Doktryna przyjmuje, iż płód posiada zdolność prawną ograniczoną warunkiem, że urodzi się żywy. Płód posiada "kuratora brzucha" (curator ventris), który w jego imieniu dokonuje czynności prawnych niebędących rozporządzeniem ani zobowiązaniem, np. darowizny na rzecz płodu. Jeżeli dziecko urodzi się martwe czynność prawna jest nieważna od początku

CECHY OSOBY FIZYCZNEJ:

1. ZDOLNOŚĆ PRAWNA-posiadanie praw i obowiązków

Nabycie zdolności prawnej

Osoba fizyczna nabywa zdolność prawną z chwilą urodzenia; osoba prawna, co do zasady, z chwilą uzyskania osobowości prawnej; jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, uzyskują ją z mocy samego prawa w chwili powstania, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Doktryna przyjmuje, iż płód posiada zdolność prawną ograniczoną warunkiem, że urodzi się żywy. Płód posiada "kuratora brzucha" (curator ventris), który w jego imieniu dokonuje czynności prawnych niebędących rozporządzeniem ani zobowiązaniem, np. darowizny na rzecz płodu. Jeżeli dziecko urodzi sie martwe czynność prawna jest nieważna od początku.

Utrata zdolności prawnej

Utrata zdolności prawnej przez osobę fizyczną następuje z chwilą śmierci lub w następstwie uznania za zmarłego. Jednostki organizacyjne tracą zdolność prawną z chwilą likwidacji.

W prawie prywatnym międzynarodowym

W polskiej ustawie Prawo prywatne międzynarodowe z 1965 roku zdolność prawną osoby fizyczną odnosi do zakresu statutu personalnego, który rozstrzyga o:

* przesłankach, od których spełnienia uzależnione jest uzyskanie zdolności prawnej,

* chwili uzyskania zdolności prawnej,

* domniemaniach prawnych dotyczących życia i śmierci,

* ograniczeniach zdolności prawnej,

* przyczynach utraty zdolności prawne

2. ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH- nabywanie praw i obowiązków przez własne działania

-PEŁNA-osoba pełnoletnia i nieubezwłasnowolniona

-OGRANICZONA -os. małoletnie, które ukończyły 13lat

-os. pełnoletnie i częściowo ubezwłasnowolnione

Osoba która nie jest w stanie w pełni pokierować swoim postępowaniem i w związku z tym ogranicza się jej prawa

Osoby te mogą podejmować czynności prawne, ale do ich ważności wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego (rodzic, opiekun, kurator)

3. BRAK - os. pełnoletnia całkowicie ubezwłasnowolniona

- os. małoletnie, które nie ukończyły lat 13

Osoby te nie mogą podejmować czynności prawnych. Czynności podjęte przez te osoby są nieważne z mocy samego prawa. Za te osoby czynności prawne podejmuje przedstawiciel ustawowy



choroba psych. narkomanizm

częściowe- UBEZWŁASNOWOLNIENIE -całkowite





niedorozwój alkoholizm

umysłowy

OSOBY Z BRAKIEM ZDOLNOŚCI DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH:

-może zawierać umowy życia codziennego, umowa ta musi być wykonalna i nie było rażącego pokrzywdzenia

Każda osoba nie mająca zdolności do czynności prawnych może nabywać prawa i obowiązki poprzez działania przedstawicieli ustawowych.

OSOBY Z OGRANICZONĄ ZDOLNOŚCIĄ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH: mogą działać samodzielnie w przypadkach:

-sporządzać testament

- nawiązać stosunek pracy

-swobodnie dysponować swoim zarobkiem

- swobodnie dysponować swoimi przedmiotami oddanymi im do swobodnego użytku przez przedst. ustawowych

-mogą dokonywać czynności, które nie rodzą dla nich obowiązku i nie powodują zmniejszenia ich majątku (może ustanowić sobie pełnomocnika)

UMOWY ŻYCIA CODZIENNEGO:

Umowy zawierane przez te osoby powinny być potwierdzone przez przedst. ustawowych(np. praktyka-młodociani do 16 r. życia) może to potwierdzić przed zawarciem umowy w trakcie lub po zawarciu.

Jeżeli robi to przed zawarciem umowy jest to tzw.-CZYNNOŚĆ KULEJĄCA

Potwierdzenia takiej umowy może dokonać ta osoba po dokonaniu pełnoletności.

Potwierdzenie musi być w formie takiej jak czynność prawna np. umowa zakupu nieruchomości- w formie aktu notarialnego

Czynnością prawną są wszelkie czynności, działania, zachowania osoby fizycznej lub prawnej, które zmierzają do ustanowienia zmiany lub zniesienia stosunku cywilno prawnego poprzez złożenie oświadczenia woli.

Najważniejsze wśród czynności prawnych są umowy.

Umowa to zgodne oświadczenia woli złożone przez strony.

Na treść umowy składa się:

1. Treść oświadczenia woli złożonego przez strony

2. Skutki wynikające z ustawy dla danego typu czynności prawnych

3. Skutki wynikające z zasad współżycia społecznego

4. Sutki wynikające z ustalonych zwyczajów

Skutki braku zdolności do czynności prawnej

Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnej czyli osobę poniżej 13 roku życia lub całkowicie ubezwłasnowolnioną - czynność jest nieważna. Wyjątek stanowią drobne umowy powszechnie zawierane w drobnych bieżących sprawach z życia codziennego, chyba, że taka umowa wiąże się z rażącym pokrzywdzeniem osoby niezdolnej do czynności prawnej.

W przypadku ubezwłasnowolnienia częściowego ustanawia się kuratelę. W przypadku podejmowani przez taką osobę czynności wiążących się z zaciąganiem zobowiązań lub rozporządzania swym prawem, wymagana jest zgoda przedstawiciela ustawowego którym jest kurator a w przypadku dzieci małoletnich to są rodzice.

Osoba, która ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych może zawierać bez zgody przedstawiciela ustawowego umowy należące do powszechnie zawieranych w bieżących sprawach (tak jak osoba całkowicie ubezwłasnowolniona) ale może dysponować swoim zarobkiem oraz może rozporządzać swobodnie przedmiotami oddanymi takiej osobie do swobodnego użytku.

W prawie prywatnym międzynarodowym Jeżeli cudzoziemiec (osoba fizyczna) niezdolny według swojego prawa ojczystego dokonał w Polsce czynności prawnej mającej wywrzeć skutek w Polsce, zdolność podlega prawu polskiemu, o ile wymaga tego ochrona osób działających w dobrej wierze. Od tego przepisu istnieją wyjątki - nie dotyczy spraw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego oraz spadkowego.

Zdolność wekslową i czekową ocenia się według prawa ojczystego danej osoby. Jeżeli jednak kto według prawa ojczystego nie ma zdolności wekslowej, lecz podpisał weksel w kraju według prawa którego miał taką zdolność, to zobowiązanie jest ważne. Nie dotyczy ten przepis polskich obywateli, którzy zaciągnęli zobowiązania wekslowe za granicą.

