grupa 1:
1. mocznik - sklad, wzor, na co sie utlenia za pomoca jakiego enzymu i jakie jony sa uwalniane przy jego pobieraniu

CO(NH₂)₂ 46%N

CO(NH₂)₂ + H₂O → CO₂ + 2NH₃

Rozkład przebiega dzięki ureazie

Uwalniane są jony amonowe bez przykrycia glebą ulatnia się po przykryciu nitryfikacja do NO2 i NO3 , z równoważnym wydzielaniem się jonów H⁺

2. podloza inertne - wymienic 4

• wełnę mineralną,

• gąbkę poliuretanową,

• perlit

• Keramzyt

3. uprawa gleb lekkich

• Ograniczyć do minimum ilość uprawek

• Nie stosować narzędzi aktywnych

• Chwasty usuwać tylko podczas zespoły uprawek pożniwnych

• Orka przedzimowa nie zbyt głęboka , unikać odwrotki

• Uprawki wiosenne ograniczone do minimum (unikać kultywatora)

• Obornik stosowany wioną

• A glebach utrzymanych w dobrej kulturze udają się: marchew, pomidor, groch, fasola , buraki ćwikłowe, szpinak

4. nawozy kompleksowe (2-skladnikowe) do fertygacji

5.wapnowanie dawki terminy

6. degradacja chemiczna - przyczyny

• Zakwaszenie - wymywanie jonów zasadowych

• Alkalizacja

• salinizacja

• brak składników pokarmowych

• zanieczyszczenie

( Biologiczna:

- spadek bioróżnorodności

- utrata/spadek materii organicznej)

7.  niszczenie agregatow - przyczyny

• Naturalne:

• Bardzo duża wilgotność

• Erozja powietrzna i wodna

• Antropogeniczne:

• Wprowadzenie dużych ilości Na i K (działanie peptyzujące)

• Zbyt częste stosowanie uprawek w nieodpowiednich terminach

• Ubijanie kołami i maszynami (przyśpieszone osiadanie)

• Orka przy nieodpowiedniej wilgotności na gl. ciężkich (zbrylanie)

• Stosowanie monokultur jednorocznnych

8. orka jednostronna - jak, czym

Polega na dokładaniu kolejnych skib do tej samej strony pola

• Brak jałowych przejazdów (najbardziej wydajna)

• Równa powierzchnia bez skib i bruzd

• Najmniej energochłonna (nie wymaga podziału pola na składy (zagonny)

• Wykonywana pługiem odwracalnym lub wahadłowym

9. prochnica glebowa - wyjasnic co to i co to sa prochnicozercy

Próchnica glebowa, humus, część organiczna gleby powstała w wyniku przekształcenia na drodze biochemicznej, przy udziale mikroorganizmów, mikro-, mezo- i makrofauny - różnych szczątków organicznych, tj. detrytusu (głównie roślinnego, np. obumarłych liści, korzeni). Proces ten nazywa się humifikacją.

Próchnica glebowa decyduje w znacznej mierze o żyzności gleb, zwłaszcza piaszczystych.

10. co to jest optymalne pH, i jakie jest dla gleb lekkich

Najlepsza dostępność składników pokarmowych dla roślin ma miejsce, kiedy pH gleby wynosi 6,5-7,2.

Już przy lekkim zakwaszeniu gleby, poniżej 6,5, w  znacznym stopniu spada przyswajalność niektórych składników pokarmowych. przede wszystkim P, Ca, Mg

w mniejszym stopniu N i K.

Zakres optymalnego pH :

• bardzo lekkie (piaski luźne, słabo gliniaste) 5,1- 5,5 pH,

• gleby lekkie (piaski gliniaste) 5.6 - 6,0 pH

• gleby średnie (gliny piaszczyste i lekkie) 6,1 - 6,5 pH,

• gleby ciężkie (gliny średnie i  ciężkie, iły) 6,6 - 7,0 pH.

Optymalny zakres pH, w którym możemy się spodziewać właściwej dostępności mikroskładników, to 6,0-6,8.

