KATOLICKA NAUKA SPOŁECZNA

Nauka społeczna:

• Aspekt życia społecznego

• Np. ekonomia, politologia

• Zajmuje się sprawami społecznymi uwzględniając aspekt życia społecznego

KATOLICKA NAUKA SPOŁECZNA

• Przedmiot materialny - sprawy społeczne rozpatrywane w świetle objawienia Bożego

• Przedmioty formalne:

• Encykliki

• Adhortacje apostolskie

• Listy apostolskie

• KKK (część dot. spraw społecznych)

• Listy biskupów

• Dorobek intelektualistów społecznych (np. podręczniki)

• Przynależy do teologii jeśli:

• Wtedy, gdy jest rzeczywistość objawiona

• Musi być człowiek wierzący

• Refleksja człowieka wierzącego

• Podmioty:

• Kościół

• Ci, których Kościół upoważni

• Źródła:

• Objawienia

• Rozum możliwości poznawcze człowieka; obiektywny dorobek społeczny; wiedza na temat społeczeństwa

• Rozum i objawienia podstawowe filary katolickiej nauki społecznej materialnej

• Metody

• Metoda - sposób uprawiania danej dyscypliny, który ujęty jest w jakiś paradygmat logiczny

• Np. teologiczne, ekonomiczne, socjologiczne

• Dyrektywa metodologiczna (3 kroki):

• Widzieć

• Np. ankieta, badanie statystyczne, testy psychologiczne

• Ocenić

• Punkt widzenia wiary

• Właściwe lub nie

• Do przyjęcia lub nie

• Kryterium oceny z teologii moralnej etyka

• Działać

• W oparciu o opis i ocenę wskazujemy możliwe wyjścia

• Co zrobić by usprawnić zły stan

• Rozwiązania problemu

• Język:

• Wiary

• Teologii

• Jeśli jest potrzeba to korzystać z języków innej dyscypliny, np. język ekonomiczny

• Musi być w danym momencie zrozumiany

• Systemy myślowe:

• Encykliki napisane w duchu tomizmu (św. Tomasz) by je zrozumieć trzeba zapoznać się z myśleniem danego autora

• Tomizm - podłoże do zrozumienia personalizmu

• Tomizm i personalizm są niezbędne do zrozumienia KNS

• Encykliki społeczne:

Rennum novarum, 15.05.1891, Leon XIII

• Myśl Kościoła w sprawach społecznych

• Kwestia robotników najemnych

• Trzeba było zareagować na sytuacje robotników

• „nowe rzeczy”

• „ludzkość pogrążona w gonitwie za nowością (…)”

• Trzy części:

• Pierwsza - opis tego, co jest:

• Czemy jest wydana encyklika

• Opis sytuacji świata

• Sedno problemu społecznego

• Robotnicy najemni

• Jedni maja dużo a inni nie

• Ujmuje się za robotnikami

• Druga - odrzucenie rozwiązania fałszywego:

• Rozprawa z socjalistami

• Rozwiązanie socjalistów zniesienia kapitalizmu; odebrać własność; likwidacja własności prywatnej; nowy porządek publiczny; rewolucja; prywatność = nierówność; zniesienie prywatności = równość

• Odpowiedź Leona XIII na rozwiązanie socjalistów:

• Rozwiązanie to jest lekarstwem gorszym od choroby

• Zwiększenie problemu a nie zmniejszenie

• Narodowy socjalizm hitleryzm, nazizm

• Internacjonalny socjalizm stalinizm

• Trzecia - rozwiązanie prawdziwe:

• Rola państwa, Kościoła i robotników najemnych

• Związki zawodowe

• Wzięcie sprawy w swoje ręce

• Wskazania:

• Uwłaszczenie proletariatu (tak zorganizować życie by mogli dojść do czegoś swojego, np. własny dom, samochód)

• Zapewnienie normalnego życia w społeczeństwie

• Proletariat:

• Hasło ideowe

• Proles - potomstwo

• Jedyna własność to własne dzieci - proletariusz

TOMIZM (św. Tomasz)

• Prawo naturalne - dziedziczone prawo Boże Lex aeterna:

• Człowiek rozpoznaje to prawo w swoim sercu

• W formie zasad prawa naturalnego

• Zasady prawa naturalnego:

1. Prima principia - narzucane same przez się, np. prawo do życia; prawo do poszanowania własnej godności

2. Wnioski z 1 zasady, np. prawo do pracy = prawo do życia

3. Jus gensio - prawa narodów

Przestrzeganie 1 i 2 zasady powoduje wykształcenie się w społeczności zwyczaju, czyli jus gensio, np. umowy należy zachowywać, a pożyczki trzeba zwracać

• Cnoty społeczne (niezbędne dla rozwoju społeczeństwa):

• Sprawiedliwość:

• Dyspozycja wewnętrzna

• Oddanie tego, co się słusznie (zgodnie z prawem naturalnym) każdemu należy

• Wolna wola

• Rodzaje:

• Zamienna:

