Wczesny etap rozwojowy (zarodkowy)
można podzielić na trzy fazy:

1. Bruzdkowanie

2. Gastrulacja

3. Organogeneza.

Ad. 1. Bruzdkowanie

Seria podziałów mitotycznych zapłodnionej komórki jajowej na coraz mniejsze komórki - blastomery. W czasie bruzdkowania ani masa, ani objętość, ani zasadniczy kształt zarodka nie ulegają zmianie. Bruzdkowanie u człowieka jest całkowite, równomierne.

W wyniku bruzdkowania najpierw powstaje morula, a następnie blastula.

Z blastomerów zewnętrznych powstanie trofoblast, z którego po implantacji utworzą się struktury pozazarodkowe, a z blastomerów wewnętrznych rozwinie się węzeł zarodkowy blastocysty, z którego następnie utworzy się ciało zarodka
i większość błon płodowych.

Do wyraźnego zróżnicowania zarodka na trofoblast i węzeł zarodkowy dochodzi
w stadium około 32 komórek, kiedy w moruli tworzy się jamka wypełniona płynem
i formuje się blastocysta. Jama blastocysty powiększa się dzięki napływaniu do niej wody.

W stadium blastocysty zarodek przyczepia się do nabłonka macicy w taki sposób,
że węzeł zarodkowy jest zwrócony w kierunku światła macicy.

Ad. 2. Gastrulacja

W wyniku gastrulacji powstaje gastrula. Istotą gastrulacji jest wytworzenie trzech listków zarodkowych.

Ektoderma - zewnętrzny listek zarodkowy.

Endoderma - wewnętrzny listek zarodkowy.

Mezoderma - listek zarodkowy pomiędzy ektodermą, a endodermą.

Typem gastrulacji u człowieka jest delaminacja. Polega ona na utworzeniu z komórek węzła zarodkowego warstwy górnej - ektodermy i warstwy dolnej - endodermy. Następnie pomiędzy nimi powstaje mezoderma. Z warstw mezo- i ektodermalej powstaje owodnia, z warstw mezo- i endodermalnej - omocznia lub łożysko omoczniowe.

Ad. 3. Organogeneza

Tworzenie i rozwój narządów w trakcie rozwoju zarodkowego.

Z ektodermy powstają m.in.: naskórek, gruczoły potowe i łojowe, rogówka, układ nerwowy, część nerwowa przysadki mózgowej, rdzeń nadnerczy.

Z endodermy powstają m.in.: trzustka, wątroba, nabłonek układu oddechowego, tarczyca, przytarczyce.

Z mezodermy powstają m.in.: mięśnie, układ krwionośny i limfatyczny, kora nadnerczy, nerki, gonady (jajniki i jądra).

---