Wraz z zakwaszaniem gleby wzrasta :

• rozpuszczalność i dostępność Fe, Cu, Mn, B i Zn (w wyjątkowych sytuacjach nawet do poziomu toksycznego),

• obniża się dostępność Mo.

• w zbyt kwaśnej glebie dochodzi do uwstecznienia P.

Odczyn alkaliczny:

• po zbyt dużej dawce wapnia, następuje blokada pobierania mikroelementów metalicznych

(Fe, Mn, Zn i Cu).

11. 2 zbiorniki z nawozami wybrac ktory byl dobrze ulozony

12. wady podlozy inertnych

Materiały te zanieczyszczają środowisko, a ich koszty utylizacji są bardzo wysokie.

Wśród zalet wełny mineralnej, a także innych podłoży ine­r­tnych (keramzytu, wełny szklanej czy pianki poliuretanowej), można wymienić:

• możliwość dokładnej kontroli pH, EC, ilości wody i temperatury systemu korzeniowego — a tym samym precyzyjnego utrzymywania optymalnych poziomów składników pokarmowych i odczynu w rizosferze;

• stabilne warunki powietrzne;

• brak patogenów i substancji toksycznych.

Ponadto prowadzenie upraw w podłożach inertnych daje szansę nawożenia w układach zamkniętych, z recyrkulacją pożywki. Do wad uprawy w podłożach inertnych należy zaliczyć:

• wysokie koszty założenia i utrzymania systemu hydroponicznego, który jest niezbędny w takich uprawach;

• bardzo mały dopuszczalny margines błędu w nawożeniu, spowodowany brakiem kompleksu sorpcyjnego oraz właściwości buforujących;

• większe ryzyko pojawienia się patogenów w rizosferze przy układach z recyrkulacją pożywki.

13. przyrodnicze prawa do nawożenia roślin

1. Prawo zwrotu składników pokarmowych.

Aby utrzymać żyzność gleby należy jej zwracać substancje przyswajalne, nie tylko pobrane przez rośliny i zebrane z plonem, ale również te które znikają w glebie w formie przyswajalnej w następstwie stosowania dużych ilości nawozów mineralnych.

2. Prawo minimum (Liebiega).

Wysokość plonów zależy od tego pierwiastka, który znajduje się w glebie w ilości minimalnej w stosunku do potrzeb rośliny.

Pierwiastek ten ogranicza działanie innych i w następstwie powoduje obniżkę plonów.

3. Prawo opłacalności nawożenia (Mitscherlicha).

Każdy kg dostarczonego do gleby nawozu może dać różny efekt:

-im mniej danego składnika w glebie, a inne występują w ilości optymalnej, tym efekt nawożenia większy (wyższy plon).

-im tego składnika w glebie więcej, tym efekt nawożenia mniejszy.

4. Prawo maksimum.

Nadmiar składnika pokarmowego w glebie ogranicza skuteczność działania innych i w następstwie powoduje obniżkę plonów.

5. Prawo wartości biologicznej.

Stosowanie nawozów musi mieć na celu nie tylko wielkość plonu ale również wysoką jakość tego plonu.

14. uprawki do zachowania materii organicznej

• Podorywka,

• Kultywatorowanie (zęby sztywne) podorywkowy inkorporacja 60% MO

• Brona talerzowa inkorporacja 80% MO

• Orka zachowawcza / brak orki

• Przedplony, międzyplony, poplon

• Ograniczenie uprawy roślin okopowych

• Ściółkowanie

• Obornik

15. objawy niedoborów N i Mg

Mg :

• chlorotyczne plamy (gł. w obrębie nerwów (chloroza okołowiązkowa)

• chloroza przechodząca w zmiany nekrotyczne

• objawy ujawniają się gł. na starszych liściach

N :

• słaby wzrost (drobnienie liści)

• jasnozielone liście

• skrócony okres wegetacyjny

• wcześniejsze dojrzewanie nasion

• zmniejszenie powierzchni asymilacyjnej
  
  
  grupa 2:

1. degradacja fizyczna przyczyny

• zaskorupienie

• zagęszczenie

• zniszczenie struktury

• erozja

• uszczelnienie


2. Mn i Fe objawy niedoborów.

Fe:

• chloroza między nerwowa młodych liści

• zahamowany wzrost roślin

• osłabienie fotosyntezy i oddychania tkankowego

często pozorny niedobór przy zbyt wysokim lub niskim pH

Mn:

• chloroza między nerwowa młodych liści (początkowo)

• żółknięcie liści, przechodzące w postać brunatnych plam między nerwami

• zahamowany wzrost roślin

Mn i Fe - różnice w chlorozie 

Fe- chlorozy młodych wierzchołkowych listków. Czasem cierpią również pędy - pokrywają się brunatnymi plamami. Rosnące nowe listki są żółte lub blade. Zielone nerwy dokoła żółtych obszarów na blaszce liścia. Najpierw są widoczne na szybkorosnących roślinach. 

Mn- widok jest nieco inny:

blaszki liści żółkną, lecz nerwy pozostają zielonymi - powstaje plamistość listków, doprowadzająca do zaniku kawałków tkanki.


3. jak poprawic bilans wodny

• głęboka orka przedzimowa , pozostawiając glebę w ostrej skibie

• zabiegi tworzące strukturę gruzełkowatą (płodozmian, rośliny motylkowe, odpowiednie zabiegi uprawowe w odpowiednim czasie, zabiegi zapobiegające erozji, sztuczne substancje strukturotwórcze, odpowiednie nawożenie mineralne - przyswajalne formy Mg i Ca)

• nawożenie organiczne wpływa na poprawę retencji i tworzy strukturę gruzełek

• zabiegi uprawowe przy optymalnej wilgotności

• spulchnianie międzyrzędzi

• usuwanie chwastów

• ściółkowanie (np. słoma)

• stosowanie supersorbentów

• hydrożele


4. sorpcja wymienna

Zdolność zatrzymywania przez kompleks sorpcyjny (który tworzą najbardziej rozdrobione cząstki fazy stałej (<0,002mm), obdarzone ładunkiem ujemnym ) kationów zasadowych (K, Mg, Ca, NH₄, Na) i kwasowych ( H, Al.) z roztworu glebowego.

W celu utrzymania równowag proces ten przebiega w obu kierunkach

• magazynuje w formie dostępnej dla roślin makro i mikroskładniki - decyduje o zasobności

• decyduje o wł. Buforowych gleb

• wpływa na wielkość i terminy stosowania dawek nawozów


5. pierwiastki reutylizowane

Pierwiastki które w razie niedoboru są przekazywane ze starszych części do młodszych (np. opadanie liścirozkład pobieranie składników z gleby dlatego objawem niedoboru niektórych składników jest gubienie liści w okresie wegetacji)

przede wszystkim są to makroelementy - N, P, K, Mg

 S- tylko częściowo,

Ca, Fe, Mn, B, Cu, - nie mogą być reutylizowane


6. sorpcja roztworu glebowego


7. uprawa gleb ciężkich

właściwości i zasady uprawy gleb ciężkich

właściwości:

• wytworzone z glin lekkich , średnich i ciężkich oraz z iłów

• dużo części spławialnych,

• duże opory stawiane narzędziom uprawnym

• gleby minutowe (niewielki zakres optymalnego uwilgotnienia uprawnego)

• duża pojemność wodna ( pęcznieją i kurczą się uszkadzając mechanicznie korzenie)

• Często zaskorupiają się

• Słabe napowietrzenie i przewiewność

• Duża zawartość składników pokarmowych i wymiennej poj. sorbcyjnej

Uprawa:

• Dążenie do wykonania wszystkich uprawek pożniwnych

• Doprawianie przed siewem aktywnymi narzędziami uprawowymi (glebogryzarka,, brony talerzowe, brony wahadłowe, wały kruszące)

• Głęboka orka przedzimowa lub pogłębiona

• Duże dawki nawozów Ca i rzadsze, ale większe dawki obornika

• Uprawki wiosenne prawie zawsze obejmują kultywatorowanie, wały kruszące, włókowanie