• Idea równości

• Równowartość tego, co dostałem

• Rozdzielcza:

• Idea proporcjonalności

• Tyle, co mu się należy

• Niekoniecznie po równo

• Państwo, rodzina

• Prawna:

• Wyznacza świadczenia jednostki na rzecz państwa, np. podatki

• Miłość społeczna:

• Solidarność

• Dopełnienie sprawiedliwości

• Uzupełnienie sprawiedliwości

• Społeczność według św. Tomasza:

• Socjetas - zjednoczenie ludzi dla wspólnego działania, które ma na celu dobro wspólne i pokój społeczny

• Celowość - dobro wspólne

• Cel specyficzny - pokój społeczny

• Dobro wspólne - przyczyna powstania każdej społeczności

• Cechy społeczności:

• Organiczność - człowiek to nie zbiór numerów, ale są organami - organizmami ludzkimi; współdziałanie każdego organu; każdy organ robi to, co do niego należy

• Hierarchiczność

PERSONALIZM

• Człowiek - osoba

• Podstawa humanizacji społeczeństwa

• Osoba PROSOPON - maska:

• Odczytanie prawdy o sobie i własnym losie

• Nie zasłanie człowieka, ale go odsłania, jego wnętrze

• Materialne ciało i niematerialna dusza

• Odróżnienie jednostkowości od osobowości, np. w obozach były numery a nie osoby

• Jeden Bóg objawia się w masce Ojca, lub Syna lub Ducha

• Karol Wojtyła:

• Autentyczna społeczność - wspólnota osób

• Uczestnictwo w realizacji wspólnego dobra a nie członkostwo

• Atrybuty (bez nich dana rzecz nie jest daną rzeczą):

• Rozumność

• Wolność

• Odpowiedzialność

• Człowiek:

• Materialne ciało

• Niematerialna dusza

PERSONALIZM CHRZEŚCIJAŃSKI

1. Teocentryczny - osoba skierowana jest ku Bogu jako źródłu i celowi

2. Chrystocentryczny - Bóg i człowiek integralność/synteza

3. Antropocentryczny - najważniejszy na tej ziemi jest człowiek

• TEZY:

• człowiek jest celem samym w sobie (trzeba patrzeć przez pryzmat wiary, bo inaczej człowiek w swoich oczach stanie się bogiem

• osoba ludzka w swoim postępowaniu może się kierować swoją wolną wolą

• wszyscy ludzie są wolni z natury

• wszyscy ludzie posiadają tę samą godność

• osoba ludzka jest skierowana ku transcendencji

• osoba ludzka jest bytem indywidualnym, byt odrębny od wszystkich innych rzeczy i osób

• Immanuel Munier:

• manifest personalistyczny - kosmos personalistyczny - wspólnota osób otwarta na inne istnienia

• osoba od swego początku jest ruchem w stronę tego co nią nie jest

• osoba to nie istnienie w sobie, ale ku czemuś

• nie żyje samotnie, jest wciągnięty, wezwany

• osoba ludzka się staje, nie jest poddawana definicji, jest egzystencją tworzącą egzystencję wśród zjawisk i poprzez nie

• człowiek z natury swej jest komunikowalny

• społeczność

• wspólnota osób - prawda, nadziej i miłość sprawiają, że bycie z drugim łączy się z postawą bycia dla drugiego, tak powstaje wspólnota osób

• Karol Wojtyła

• „Osoba i czyn” 1969

• nawiązuje do Muniera, Marite i Marsena

• nawiązuje do personalizmu niekatolickiego (Requel, Buber, Lewinas)

• źródłem przemyśleń jest tomizm i fenomenologia (fenomeny to zjawiska, jawią się przed ludzkim umysłem-przedmiotem poznania)

• przeżywanie dobra i zła moralnego

• OSOBA

• indywidualna substancja rozumnej natury (Boecjusz)

• substancja - coś co nie istnieje samo przez się

• rozumna natura - posługiwanie się rozumem/racją

• atrybuty osoby

• zdolność do intelektualnego poznania

• zdolność do miłości

• wolność

• podmiotowość prawna

• godność

• zupełność - niczego osobie nie brakuje

• personalizm uznaje osobę ludzką za najwyższą formę istnienia na ziemi

• w czynie osoba sama się aktualizuje - działania mają charakter osobowy

• świadomy i wolny czyn człowieka umożliwia odpowiedzialne uczestnictwo w życiu społecznym

• SPOŁECZNOŚĆ

• warunkiem funkcjonowania jest respekt dla godności osoby ludzkiej

• autentyczna społeczność to WSPÓLNOTA OSÓB

• tworzywem jest uczestnictwo

• wyrasta na dobru wspólnym

• zapewnia personalistyczną wizję człowieka

• JA/TY

• MY

• Zasada subsydialności (pomocniczości)

• MY powinno dopełniać założenia i obowiązki JA/TY

• Pomagamy jeśli to konieczne

• Zostawiamy wolność jeśli to tylko możliwe

• Społeczność większa nie powinna zawieszać działalności społeczności mniejszej

• Pomoc ma na celu przywrócenie normalnego funkcjonowania (wędka, nie ryba)

• Zasada solidarności

• Zasada miłości człowieka jako bliźniego

• Zasada dobra wspólnego

• Peter Singer - pojęcie osoby:

• pochodził z Australii

• filozof

• odwraca dotyczące pojęcie osoby

• osoba - istota rozumna swojej odrębności, przeszłości i przyszłości

• osobą nie jest ktoś, kto nie potrafi określić swoich uczuć, potrzeb, itp.

