Ćwiczenie 1.

pierw.	%wag	M mol	stosunki molekularne	stosunki atomowe		kationy na 6 tlenów
									kationy	tlen
SiO2	52,40	60,09	0,8720	0,872	1,7740	1,92
TiO2	0,72	79,87	0,0090	0,009	0,0180	0,02
Al2O3	2,04	101,96	0,0200	0,04	0,0600	0,09
Fe2O3	1,81	159,70	0,0113	0,0226	0,0339	0,05
FeO	2,75	71,85	0,0383	0,0383	0,0383	0,08
MnO	1,64	70,94	0,0231	0,0231	0,0231	0,05
CaO	22,80	56,08	0,4066	0,4066	0,4066	0,89
MgO	14,97	40,31	0,3714	0,3714	0,3714	0,82
Na2O	0,25	61,98	0,0040	0,0080	0,0040	0,02
	99,38				2,7293

Si+ Al = 2

Al + Fe³⁺ + Ti + Mg + Fe²⁺ + Mn = 1

Mn + Na + Ca = 0,94

Wzór piroksenu:

(Ca_0,89 Mn_0,03 Na_0,02)(Mg_0,82 Fe²⁺_0,08 Fe³⁺_0,05 Mn_0,02 Ti_0,02 Al_0,01)[(Si_1,92 Al_0,08)₂O₆]

Q = Ca + Mg + Fe²⁺ = 1,79

J = 2 * Na = 0,04

Q + J = 1,83

J/(Q+J) = 0,02

a) udział procentowy enstatytu

b) udział procentowy ferrosilitu

c) udział procentowy wollastonitu

Analizowany minerał należy do grupy piroksenów wapniowo-magnezowych.

Z położenia punktu projekcyjnego na trójkącie wynika, że jest to diopsyd.

Ćwiczenie 2.

Dane:

masa próbki: 1 tona

zawartość procentowa CuS: 2% wag.

Obliczenia:

m_CuS =
[g] CuS

M_CuS = 63,55 + 32,07 = 95,62 [g/mol]

1 mol CuS - 1 mol Cu => 95,62 g CuS - 63,55 g Cu

20000 g CuS - x g Cu

[g] Cu = 13,71 [kg] Cu

Odpowiedź: Z 1 tony rudy zawierającej 2% wagowych siarczku miedzi CuS można otrzymać 13,71 kg czystej miedzi.

Ćwiczenie 3.

czas		stężenie mg/dm3		stężenie	odchyl.	2*odch.	błąd
[godziny]	eksp. 1	eksp. 2	eksp. 3	średnie	standard.	stand.	%
1	0,00	0,00	0,00	0,00	0,00	0,000	-
2	0,99	1,04	1,10	1,04	0,06	0,110	11
5	2,31	2,19	2,30	2,27	0,07	0,133	6
10	3,30	3,47	3,29	3,35	0,10	0,202	6
20	4,30	4,51	4,74	4,52	0,22	0,440	10
50	5,61	5,33	5,60	5,51	0,16	0,318	6
100	6,61	6,94	8,67	7,41	1,11	2,213	30
200	7,60	11,40	6,27	8,42	2,66	5,325	63
500	8,91	8,47	8,89	8,76	0,25	0,497	6
950	9,83	10,33	9,81	9,99	0,29	0,589	6

Stężenie rośnie z czasem - od 0 mg/dm³ na początku eksperymentu, do wartości 9,99 mg/dm³ dla ostatniego, zanotowanego w 950-tej godzinie pomiaru. Tempo zmian stężenia jest zróżnicowane. Najszybszy wzrost obserwujemy w początkowej fazie eksperymentu (do około 50-tej godziny), potem prędkość ta stopniowo maleje.

Błąd dla większości pomiarów wynosi w granicach 6 do 11%. Wyższą wartością błędu odznaczają się tylko dwa pomiary, po 100 i po 200 godzinach. Po 100 godzinach błąd wynosi 30%. Natomiast po 200 godzinach wzrasta on aż do 63%, dlatego ten pomiar odrzucamy.

Ćwiczenie 4.

pierwiastek	% wag.			% wag. tlenku
		próba 1	próba 2	próba 3	próba 1	próba 2	próba 3
Si	44,54	23,38	2,26	95,28	50,01	4,83
Ti	0,03	0,57	0,27	0,05	0,95	0,45
Al	0,33	11,15	1,41	1,25	42,14	5,33
Fe3+	0,37	2,57	1,86	0,53	3,67	2,66
Fe2+	n.a.	3,56	4,36	n.a.	4,58	5,61
Mg	0,04	0,22	2,28	0,07	0,36	3,78
Mn	n.a.	0,23	0,18	n.a.	0,3	0,23
Ca	0,08	2,46	32,48	0,11	3,44	45,45
Na	0,41	1,65	0,08	0,55	2,23	0,11
K	1,83	1,91	0,21	2,21	2,3	0,25
P	0,01	0,01	n.a.	0,02	0,02	n.a.
C	0,18	0,22	9,51	0,66	0,81	34,85
H20+	b.d.	8,34	1,53	b.d.	8,34	1,53
H20-	0,95	1,49	0,71	0,95	1,49	0,71
LOI	0,38	3,33	n.a.	0,38	3,33	n.a.

n.a. - nie analizowano

b.d - poniżej wykrywalności

LOI - straty prażenia

a) próba 1

SiO₂: 96,64 - 100 %

95,28 - x

x = 98,59 %

Al₂O₃: 96,64 - 100%

1,25 - x

x = 1,29 %

CaO: 96,64 - 100 %

0,11 - x

x = 0,12 %

Jest to piaskowiec krzemionkowy, z niewielką domieszką skaleni potasowych. Świadczy o tym obecność glinu i potasu.

b) próba 2

SiO₂: 95,59 - 100 %

50,01 - x

x = 52,31 %

Al₂O₃: 95,59 - 100%

42,14 - x

x = 44,08 %

CaO: 95,59 - 100 %

3,44 - x

x = 3,61 %

Jest to skała ilasta. Świadczy o tym zawartość krzemionki, wapnia, glinu, a także sporo wody związanej oraz straty prażenia.

c) próba 3

SiO₂: 55,61- 100 %

4,83 - x

x = 8,69 %

Al₂O₃: 55,61 - 100%

5,33 - x

x = 9,58 %

CaO: 55,61 - 100 %

45,45 - x

x = 81,73 %

Jest to wapień o nieco podwyższonej zawartości żelaza dwu- i trójwartościowego.

Załączniki

Załącznik 1: Diagram Q-J piroksenów (zadanie 1).

Załącznik 2: Trójkąt klasyfikacyjny klinopiroksenów (zadanie 1).

Załącznik 3: Trójkąt klasyfikacyjny SiO₂-Al₂O₃-CaO (zadanie 4).

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA

im. Stanisława Staszica w Krakowie

WYDZIAŁ GEOLOGII, GEOFIZYKI I OCHRONY

ŚRODOWISKA

GEOCHEMIA

OGÓLNA

Projekt I

Rok III

Kierunek: Górnictwo i Geologia

Grupa: GG 4

Wykonały: Eliza Kaltenberg

Jolanta Klasa

Numer tematu: 1

---