WSPÓŁCZESNE KIERUNKI PEDAGOGICZNE

Prof. Prusak

10 h

Forma zaliczenia- egzamin pisemny (5 pytań) + esej

Wykład 1.

06.02.2011

Do przygotowania samemu- do egzaminu opracować:

• Pedagogika autorytarna

• Pedagogika anty autorytarna

• Pedagogika emancypacyjna

• Pedagogika międzykulturowa

• Pedagogika ekologiczna

• Pedagogika społeczno- personalistyczna(A. Kamiński)

• Pedagogika serca( M. Łopatkowa)

• Pedagogika chrześcijańsko- personalistyczna ( ks. J. Tarnowski)

Źródło:

Wychowanie bez porażek - Gordon

Pedagogika- podręcznik akademicki- Śliwerski i Kwieciński

Współczesne teorie i nurty wychowania- Śliwerski

10 szkół alternatywnych - Śliwerski

Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku.

Cel wykładu:

• Ukazanie uwarunkowań i myśli XX w. (jakie są uwarunkowania)

• Prezentacja prądów i kierunków

Wyjaśnienie pojęć:

• Prąd- to zespół pewnych tendencji ideowych utrwalanych w wybitnych dziełach naukowych i uznanych za reprezentatywne w pedagogice. Każdy prąd zawiera 3 elementy:

• Założenia filozoficzne

• koncepcje celów i zadań kształcenia

• Ideały wychowawcze

• Kierunek- to wynikające lub mieszczące się w założeniach danego prądu konkretne rozwiązania w zakresie kształcenia i wychowania, to określony system wychowawczy, który ogranicza się do jednej dziedziny np. wychowanie prze pracę, przez sztukę, wychowanie przez kolektyw, grupę, zespół, środowisko (Znaniecki)

Po co to?

Znajomość tych prądów i kierunków potrzebna jest:

1. Do całkowitego ujęcia zmian, przekształceń w pedagogice w ciągu jednego pokolenia

2. Do prześledzenia pedagogiki, drogi pedagogiki od jej powstania do czasów współczesnych by określić co było właściwe a co nie

3. By wyznaczyć właściwe miejsce pedagogiki

4. By zwrócić uwagę na dobór nauk pomocniczych

5. Do krytyki systemu, jego założeń, wskazać to co jest właściwe, co można wykorzystać

Źródła myśli pedagogicznej w XX w.

XX w. przyniósł szereg różnych kierunków myśli pedagogicznej, zaczęto odchodzić od sformalizowanej szkoły, od rygorów na rzecz swobodnego traktowania dziecka (humanizacja życia).

Źródeł możemy upatrywać się w:

• Rozwój nauki, nauk przyrodniczych. Eksperyment i obserwacja jest ważna do ilościowych badań- ale nie wszystko można zmierzyć.

• Szybki rozwój techniki(prowadzi to do tego, że chcemy uczyć się tego co jest pożyteczne, nie można ograniczyć nauk do wąskich horyzontów- do praktyki)- wytwarza się w ten sposób wąski praktycyzm.

• Rozwój środków komunikacji, łatwość przemieszczania się ludzi (wzrost produkcji przemysłowej, nowy układ społeczny, nowe grupy)

• Wzrost kontaktów społecznych, ścieranie się kultur, wzorów obyczajowych, wzorów ideowych, rozwój prasy, radia, telewizji, Internetu, możliwość zetknięcia się z innymi kulturami

• Nowe zjawiska w technologii- nauczanie na odległość

• Rozwój nauk przyrodniczych- inżynieria genetyczna, socjologia, psychologia

Konkluzja:

Pedagogika korzystając z dorobku innych nauk odchodzi od zatomizowanego postrzegania świata, na rzecz holistycznego pojmowania człowieka i jego problemów, rozumienia życia, że jest wartością, że ono jest autonomiczne, podporządkowanie planu całego życia na rzecz humanizmu, do człowieka, w sposób zintegrowany, holistyczny.

Wytworzyły się prądy w pedagogice. Wg L. Chmaja: „Prądy i kierunki w pedagogice XX w.”

Poglądy pedagogiczne nie zależą tylko od wyznawanej filozofii, ale zależą też od usytuowania społecznego, zajmowanego stanowiska.