• bardziej osobą jest pies, który prowadzi niewidomego niż osoba chora na alzheimera

• ZASADA PERSOLNALIZMU

• ZASADA:

• nakaz rozumu praktycznego (sumienia)

• wskazuje pewną wartość wspólną, która przynagla do jej realizacji

• punkt oparcia w naturze człowieka

• Zasada personalistyczna:

• podstawa jest godność człowieka, czyli jedyna w swoim rodzaju wartość

• człowiek to istota rozumna i wolna (odpowiedzialna)

• JPII - osobie z racji jej godności należna jest afirmacja dla jej samej godność wynika z samego faktu, że jest się człowiekiem - ISTOTA ZASADY PERSONALISTYCZNEJ

1. Godność osoby ludzkiej

2. Prawa i obowiązki

3. Powołanie do doskonałości osobowej każdego człowieka

• Sobór Watykański II, nr 12:

• Elementy konstytutywne (Jan XXIII):

1. Godność osoby ludzkiej:

• podstawowy element

• gignitas

• nieporównywalna do żadnej innej

• naturalna właściwość

• dar samego Stwórcy

• potencjalność do realizowania się w działaniu

2. Prawa i obowiązki osoby ludzkiej:

• wynikają z godności osoby ludzkiej

• prawa moralne i kulturowe

• do wypowiedzi swobodnej przy zachowaniu porządku moralnego i dobro ogółu

• Prawa:

• Rodzicielskie

• Do pracy

• Wolności gospodarczej

• Warunków pracy godnych człowieka

• Zrzeszania się (koalicji)

• Migracji (ze słusznych powodów)

• Migracji wewnątrz własnego państwa

• JPII - prawa człowieka:

• Istotny element

• Absolutne i integralne (niepodzielne dla wszystkich)

• Wynikają z godności

• Ochrona i zabezpieczenie godności człowieka w każdej dziedzinie życia

• Zapewnienie godności: podstawa materialna, praca, mieszkanie

• Prawo do:

1. Życia

1. Treść:

• Nietykalność życia

• Jakość zdrowia i warunków bytowych

• To wszystko, co warunkuje zdrowie i życie

1. Zjawiska zagrażające życiu:

• Eutanazja

• Manipulacje na embrionach

• Antykoncepcja

• In vitro

• Klonowanie

• Wytwarzanie hybryd

• Terroryzm

• Tortury

• Nieludzkie warunki życia i pracy

• Naruszanie psychiczne i fizyczne ciała człowieka

2. Wolności i bezpieczeństwa osobistego

3. Wyżywienia, odzienie i mieszkania

4. Opieki zdrowotnej

5. Odpoczynku i rozrywki

6. Wolności słowa

7. Nauki i kultury

8. Wolności myśli, sumienia i wyznań

9. Wyznawania własnej religii

10. Wyboru zawodu i stanu

11. Założenia rodziny przy zapewnieniu warunków koniecznych do życia rodzinnego

12. Pracy i własności

13. Warunków pracy i sprawiedliwego wynagrodzenia

14. Zebrań i zrzeszania się

15. Swobodnego poruszania się i podróżowania wewnątrz i na zewnątrz swojego kraju

16. Narodowości - prawo podstawowe

17. Miejsca zamieszkania

18. Uczestniczenia w życiu politycznym

19. Swobodnego ustroju politycznego (wpływ obywateli na kształt władzy

20. Życia w pokoju

21. Życia w zdrowym środowisku

22. Rozwoju

3. Powołanie do godności osobowej

ZASADY PRAW CZŁOWIEKA

• 3 FILARY:

1. Godność

2. Stworzony na obraz i podobieństwo Boże

3. Wpisanie w tajemnice Chrystusa

• ZASADA DOBRA WSPÓLNEGO

• Wspólnota korzyści zapewniająca obywatelom szczęście

• Pomyślność osobista kryła się w pomyślności całego społeczeństwa

• Formuła pokoju i uporządkowanej zgody

• Każdy czuje się odpowiedzialny za dobro całej grupy, jeśli tak nie jest to nie ma prawa do niej należeć (pasożytnictwo)

• Jest nierozdzielne

• Rozpatrywane w ramach wspólnoty

• Cel każdej społeczności

• Racja istnienia

• Przyczyna powstania społeczności

• Racja istnienia wspólnoty

• Ład i doskonałość wszechświata zakres, w którym uczestniczy dobro poszczególnych ludzi dążących do szczęścia