ZDARZENIA CYWILNOPRAWNE-powstanie, zmiana, i ustanie stosunków cywilno prawnych następujących na skutek zdarzeń lub sytuacji które wywołują skutki prawne.

ZDARZENIA CYWILNO PRAWNE






ZDARZENIA DZIAŁANIA DZIAŁANIA

SENSU OSÓB ORGANÓW



STRICTO FIZ. I PRAWNYCH PAŃSTWOWYCH

CZYNNOŚCI

CYWILNO PRAWNE -ZGODNE Z PRAWEM

- BEZPRAWNE

ZDARZENIA SENSU STRICTO- niezależne od woli osób (upływ czasu, pożar, klęska żywiołowa). Zdarzenia powodują powstanie, ustanie, przekształcanie stosunku cywilno prawnego - wywołują skutki prawne(dziedziczenie, przedawnienie, roszczenie).

DZIAŁANIA ZAMIERZONE - zachowania, które są wynikiem świadomego działania człowieka, co do wywołania skutków prawnych np. umowa. W ramach tych działań, które są sterowane wola wyróżniamy:

- czynności zmierzające do wywołania skutków prawnych.

Składają się na nie:

- oświadczenia woli (wyraz woli)

- orzeczenia

- inne czyny, są to takie czyny, w których nie ma znaczenia wola decydującego. O ich wpły-

wie na tworzenie się stosunków cywilno prawnych decyduje norma.

Mogą mieć one charakter :

- prawny (zgodne z prawem)

- pozaprawne (niezgodne z prawem)

CZYN-zachowanie os. fiz. lub prawnej nie zawierający oświadczenia woli np. pobicie

UMOWA-zdarz. cywilno prawne którego najistotniejszą część stanowi przynajmniej jedno oświadczenie woli os. fiz. lub prawnej skierowanej na wywołanie skutków prawnych.

DZIAŁANIA SĄDU-które wydają orzeczenie lub wyroki

Organów państwowych-wydanie decyzji administracyjnych

Stosunek cywilno prawny jest regulowany przez przepisy imperatywne prawa cywilnego, charakteryzuje się tym, że zachodzi między równorzędnymi podmiotami, w ramach którego maja oni określone uprawnienia i obowiązki a ich realizacja zagwarantowana jest przymusem ze strony Państwa

Stosunek cywilno prawny ma charakter :

- normatywny

-powinnościowy

Stosunek cywilno prawny zawiera w sobie następujące elementy:

1. podmiot

2. przedmiot

3. uprawnienia

4. obowiązki

Podmiot A jest sprzedającym. Podmiot B jest kupującym. Sprzedający ma obowiązek wydać rzecz kupującemu, kupujący jest uprawniony do przyjęcia tej rzeczy. Obowiązkiem kupującego jest zapłacenie kwoty a uprawnieniem sprzedającego jest przyjęcie tej kwoty.

Mówiąc o uprawnieniach i obowiązkach w przypadku każdego stosunku cywilno prawnego są skonkretyzowane odnośnie obiektów, przedmiotów tego stosunku i mają charakter wzajemny. Nie można rozpatrywać uprawnień i obowiązków jednej stron od uprawnień i obowiązków drugiej strony. Uprawnienie jednej osoby jest obowiązkiem drugiej. Uprawnienia i obowiązki mają charakter wzajemny.

PODZIAŁ CZYNNOŚCI PRAWNYCH(7)

1)JEDNOSTRONNA- dla skuteczności czynności wystarczy oświadczenie woli jednej strony, są to między innymi: przyrzeczenie publiczne, sporządzenie testamentu, uznanie dziecka;

udzielanie pełnomocnictw,

2)DWUSTRONNA- dla skuteczności czynności potrzebne są oświadczenia woli dwóch stron, są to umowy;

3)KONSENSUALNA-wywołuje skutki prawne bez konieczności dodatkowych działań np. umowa darowizny, umowa o dzieło, zlecenie

4)REALNA- np. zastaw, użyczenie (oprócz umowy)musi nastąpić wydanie tej rzeczy

5)ZOBOWIĄZUJĄCA-czynność której zobowiązuje się kogoś do jakiegoś postąpienia w przyszłości np. Zaniechanie pewnych działań

6)ROZPORZĄDZAJĄCA-powoduje i prowadzi do pewnego przesunięcia majątkowego

7)UPOWAŻNIAJĄCA-w której dochodzi do upoważnienia jednej osoby aby dokonała czynności na rzecz pierwszej np. udzielenie pełnomocnictwa

1. Ze względu na strony czynności prawnej można wyróżnić:

* czynności prawne jednostronne, dla skuteczności czynności wystarczy oświadczenie woli jednej strony, są to między innymi: przyrzeczenie publiczne, sporządzenie testamentu, uznanie dziecka;

* czynności prawne dwustronne, dla skuteczności czynności potrzebne są oświadczenia woli dwóch stron, są to umowy;

* uchwały, czyli czynności organów działających kolegialnie.

2. Ze względu na status stron:

* czynności prawne między żyjącymi (łac. inter vivos);

* czynności prawne na wypadek śmierci (łac. mortis causa) - czynność jest skuteczna dopiero po śmierci osoby, która jej dokonała, są dwie takie czynności w prawie polskim: testament - art.941 KC oraz zrzeczenie się dziedziczenia - art. 1048 KC.

3. Ze względu na występowanie dodatkowego elementu obok oświadczenia woli w postaci tzw. elementu realnego, którym może być wydanie rzeczy, lub wpis do księgi wieczystej:

* czynności prawne konsensualne - element realny nie jest konieczny do skuteczności czynności prawnej, wystarczy samo oświadczenie woli;

* czynności prawne realne - element realny jest konieczny dla skuteczności czynności prawnej, np. zastaw, zadatek, użyczenie.

4. Ze względu na skutek prawny, jaki czynność wywołuje w sferze majątkowej osoby składającej oświadczenie woli:

* czynności prawne zobowiązujące - pociągają za sobą powstanie zobowiązania, czyli zwiększenie pasywów;

* czynności prawne rozporządzające - pociągają za sobą zniesienie, obciążenie lub przeniesienie prawa, czyli zmniejszenie aktywów.

* czynności prawne o podwójnym skutku - wywołują zarówno skutek czynności rozporządzającej i zobowiązującej (np. art. 535 w zw. z art. 155 k.c.)

5. Ze względu na skutek prawny jaki czynność prawna wywołuje w sferze majątkowej kontrahenta:

* czynności prawne przysparzające - pociągają za sobą zwiększenie aktywów np.: uzyskanie prawa własności rzeczy lub zmniejszenie pasywów, np.: zwolnienie z długu;

* inne czynności.

