Uszkodzenie nerwów obwodowych

Uszkodzenie nerwów obwodowych jest najczęstszą przyczyną zaburzeń czucia. Obszar występowania tych zaburzeń jest ściśle ograniczony do zakresu unerwienia danego nerwu lub nerwów. Już nawet bardzo niewielkie, trudne do wykrycia za pomocą powszechnie stosowanych metod badania, uszkodzenie nerwu obwodowego może spowodować zaburzenia czucia w postaci bólu, przeczulicy lub parestezji.

OBJAWY

Ponieważ większość nerwów obwodowych zawiera w sobie zarówno włókna czuciowe, jak i ruchowe, objawem ich uszkodzenia są nie tylko zaburzenia czucia, ale również objawy ruchowe. Mrowienie stóp i dłoni. Części ciała stają się bolesne przy dotyku, często zanika czucie drgań. Brak zwykłych odruchów. Występuje osłabienie mięśni., aż do zupełnego porażenia, unerwianych przez nerw. Pozbawione impulsów nerwowych mięśnie ulegają stopniowemu zanikowi. Niektóre nerwy obwodowe zawierają również dużą liczbę włókien autonomicznych, co powoduje, że ich uszkodzenie objawia się zaburzeniami potliwości oraz wyglądu skóry.

Uszkodzenie nerwów może dotyczyć pojedynczego nerwu (mononeuropatia) lub wielu nerwów obwodowych (polineuropatia).

Przyczyny uszkodzenia

Zapalenie nerwów na skutek zakażenia bakteriami, wirusami i innymi zarazkami. Przyczyną niezapalnych schorzeń nerwów obwodowych mogą być:

• alkoholizm,

• zatrucie chemiczne, na przykład talem (przemysł przeróbki metali, trucizny na szczury), arsenem (środki ochrony roślin), ołowiem (produkcja farb, przemysł metalowy, wyrób akumulatorów),

• niektóre leki,

• powikłania cukrzycy,

• choroby wątroby i nerek,

• zaburzenia hormonalne,

• zaburzenia przemiany materii.

1.przeciecie nerwu, 2.zdławienie lub zgniecenie nerwu, 3.rozciagniecie nerwu, 4.przewlekły ucisk nerwu, 5.awulsja ( wyrwanie ) korzeni z rdzenia, 6.uszkodzenie nerwu wskutek ostrego niedokrwienia, 7.uszkodzenie nerwu czynnikami fizycznymi i chemicznymi.

Splot ramienny (gałęzie przednie nerwów rdzeniowych C5-Th1)

Przyczyny uszkodzenia:

-urazy pachy

-urazowe przemieszczenia głowy kości ramiennej

-długotrwała narkoza z odwiedzionym ramieniem

-żebro szyjne

-nowotwory szczytu płuca

Porażenie górne (Erba-Duchenne'a)

Porażenie dolne (Dejerine-Klumpkego)

Porażenie górne (Erba-Duchenne'a)

-dotyczy głównie mięsni obręczy barkowej

-zniesienie odwodzenia ramienia i zginania przedramienia

-kończyna zwisa wzdłuż tułowia wyprostowana w łokciu, a przedramię jest nawrócone

-zaburzenia czucia w obrębie bocznej strony barku i ramienia

Porażenie dolne (Dejerine-Klumpkego)

-dotyczy krótkich mięśni rak

-porażenie i zaniki mięśniowe obejmujące drobne mięsnie dłoni prowadzące do powstania

„ręki szponiastej”

-zaburzenia czucia głównie łokciowej strony kończyny

-niekiedy objaw Hornera

Zespół żebra szyjnego i zespół mięśnia pochyłego przedniego, czyli zespół górnego otworu

klatki piersiowej (ucisk dolnej części splotu ramiennego i tętnicy podobojczykowej w kanale

mięśni pochyłych pomiędzy mięśniem pochyłym przednim i środkowym)

-uporczywe bóle barku promieniujące do okolicy unerwionej przez n. łokciowy i nasilające

się w pozycji z opuszczonym ramieniem, zwłaszcza po obciążeniu kończyny

- ubytki z zakresu dolnego splotu ramiennego

-cechy ucisku żyły (obrzęk) i tętnicy podobojczykowej (objaw Adsona - znikanie tętna na

tętnicy promieniowej po stronie chorej przy zwrocie głowy w tę stronę z głębokim wdechem)

Neuralgia amiotroficzna ramieniowa (zespół Parsonage'a-Turnera)

-zakażenie wirusowe, sprawa alergiczno-zapalna

-ostre bóle w okolicy barku

-osłabienie i zaniki mięśni obręczy barkowej po jednej lub obu stronach (mięśnie grzbietowe,

naramienny czworoboczny, czasem mięsień zębaty przedni)