1. Element osobowy - rozwój osobowy jednostek tworzących społeczeństwa

2. Element instytucjonalny - instytucje i urządzenia społeczne determinujące rozwój osobowy

• Warunki dobra wspólnego - by dobro wspólne było dobrem wspólnym:

1. Winno implikować redystrybucje:

• „rozdane” między członków społeczności

• przełożone na stopę życiową (zarobki)

2. Zakłada tworzenie właściwego ładu społecznego:

• czuwa władza społeczna

• ma na celu dobro wspólne

3. Winno oznaczać się godziwością:

• dobre w znaczeniu moralnym

• zgodność z prawem moralnym

• służy osobowemu wzrostowi

• ZASADA POMOCNICZOŚCI

• Przywrócenie człowieka do normalnego funkcjonowania

• Większa społeczność pogania mniejszą społeczność, gdy jest to konieczne

• Nie pomagamy, gdy pomoc nie jest potrzebna

• Pomoc tam, gdzie nie jest ona konieczna może zaszkodzić

• Stosowanie programów aktywizacyjnych

• Dajemy wędkę nie rybę

ZASADY SPOŁECZNE

• Zasady podstawowe

• Charakter kompleksowy

• Realizować

• Wykonywać

• Wszystkie działają razem

• Jedna zasada nie może być realizowana kosztem innej

• Zasady z 4 zasad podstawowych:

• Dialog

• Równość

• Kompromis

• Demokracja

• Prawa człowieka

• Miłość i dialog

• Sprawiedliwość

• Pruralizm społeczny

• Uczestnictwo społeczne

• Zasada pruralizmu społecznego

• Wynika z zasady pomocniczości

• Działa z zasadą solidarności

• Domaga się wielostopniowej organizacji społeczeństwa

• Społeczeństwo pośrednie:

• Zawodowe

• Terytorialne

• Korporacje

• Oświatowe

• Kulturalne

• Rodzinne

• Państwo w stosunku do społeczeństwa pośredniego ma: koordynować, scalać ich działalność

• Konsekwencja formy realizacyjne z federacji

• Zasada uczestnictwa

• Świadomość sensu pośrednich (po to by członkowie mieli większe możliwości udziału w społeczeństwie)

• Każdy człowiek społeczeństwa winien mieć możliwość udziału w realizacji dobra wspólnego

• Zjawisko decentralizacji władzy (zwiększenie możliwości organizacji niższego rzędu)

• Wymaga organizacji stowarzyszeń na rzecz dobra wspólnego

• Zasada prymatu człowieka przed rzeczą

• Rzecz dla człowieka

• Konsekwencja zasady solidarności

• Wynika z zasady personalizmu

• W praktyce: opcje na rzecz każdego człowieka

• Człowiek to ktoś konkretny, osoba, wartość absolutna

• Bezwzględne uznanie

• Nieustanne dążenie do przezwyciężania ludzkiego być a nie mieć

• Personalizm: bardziej być niż mieć

WARTOŚCI CHRZEŚCIJAŃSKIE

1. Prawda

2. Wolność

3. Sprawiedliwość

4. Solidarność

5. Pokój

6. Chrześcijańska miłość

7. Prawa człowieka

• Respekt dla wartości podstawowych - wartości chrześcijańskie:

• Partia ZHP poszanowanie wartości chrześcijańskich

• Przestrzeganie zasad i wartości ważne, bo:

• przyczynia się do zabezpieczenia godności osoby ludzkiej

• przyczynia się do budowy społeczeństwa respektującego godność osoby ludzkiej

• Trzy priorytety:

1. Pierwszeństwo etyki przed techniką

2. Pierwszeństwo osoby przed rzeczą

3. Pierwszeństwo ducha przed materią

• Normy działania w społeczeństwie:

1. Uznanie godności osoby ludzkiej:

• Poszanowanie praw osoby i społeczności wpisanych w naturę ludzka

• Podmioty mają uznać te zasadę

• Dialog oparty na wzajemnym szacunku:

• Ludzki

• Humanitarny

• Pomaga w przestrzeganiu sumienie

• Stanowi możliwość podjęcia programów by przezwyciężyć problemy społeczne

• Dążenie do sprawiedliwości społecznej:

• Niekiedy może być walka

• Walka nie może być niesprawiedliwa

• Walka ma być:

• Nigdy przeciwko komuś (cel pierwszoplanowy)

• Walka o jakieś dobro (cel pierwszoplanowy)

• Przeciw komuś konsekwencja walki o dobro (cel wtórny)

• Wszyscy powinni wyjść, jako zwycięzcy

• Szlachetna

• Zrównoważona

3. Odpowiednie przygotowanie się celem zdobycia kompetencji w dziedzinie społecznej:

• Zdolność działania zgodnie z zasadami moralnymi

• Zdolność sztuki wykonania czegoś

• Ukształtowanie chrześcijańskiego sumienia (rodzina, szkoła, Kościół)