6. Ze względu na to, czy przysporzenie następuje po obu stronach czynności prawnej, czy tylko po jednej, (podział ten dotyczy wyłącznie czynności prawnych dwustronnych):

* czynności prawne odpłatne (obciążające) - przysporzenie następuje po obu stronach czynności;

* czynności prawne nieodpłatne (pod tytułem darmym) - przysporzenie następuje tylko po jednej stronie czynności.

7. Ze względu na wymóg istnienia causa (podział ten odnosi się tylko i wyłącznie do czynności prawnych przysparzających):

* czynności prawne przyczynowe, kauzalne - dla skuteczności czynności konieczne jest istnienie causa, czyli przyczyny prawnej tej czynności.

* czynności prawne oderwane, abstrakcyjne - istnienie causa nie jest konieczne dla skuteczności czynności prawnej.

PRZESŁANKI WAŻNOŚCI CZYNNOŚCI PRAWNYCH

1) czynność prawna musi być podjęta przez osobę mającą pełną zdolność do czynności prawnej

2) musi być zgodna z prawem i zasadami społecznego współżycia

3) musi mieć formę wymaganą przez prawo(art.75,par99)

4) nie może być dotknięta wadami

FORMY CZYNNOŚĆI PRAWNEJ

a)ustna

b)pisemna(zwykła z datą pewną własnoręczny podpis)(spółka cywilna)

c)akt notarialny (sprzedaż kupno budynku)

d) gest lub mimika (odcisk palca)(sejm, aukcje)

Zwykła forma pisemna

Spełnienie wymogu zwykłej formy pisemnej w zakresie jednostronnej czynności prawnej polega na zamieszczeniu własnoręcznego podpisu przez osobę dokonującą czynności na dokumencie zawierającym jej oświadczenie woli. Nie jest konieczne sporządzanie własnoręcznym pismem całego dokumentu, wyjątek stanowi wymóg własnoręcznego sporządzenia testamentu. Z formą pisemną zrównana jest forma dokumentu elektronicznego z bezpiecznym podpisem elektronicznym.

Forma pisemna z urzędowo poświadczoną datą

Czynność prawna w formie dokumentu pisemnego z urzędowo poświadczoną datą (dokument pisemny z datą pewną) dokonana zostaje, gdy:

* data czynności prawnej zostanie urzędowo poświadczona,

* fakt dokonania czynności zostanie stwierdzony w jakimkolwiek dokumencie urzędowym - od daty tego dokumentu,

* na dokumencie obejmującym czynność prawną zostanie umieszczona jakakolwiek wzmianka organu państwowego, organu samorządu terytorialnego lub notariusza - od daty tej wzmianki.

Forma pisemna z podpisami notarialnie lub urzędowo poświadczonymi

Czynność prawna jest dokonana w formie dokumentu pisemnego z podpisem poświadczonym, jeżeli urzędnik lub notariusz stwierdził na dokumencie jego własnoręczność. Forma ta wymaga złożenia podpisu na dokumencie w obecności takiego notariusza lub urzędnika.

Akt notarialny

Zgodnie z polskim prawem, akt notarialny powinien być sporządzony w języku polskim przez notariusza i zawierać:

* dzień, miesiąc i rok sporządzenia aktu, a w razie potrzeby lub na żądanie strony - godzinę i minutę rozpoczęcia i podpisania aktu;

* miejsce sporządzenia aktu;

* imię, nazwisko i siedzibę kancelarii notariusza, a jeżeli akt sporządził zastępca notariusza - nadto imię i nazwisko zastępcy;

* imiona, nazwiska, imiona rodziców i miejsce zamieszkania osób fizycznych, nazwę i siedzibę osób prawnych lub innych podmiotów biorących udział w akcie, imiona, nazwiska i miejsce zamieszkania osób działających w imieniu osób prawnych, ich przedstawicieli lub pełnomocników, a także innych osób obecnych przy sporządzaniu aktu;

* oświadczenia woli stron, z powołaniem się w razie potrzeby na okazane przy akcie dokumenty;

* stwierdzenie, na żądanie stron, faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu aktu;

* stwierdzenie, że akt został odczytany, przyjęty i podpisany;

* podpisy biorących udział w akcie oraz osób obecnych przy sporządzaniu aktu;

* podpis notariusza.

Forma zastępcza dla pisma

Przewidziana jest w celu ochrony osób niepiśmiennych lub nieumiejących czytać i umożliwienia im składania oświadczeń woli na piśmie. Osoba niepiśmienna, ale która umie czytać, może potwierdzić złożenie oświadczenia woli poprzez uczynienie na dokumencie tuszowego odcisku palca, a obok tego odcisku inna osoba wpisze jej imię i nazwisko oraz umieści swój podpis. Innym sposobem jest złożenie podpisu przez inną osobę i poświadczenie przez notariusza lub wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa z zaznaczeniem, że został złożony na życzenie osoby nie mogącej pisać lecz mogącej czytać. Osoba, która nie umie czytać, a ma złożyć oświadczenie woli na piśmie, może to uczynić wyłącznie w formie aktu notarialnego.

Forma elektroniczna

Współcześnie co raz większe znaczenie ma dokonywanie czynności prawnych za pomocą elektronicznych środków komunikacji. Chodzi tu o całą masę umów zawieranych przez Internet z wykorzystaniem podpisu elektronicznego. Takie oświadczenie, jeżeli zostało opatrzone właśnie podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu jest równoznaczne oświadczeniu złożonemu w formie pisemnej. Umowy zawarte bez wykorzystania podpisu elektronicznego mogą stanowić tylko uprawdopodobnienie faktu dokonania czynności prawnej.

WADY OŚWIADCZENIA WOLI:

Wada oświadczenia woli (prawo cywilne) — szczególne stany faktyczne, wskazane przez ustawodawcę, które uzasadniają pozbawienie aktu prawnego jakim jest oświadczenie woli skuteczności prawnej. Wada oświadczenia woli może powodować:

* bezwzględną nieważność, co oznacza, że czynność prawna zawierająca wadliwe oświadczenie woli, od momentu jej dokonania nie wywołuje żadnych skutków prawnych i nie ma możliwości jej konwalidacji - przywrócenia ważności;

* wzruszalność czynności prawnej (nieważność względną), co oznacza, że czynność jest ważna i wywołuje skutki, jednakże może zostać wzruszona prze osobę wskazaną przez ustawodawcę i w czasie przez niego wskazanym. W razie jeśli nie zostanie wzruszona w odpowiednim czasie następuje jej konwalidacja, czynność staje się ważna w sposób niewzruszalny.

