FKwDNR wykład

Objawy uszkodzenia nerwów obwodowych:

• Objawy ruchowe i czuciowe zależne od rodzaju nerwu

• W uszkodzeniach nerwów ruchowych obserwuje się niedowłady wiotkie

• W uszkodzeniach nerwów czuciowych obserwujemy zniesienie czucia

• Zaburzenia odżywcze i naczynioruchowe, parestezje, bóle i kauzalgia pojawiają się w następstwie uszkodzeń nerwów czuciowych i czuciowo-ruchowych, rzadko po urazach nerwów ruchowych.

Leczenie uszkodzeń nerwów obwodowych:

• Aby umożliwić regenerację nerwu w przypadku przerwania jego ciągłości, trzeba zbliżyć do siebie i zszyć oba odcinki uszkodzonego nerwu.

• Trzeba usunąć bliznę, która tworzy przeszkodę dla wyrastających włókien i jest powodem powstawania nerwiaków (neurinoma).

Ocena stopnia uszkodzenia nerwu

• Wykonujemy badanie elektromiograficzne

• W przypadku całkowitego przecięcia nerwu nie stwierdza się czynności bioelektrycznej mięśni podczas próby unerwienia dowolnego

NERWY SPLOTU RAMIENNEGO

• Nerw promieniowy

• C5 - C8

• Nerw ruchowy

• Unerwia mięśnie prostujące przedramię, rękę i palce

• Włókna czuciowe zaopatrują dolną część ramienia po stronie promieniowej, środek grzbietowej części przedramienia i grzbietową część ręki po stronie promieniowej

• W wyniku porażenia nie można prostować przedramienia ręki i palców i odwodzenia kciuka (RĘKA OPADAJĄCA)

• Odruchy z mięśnia trójgłowego i ramienno - promieniowego są zniesione

• Rehabilitacja

• Rękę zaopatrujemy w specjalną szynę

• Elektrostymulacja

• Bierne prostowanie ręki, palców i kciuka w pełnym zakresie ruchu

• W miarę poprawy rozpoczynamy ćwiczenia czynne: prostowanie palców oddzielnie razem, unoszenie palców (dłoń położona na stole), uderzenie palcami o stół (gra na pianinie), rozwieranie palców, popychanie palcami drobnych przedmiotów

• Zajęcia praktyczne

• Nerw pośrodkowy

• C6 - Th1, głównie C6 - C8

• Nerw czuciowo - ruchowy

• Unerwia ruchowo mięśnie: nawrotny obły, zginacz promieniowy nadgarstka, dłoniowy długi, zginacz powierzchowny palców.

• Czuciowo zaopatruje na powierzchni dłoniowej ręki trzy i pół palca po stronie promieniowej, a na powierzchni grzbietowej: odsiebne paliczków drugiego i trzeciego oraz pół palca czwartego

• Przy uszkodzeniu brak przeciwstawiania kciuka w stosunku do palca małego, brak odwodzenia i zginania kciuka. Upośledzenie zginania wszystkich palców w środkowych stawach międzypaliczkowych oraz kciuka i wskaziciela; niemożliwe jest nawracanie i odwracanie ręki.

• Uszkodzenie powoduje zanik mięśni kłębu kciuka

• Powierzchnia dłoniowa ulega spłaszczeniu

• Charakterystyczna RĘKA MAŁPIA (kciuk wyprostowany i odwiedziony leży na tej samej płaszczyźnie co inne palce; zginają się palce V i IV i częściowo III)

• Rehabilitacja

• Leczenie rozpoczynamy od ułożenia kończyny w szynie zapewniającej częściowe zgięcie palców oraz odwiedzenie i przeciwstawienie kciuka.

• Masaż zapobiegający obrzękowi

• Terapia zajęciowa (układanie klocków, chwytanie i ugniatanie piłek gumowych, podnoszenie i przekładanie drobnych przedmiotów)

• W przypadku nasilonego bólu - zimne okłady, jonoforeza lignokainowa

• Nerw łokciowy

• Nerw mieszany

• Zaopatruje ruchowo mięśnie powyżej stawu łokciowego: zginacz łokciowy nadgarstka, mięśnie kłębika, mięśnie glistowate po stronie łokciowej, mięśnie międzykostne grzbietowe i dłoniowe, przywodziciel kciuka

• Unerwia czuciowo palec V i łokciową połowę palca IV oraz odpowiadającą tym palcom dłoniową i grzbietową część ręki.