4. Wykorzystanie doświadczenia chrześcijańskiego - dwa filary:

1. Racjonalne i empiryczne poznawanie rzeczywistości i analiza (wnioski na czas teraźniejszy)

2. Analiza danych objawienia (wartości zawsze w Ewangelii)

5. Otwarcie chrześcijanina na charyzmaty i dary Ducha Świętego:

• Zna to ten, kto, na co dzień praktykuje wiarę

6. Opcja na rzecz ubogich:

• Akcentuje całe Magisterium

• Akcentuje Tradycję Kościoła

• Specjalna forma pierwszeństwa, którą należy przyznać ubogim we wszystkim (projekty, ustawy)

• Gdy neguje ubogich etycznie wątpliwa

• Aspekty oceny życia:

• Osoba ludzka sama w sobie jest celem, jest wartością a nie środkiem do celu

• Dobro wspólne pozostaje w służbie osobie

• Człowiek nie może wyzbyć się swojej godności i natury

• Działalność polityczna po chrześcijańsku, 4 kryteria:

1. Spójność z wartościami zawartymi w Ewangelii

• Nietykalność i świętość ludzkiego życia

• Ochrona rodziny - instytucja życia rodzinnego oparta na małżeństwie

• Respekt dla świeckiego charakteru polityki

• Oparcie o racjonalne (nie nadprzyrodzone) przesłanki

• Respekt dla autonomii spraw ziemskich

• Samodzielność odpowiadania za swoje decyzje

• Połączenie profesjonalizmu z działalnością duchową

• Homo dei i homo politicus - spotkanie w jednym człowieku

• Rozdźwięk między myśleniem a działaniem

• 3 kryteria stojące na straży:

1. Profesjonalizm

2. Duchowość

3. Oparcie na wspólnocie

ETYKA SPOŁECZNA - dusza KNS

• Kościół dostarcza wzorów życia

• Interpretacja PŚ - Kościół jako jedyny jest uprawniony

• PŚ jest księgą natchnioną:

• Opis faktów historycznych

• Zalecenia (rozważania) wyłącznie dla wspólnoty izraelskiej

• Zalecenia ogólne odnoszące się do wszystkich

• Pouczenia moralne dla Izraelitów

• Św. Augustyn

• twórca paradygmatu treściowego i poznawczego.

• Dzieło „ O państwie bożym” (lata 421-426) 22 księgi.

• „Na arenie ludzkiego serca, co przekłada się na arenę całego świata zmagają się dwie społeczności: społeczność dobra i społeczność zła- dąży do stworzenia królestwa zła opartego na niesprawiedliwości.

• Te dwie społeczności stworzyły dwie miłości:

• Społeczność dobra stworzyła miłość Bożą - miłość posunięta aż do pogardy siebie /człowiek tak miłuje Boga, że za nic ma siebie/

• Społeczność zła - miłość własna posunięta do pogardy samego Boga.

• Im bardziej państwo ziemskie odchodzi od społeczności zła do społeczności dobra tym bardziej zmniejszają się ślady grzechu pierworodnego

• Głównym celem państwa jest troska o pokój ale warunkiem pokoju jest sprawiedliwość. Państwo które nie realizuje sprawiedliwości nie zasługuje na miano państwa!

• Św. Tomasz z Akwinu - filozofia społeczna jest tomistyczna

• Leon XIII - wybitny papież, mistyk, wymyślił egzorcyzm - modlitwa do Św. Michała Archanioła

• Autor encykliki Rerum novarum, w której przedstawione zostały zasady Katolickiej Nauki Społecznej. (15.05.1891r.) - POCZĄTEK KNS

• Hasłem przewodnim jego pontyfikatu jest accomodata renovatio - przystosowana odnowa. (Przystosowanie Kościoła do zmian we współczesnym świecie tak, aby Ewangelia była lepiej rozumiana).

• „Dziki kapitalizm” - co zrobić aby ten problem rozwiązać?

• Papież twierdził że nie uleczy tego socjalizm( zlikwidować własność prywatną i zastąpić dobrami - to wcale nie rozwiąże istniejących problemów). Leon XIII przewidział to niebezpieczeństwo

• Propozycja zdrowej polityki społecznej: Kościół, Państwo, Robotnicze Stowarzyszenia Zawodowe

• Leon XIII proponuje by w dzieło polityki społecznej włączyć samych robotników

• Uwłaszczenie proletariatu

• Upowszechnienie wartości poprzez sprawiedliwą płacę

• W encyklice b. ważna jest DODNOŚĆ OSOBY LUDZKIEJ.