Korczak- XX-lecie międzywojenne.

Pojmowanie człowieka jako istoty autonomicznej- prądy:

• Pedagogika naturalno- liberalna (naturalistyczno- liberalna)- początek XX w. , kwestie zgodnie z rozwijającym się systemem społecznym:

• Przystosowanie człowieka do rzeczywistości społeczno- politycznej

• Taki program wychowawczy, który miał ułatwić walkę o byt, rywalizacja w warunkach wolnej konkurencji

• Niezmienność warunków społecznych- niezmienność celów wychowania (gospodarka wolnorynkowa)

• Pedagogika psychologiczna- zwracała uwagę na:

• Potrzeby i zainteresowania dziecka

• Nacisk na twórczość i aktywność dziecka

• Uwzględniała potrzeby otoczenia, środowiska społecznego

• Dążył do usunięcia sztywnych metod nauczania, postały szkoły eksperymentalne (Dewey)

• Akcentowała poszanowanie natury dziecka, swobodny rozwój, pielęgnowanie zdolności, zainteresowań.

• Pedagogika socjologiczna (Durkhaim)

• Zakładała uspołecznienie, więź człowieka z otoczeniem- to jest warunkiem rozwoju człowieka (solidarność, przyjaźń)

• Przystosowanie człowieka do warunków panujących aktualnie, nie ma żyć w pustce

• Pedagogika kultury

• Opozycja naturalistycznego wychowania

• Kładła nacisk na przyswajanie wartości, wewnętrzne życie, kultura- i to miało dążyć do wychowania prawdziwej osobowości

• Obiektywny proces poznawania kultury- kontakt z kulturą- poznawanie i udział w jej tworzeniu

• Pedagogika religijna (personalistyczna- J. Martain)

• Celem jest więź z Bogiem, dążenie do zbawienia

• Udział w życiu społecznym

Wszystkie dążą pomimo różnic do HUMANIZACJI życia.

Śliwerski i Kwieciński wyróżniają:

• Pedagogika pozytywistyczna

• Pedagogika kultury

• Pedagogika personalistyczna

• Pedagogika egzystencjalna

• Pedagogika religii

• Pedagogika nowego wychowania (pragmatyzm, progresywizm)

• Pedagogika krytyczna

• Pedagogika autorytarna/ anty autorytarna

• Pedagogika emancypacyjna

• Pedagogika międzykulturowa (wielokulturowość i międzykulturowość)

• Pedagogika ekologiczna

• Antypedagogika- pedagogika negatywna (szkoła psuje, neguje szkołę) np. Iran Ilich

• Pedagogika postmodernistyczna

­­­­­­­­­­­­­

Wykład 2

20.02.2011

Pedagogika pozytywistyczna

Cele wykładu:

• Poznanie i rozumienie pojęć: pozytywizm, empiriokrytycyzm, neopozytywizm, scjentyzm, pedagogia

• Poznanie i rozumienie założeń pedagogiki pozytywistycznej

Pojęcie pozytywizmu: w znaczeniu węższym to system filozofii A. Comste`a, w znaczeniu szerszym jeden z głównych nurtów filozofii XIX i XX w. Źródłem pozytywizmu jest refleksja nad poznaniem naukowym, nad osiągnięciami nauk szczegółowych zwłaszcza nauk ścisłych. Ludzi zaczyna pasjonować badanie, a główną dziedziną była fizyka gdzie był pomiar (nauka ścisła)

Założenia pozytywizmu:

• Oczyszczenie wiedzy, nauki z wszelkiej metafizyki (dział filozofii zajmujący się teorią bytu w jej ramach- ontologia- nauka o bycie )

• Najwartościowszym jest poznanie naukowe czyli empiryczne (doświadczenie, eksperyment, pomiar)

• Pozytywizm negował wartości wypowiedzi oceniających i normatywnych

• Głosił program jedności metodologicznych nauki (takie twierdzenia mają sens, które można zredukować do jednostkowej wiedzy empirycznej, wymierne wartości)

• Pozytywami odrzucał dyskusje, polemiki innych poglądów na rzecz tworzenia wiedzy pozytywnej, czyli takiej która służy rozwiązywaniu konkretnych problemów społecznych.