1)BRAK ŚWIADOMOŚCI LUB SWOBODY-(art. 82 KC) (co oznacza, że osoba oświadczająca swoją wolę nie znajduje się w normalnym stanie psychicznym i fizycznym)

2)POZORNOŚĆ-(art. 83 KC)- sytuacja może mieć dwa znaczenia:

- jako oświadczenia woli w formie nie na serio („imprezowe”)

- stworzenie sytuacji polegającej na ukryciu faktu i w związku z tym wywołanie pozornego

wrażenia

3)GROŹBA-(art.87 KC) - jest to bezprawne wymuszenie zachowania na skutek zagrożenia życia, niepokoju o życie strony umowy lub jej bliskich. Jeżeli umowa jest zawarta w sytuacji groźby dokonanej przez osobę trzecią bez wiedzy strony, to ona również skutkuje jako wada. Przedawnienie w przypadku groźby liczy się od momentu ustania stania stanu groźby. Groźba musi spełniać 2przesłanki:bezprawna(pobicie, wymuszenie), poważna(możliwa do zrealizowania)

Jeżeli groźba spełnia te wymagania to oś. Złożone pod wpływem groźby jest ważne, chyba że osoba składająca to oświadczenie w ciągu roku od ustania groźby złoży drugiej stronie oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia złożonego pod wpływem groźby.

4)BŁĄD-(art. 84 KC) - jest to wzięcie czegoś co nie jest prawdziwe lub wzięcie czegoś nieprawdziwego za prawdziwe.

- błąd istotny polega na tym, że on pozwala w sposób jednoznaczny domniemywać, że

strona by umowy nie zawarła znając prawo

- błąd świadomy

- błąd nieświadomy

Jeżeli błąd dotyczy oświadczenia woli składanego innej osobie sytuacja musi charakteryzować się jeszcze jedną cechą z trzech możliwych

-druga strona o błędzie wiedziała

-druga strona mogła z łatwością błąd zauważyć

- błąd został wywołany przez drugą osobę chociażby bez jej winy

5)PODSTĘP-(art. 86 KC)- polega na tym że jedna strona wprowadza w błąd drugą celowo i świadomie. Mówiąc o podstępie należy powiedzieć, że jeżeli istnieje błąd który można łatwo wykryć (kupno samochodu z 3 kołami), błąd taki nie skutkuje. Podstęp dokonany przez osobę trzecią skutkuje wówczas gdy dokonany jest za wiedzą strony umowy. Stosunek do reklamy jest taki, który da się zobaczyć w chwili odbioru, oglądając reklamę adresat powinien wiedzieć co ogląda, czyli po co jest reklama i jaki jest jej cel. Przy stratach poniesionych na skutek podjęcia czynności wynikającej z reklamy nie można mówić o podstępnie reklamodawcy.

SKUTKI WYSTĄPIENIA BŁĘDÓW

Oświadczenie złożone jest ważne chyba że osoba działająca pod wpływem błędu złoży. Ośw. O uchyleniu się od skutków prawnych błędnego oświadczenia w ciągu roku od dowiedzeniu się o błędzie.

PRZEDSTAWICIELSTWO





USTAWOWE PEŁNOMOCTNICTWO

Oparte na przepisach podstawą umocowania

Ustawy(kurator, rodzice, jest wola osoby reprezentowanej

Opiekun) przekraczanie Jest to jednostronna czynność

Przez nich granic umocowania prawna, powstaje niezależnie

Powoduje nieważność czynności od woli pełnomocnika.

Prawnej.

Przedstawicielstwo ma charakter przedstawicielstwa :

czynnego, jeżeli przedstawiciel składa oświadczenie woli

biernego, jeżeli przyjmuje oświadczenie woli od drugiej osoby

RODZAJE PEŁNOMOCNICTW(ZAKRES UMOCOWANIA)

a)OGÓLNE-upoważnia pełnomocnika do dokonywania czynności zwykłego zarządu, wymaga formy pisemnej pod sankcją nieważności

b)RODZAJOWE-określa pewien rodzaj czynności np. upoważniam Kowalskiego do dokonywania w moim imieniu umów sprzedaży.

c)SZCZEGÓŁOWE-określa czynność jaka winna być dokonana przez pełnomocnika np. Kowalski upoważnia Nowaka do zakupu samochodu marki….

d)DOMNIEMANE-będąc w danym miejscu wiemy, że możemy dokonać danej czynności

Pełnomocnictwa rodzajowe szczegółowe winne być udzielone w takiej formie jaka jest niezbędna przy dokonywanej czynności prawnej.

Pełnomocnictwo ogólne musi być udzielone w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

Jeżeli czynność prawna musi być dokonana w szczególnej formie np. akty notarialnego to w tej samej formie musi być udzielone pełnomocnictwo.

Pełnomocnikiem może być osoba nie posiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych. To, że dana osoba ma ograniczone zdolności do czynności prawnych ma pełnomocnictwo i nim dysponuje może dokonać dla mocodawcy każdej czynności prawnej do której została upoważniona.

Pełnomocnictwo może być w każdej chwili odwołane . Mocodawca może zrzec się dowołania pełnomocnictwa. Umocowanie wygasa z chwilą śmierci pełnomocnika lub śmierci mocodawcy. Do momentu do którego pełnomocnictwo nie zostało odwołane pełnomocnik może dokonywać działań w granicach umocowania. Gdy pełnomocnictwo jest odwoływane to pełnomocnik powinien zwrócić mocodawcy dokument . W sytuacji w której pełnomocnik przekroczy lub nie ma umocowania ważność czynności zależy od zachowania się mocodawcy, jeżeli mocodawca potwierdzi to czynność jest ważna. Druga strona może wyznaczyć termin w którym mocodawca zobowiązany jest potwierdzić umowę.

PRZESŁANKI WAŻNOŚCI PEŁNOMOCNICTWA:

1. Musi być w odpowiedniej formie(na piśmie, akt notarialny)

2. Musi mieć przynajmniej ograniczoną zdolność do czynności prawnej

3. Pełnomocnik musi działać w charakterze przedstawiciela mocodawcy

4. Działanie pełnomocnika musi odbywać się w granicach umocowania tzn. pełnomocnik nie może wykraczać poza zakres pełnomocnictwa. Umowa poza zakresem jest nieważna chyba że mocodawca je potwierdzi.

Pełnomocnik nie może ustalić nowych pełnomocników chyba że w umowie jest inaczej.

Drugi pełnomocnik działa w granicach umocowania pierwszego.

Nie może być jedna osoba pełnomocnikiem w jednej umowie po obu stronach.

Nie może być pełnomocnikiem i stroną w umowie.

Szczególnym rodzajem pełnomocnictwa jest prokura. Występuje tylko w spółkach handlowych.

PROKURENT-może zawierać wszystkie umowy ale nie może sprzedać lub wydzierżawić nieruchomości spółki.

Pełnomocnictwo wygasa zawsze z chwilą śmierci mocodawcy, bądź pełnomocnika. Może też być wcześniej odwołane przez mocodawcę.