• Pius X (Józef Sarto) - Jedyny papież kanonizowany

• Żaden totalitaryzm nie jest groźny dla wiary - ale LAICYZM jest najniebezpieczniejszy

• Propozycja IDEI AKCJI KATOLICKIEJ

• Wspólny prąd świeckich i duchowych dla życia w wierze

• Zasady ewangeliczne w życiu potocznym

• Odpieranie błędów Kościoła

• MODERNIZM - groźne oblicze unowocześnienia Kościoła Encyklika Pascendi Domini Veris(1901) - formuła przysięgi anty-modernistycznej - obrona przed herezją

• Zaznaczał, że do niektórych organizacjo Kościół nie powinien się angażować (organizacje typu chrześcijańskiego w rzeczywistości bez Chrystusa i Kościoła)

• Religia musi pozostawać w jakimś stopniu w relacji do polityki

• Benedykt XV 1914-1922 (I WŚ)

• Nie miał czasu na wydawanie Encyklik

• 3 Msze Święte (na 1 dzień na 1 kapłana) - decyzja wywołana ogromem cierpień i śmierci

• Wiele wypowiedzi na temat wojny

• WOJNA SPRAWIEDLIWA (warunki):

• Wypowiedziana przez prawowitą i kompetentną władzę

• Słuszny powód, sprawiedliwa przyczyna (ci z którymi się walczy musza zasługiwać)

• Słuszny zamiar, uczciwa intencja (ograniczanie zła lub zmierzanie do dobrego celu)

• 6/9 sierpnia 1945rok - Hiroszima/Nagasaki

• Broń ABC - atomowa, biologiczna, chemiczna - ta broń prowadzi tylko do zła, ginie świat i giną obie strony, szkody nie do naprawienia

• WOJA OBRONNA - wykluczenie broni ABC

• Pius XI

• Nawiązanie do IDEI AKCJI KATOLICKIEJ - zaproponowanie struktury organizacyjnej

• Encyklika społeczna Quadragesimo Anno (1941)

• Przebudowa ustroju kapitalistycznego

• Korporacjonizm

• Korporacje mogłyby być podstawą ustroju gospodarczego i społecznego

• Zasada pomocniczości - władze ingerują w życie obywateli jedynie w wyjątkowych sytuacjach

• Zasada solidarności - harmonijna współpraca mniejszych społeczności na rzecz całego narodu

• Płaca rodzinna - starcza na utrzymanie robotnika i rodziny zwalniając matkę z obowiązku pracy

• Pius XII

• Orędzie 1942 - proklamacja chrześcijańskiego personalizmu społecznego

• PODSTAWOWE WARUNKI POKOJU I PORZĄDKU SPOŁECZNEGO:

• Poszanowanie godności i praw osoby ludzkiej

• Musi być wzięta w obronę jedność społeczna, zwłaszcza rodzinna

• Godność pracy ludzkiej

• Przywrócić porządek prawny - niezależność sądów

• Przeniknięcie ustroju państwa duchem chrześcijańskim

• Potępienie hitleryzmu

• Ekskomunika komunizmu

• Jan XXIII:

• Styl obecnego papieża

• Proboszcz świata

• Charyzmatyk

• Nawiązywał kontakt ze światem na płaszczyźnie pastoralnej

• Jego pontyfikat to kontynuacja nauczania poprzedniego papieża

• Zwołał II Sobór Watykański

• Papież posoborowy

• Nie bał się podjąć ryzyka powołania soboru

• Jego myśli były bliskie myślom Piusa XII

• Prostota

• Dokumenty:

• Mater et magistrat (15.05.1961):

• Kościół jest Matką i nauczycielką narodów

• Podejmuje sprawy z encykliki Renum novarum w świetle nowej sytuacji świata

• Nauczanie dostosowane do zmian

• Procesy społeczne

• Poruszane problemy:

• Reforma przedsiębiorstw

• Udział robotników w społeczeństwie

• Zagadnienia własności

• Współpraca międzynarodowa

• Reforma wsi

• Populacja

• Nawiązanie do KNS

• Dobry kontakt z rzeczywistością

• Pacem in terris:

• Pokój na ziemi

• 1963 - kryzys między mocarstwami powstanie encykliki

• Jako głowa Kościoła nie może skupić się tylko na katolikach

• Skierowana jest do wszystkich ludzi dobrej woli

• Dotyczy dobra wspólnego

• Schemat:

• Pokój miedzy wszystkimi narodami, oparty na;

• Prawdzie

• Sprawiedliwości

• Miłości

• Wolności

• Aspekty:

• Rozróżnienie funkcjonujące do dziś: odróżniał błędy w Kościele, na świecie przeciwko ludziom, Kościołowi popełniane przez nich samych

• Błędy należy potępić, zniszczyć

• Ludzie, którzy popełniają błędy ratować przed wiecznym potępieniem

• Faszyzm - potępić, faszystów - ratować

• Pokój bez szans, gdy nie zagości on w sercu człowieka

• Pokój wychodzi od człowieka i wskazuje na jego godność

• Personalizm chrześcijański

• Sobór Watykański II:

• Dokumenty natury pastoralnej

• Nauczanie społeczne - Gaudium et Spes (07.12.1965):

• Encyklika „Radości i nadziei”

• Podstawowy soborowy dokument o nauce społecznej

• Dwie części:

1. Teoria - zasady chrześcijańskie

2. Zastosowanie zasad chrześcijańskich w codziennym życiu

• Paweł VI:

• Zmarł 1987 roku

• Następca Jana Pawła I

• Prowadził sesje soborowe

• Zastąpił Jana XXIII na Soborze

• Dokumenty:

• Populoni progresio (20.03.1967):

• Rozwój ludów, narodów

• Kwestia społeczna - cały świat

• Refleksja kwestii społecznej

• Dostrzega wymiar światowy

• Rozwój chrześcijański „przejście od warunków życia mniej ludzkich do warunków życia bardziej godnych człowieka” - realizm

• Sytuacja godna - posiada to co do niego należy; dostęp do wiedzy i kultury; poszanowanie innych; uznanie sil nadprzyrodzonych

• Pokój i sprawiedliwość

• Rozwój prawdziwy: integralny i solidarny

• Przyczynia się do rozwoju każdego i całego człowieka (aspekt duchowy i materialny)

• Społeczeństwo musi czuć się odpowiedzialne za rozwój człowieka

• Człowiek winien czuć się odpowiedzialny za rozwój innych

• Największa rangę ma encyklika

• Dokumenty niższej rangi to:

• List Apostolski:

• Szczegółowe sprawy, które nie nadawały się do encykliki, np. sprawy gospodarczo-ekonomiczne

• Poruszają (przeludnienie miast; dyskryminacja; miejsce kobiet i dzieci; środki komunikacji społecznej)

• Zachęca do angażowania się w politykę i naukę Kościoła

• Działalności przysługuje autonomia, czyli na własną odpowiedzialność

• Jan Paweł II:

• 16.10.1987

• Najdłuższy pontyfikat

• Zmienił oblicze Kościoła

• Encykliki:

• Laboren exercens (14.09.1981):

• Selicitudo rei socialis (30.12.1987):

• Centesimus annus (01.05.1991):

• Adhortacje:

• FC (1981)

• Cristifideles raci, o powołaniu i misji świeckich w Kościele

• Evangelium Vitae

• Encyklika programowa

• Redemptr hominis:

• Kierunek doktrynalny pontyfikatu

• Jego nauczanie jest Bożym Objawieniem

• Odpowiedz na pytanie, co to jest chrześcijaństwo

• Podejście człowieka do człowieka

• Nauczanie społeczne Jana Pawła II

• Wymiar społeczny:

1. Człowiek

2. Wspólnota

3. Praca

• Wymiar teologiczny:

1. Tajemnica Jezusa Chrystusa, jako Syna Bożego, który stal się człowiekiem

2. Tajemnica Zbawienia (ocalenie od śmierci wiecznej, by być zbawionym)

3. Tajemnica Kościoła - co na to Kościół

OBSZARY ŻYCIA SPOŁECZNEGO

1. RODZINA

2. ZAWÓD

3. PAŃSTWO

RODZINA

• Podstawowa komórka życia społecznego

• Pełno działań arodzinnych - promowanie homoseksualizmu, in-vitro

• Źródła nauczania Kościoła:

• HV (Paweł VI)

• 4 cechy miłości małżeńskiej:

• Ludzka (duchowa i zmysłowa)

• Pełna (przyjaźń osób, miłość ze względu na niego samego)

• Wierna i wyłączna do końca życia

• Płodna - potomstwo to najcenniejszy dar małżeństwa

• FC (JPII)

• Instytucja małżeństwa jest przymierzem miłości (przymierze Chrystusa z ludźmi)

• Małżeństwo jest sakramentem dlatego jest w nie włączona miłość samego Boga

• Teologia i filozofia rodziny

• Autentyczne zjednoczenie osób (comunio personaum) - dar z siebie połączony z wzajemnością (proces)

• Małżeństwo jest mikro Kościołem

• Zsakralizowanie małżeństwa jest najwznioślejsze wobec innych religii

• Społeczny charakter rodziny

• Wspólnota konstytuująca się w życiu codziennym

1. Wspólna praca domowa

2. Wspólne posiłki

3. Wspólne zamieszkanie

• Karta praw rodziny

• Wydana przez całą stolice apostolską

• Skierowana do rządów i organizacji zajmujących się zagadnieniami rodziny

• Prawa rodziny

• Funkcja wychowawcza rodziny

• Wychowanie jest zadaniem podstawowym i naturalnym

• Najważniejszymi i pierwszymi wychowawcami są rodzice

• Działania wychowawcze:

• Zaspokajanie potrzeb dziecka

• Kształtowanie osobowości dziecka

• Kierowanie dzieckiem

• Warunkiem realizowania działań jest zgoda jedność i miłość między rodzicami

• Seksedukacja

• Nigdy nie było problemu

• Kultura życia seksualnego a nie tylko techniki

• Nigdzie się dziecko lepiej nie nauczy zasad i cnót społecznych, a także zasady pomocniczości