Orientacja pozytywistyczna w pedagogice:

• Dążenie do wytworzenia wiedzy pewnej o edukacji i oświacie przydatnej do przewidywania i projektowania takich działań które służą realizacji celów edukacyjnych

• Kształcenie człowieka zgodnie z pewnymi ideałami i wzorcami (opanowanie żywiołowości )

• Tworzenie wiedzy, która pozwala na przewidywanie zachowań ludzkich (taką wiedzą była psychologia). Ścisła współpraca pedagogiki z psychologią, socjologią, projektowanie działań które umożliwiają kształtowanie pewnych cech osobowości.

• Badania mają doprowadzić do wytworzenia wiedzy pozytywnej (fakty i wiedza które są oparte na pomiarze)

• Ograniczenie wszelkiej dyskusji dotyczącej oświaty.

Pozytywizm w zakresie pedagogiki ograniczył tę dziedzinę do pedagogii czyli działalności praktycznej jednego, określonego systemu wychowania w jakiejś placówce, co może prowadzić do wykorzystania pedagogii w interesie jakiejś dziedziny (np. w polityce).

Okresy rozwoju pozytywizmu:

1. Pierwszy pozytywizm (druga połowa XIX w.)- Comte, J. Mill

• Wiedza pozytywna wytwarzana przez nauki szczegółowe ma służyć polityce pozytywnej podporządkowanej idei postępu, ma służyć rozwiązywaniu problemów

• Nauka ma czynić świat przewidywalnym w życiu indywidualnym i społecznym

• Twierdzenia o związkach przyczynowo- skutkowych są najwyżej cenione

• Z nauki wykluczyć hipotezy, nauka ma służyć opisywaniu zjawisk a nie wyjaśnianiu świata

2. Empiriokrytycyzm (koniec XIX i początek XX w.)

• Odpowiedź na bezkrytyczne uznanie empirii jako głównego źródła przemian

• Dostrzegał ograniczenie w wytwarzaniu wiedzy pozytywnej (nie wszystko można poddać pomiarowi)

• Uznano, że jedynym źródłem wiedzy może być obserwacja empiryczna

• Przeciwny poznaniu potocznemu

3. Neopozytywizm - M. Schlitz

• Kult rozwoju, opisu, doświadczenia

• Logika i matematyka to nauki nie empiryczne

• Wszystkie nauki empiryczne tworzą jedność na podstawie języka fizyki (język związany z doświadczeniem, liczbą)

• Nauki humanistyczne sprowadzał do psychologii i socjologii w ujęciu behawiorystycznym

• Domagał się likwidacji metafizyki, filozofii- ograniczył je do teorii poznania, do etyki, estetyki, ograniczył się do sfery semantycznej

4. Scjentyzm ( współczesny neopozytywizm )

• Ogłosił sceptycyzm w stosunku do nauk filozoficznych

• Dążył żeby zastąpić filozofię- teorią i metateorią nauk (uczeni, którzy zajmują się metanauką)

• Rozważanie naukowe musi się opierać na pewnych regułach

• Doprowadził do tworzenia instytucji u podstaw, których była edukacja, kształcenie

• System pedagogiczny Herbarta oparty na etyce i psychologii. System pedagogiczny Herbarta był projektem nauczania wychowawczego kierowanie dziećmi, karność, chodziło o wytworzenie wiedzy pozytywnej, był oparty na systemie wiedzy pedagogicznej- niektórzy sprowadzają ten system do pedagogii

• Psychologizm pedagogiczny- wiązał się ze stymulacją rozwoju, wzmacnianiem pozytywnym, psychologizm Herbarta wyrażał się w idei nauczania wychowującego

• Wola i charakter idą razem z rozumem- stopnie formalne: jasność, kojarzenie, system, metoda

Socjologizm pedagogiczny Comte`a- jest jedyną nauką teoretyczną która wytwarza wiedzę o człowieku. Zwolennicy uznali ją za pierwotną co do psychologii i rzeczywistości materialnej. Przedstawiciel- Florian Znaniecki, który uznawał wychowanie jako osobowość społeczną, która jest ukierunkowana społecznie. Marginalizował pozaspołeczne czynniki rozwoju.