PRZEDSTAWICIEL-os trzecia która może pomóc np. w sporządzeniu testamentu

OS. REPREZENTOWANA- os. Zastępowana przez przedstawiciela

UMOCOWANIE-upoważnienie przedstawiciela do działania na rzecz osoby reprezentowanej.

Prokura jest pełnomocnictwem w spółkach prawa handlowego jej zakres ustala kodeks handlowy. Prokurent może wszystko oprócz zbycia i wydzierżawienia spółki.

Prokura obejmuje umocowanie do wszelkich czynności związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, sądowych i pozasądowych. Jednak prokurent, bez szczególnego umocowania (pełnomocnictwa) nie może dokonać:

1. zbycia przedsiębiorstwa,

2. dokonania czynności, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania;

3. zbycia i obciążenia nieruchomości stanowiących własność przedsiębiorstwa.

Zad.1

Jan urodzony luty 1948r.

Maciej urodzony 26.07.1998r.

W dniu 18.08.2008r. Do schroniska na Kasprowym Wierchu wyszli w góry, widziano ich 2 dni później w innym schronisku gdzie byli zameldowani. Rano widziano ich po raz ostatni. Podaj wg kodeksu cywilnego kiedy mogą zostać najwcześniej uznani za zmarłych.

1.01.2014

1.01.2022

2021

Zad.2

W dniu 31.10.2008r. Miała miejsce katastrofa lotnicza nikt nie przeżył. Samolotem podróżowały matka wraz z 2-letnim dzieckiem. Proszę podać kiedy jest możliwe uznanie ich za zmarłych.

1.05.2009r.

Zad. 3

30 czerwca b.r. 4 przyjaciół wybrało się na wakacyjny rejs jachtem po morzu śródziemnym. Nie obrali konkretnego kursu i terminu powrotu. Po 3 mies. Rodziny zgłosiły zaginięcie kiedy będzie możliwe uznanie ich za zmarłych.

1.01.2011

POSIADANIE-jest stanem faktycznym skł. Się z 2 elementów

a) faktyczne władztwo nad rzeczą

b) wola zachowania rzeczy dla siebie

RODZAJE POSIADANIA

SAMOISTNE-włada rzeczą jak właściciel inne os. Są przekonane że są właścicielem

ZALEŻNE-posiadacz otrzymuje rzecz od właściciela (użyczenie, dzierżawca, najemca)

Posiadanie jest chronione nie można naruszać samowolnie posiadania chociażby posiadacz był w złej wierze

WŁASNOŚĆ

Właściciel może rzecz

-posiadać

-korzystać z rzeczy

-rozporządzać rzeczą

NABYCIE

-umowa cywilno-prawna

RZECZY RUCHOME

Brak formy umowy stosujemy ogólne zasady tzn. Forma pisemna pod rygorem ograniczeń dowodowych

NIERUCHOMOŚCI

-zasiedzenie

RUCHOME

a)muszą być spełnione 3 przesłanki

-trzeba być posiadaczem samoistnym rzeczy

-posiadanie rzeczy przez nieprzerwany okres 3 lat

-przez cały ten okres trzeba być w dobrej wierze

NIERUCHOMOŚĆ

trzeba być

-samoistnym posiadaczem nieruchomości

-stan ten musi trwać pewien okres czasu

dobra wola-20lat

zła wola-30 lat

-wywłaszczenie

wywłaszczenie reguluje ustawa o gospodarce nieruchomościami polega na pozbawieniu lub ograniczeniu prawa własności w drodze decyzji administracyjnej. Decyzje wydaje starosta.

Wywłaszczenie następuje za odszkodowaniem. Z chwilą uprawomocnienia decyzji-koniec własności.

Współwłasność-własność tej samej rzeczy lub nieruchomości, niepodzielnie przysługuje kilku osobom

3przesłanki

1)jedność przedmiotu

2)wielość przedmiotów

3) wspólnego prawa

Wyróżniamy 2 rodzaje współwłasności:

UŁAMKOWA-(wspólnicy spółki cywilnej)

ŁĄCZNA (np. Między małżonkami)

ZNIESIENIE WSPÓŁWŁASNOŚCI

1)współwłaściciel jeden spłaca drugiego

2)darowizna

3)podzielenie rzeczy

OCHRONA WŁASNOŚCI

1)roszczenie windykacyjne-roszczenie o wydanie rzeczy

2)roszczenie negatoryjne-roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem o zaniechanie naruszeń (zakaz przechodzenia przez nasz gród)

OGRANICZONE PRAWA RZECZOWE

użytkowanie wieczyste-prawo do rzeczy cudzej które nosi znamiona własności

długotrwała forma

prawo do rzeczy cudzej

99 lat nie krócej niż 40lat

Przedmiotem użytkowania mogą być:

-grunty zabudowane i poza budowę

Użytkowanie można ustanowić na gruntach skarbu państwa gminy powiatu związku międzygminnego

USTANOWIENIE UŻYTKOWANIA WIECZYSTEGO

Odbywa się w trybie przetargowym i zawiera się umowę (akt notarialny)

U mowa musi zawierać

• dokładne określenie nieruchomości i jej położeni

• strony umowy

• określenie terminu (od 40 do 99lat)

• sposób korzystania z nieruchomości

• ustalenie opłaty

Następuje wpis do księgi wieczystej

Możliwość rozporządzania:

-sprzedaż

-darować

-zapisać w testamencie

WYGAŚNIĘCIE UŻYTKOWANIA WIECZYSTEGO

• upływ czasu

• rozwiązanie umowy

• rozwiązanie umowy ze względu na jej nienależyte wykonywanie przez użytkownika

• wywłaszczenie

• zrzeczenie

SŁUŻEBNOŚĆ

gruntowa-jedna nieruchomość ozn. Że będzie obciążona na rzecz właściciela innej nieruchomości. Może to ozn. Że jeden właściciel będzie mógł korzystać w ograniczonym zakresie z nieruchomości drugiego właściciela. Może to ozn. Że ten drugi właściciel będzie ograniczony w swoich uprawnieniach

Powstanie służebności

-umowa

-zasiedzenie

-na mocy orzeczenia sądu

-decyzja administracyjna

Wygaśnięcie służebności

-zrzeczenie się

-niewykonywanie służebności przez lat 10

Jeżeli służebność gruntowa utraciła dla nieruchomości władczej wszelkie znaczenie

Właściciel nieruchomości może żądać zniesienia jeżeli ta służebność stała się dla właściciela uciążliwa Służebność osobista-zaspokaja osobiste potrzeby człowieka wyst. Najczęściej jako uzupełnienie zabezpieczenia osób starszych wynikających z prawa dożywocia.

Służebność wygasa najpóźniej ze śmiercią uprawnionego. Służebność jest prawem niezbywalnym i nie może jej nabyć przez zasiedzenie.