-często zaburzenia czucia na bocznej powierzchni ramienia w jego górnej części (n. pachowy)

-czasem niewielkie zmiany w płynie mózgowo-rdzeniowym

-przebieg pomyślny, ale zaniki mogą utrzymywać się przez wiele miesięcy

1. n. dorsalis scapulae

2.n.musculocutaneus

3.n.axillaris

4.n.radialis

5.n.medianus

6.n.thoracicus anterior

7.n.ulnaris

8.n.cutaneus antebrachii medialis

9.n.cutaneus brachii medialis

10. i 11. nn.intercostobrachiales

12.n.thoracicus longus

Ryc.1 Schemat splotu barkowego - rozdział poszczególnych włókien osiowych korzeni na

nerwy obwodowe

Nerwy splotu ramiennego dzielimy na krótkie oraz długie. Krótkie odchodzą od części

nadobojczykowej i podobojczykowej zaopatrując mięśnie obręczy barkowej i niektóre

mięśnie tułowia i szyi. Nerwy długie odchodzą wyłącznie od części podobojczykowej i

zaopatrują wolna cześć kończyny górnej.

Nerwy krótkie:

-nerw grzbietowy łopatki (C5) - m dźwigacz łopatki, mm równoległoboczne

-nerw piersiowy długi (C5 - C7) - m zębaty przedni

-nerw podobojczykowy (C4-C6) - m podobojczykowy

-nerw nadłopatkowy (C5-C6) - m nadgrzebieniowy i podgrzebieniowy

-nerwy piersiowe (C5-Th1) przyśrodkowy i boczny - m piersiowy większy i mniejszy

-nerwy podłopatkowe (C5-C7) - m. podłopatkowy, m. obły większy

-nerw piersiowo - grzbietowy (C6-C8) - m najszerszy grzbietu

-nerw pachowy (C5-C6) - m obły mniejszy, m naramienny

Nerwy długie:

-nerw mięśniowo - skórny (C5-C7) - m kruczo-ramienny, m dwugłowy ramienia, m ramienny

-nerw posrodkowy (C8-Th1) - m nawrotny obły, m zginacz promieniowy nadgarstka, m

dłoniowy długi, m zginacz powierzchowny palców, m zginacz głęboki palców, m zginacz

długi kciuka, m nawrotny czworoboczny, m odwodziciel krótki i przeciwstawiacz kciuka, mm

glistowate

-nerw łokciowy (C8-Th1) - m zginacz łokciowy nadgarstka, cz. łokciowa m zginacza

głębokiego palców 4 i 5, międzykostne mm kłębu kciuka, mm międzykostne, mm glistowate

-nerw promieniowy (C5-Th1) - m trójgłowy ramienia, m łokciowy, m ramienno-promieniowy, prostownik promieniowy długi i krótki nadgarstka, m odwracasz, m prostownik palców m.prostownik łokciowy nadgarstka, m odwodziciel kciuka długi, m prostownik długi i krótki kciuka, m prostownik wskaziciela.

Splot ramienny wspólnie ze splotem szyjnym zaopatruje mięśnie: dźwigacz łopatki, pochyłe,

długi głowy, długi szyi, a także mm. miedzypoprzeczne przednie szyi. Splot ramienny zawiera także włókna autonomiczne zaopatrujące mięśniówkę gładką skóry, naczyń krwionośnych i gruczoły potowe kończyny górnej.

REHABILITACJA

Zabiegi fizykalne: (szczególnie polecane)ciepłolecznictwo (dla regeneracji nerwu ważna jest stała temperatura 37oC)

-światłolecznictwa (solux, laser)

-hydroterapii, (masaż podwodny, wirowy, kąpiele lecznicze)

-masaż klasyczny

-elektrolecznictwo (galwanizacje,kapiele elektryczno wodne, prady diadynamiczne i elektrostymulacje prądami impulsowymi)

KINEZYTERAPIA

1.Odpowiednie układanie kończyny porażonej (pozycja pośrednia z lekkim zgięciem kończyny w stawie łokciowym np. u dzieci przypięcie rękawa do pieluszki)

2.Ćwiczenia czynne i bierne (w trzech płaszczyznach)

3.Zastosowanie terapii manualnej

W ostateczności dokonuje się operacji, która daje możliwość powodzenia w 90 %. A jeśli to nie da skutku to w najgorszym wypadku stosuje się aparaty ortopedyczne mające na celu zabezpieczyć rękę.

LITERATURA:

http://www.fizjoterapeutom.pl/file.php?id=146

http://www.biomedical.pl/choroby/miesni/uszkodzenie-nerwow-obwodowych-396.html

http://www.fizjoterapeutom.pl/file.php?id=193

---