Socjologizm zawłaszczał niektóre dziedziny takie jak rodzina.

Podsumowanie:

Okres rozwoju nauki XIX i XX w.- kult nauki- wytworzenie wiedzy pozytywnej, ograniczenie lub likwidacja metafizyki, filozofii. Wytworzony został system pedagogiki Herbarta, idea wychowania nauczającego.

Pedagogika kultury.

Cele wykładu:

• Zapoznanie z założeniami pedagogiki kultury

Pojęcie pedagogiki kultury (XIX/ XX w.)- główne założenie- przekonanie, że człowiek jest istotą kulturową, który uczestniczy w procesie przeżywania i tworzenia kultury: literatura, poezja, sztuka, moralność.

Człowiek towarzyszy w tworzeniu kultury jest człowiekiem kultury. Między światem kultury a osobowością człowieka zachodzą wzajemne relacje- tworzy, kształtuje jego duchowość. Wg

B. Milewskiego pedagogika kultury utożsamiana jest z pedagogiką ludzkiej duchowości.

Istota pedagogiki kultury:

• Każde zjawisko psychiczne tworzy sensowną całość określona przez świat tradycji kulturalnej

• To co w życiu ma sens i wartość nie jest samowystarczalne, ale wartość nabywa dzięki uczestnictwu w życiu ponadindywidualnym w różnych dziedzinach ducha przedmiotowego istniejących poza jednostką

• Przedmiotowe wartości to nauka, sztuka, religia, są autonomiczne i rozwijają się dzięki temu, że człowiek tworzy nowe wartości kulturowe

• Między przedmiotowymi wartościami a przeżyciami każdego podmiotu istnieje związek, wzajemne oddziaływanie. Człowiek uczestniczy w tej rzeczywistości (w świecie kultury), przeżywa te wartości i tworzy je i w tym procesie staje się prawdziwą osobowością.

Wychowanie wg pedagogiki kultury:

• Przygotowanie jednostki do czynnego i twórczego uczestnictwa w kulturze przez wprowadzanie ich w świat wartości ponad przedmiotowych, przeżywanie tych wartości i pod jej wpływem rozwój sił duchowych, wpojenie ideału kultury, realizacji tego celu wychowania ma służyć kształcenie, ma ono ukazać świat kultury: przygotować do tworzenia kultury. W Polsce szczególny udział: Nawroczyński, Suchodolski, Wojnar

Pedagogika religii

• Wartości duchowe, szczególna rola religii

Założenia:

• Samostanowienie człowieka o sobie, życie duchowe nie jest możliwe bez religii i bez Boga

• Tylko chrześcijaństwo zaprowadza ład społeczny, a prawdziwe wychowanie musi być chrześcijańskie

• Celem wychowania religijnego jest kształcenie moralnego charakteru, doprowadzenie człowieka do zbawienia

• Jedynie wychowanie religijne prowadzi do humanizacji, uczłowieczenia kultury, kultura nie może być pusta, musi być uduchowiana poprze treści religijne.

Pedagogika egzystencjalna

• Jest to niejednolity kierunek filozoficzny o indywidualnej koncepcji człowieka i miejscu i roli człowieka w świecie. Egzystencjalizm zakłada, że rzeczywistość jest rozdarta między sferę rzeczy a sferę wiadomości- człowiek jest zagubiony w tym świecie

• Człowiek jest wolny , posiada wolność i potrzebę autentyzmu i nie podlega społecznym determinantom, człowiek decyduje o sensie swojego istnienia, nie istota określa egzystencję jednostki, a odwrotnie: egzystencja jednostki, jej swoboda twórcza wyprzedza esencję człowieka, jej istotę (egzystencja wyprzedza esencję )

• Jako osoba wolna ponosi pełną odpowiedzialność za swoje czyny i to stwarza poczucie osamotnienia człowieka w świecie, poczucia beznadziejności, odpowiedzialny moralnie za swoje czyny- lęk przed śmiercią, człowiek cały czas wybiera, musi sam decydować, poświęcać się wysokim czynom : jestem więc wybieram, ważny jest indywidualny rozwój człowieka.