Dobrze udają się: papryka, ogórek, cebula, kapusta, kalafior, seler, sałata


8. dawki obornika, głębokość i czas stosowania na glebach lekkich i ciężkich

Dawka 30-60t/ha przedsiewnie (marca -30 listopada)

Gleby lekkie : wiosna 12-18 cm mniejsze dawki częściej

Gleby ciężkie: jesień 8-12 cm większe dawki rzadziej


9. co to jest podorywka, kiedy na jaką głębokość i jej cele

Orka płytka (6-12cm) wykonywana pługiem podorywkowym o mniejszym korpusie z zastosowaniem odkładnicy śrubowej lub półśrubowej. Zabieg rozpoczynający zespół uprawek pożniwnych.

Do zadań należy:

• Jak najszybsze przyoranie ścierni (wzbogacenie gleby w substancję organiczną , przyspieszenie mineralizacji, i ograniczenie strat wody poprzez parowanie)

• Niszczenie chwastów, chorób szkodników

• Ograniczenie strat wody


10. czynniki jakosci wody wpływające na asymilację azotu w warzywach

• W srodowisku kwaśnym jony NH4 są dostępne dla roślin, ale nie jest on przyswajalny i wywiera na nie toksyczny wpływ (pH 4) przy pH 7,0-8,0 azot amonowy jest zarówno pobierany jak i przyswajalny, zapewniając dobry wzrost roślin


11. uszeregowac mikroelementy od najmniej do najbardziej zasobnych w glebie

Zaw. ogólna: Mn, Zn, B, Cu, Mo

f. przyswajalna: Mn, Zn, Cu, B, Mo

12. deficyty mikroelementow na glebach Polski

Badania inwentaryzacyjne zasobności gleb wykazują, że mamy w Polsce ok. :

• 60-75% gleb deficytowych w B,

• 36- 40 % w Cu,

• 20 - 23% w Mo,

• 10 - 14% w Zn

• jedynie ok. 10% deficytowych w Mn.

deficyt mikroelementów i problemy z ich pobieraniem najczęściej występują na glebach:

• lekkich, zawierających mało próchnicy, o ubogim kompleksie sorpcyjnym;

• bardzo zlewnych i niestrukturalnych lub zalanych, gdy panuje w nich deficyt tlenu;

• organicznych, zwłaszcza torfowych, w których występuje silna sorpcja, np. miedzi;

• o nieodpowiednim nn ie.

W Polsce przewaga gleb b. kwaśnych, kwaśnych (50%) lekko kwaśnych (30%), obojętnych (20%)

W takim pH słabo przyswajalny jest Mo


13. kompleks sorpcyjny, pojemnosc sorpcyjna

KOMPLEKS SORPCYJNY- najbardziej rozdrobiona część fazy stałej < 0,002mm , obdarzona ładunkiem ujemnym sorbująca z roztworu glebowego kationy zasadowe i kwasowe

Im większy tym większe dawki wapnowania

zbudowany z części

• mineralnych (wermikulit, montmorylonit, chloryt, illit, skleryt)

• organicznej (próchnica)

• uwodnionych tlenków Al i Fe

Pojemność sorpcyjna to max. ilość kationów (suma zasadowych i kwasowych) zasorbowana przez 100 g gleby.

T = Hh + S/ 100g gleby


14. nawozy magnezowe (4) w kolejnosci rozpuszczalnosci.


15. Źródło azotu inne niż mineralne i naturalne  

16. 4 sposoby ustalania dawki wapnowania (coś takiego) 

1) Metody laboratoryjne

• Metoda inkubacyjna.

Metoda ta polega na inkubowaniu próbek gleby ze wzrastającymi naważkami CaCO3 w ściśle

określonych warunkach (czas inkubacji, temperatura, wilgotność gleby). Po zakończeniu inkubacji oznacza się pH każdej próbki a następnie wyznacza się równanie regresji obrazujące zależność między dawką CaCO3 a pH gleby. Z równania tego moŜna obliczyć dawkę nawozu potrzebną do

doprowadzenia gleby do określonego odczynu. Metoda ta jest bardzo czasochłonna, ale jej warunki

są bardzo zbliŜone do praktyki rolniczej. Z tego teŜ względu jest ona często stosowana do testowania

nowych metod określania potrzeb wapnowania.