• Palec IV i V są nadmiernie wyprostowane w stawach śródręczno - paliczkowych, natomiast zgięte w stawach międzypaliczkowych

• Zginanie kończyny w stawie łokciowym osłabione

• Niemożność odwodzenia i przywodzenia palców

• Przywodzenie kciuka do palca II upośledzone z powodu porażenia przywodziciela kciuka

• Rehabilitacja

• Szyna korekcyjna

• Masaż

• Ruchy bierne

• Elektrostymulacja

• Ćwiczenia ruchowe: głównie odwodzenie przywodzenie palców (ręka ustawiona na stole w nawróceniu), czynności chwytne i manipulacyjne palców w zakresie życia codziennego (pisanie, wiązanie węzłów, zapinanie guzików itp.)

• Nerw mięśniowo - skórny

• Unerwia wszystkie zginacze ramienia (kruczo - ramienny, dwugłowy ramienia i ramienny krótki

• Przy uszkodzeniu - osłabienie zgięcia i brak odwracania przedramienia

• Odruch z mięśnia dwugłowego jest zniesiony

SPLOT LĘDŹWIOWO - KRZYŻOWY

• Nerwy strzałkowe

• Nerw strzałkowy głęboki

• Unerwia prostowniki podudzia (mięśnie: piszczelowy przedni, prostownik długi palców i palucha, prostownik krótki palców i palucha)

• Przy porażeniu:

• Niemożność zgięcia grzbietowego stopy

• Utrudnienie supinacji

• Niemożność prostowania palców stopy

• Chory nie potrafi chodzić na piętach

• nerw strzałkowy powierzchowny

• nerw strzałkowy wspólny

• L4 - S1

• Najczęściej ulega uszkodzeniom

• Zaopatruje we włókna ruchowe prostowniki stopy i we włókna czuciowe zewnętrzną powierzchnię podudzia i stopy

• Przy uszkodzeniu niemożliwe jest zginanie (prostowanie grzbietowe) stopy oraz palców; brzeg zewnętrzny stopy jest obniżony.

• Stopa ma ułożenie końsko- szpotawe

• Pacjent z powodu opadania stopy jest zmuszony do nadmiernego zginania kończyny w kolanie

• Chód jest brodzący albo bociani

• Chory nie może stanąć ani chodzić na pięcie

• Porażone mięśnie ulegają zanikowi

• Zanik mięśnia piszczelowego przedniego

• Odruch skokowy jest zachowany

• Rehabilitacja

• Specjalna szyna zaopatrująca stopę lub obuwie ortopedyczne, utrzymujące stopę pod kątem ostrym

• Ćwiczenia bierne

• Elektrostymulacja

• Ćwiczenia czynne, wolne, oporowe kolejno w pozycji leżącej na brzuchu, na boku, klęczącej, siedzącej i stojącej z wykorzystaniem bloczków, sprężyn i sprzętu gimnastycznego

• Nerw kulszowy

• L4 - S2

• Dzieli się na nerw strzałkowy wspólny i piszczelowy

• Zaopatruje we włókna mięśnie: dwugłowy uda, półścięgnisty, półbłoniasty i przywodziciel wielki uda

• Przy uszkodzeniu następuje porażenie wszystkich mięśni stopy i palców oraz zginaczy stawu kolanowego. Chory siedząc unosi wysoko kończynę z powodu opadania stopy

• Odruch skokowy zniesiony

• Odruch kolanowy zachowany

• Zniesienie czucia na zewnętrznej powierzchni kończyny i na całej stopie z wyjątkiem obszaru na przyśrodkowym brzegu stopy

• Rehabilitacja jak przy uszkodzeniu nerwu strzałkowego

• nerw piszczelowy

• L4 - S2

• Zaopatruje we włókna ruchowe zginacze stopy i mięśnie podeszwowe, we włókna czuciowe - tylną i dolną powierzchnię podudzia oraz tylną powierzchnię stopy

• Przy uszkodzeniu tego nerwu: niemożność zginania podeszwowego stopy i palców

• Chory nie może chodzić ani stać na palcach

• STOPA PIĘTOWA - przykurcz prostowników i zanik krótkich mięśni po stronie podeszwowej stopy

• Odruchy: skokowy i podeszwowy są zniesione

• Rehabilitacja jak przy uszkodzeniu nerwu strzałkowego

• Nerw udowy

• L2 - L4

• Zaopatruje we włókna ruchowe mięśnie: lędźwiowo - biodrowy, krawiecki, czworogłowy uda

• Czuciowo unerwia przednią powierzchnię uda oraz wewnętrzną stronę podudzia i stopy

• Przy uszkodzeniu: niemożność prostowania podudzia, osłabienie zginaczy uda, porażenie mięśnia czworogłowego

• Chory nie może prostować kończyny zgiętej - trudności z wchodzeniem na schody i wstawaniem z krzesła

• W pozycji leżącej na plecach nie unosi wyprostowanej kończyny, ponieważ zginanie kończyny w stawie biodrowym jest zależne od mięśnia lędźwiowo - biodrowego, który jest upośledzony

• Mięsień czworogłowy ulega zanikowi

• Odruch kolanowy jest osłabiony albo zniesiony

USZKODZENIE NERWU TWARZOWEGO

Anatomia, diagnostyka, leczenie, rokowanie

Nerw twarzowy (n. facialis), VII, jest jednym z dwunastu par nerwów czaszkowych.