Pedagogika egzystencjalna

• Odrzuca ideały, nie ma ideału nauczyciela, nie ma autorytetu, dla wychowanka ważne jest to co przeżył

• Najważniejsza jest egzystencja człowieka- zdolność do przekraczania samego siebie oraz zmienność

• Jest pedagogiką indywidualistyczną - zwraca się do konkretnej osoby, troszczy się o rozwój danej jednostki, szkoła ma stworzyć warunki do nauczania, rozwijania zainteresowań, człowiek nie może ulegać innym, nie może ulegać tłumowi, jest osobą wolną, ta wolność jest cechą wyróżniającą go spośród innych istot.

• Zasadniczą rolę pełni dialog, relacja międzyludzka- jest to konstytutywna cecha człowieka, szkła ma uświadomić koniec, śmierć- ma być refleksja na sobą, nad śmiercią.

• Stawia na pełne zaangażowanie człowieka, życie ma być wykorzystane uczciwie

Podstawowe kategorie egzystencjalne w pedagogice:

1. Dialog

2. Autentyczność człowieka

3. Zaangażowanie

Pedagogika personalistyczna

Założenia:

• Wartość osoby, autentyczność, duchowość, nieśmiertelność, integralność

Jest doktryną, która zakłada autonomiczną wartość człowieka, afirmuje w pełni człowieka, zakłada że wartości duchowe człowieka są ponad wartościami.

W pojęciu osoba zawarte jest całe sedno o człowieku.

Przedstawiciele: E. Mounier, K. Wojtyła.

Jest to kierunek niejednolity, założenia:

• Przedmiotem wychowania jest osoba ludzka, odpowiada na pytanie kim jest człowiek i jakie jest jego miejsce wśród innych bytów stworzonych, podkreśla że każdy człowiek jest osobą od momentu poczęcia

• Posiada swoją godność i wartość czyli nie otrzymuje tych godności od innych

• Osoba ludzka jest wartością najwyższą spośród bytów stworzonych

• Celem człowieka jest doskonalenie się w swym istnieniu

• Człowiek nie może być traktowany jako środek do realizacji celu, człowiek posiada swoją wartość, którą wyraża się w autonomii, niezależności od innych

• Relacje między ludźmi są relacjami między równymi osobami, każdy jest odrębnym bytem podobnym tylko do siebie, ma własne cechy duchowości, każdy istnieje i znaczy niezależnie od świata, już do świata nie należy.

Duchowość osoby- jest cechą zasadniczą i zobowiązuje do ciągłego doskonalenia- jest to obowiązek moralny

Nieśmiertelność osoby- dążenie do doskonałości nie ma czasowych granic, to dążenie ma wynikać z wewnętrznej woli, a nie z przymusu .

Osoba jest pojmowana w ujęciu holistycznym, integralnym- spójna i całościowa. Proces wychowania polega na stopniowym dochodzeniu do doskonałości, stąd 2 cele wychowania( J. Maritain):

• Kształtowanie dojrzałego człowieczeństwa

• Uzdolnienie wychowanka do działania społecznego

Wychowanie dokonuje się przez rozwój cech personalnych, całościowych.

Wychowanie pełni rolę pomocniczą, ma udostępniać wartości, wyzwalać siły tkwiące w osobie, sam rozwój wychowanka jest sprawą wychowanka. Wychowanie personalne jest wychowaniem do wolności, do wyboru dobra, do poszukiwania, do ciągłego doskonalenia, ma służyć osobie, dobro wspólne nie może przyćmić dobra indywidualnego.

W pedagogice personalistycznej wyodrębnił się kierunek zwany przez Sośnickiego- perenializm- program był nastawiony na treści duchowe, rola nauk przyrodniczych, teoria ewolucji.

