8. Odtworzenie punktów osnowy geodezyjnej.

Potrzeba odtworzenia punktu osnowy geodezyjnej występuje, gdy pierwotne położenie punktu zostanie naruszone lub gdy punkt zostanie zniszczony.

Odtworzenie punktu jest możliwe w następujących przypadkach:

1. Gdy punkt stabilizowany był wielopoziomowo i nie naruszony został przynajmniej znak drugiego poziomu. W tym przypadku odtworzenie punktu sprowadza się do centrycznego osadzenia znaku pierwszego poziomu nad znakiem drugiego poziomu.

2. Gdy punkt posiadał zabezpieczenie wieloznakowe w postaci poboczników tzw. półpoligonowych i zachowały się przynajmniej 3 półpoligony wówczas do odtworzenia położenia punktu wykorzystujemy wcięcia: kątowe, liniowe bądź kątowo-liniowe. Ilustracja graficzna tego sposobu przedstawiona jest na rysunku 1. Tachimetr ustawiamy nad tymczasowo zastabilizowanym punktem S'. Wykonujemy pomiary kątów
   i
   oraz odległości
   ,
   ,
   do półpoligonów
   ,
   ,
   . Na podstawie wykonanych pomiarów liczymy współrzędne punktu S'. Na podstawie współrzędnych punktu S i S' oraz współrzędnych półpoligonów P₁, P₂, P₃ liczymy długość odcinka S'S oraz kąty
   i
   . Odkładając kąty
   i
   od kierunku S'P₁ i S'P₂ wyznaczamy średni kierunek na punkt S. Odmierzając odcinek S'S wyznaczamy najprawdopodobniejsze położenie punktu S. Z punktu S wykonujemy pomiary kontrolne do półpoligonów. Jeśli różnice pomiędzy pierwotnymi wartościami kątów i długości odcinków nie przekraczają wartości dopuszczalnych wówczas dla odtworzonego punktu przyjmujemy wcześniej wyznaczone współrzędne.

3. W terenach rolnych, leśnych i o rozproszonej zabudowie, szczególnie dla punktów węzłowych, stosowano między innymi stabilizację wieloznakową z wykorzystaniem dwu lub czterech poboczników regularnie rozmieszczonych (Rys.2a) i 2b)). Jeśli zachowały się poboczniki wówczas zniszczony punkt można odtworzyć na podstawie miar od tych poboczników. Rozmieszczenie poboczników oraz miary powinny być udokumentowane na opisach topograficznych punktów.

4. Jeśli zniszczeniu ulegnie punkt w ciągu poligonowym i nie można go odtworzyć wcześniej wymienionymi sposobami wówczas odtworzenie jest możliwe na podstawie kątów wyrównanych na sąsiednich punktach w poligonie i długości odcinków (Rys.3). Tachimetr ustawiamy nad punktem S₁ i odkładamy kat
   w obu położeniach lunety. Na średnim kierunku odkładamy długość odcinka a. Tak samo postępujemy na stanowisku S₂. Po wyznaczeniu najprawdopodobniejszego położenia punktu S wykonujemy pomiar kontrolny kąta i długości boków. Jeśli różnice wyników pierwotnych i kontrolnych mieszczą się w granicach dopuszczalnych wówczas odtworzony punkt zachowuje współrzędne z poprzedniego pomiaru. Gdy dopuszczalne różnice będą przekroczone wówczas można obniżyć klasę dokładnościową odtwarzanego punktu. Należy jednak wprowadzić korektę do dokumentacji (katalog współrzędnych, opis topograficzny punktu).

Jeśli nie ma możliwości odtworzenia punktu wówczas do dokumentacji należy wprowadzić informację: punkt zniszczony. Gdy w najbliższym otoczeniu punktu zniszczonego jest potrzebny punkt osnowy wówczas należy wykonać wznowienie punktu lokalizując go w miejscu zapewniającym jego trwałość.

W zależności od techniki pomiaru należy zwrócić uwagę na powiązanie wznawianego punktu z punktami istniejącymi tej samej klasy i punktami nawiązania.

Rys.1. Odtworzenie punktu na podstawie wcięcia do półpoligonów

Rys.2. Odtworzenie punktu na podstawie miar od:

a) czterech poboczników

b) dwóch poboczników

Rys.3. Odtworzenie punktu na podstawie miar w poligonie

---