Jest nerwem mieszanym, choć w przeważającej części składa się z włókien ruchowych.

Łączy się ściśle w przewodzie słuchowym z nerwem pośrednim (n. intermedium), zawierającym włókna smakowe i przywspółczulne. Niekiedy uważa się, iż nerw pośredni stanowi część mniejszą nerwu twarzowego lub czuciowy jego korzeń.

Szacuje się, że na 10 000 zawartych w nerwie twarzowym włókien, 58% stanowią włókna ruchowe, 24% włókna wydzielnicze i 18% czuciowe.

• Gałęzie ruchowe - zaopatrują mięśnie mimiczne twarzy; tylny brzusiec mięśnia dwubrzuścowego rylcowego i strzemiączka.

• Gałęzie ruchowe trzewne - przywspółczulne unerwienie ślinianek podżuchwowych i podjęzykowych jak również błon węchowych

• Gałęzie czuciowe specjalne - odpowiedzialne za uczucie smaku z przednich 2/3 języka oraz podniebienia twardego i miękkiego

• Gałęzie czuciowe ogólne - ogólne czucie ze skóry małżowiny usznej i z niewielkiej powierzchni za uchem

• Jądro nerwu twarzowego leży w tworze siatkowatym grzbietowej części most.

• Włókna nerwu twarzowego i nerwu pośredniego wchodzą do otworu i przewodu słuchowego wewnętrznego, gdzie umiejscowione są nad nerwem VIII.

• Nerw VII wchodzi do własnego kanału przy końcu przewodu słuchowego wewnętrznego, a następnie zagina się ku tyłowi tworząc kolanko.

• Przebiegając po tylnej ścianie jamy bębenkowej opuszcza kość skroniową poprzez otwór rylcowo- sutkowy.

• Unerwienie korowe górnej części twarzy (mięśni: czoła, nosa, okrężnego oka) jest obustronne - z obu półkul mózgowych, natomiast

• unerwienie korowe dolnej części twarzy (mięśni: ust warg, podbródka, policzka, mięśnia skórnego szyi) jest jednostronnie skrzyżowane z przeciwnej półkuli mózgu. Te ostatnie włókna ulegają skrzyżowaniu zanim osiągną jądra nerwu twarzowego.

• Dlatego w razie uszkodzenia korowego ośrodka nerwu twarzowego lub włókien piramidowych biegnących od tego ośrodka do jądra n. twarzowego w moście, porażeniu ulegają jedynie mięśnie dolnej połowy twarzy po stronie przeciwnej.

• Jest to tzw. porażenie nadjądrowe nerwu twarzowego inaczej porażenie ośrodkowe.

Inaczej wygląda tzw. porażenie obwodowe nerwu twarzowego, które spowodowane jest uszkodzeniem jądra n. twarzowego w --moście,

-bądź jego korzenia

-lub samego pnia nerwowego.

Skutkiem takiego porażenia jest niedowład wszystkich mięśni mimicznych w przeciwległej połowie twarzy.

Nerw twarzowy na swym przebiegu dzieli się na szereg gałązek, a także łączy z gałązkami nerwu trójdzielnego, unerwiając wszystkie mięśnie wyrazowe twarzy łącznie z mięśniem szerokim szyi.

1. PORAŻENIE WRODZONE

• Zespół Moebiusa - wrodzony niedowład twarzowo - oczny

• Wrodzona aplazja mięśni

• Kształtowanie główki płodu podczas przechodzenia przez kanał porodowy

• Poród kleszczowy

2. INFEKCJE, ZAKAŻENIA, ZATRUCIA

• Poliomyelitis

• Półpasiec uszny

• Mononukleoza zakaźna

• Zapalenie ucha zewnętrznego i środkowego

• Bakteryjne zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych

• Zapalenie przyusznicy (świnka)