Pedagogika humanistyczna

T. Gordon- Wychowanie bez porażek : próbuje konstruktywne rozwiązania w trudnych sytuacjach, nawiązuje do C. Rogers`a, współtworzy psychologię wychowawczą, idea bez zwycięzców i pokonanych

• Opiera się na idei symetrycznych (równoważnych ) stosunków interpersonalnych między wychowawcą a wychowankiem

• Każdy z tych elementów musi być traktowany podmiotowo z pełnym poszanowaniem jego praw i jego potrzeb

• Kształcenie i wychowanie może budzić przeciwstawne uczucia

Cele wychowania:

• Sposób postrzegania dziecka- że jest ono przede wszystkim człowiekiem z zaletami i wadami, dziecko nie jest własnością rodziców gdyż ma własne życie i tożsamość, prawo do prywatności

Naczelny cel: wielostronny rozwój dziecka, który powinien wynikać z własnego potencjału osobowego, ma doprowadzić do poczucia własnej wartości, dziecko nie powinno bać się wyrażania uczuć

Cele preferowane:

1. Autonomia, niezależność, twórczość, rozwój zgodnie z możliwościami

2. Samowystarczalność w rozwiązywaniu własnych problemów, konstruktywne rozwiązania

3. Zdolność do zaspokojenia własnych potrzeb

4. Kształtowanie odpowiedzialności za siebie

5. Autoafirmacja, poczucie własnej wartości

6. Autentyzm w wyrażaniu uczuć

7. Umiejętność współpracy z innymi (oparte na dialogu)

8. Umiejętność samoorganizowania się (w postulatach)

9. Wewnętrzna dyscyplina

10. Konflikty i ich rozwiązywanie

Konflikty wynikają z niewłaściwych zachowań, zastosowanych metod.

Powodzenie wychowania- uzewnętrznianie konfliktów, traktowanie jako coś normalnego, mają przygotować dzieci do radzenia sobie w sytuacjach, dobór metody w rozwiązaniu konfliktu jest najważniejsza.

Istota wychowania:

Spośród zasad wychowania można wyróżnić:

• Zasadę akceptacji osób posiadających problemy

• Zasada troski wychowawcy o samego siebie

• Zasada posiadania problemów które powinna rozwiązać osoba posiadająca ten problem

Etapy rozwiązywania konfliktów:

1. Rozpoznanie i zdefiniowanie konfliktu

2. Uzyskanie informacji zwrotnej o odczuciach dziecka związanych z konfliktem

3. Poszukiwanie rozwiązań konfliktu- może być burza mózgów- krytyczna ocena proponowanych rozwiązań na drodze analizy i wybór najwłaściwszych

4. Opracowanie sposobów wdrożenia

5. Sprawdzenie czy rozwiązanie przyjęło się w życiu

Humanistyczne podejście jest paradygmatem. Wychowanej jest partnerem. Relacje wychowawcy i wychowanka charakteryzują się :

• Autentyzmem

• Akceptacją

• Rozumieniem empatycznym

Wykład 3

16.04.2011

Pedagogika gestalt

Holistyczne podejście do wychowania. Jest jednym z nurtów psychologii- postaci. Zakłada że życie psychiczne człowieka nie jest zbiorem poszczególnych dyspozycji osobowościowych (cech) a jest zintegrowaną całością- postacią czyli jest gestalt (gestalt= postać).

Widać podejście holistyczne (z punktu widzenia metodologicznego).

Lata 70-te XX w.- jeden z rodzajów pedagogiki alternatywnej- powstała w opozycji do istniejących systemów szkolnictwa.

Jest przykładem integracji filozofii, psychologii i pedagogiki, psychiatrii w holistycznym postrzeganiu człowieka i wspierania procesów rozwojowych człowieka w humanistycznym wyrazie.

Założenia pedagogiki gestalt(3 autonomiczne fundamenty):

• Edukacja przez stapianie się- łączy edukację w szkole z terapią gestalt (terapią z pedagogiką)- istotą edukacji przez stapianie jest koncentracja na sferze emocjonalnej i poznawczej- uczenie się przy jednoczesnym integrowaniu tych sfer: emocji, postaw, wartości. Przy zachowaniu aktywności i dochodzeniu stawania się człowiekiem

• Zajęcia interakcyjne skoncentrowane na temacie- metoda polegająca na angażowaniu osobowości ucznia( podmiotu) w procesie edukacyjnym i towarzyszącym im trudnościom- proces przekazywania wiedzy -dziecko nie powinno być biernym rejestratorem a powinno uczestniczyć w procesie edukacji, ma doprowadzić do uzyskania równowagi:

• 
  
  Między treściami i tematem zajęć- zapis TO

• 
  
  Między osobą wychowanka a umiejętnościami komunikowania się ze sobą i innymi ludźmi- zapis JA

• Między grupą jako całością- zapis MY

• Agogika integracyjna (holistyczna)- z grec. Prowadzenie, kierowanie- antropologia stosowana. Istota jej polega na tym że człowiek jest podmiotem ciała, ducha i psychiki:

Pokazanie człowieka jako całości (istota zintegrowana) żyjąca nierozerwalnie ze środowiskiem społecznym i ekologią (symbioza)

Pedagogika gestalt różni się od innych prądów- różni ją humanizacja stosunków i upodmiotowienie jednostki bez względu na wiek liczy się zainteresowanie wychowawców i wychowanków.