• Metody miareczkowania gleby.

Polegają one na traktowaniu szeregu nawaŜek badanej gleby wzrastającymi ilościami wodorotlenku.

Po upływie określonego czasu reakcji gleba/roztwór mierzy się pH zawiesiny i wyznacza równanie

regresji między ilością dodanej zasady a pH gleby. Najczęściej wyznaczenie tego równania jest

bardzo proste, poniewaŜ w interesującym nas przedziale pH (4,0 - 7,0) ma ono z reguły charakter

liniowy. Metody miareczkowania są stosunkowo proste i tanie. NaleŜy jednak pamiętać, Ŝe warunki

reakcji (gleba/roztwór zasady) odbiegają znacznie od warunków polowych. Z tego teŜ względu

dawka nawozu wyliczona na ich podstawie z reguły nie powoduje zmiany odczynu do załoŜonej

wartości. Potrzeby wapnowania określone za pomocą metod miareczkowania gleby są najczęściej

korygowane za pomocą empirycznych współczynników. Na ćwiczeniach poznamy jedną z metod

miareczkowania gleby.

• Metody z zastosowaniem buforów.

Metody te są szeroko stosowane w praktyce rolniczej USA i Kanady. Polegają one na pomiarze

zmiany pH roztworu buforowego, po jego reakcji z określoną nawaŜką gleby. Roztwór buforowy

jest tak dobrany, aby w określonym zakresie pH uzyskać zaleŜność liniową między zmianą jego

odczynu a zmianą kwasowości gleby. Poszczególne metody z tej grupy róŜnią się między sobą

głównie składem roztworu buforowego oraz ilością buforów uŜywanych do określenia potrzeb

wapnowania gleby (metody pojedynczego oraz podwójnego buforu).

Józef Wójcik. Oznaczanie potrzeb wapnowania gleb.

2

• Metoda oparta na pomiarze kwasowości hydrolitycznej.

Kwasowość hydrolityczna (Hh) została szczegółowo omówiona w ćwiczeniu 7. Ujawnia się ona po

potraktowaniu gleby roztworem soli mocnej zasady i słabego kwasu. Jest określana jako suma

wszystkich jonów wodorowych występujących w glebie, wyraŜonych w milimolach H+ na 100 g

gleby, lub w centymolach ładunku na kg gleby (cmolc

.kg-1). Pod względem liczbowym obie

jednostki są takie same. Oznaczenie potrzeb wapnowania na podstawie kwasowości hydrolitycznej

sprowadza się do wykonania serii prostych obliczeń wynikających z zaleŜności, Ŝe 1 cmolc

odpowiada 0,28 g CaO lub 0,50 g CaCO3. Metoda ta jest szeroko stosowana w naszym doświadczalnictwie

rolniczym oraz czasami w praktycznym rolnictwie. Dla tego ostatniego celu ustalono

wielokrotności Hh słuŜące do ustalania dawek nawozów wapniowych w zaleŜności od kategorii

agronomicznej gleby (tabela 9.1).

W danej kategorii agronomicznej, górny zakres Hh zaleca się stosować na glebach bardzo kwaśnych

oraz w uprawie gatunków o duŜej wraŜliwości na zakwaszenie gleby. Dawki obliczone wg dolnego

zakresu Hh zalecane są na gleby kwaśne w uprawie gatunków mniej wraŜliwych na zakwaszenie.

Istnieje jeszcze cały szereg laboratoryjnych metod określania potrzeb wapnowania. Metody te

opierają się na takich wskaźnikach kwasowości gleby jak kwasowość wymienna, zawartość glinu

ruchomego, czy stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego zasadami. Mnogość metod świadczy o

roli, jaką odgrywa regulacja odczynu gleb uŜytkowanych rolniczo.

• Metody polowe.