ZASTAW

Jest zabezpieczeniem wierzytelności

zabezp. Dzielą się na

-osobowe

-rzeczowe

Osobowe- odpowiadamy całym majątkiem

Rzeczowe-odpowiedzialność jest określona do oznaczonej rzeczy Przykład zastaw i hipoteka

Rodzaje zastawów

-zwykły-w drodze umowy między wierzycielem

-rejestrowy-w celu zaspokojenia wierzytelności np. Skarbu Państwa, Gminy, Banku

-skarbowy-z tyt. Zaległości podatkowych nie na wszystkie rzeczy tylko te przedmioty które służą do prowadzenia działalności gosp. Powstają z dniem wpisu do rejestru w Urzędzie Skarbowym

HIPOTEKA

Jest ograniczonym prawem rzeczowym służącym do ubezp. Wierzytelności pieniężnych. Zabezp. Wierzytelność powinna być wyraźnie określona poprzez wskazanie jej wysokości oraz stosunku prawnego będącego jej źródłem, czyli umowa pożyczki, kredytu

TREŚĆ HIPOTEKI-pozwala wierzycielowi zaspokoić się z przedmiotów hipoteki niezależnie od tego kto jest właścicielem

POSTACIE HIPOTEKI

-umowa pom. Właścicielem nieruchomości a wierzycielem zabezpieczonej wierzytelności

-hipoteka powstaje również przymusowo-na mocy orzeczenia sądu lub innego oganu np. Prokuratora

-hipoteka ustawowa-przysługuje skarbowi Państwa, jednostką samorządu terytorialnego, Urzędu Skarbowemu, ZUS-owi

WYGAŚNIĘCIE HIPOTEKI

• wygasa na wskutek konfuzji

• kiedy wierzyciel staje się właścicielem nieruchomości

• zrzeczenie się hipoteki

• złożenia zabezpieczonej kwoty do depozytu sądowego

• w związku z jej wykreśleniem bez podstawy prawnej

KSIĘGI WIECZYSTE

Służą do ustalenia stanu prawnego nieruchomości, oparte są na dwóch systemach

-tradycyjny- dane wpisywane są ręcznie równocześnie z systemem elektronicznym

Księgi wieczyste to dokumenty które nigdy nie podlegają zniszczeniu. Nie można wynosić ich poza budynek sądu. Każda nieruchomość posiada jedną księgę wieczystą. Są prowadzone na zasadzie jedności tzn. Że każdy ma dostęp do informacji zawartej w księdze bez wskazywania interesu prawnego.

Przy zakładaniu po raz pierwszy księgi wieczystej nieruchomości musi być oznaczona i zazwyczaj są to dane z ewidencji gruntów i budynków.

Księga wieczysta składa się z działów

a)oznaczenie nieruchomości

b)zamieszczone są w niej wpisy dotyczące własności i użytkowania nieruchomości.

c)wszystkie pozostałe prawa

d)hipoteki

Podstawą wpisu do księgi wieczystej jest:

a)akt notarialny

b)dokumenty sporządzone na piśmie z podpisem notarialnym poświadczonym

c)orzeczenie sądu

Decyzja administracyjna

Inne dokumenty które na mocy przepisów szczególnych mogą stanowić wpis

W Polsce zasadą jest że wpisy mają charakter deklaratoryjny tzn. Potwierdzają jedynie istniejący stan prawny

Wyjątkowe wpisy konstytutywne-określają nowy stan prawny ustanowienie odrębnej własności lokalu, ustanowienie przeniesienie użytkowania wieczystego, ustanowienie hipoteki.

PRZESŁANKI ISTNIENIA MAŁŻEŃSTWA

• różnica płci małżonków (płeć stwierdza się na podst. aktu urodzenia)

• równoczesna obecność małżonków przy zawieraniu małżeństwa (wyjątek-można zawrzeć przez pełnomocnika)

• złożenie przez małżonków zgodnych oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński

• udział osoby urzędowej przy zawarciu małżeństwa może to być kierownik urzędu stanu cywilnego albo duchowny kościoła który ma uregulowany swój status prawny

Jeżeli któraś z tych przesłanek nie zostanie spełniona, małżeństwo nie istnieje

PROCEDURA ZAWARCIA ZWIĄZKU MAŁŻEŃSKIEGO:

-przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego

• należy zgłosić się do urzędu stanu cywilnego

• przedstawić odpowiednie dokumenty (akt urodzenia, orzeczenie rozwodowe, akt zgonu, obcokrajowiec-zaświadczenie ze swojego kraju że może zawrzeć związek małżeński

• upływ terminu miesięcznego-kierownik urzędu stanu cywilnego może skrócić ten termin z ważnych powodów

• małżeństwo zawiera się w obecności dwóch świadków, jeżeli by ich nie było nie jest to przesłanka do zawarcia małżeństwa

-przed duchownym(konkordatowe)

1. udajemy się do kierownika urzędu stanu cywilnego-wystawia on zaświadczenie że nie występują przeszkody do zawarcia związku małżeńskiego, zamieszcza on wzmiankę jakie nazwisko będzie nosiła małżonka i dzieci-takie zaświadczenie jest ważne przez 3mies. od jego wydania

2. z zaświadczenie udajemy się do duchownego aby ustalić termin ślubu.

3. po ceremonii w kościele duchowny wystawia zaświadczenie potwierdzające że takie i takie osoby zawarły związek małżeński, że złożyły przed nim zgodnie z oświadczeniem

4. takie zaświadczenie w ciągu 5 dni wysyła do urzędu stanu cywilnego, jeżeli nie wyśle w ciągu tych 5dni małżeństwo wg prawa nie istnieje, liczy się data stempla pocztowego

PRZESZKODY DO ZAWARCIA MAŁŻEŃSTWA:





BEZWZGLĘDNE WZGLĘDNE

-wyłącza zawarcie -za zgodą Sądu

małżeństwa można zawrzeć

a)postawanie w związku a)choroba psychiczna lub

małżeńskim (bigamia) niedorozwój umysłowy

b)pokrewieństwo w linii b)pokrewieństwo(powinowactwo

prostej i między rodzeństwem rodzeństwem linii prostej(zięć, teściowa)

c)całkowite ubezwłasnowolnienie c)przeszkoda wieku

w chwili zawierania małżeństwa

PRZYCZYNY UNIEWAŻNIENIA MAŁŻEŃSTWA|

-przeszkody

-w przypadku wadliwego pełnomocnictwa

- występowanie wad oświadczenia woli przy zawieraniu małżeństwa

O unieważnieniu małżeństwa w przypadku bigamii i pokrewieństwa może wystąpić każdy kto ma w tym interes prawny.

O unieważnienie małż. w przypadku ubezwłasnowolnienia, chorobie psychicznej, niedorozwoju mogą wystąpić jedynie małżonkowie.

Nie można unieważnić małżeństwa również, jeżeli wiek zostanie osiągnięty na dzień złożenia wniosku o unieważnienie.