Pedagogika wychodząca od pedagoga- ogromna rola wartości.

Cele wychowania wg pedagogiki gestalt:

• Odnalezienie siebie, samo urzeczywistnienie, odkreślenie siebie.

• Samorealizacja wychowana, jego osobliwy rozwój i likwidacja blokad wewnętrznych to ma doprowadzić do przekraczania samego siebie (transgresja)

• Wzrost jednostki, rozpoznanie potencjału jednostki, rozeznanie potencjału, odpowiedzialność, realizacja potrzeb

• Dążenie do wielostronnego rozwoju

Ma przynosić trwałe efektywne efekty.

Rola pedagoga w procesie edukacji:

• Uświadomienie sobie celu działania i dopiero później dobór treści i metod

• Stosunki między wychowawcą a wychowankiem oparte na intersubiektywności tj. na akceptacji wychowanków jako osób równoprawnych pedagogów czyli relacja budowana na intersubiektywności- polega na postrzeganiu tej drugiej osoby jako integralnej.

Hasło pedagogiki gestalt- Zapraszam Cię.

Poszukiwanie ludzi to współdziałania. Wymaga bezpośredniego komunikowania się z wychowankiem- komunikowanie się jako JA do osoby czyli TY.

Stymulowanie kreatywności ma doprowadzić do poczuci odpowiedzialności. Partnerskie stosunki mają uczyć życzliwości i współpracy.

Antypedagogika

Lata 70-te XX w. w opozycji do występujących współcześnie kierunków pedagogicznych- do całej pedagogiki. Zaprzeczenie do funkcjonującej pedagogiki. Zakładała, że konflikty międzypokoleniowe wynikają nie tylko ze sprzeczności interesów, z oddziaływań wychowawczych i generują te konflikty.

Odpedagogizowanie- całkowite zrezygnowanie z wychowania instytucjonalizowanego bo nie radzą sobie z wychowaniem. Wyrazem tego jest agresja.

Śliwerski

Kierunek neoromantyczny- bo nawiązuje do tych ruchów romantycznych XVIII/ XIX w., wyzwoleńczych, narodowościowych, rewolucji francuskiej.

Stanowisko- likwidacja szkoły. Zrywa z fenomenem wychowania. Samowychowanie traktuje jako działalność wrogą moralnie, etycznie (wychowanie jest niepotrzebne).

Woja wychowawcza- tak określa stosunki międzypokoleniowe.

Pranie mózgu, małe mordy- akt wychowania

Tendencyjni faszyści- pedagodzy

Cechy:

• Negacja tradycji wychowawczej

• Dehumanizacja stosunków międzyludzkich

• Negacja funkcji wychowawczej

Deskolaryzacja społeczeństwa- szkołę trzeba zlikwidować („społeczeństwo bez szkoły”) w zamian za to ośrodki takie jak kino, teatr, biblioteki, świetlice, dom kultury, które edukowałyby ludzi.

Podmiotowość jest punktem wyjścia a nie celem wychowania, nie rezultatem wychowania.

Paradygmaty współczesnej oświaty:

• Paradygmat wychowania przedszkolnego- T.R. Engelmanowie (teoria akceleracji)

• Permanentne kształcenie (kształcenie dorosłych)- Raport Delors: „Edukacja- jest wniej ukryty skarb”:

• Uczyć się aby wiedzieć

• Uczyć się aby działać

• Uczyć się aby żyć wspólnie

• Uczyć się aby być

• Kształcenie zawodowe- przeciwdziałanie biedzie, bezrobociu, nihilizmowi.

JA TO

JA TY

JA MY

---