• Oddziaływanie rodzeństwa

• Traktowanie dziecka podmiotowo

• Szacunek dla odrębności osobowej dziecka

• Nie można kształtować w dziecku drugiego siebie

• Nierozerwalność małżeństwa

• Miłość małżeńska zmierza do jedności osobowej

• Jedno serce i dusza

• Jedność duchowa i zmysłowa wymaga nierozerwalności i wierności

PATOLOGIA ŻYCIA RODZINY

• Dezintegracja życia rodziny - CZYNNIKI:

1. Siecioholizm

2. Podejrzenie o zdradę

3. Uporczywa niezgodność poglądów na temat życia

4. Rywalizacja między małżonkami

5. Nieodpowiedzialna i niekonsekwentna polityka państwa

• Przemoc domowa

• Alkoholizm

• Narkomania

CYWILIZACJA ŚMIERCI

• Eliminacja życia

• Antykoncepcja aborcja eutanazja

• Aborcja:

• Skutkiem jest krzywda wyrządzana niewinnemu człowiekowi przed narodzeniem

• 50 mln ludzi ginie rocznie od aborcji

• Wmawia się ludziom że aborcja to nic takiego, tylko Kościół rozdmuchuje sprawę żeby wzbudzić poczucie winy w kobietach

• Dlaczego Kościół jest przeciwny?

1. Zabicie niewinnego człowieka

2. Krzywda dla matki

• Natura nigdy nie wybacza, przechytrzymy naturę, ale ona się odpłaci

• Podstawa społeczna tkwiąca w cywilizacji śmierci NATYKONCEPCJA - dziecko to wróg, trzeba go wyeliminować

• Ustawa o ochronie życia:

• Trzy przypadki dopuszczania aborcji

• Należy usunąć wyjątki humanitarny punkt widzenia

• Kodeks Prawa Kanoniczego - kanon 1398:

• Ekskomunika za (wyłączenie ze społeczności Kościoła)

• Nie wyrzuca się człowieka z Kościoła, lecz pozbawia praw do Sakramentów

• Wywołanie duchowego i moralnego wstrząsu

• Żal, skrucha, odwołanie by wrócić do Kościoła

• Samo dokonanie powoduje wyrzuty sumienia

• Kościół nakłada i ściąga ekskomunikę przez biskupa, papieża, proboszcza, spowiedników wyznaczonych przez biskupa

• Zdjęta może być też po generalnej spowiedzi - poważne zadośćuczynienie

• Kilka aborcji w rodzinie, świadkami są dzieci syndrom ocalenia (osłabia on więź emocjonalną między dzieckiem a rodzicami - nieświadoma niechęć)

• Eutanazja:

• Do XVI wieku chrześcijaństwo ocenia ją negatywnie

• Marcin Luter:

• Status ludzi upośledzonych fizycznie i psychicznie

• Człowiek upośledzony nie jest człowiekiem, to płód szatański (tylko ciało)

• Podstawowy argument za eutanazją - ulga w cierpieniu, bólu osoby cierpiącej

• Dziś cierpienie można uśmierzyć, eutanazja nie jest konieczna

• Tam gdzie legalna jest eutanazja, nie koniecznie jest ona wykonywana z powodu uśmierzenia bólu

• Korzyści majątkowe

• Korzyści dla firm ubezpieczeniowych

• Edukacja seksualna:

• Homoterroryzm - skutkiem jest brak dzieci

• Homoseksualizm

• Homofonie

• Homozwiązki

• Związki partnerskie

• Homoseksualizm:

• Nie ma wiarygodnych dowodów na to, że jest on nabyty od urodzenia

• Można nabyć w dwóch przypadkach:

• Błędy wychowawcze:

• Niewłaściwe relacje

• Nauki empiryczne - psychologia

• Im większa świadomość wychowawcza tym mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia homoseksualizmu

• Uwiedzenie seksualne:

• Np. starszy uwodzi młodszego

• Również występuje na forach internetowych, film

• Uwiedzenie wirtualne:

• Nie ma się nad nim kontroli

• Media przekonują, że nic się nie da z tym zrobić i powinno się dać takiej osobie wszelkie prawa

• Homoseksualizm jest do przezwyciężenia

• Do 1970 roku był, jako choroba

• Trzeba przezwyciężyć go za pomocą terapii dla jego dobra

• Homoseksualiści są pozornie szczęśliwi

• 25x więcej samobójstw jest w środowisku homoseksualistów

• Pornografia:

• Problem etyki ludzkiej

• Ma związek, z jakością życia społecznego (90% zbrodniarzy, którzy dokonują morderstw na tle seksualnym, mówi, że zaczęło się od oglądania pornografii)

• Potrzeba potęgowania nowych wrażeń

• Rozwody:

• Poligamia sukcesywna:

• Nie zawsze, gdy jest konflikt, czasem potrzeba nowego partnera

• Myślenie konstrukcyjne (zawieram małżeństwo, by skonsumować związek)

• Pragnienie nowych, lepszych wrażeń

• Wschód społeczeństwo rozwodowe

17

---