Jeżeli pełnomocnictwo było wadliwe lub go nie było to małżeństwo można unieważnić pod jednym warunkiem-jeżeli małżonkowie nie rozpoczęli pożycia.

Jeżeli przy zawarciu związku małżeńskiego wyst. Wady oświadczenia woli(alkoholizm, choroba psychiczna) istnieje możliwość unieważnienia małżeństwa i można to zrobić w ciągu 6miesięcy od zawarcia małżeństwa.

W przypadku bigamii i pokrewieństwa można unieważnić również po śmierci małżonka. Prokurator również ma takie prawo.

Sąd wydaje orzeczenie o unieważnieniu małżeństwa jest to orzeczenie konstytutywne.

Orzeczenie wywołuje skutek z mocą wsteczną od chwili zawarcia małżeństwa, ale w pewnych sprawach jest inaczej.

-w sferze majątkowej wspólność majątkowa jest taka jak przy rozwodzie

-sfera stosunków do dzieci

W orzeczeniu trzeba określić, które z małżonków było w złej wierze (zła wiara ma wpływ na obowiązek alimentacyjny)

SKUTKI PRAWNE ORZECZENIA O NIEWAŻNOŚCI

1. małżeństwo jest traktowane jakby go nie było

2. następuje automatyczny powrót do nazwiska które nosiło się przed zawarciem małżeństwa

USTANIE MAŁŻEŃSTWA

-na skutek śmierci jednego z małżonków

-orzeczenia sądu o uznaniu małżonka za zmarłego

-na skutek rozwodu

na skutek unieważnienia małżeństwa

R O Z W Ó D





PRZESŁANKA PRZESŁANKA

POZYTYWNA NEGATYWNA

trwały i całkowity -wyłączna wina rozpadu

rozpad pożycia małżeństwa przez małżonka

-trwały- tzn. można zakładać -ze wzgl. na dobro wspólnych

że małż. nie powrócą do małoletnich dzieci

pożycia - zasady współżycia społecznego

-całkowity(zupełny)-nast.

w 3sferach-uczuciowej

fizycznej, gospodarczej

Rozwód można uzyskać jeżeli zgodzi się na to drugi małżonek.

Jeżeli drugi małżonek nie zgodzi się ale odmowa udzielenia zgody jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Przy złożeniu pozwu o rozwód musi wpłacić pewną sumę.

Z pozwu o rozwód mogą wystąpić tylko małżonkowie, sąd musi przeprowadzić posiedzenie pojednawcze, na drugiej rozprawie bada przesłanki i podejmuje decyzje.

ORZECZENIE ROZWODOWE

4. ROZSTRZYGNIĘCIE Z URZĘDU

Sprawdza winy rozkładu pożycia małżeńskiego chyba, że oboje małżonkowie się zgodzą wtedy sąd nie orzeka o winie. Można stwierdzić winę jednego z małżonków po stronie obojga z małżonków może stwierdzić również, że żadne z nich nie ponosi winy. Wina wpływa na zakres alimentów.

Sąd rozstrzyga

-władze rodzicielską nad małoletnim dzieckiem,

-alimenty na rzecz dzieci

-które z rodziców ma płacić i w jaki sposób.

Jeżeli po rozwodzie żaden z rodziców nie będzie opiekować się dzieckiem sąd może zażądać alimentów od obydwu.

-sposób korzystania ze wspólnego mieszkania dotyczy to mieszkań bez względu na tytuł prawny

5. ROZSTRZYGNIĘCIE NA ŻĄDANIE POWODA

Eksmisja ze wspólnego mieszkania, jeżeli eksmitowany nie traci prawa, bo było to np. mieszkanie własnościowe, małżonka, eksmitowanemu należy się udział.

Podział wspólnego majątku-, jeżeli sąd, który orzeka o rozwodzie stwierdzi, iż przedłuży to sprawę rozwodową orzeka o samym rozwodzie natomiast sprawę o podziale majątku kieruje do sądu rejonowego.

Alimenty na rzecz małżonka

Zwykły obowiązek alimentacyjny-uprawnionym do alimentów jest małżonek, który na skutek rozwodu popadł w niedostatek niedostatek nie został uznany wyłącznie winnym rozpadu pożycia.

Zakres alimentów-mogą zaspokoić normalne usprawiedliwione potrzeby uprawnionego stosownie do możliwości zarobkowych zobowiązanego.

Małżonek, który został uznany za wyłącznie winnego nigdy nie będzie mógł sam dla siebie wystąpić o alimenty. Wysokość zależy od możliwości zarobkowych(faktycznych możliwości a nie rzeczywistych zarobków)

Obowiązek alimentacyjny kończy się na skutek:

-śmierci jednego z małżonków

-zmiany stosunków majątkowych

uprawniony zawrze powtórne małżeństwo

-obowiązek alimentacyjny nie może trwać dłużej niż 5lat, jeżeli zobowiązany nie jest winny rozpadu pożycia

6. ROZSTRZYGNIĘCIA NA ZGODNY WNIOSEK STRON

Podział wspólnego mieszkania(tytuł prawny do wniosku nast. to fiz. podział)

Przyznanie mieszkania jednemu z małżonków.

SKUTKI WYROKU ROZWODOWEGO

• ustanie małżeństwa po uprawomocnieniu się wyroku jest to orzeczenie konstytutywne

• ustaje wspólność majątkowa małżonków, przekształca się w ułamkową

• małżonkowie powracają do stanu wolnego

• po rozwodzie trwa powinowactwo z rodziną małżonka

• istnieje możliwość powrotu do poprzedniego nazwiska w ciągu 3mies. składa się po uprawomocnieniu orzeczenia przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.

SEPARACJA SĄDOWA

1. przesłanką pozytywną- jest zupełny rozpad pożycia małżeńskiego

2. przesłanką negatywną- jest dobro wspólnych dzieci i zasady współżycia społecznego.

Orzekając separacje sąd rozstrzyga alimentach:

-alimentach

-władzy rodzicielskiej

-korzystaniu korzystaniu mieszkania

SKUTKI SEPARACJI:

-takie jak przy rozwodzie, ale małżeństwo trwa nadal, czyli nie mogą zawrzeć innego małżeństwa

-nie można powrócić do poprzedniego nazwiska

-powstaje rozdzielność majątkowa

-nie dziedziczą po sobie na podst. ustawy mogą dziedziczyć jedynie z testamentu

W czasie trwania separacji każdy z małżonków może złożyć wniosek o rozwód. Natomiast wzniesienie o separacje musi być na wniosek obojga z małżonków

USTALENIE POCHODZENIA DZIECKA

Ustalenie macierzyństwa jest przesłanką ustalenia ojcostwa

Rozróżniamy 3 sposoby ustalenia ojcostwa:

Domniemanie pochodzenia dziecka od męża matki począwszy od dnia zawarcia małżeństwa aż do trzechsetnego dnia od ustania małżeństwa.