Polegają one na stosowaniu wzrastających dawek nawozów wapniowych w warunkach ścisłego

wieloletniego doświadczenia polowego. W trakcie doświadczenia mierzy się plony roślin oraz

odczyn gleby i niektóre jej właściwości chemiczne. Doświadczenia takie, ze względu na ich

wysokie koszty, nie są oczywiście bezpośrednio stosowane w systemie doradztwa rolniczego.

Wykorzystuje się je natomiast do opracowywania i testowania innych metod określania potrzeb

wapnowania.

• Ustalenie dawki konkretnego nawozu wapniowego lub wapniowo-magnezowego rozpoczyna się od przeliczenia formy węglanowej (CaCO₃) na tlenkową (CaO), według następujących przeliczników:

• Zastosowanie nawozów wapniowych w dawce obliczonej na podstawie zaleceń stacji chemiczno-rolniczej powinno zlikwidować zakwaszenie gleby na okres 3-4 lat.

• Gleby ciężkie i średnie odkwasza się wapniem w formie tlenkowej (czyli wapnem palonym),

• do gleb bardzo lekkich i lekkich wprowadza się wapń węglanowy (wapniaki, dolomity, magnezyty oraz niektóre odpady przemysłowe zawierające CaCO₃ i MgCO₃).

• Nawozów węglanowych można użyć także na glebach średnich, ale wtedy należy liczyć się z długim okresem odkwaszania.

• Nawozy wapniowe i wapniowo-magnezowe najlepiej stosować jesienią, pod przedplon poprzedzający rośliny najbardziej wrażliwe na kwaśny odczyn.

• Dopuszcza się także wapnowanie wczesną wiosną, ale wyłącznie nawozami węglanowymi.

Na łąkach i pastwiskach nawozy wapniowe i wapniowo-magnezowe stosuje się w takich dawkach, aby utrzymać pH gleb

• mineralnych w granicach 5,5-6,5, a

• gleb organicznych 4,5-5,0,

• na użytkach zielonych z dużym udziałem roślin motylkowatych w runi - odpowiednio 6,0 i 5,3. 

Z reguły stosuje się wapno węglanowe, w dawkach 1,0-1,5 ton CaO na 1 ha co 5-6 lat.

Wapnowanie przeprowadza się późną jesienią lub wczesną wiosną przed ruszeniem wegetacji, albo w trakcie wykonywania zabiegów regeneracyjnych

.

Spośród nawozów wapniowo-magnezowych warto zwrócić uwagę na dolomity, które są naturalnymi nawozami węglanowymi. Mogą one służyć nie tylko do odkwaszania gleb, ale także dostarczać roślinom magnez, którego niedobór często występuje w glebach bardzo lekkich i lekkich.


17. Jaka powinna być woda w uprawach bezglebowych (4)


18. Wymienić 4 podłoża stosowane w szklarniach (nie wiem dokładnie )?

• pochodzenia mineralnego (żwir, piasek, glina,)

• pochodzenia organicznego (torf wysoki i niski, węgiel brunatny i drzewny,  liście drze liściastych i iglastych, słoma itp.),

• odpadami produkcji przemysłowej (kora drzew iglastych i liściastych, kurz wełniany i bawełniany, odpady przemysłu zielarskiego, odpady z rzeźni, odpady gospodarstwa domowego i in.),

• przemysłowe (substrat torfowy, mieszanki torfowo-ziemne, komposty z kory),

• ziemie kompostowane i komposty (ziemia liściowa, wrzosowa, obornikowa, kompostowa, inspektowa oraz mieszanki tych ziem z różnymi dodatkami),

• syntetyczne (perlit, keramzyt, pumeks, wermikulit, odpady z gąbek poliestrowych i poliuretanowych, styropian, pianka poliuretanowa, wełna skalna, hygromull i in.)

19. Forma pobierania N z gleby, zawartość całkowita w glebie i w roślinach, podać nazwy nawozów i ich skład chemiczny 

Gleba:

NH₄⁺, NO₂^-, NO₃^- - formy mineralne dostpne dla roślin (1-4% całkowitej)

NH₄⁺, - forma mineralna związana minerałami ilastymi , trudno dostępna (1-10%)

Całkowita zawartość 0,02 - 0,4 % w większości gleb; a torfowych 3,5 %




---