Jeżeli kobieta zawarła ponownie małżeństwo istnieje domniemanie że ojcem dziecka jest drugi mąż .

Domniemanie powyższe można obalić występując na drogę sądową o zaprzeczenie ojcostwa

-może wystąpić mąż matki dziecka w ciągu 6mies. od dowiedzenia się że żona urodziła dziecko

-przedstawiciel ustawowy męża kiedy on jest całkowicie ubezwłasnowolniony

-sama matka dziecka w ciągu 6mies. od dowiedzeniu się że urodziła dziecko(może być w szoku poporodowym)

-samo dziecko w ciągu 3lat od uzyskania pełnoletniości

- prokurator bez ograniczeń czasowych

-jeżeli dziecko urodziło się w małżeństwie, i to dziecko umrze to po śmierci nie można wystąpić o zaprzeczenie ojcostwa

ZAPRZECZENIE OJCOSTWA-SPOSOBY

-mąż matki może złożyć oświadczenie, że nie jest ojcem dziecka tylko wtedy, gdy:

a) dziecko urodziło się w ciągu pierwszych 180dni małżeństwa

b) mąż matki nie wiedział że żona jest w ciąży w chwili zawarcia małżeństwa

c) udowodni, że nie współżył z matką dziecka w okresie tzw. koncepcyjnym tj. 181-300dni przed urodzeniem się dziecka

-należy udowodnić nieprawdopodobieństwo, że mąż matki jest ojcem dziecka

NIEPODOBIEŃSTWO-polega na tym, że mąż z jakichkolwiek powodów nie może być ojcem dziecka (badania krwi, genetyczne)

SKUTKI SKUTECZNEGO ZAPRZECZENIA OJCOSTWA:

-dziecko traci nazwisko męża matki takie dziecko ustawowo nie może dziedziczyć

UZNANIE DZIECKA

Ustala się gdy ustalone jest macierzyństwo ale kobieta nie jest zamężna albo kobieta jest zamężna ale skutecznie zaprzecza ojcostwo jej męża.

Jeżeli dziecko ma już ojca ustalonego to nie można uznać. Jest to jednostronna czynność prawna. Polega na złożeniu przez mężczyznę oświadczenia, w którym potwierdza, że jest ojcem dziecka. Dziecko można uznać przed kierownikiem stanu urzędu cywilnego, notariuszem, sądem.

Te osoby, przed którymi składa się oświadczenie nie badają czy jest ojcem. Lecz gdy te osoby zauważą, że jest zbyt mała różnica wieku nie mogą uznać oświadczenia.

DZIECKO MOŻNA UZNAĆ

• Jeżeli chodzi o kobietę zamężną można uznać przed urodzeniem, po urodzeniu i po śmierci dziecka pod warunkiem, że ono samo zostawiło swoje dzieci(będzie miało to skutek przy dziedziczeniu). Uznanie musi być bezwarunkowe i bezterminowe. Uznać dziecko może osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

• Jeżeli chodzi o dziecko poczęte musi być zgoda matki.

• Jeżeli urodzone, ale niepełnoletnie zgoda matki lub przedstawiciela ustawowego(np. półsierota)

• Jeżeli jest pełnoletnie musi być zgoda matki i dziecka. Zgoda musi być udzielona najpóźniej ciągu 3mies. od oświadczenia o uznaniu dziecka, jeżeli przekroczy ten termin oświadczenie jest bezskuteczne. Unieważnić takie oświadczenie może tylko sąd.

SĄDOWE USTALENIE OJCOSTWA

• Może wystąpić do sądu matka do czasu uzyskania pełnoletniości przez dziecko

• Samo dziecko po uzyskaniu pełnoletniości

• Prokurator

Ojciec dziecka nie może wystąpić o ustalenie ojcostwa na drodze sądowej.

Osoba która składa pozew musi udowodnić że pozwany mężczyzna współżył z matką dziecka w okresie koncepcyjnym(domniemanie faktyczne-nocują w jednym zamkniętym pomieszczeniu).

JAK MĘŻCZYZNA MOŻE SIĘ BRONIĆ:

Wykazać nieprawdopodobieństwo że jest ojcem dziecka

Że kobieta współżyła z innymi mężczyznami mężczyznami że prawdopodobieństwo ojcostwa innych mężczyzn jest większe.

W pozwie można wskazać tylko jednego mężczyznę przy bliźniakach dwujajowych dwa wnioski

PRZYSPOSOBIENIE REALIZUJE 2 CELE:

1.ZAPEWNIENIE ADOPTOWANEMU DZIECKU RODZINY

2. REALIZOWANIE INSTYNKTÓW MACIERZYŃSKICH OSOBOM, KTÓRE DZIECI NIE MAJĄ

WYMOGI PO STRONIE PRZYSPOSABIAJĄCEGO

5. Przysp. Musi złożyć wniosek o przysposobienie

6. Musi wystąpić odpowiednia różnica wieku

7. Musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych

8. Musi posiadać odpowiednie cechy charakteru tzn. kwalifikacje osobiste

9. Musi żyć w momencie orzekania o przysposobieniu

Można przysposobić osobę małoletnią. Kiedy ukończy 13lat musimy mieć jego zgodę, jeżeli jest młodszy należy go wysłuchać.

ZGODA OKREŚLONYCH OSÓB

-zgoda naturalnych rodziców nie mogą udzielić jej wcześniej niż po 6tyg. Po urodzeniu się dziecka, zgody nie można udzielić przez pełnomocnika (blankietowa lub zgoda dla osób, które rodzice znają)

OD RODZICÓW NATURALNYCH NIE JEST WYMAGANA ZGODA

-jeżeli nie posiadają władzy rodzicielskiej

-jeżeli rodzice są nieznani

-jeżeli nie jest znane miejsce pobytu dzieci

Zdarza się również, że władza jest zawieszona lub ograniczona trzeba uzyskać zgodę rodziców, jeżeli nie miało rodzica-zgoda opiekuna.

Jeżeli przysposobienia dokonuje tylko jedno z małżonków wymagana jest zgoda tego drugiego.

Sąd uznaje orzeczenie, którego skutkiem jest dziecko, które jest traktowane jako naturalne. Jednocześnie ustają dotychczasowe więzi ze swoimi naturalnymi rodzicami i krewnymi a powstają nowe.

Przy przysposobieniu pełnym można sporządzić dziecku nowy akt urodzenia.

Przy przysposobieniu całkowitym anonimowym zawsze sporządza się nowy akt urodzenia (anonmowy0nikt nie może dowiedzieć się o prawdziwym pochodzeniu dziecka)

Wyjątek-damo dziecko po uzyskaniu pełnoletniości sam zażąda informacji o pochodzeniu.

Przysposobienie niepełne można rozwiązać

Przysposobienie całkowite jest nierozwiązywalne

1

---