• Ospa wietrzna

• Grypa

• Wirus Coxsackie

• Gnatostomoza

• Mykormykoza

• Choroba z Lyme

• Zatrucie jadem kiełbasianym

• Zatrucie tlenkiem węgla

• Zatrucie ołowiem

• Inne: tężec, kiła, błonnica, trąd

• Zspół Guillaina - Barrego - jest to rodzaj dynamicznie rozwijającej się polineuropatii, charakteryzuje się osłabieniem siły mięśniowej i niewielkim osłabieniem czucia w kończynach. Przyczyna nie jest znana, prawdopodobnie jest jedną z chorób autoimmunologicznych (dochodzi do uszkodzenia osłonek mielinowych)

3. GRZYBICE I CHOROBY PASOŻYTNICZE

4. URAZY

• Kości skroniowej

• Ślinianki przyusznej

• Szyi

• Złamanie podstawy czaszki

• Uszkodzenie pnia mózgu

• Uszkodzenie kory mózgowej

• Urazy twarzy

• Rozległe uszkodzenie ucha środkowego

• Uraz wywołany nagłą zmianą ciśnienia powietrza (barotrauma)

5. NOWOTWORY

• Nerwu twarzowego

• Kąta mostowo móżdżkowego - nerwiak nerwu VIII

• Mostu

• Kości skalistej i ucha środkowego

• Białaczki

• Ślinianki przyusznej

• Perlak

• Oponiak

• Glejak mostowy

• Mięsak

• Potworniak

• Choroba Handa, Shullera i Christiana

• Dysplazja włóknista

• Rakowe zapalenie mózgu

6. CHOROBY KOŚCI

• Osteoporoza - zanik kostny

• Choroba Pageta - zniekształcające zapalenie kości, polegające na postępującym grubieniu i zrzeszotnieniu kośćca, który ulega deformacji

7. CHOROBY UKŁADU NERWOWEGO

• SM

• SLA - stwardnienie boczne zanikowe

• Uszkodzenie naczyniowe pnia mózg i tętniaki tylnej jamy czaszki

8. NEUROPATIE METABOLICZNE

• Cukrzyca

• Porfiria

• Amyloidowa

9. SAMOISTNE PORAŻENIE BELLA - czynnik patogenetyczny tej jednostki chorobowej nie jest do końca poznany

10. ZESPÓŁ MELKERSSONA- ROZENTHALLA - rzadki zespół chorobowy, objawy: obrzęk zapalny twarzy, najczęściej wargi górnej lub dolnej, porażenie nerwu VII, język pobruzdowany; etiologia jest niejasna, przyjmuje się, że chodzi o niznane zakażenie z odczynem alergicznym.

11. ZABURZENIA CZYNNOŚCIOWE NARZĄDU ŻUCIA

• Parafunkcje - nieprawidłowe, utrwalone czynności narządu żucia odbiegające jakościowo i ilościowo od wzorca fizjologicznego

• Mioartropatie skroniowo - żuchwowe

1. Porażenie, uszkodzenie: centralne, ośrodkowe

Najczęściej objawy porażenia połowicznego po stronie przeciwnej

Nadjądrowe:

• Niedowład lub bezwład połowiczny po tej samej stronie?

• Charakter spastyczny porażenia

• Zachowane jest: poczucie smaku, wydzielanie śliny

• Mięsie czołowy nie uszkodzony

• Ekspresja twarzy zachowana

• Brak odczynu zwyrodnieniowego w mięśniach

• Objawy porażenia na obszarze zaopatrywanym przez dolną część nerwu, tj. ze strony mięśni policzka, wargi i szyi

Korowe:

• Niedostateczne unerwienie mięśni dolnej połowy przeciwległej strony twarzy

• Przy uśmiechu lub płaczu unerwienie jest dobre lub nawet nadmierne

Podkorowe (przerwanie połączenia między wzgórzem a prążkowiem):

• OBJAW NOTHNAGELA - zniesienie ruchów mimicznych emocyjnych przy zachowanych ruchach dowolnych

2. Porażenie obwodowe, prosopoplegia:

Poniżej otworu rylcowo- żuchwowego:

• Objawy po stronie uszkodzenia

• opadanie kącika ust (może być przeciągany w stronę przeciwną)

• gromadzenie jedzenia między dziąsłami a policzkiem

• utrata czucia głębokiego z obszaru twarzy

• utrata zdolności gwizdania, mrugania, zamykania oka, marszczenia czoła

• łzawienie (przy braku ochrony oka)

W obrębie kanału n. twarzowego (łącznie ze struną bębenkową):

• w/w

• utrata smaku na przednich 2/3 języka

• zmniejszone wydzielanie śliny

• osłabienie słuchu

W obrębie przewodu słuchowego wewnętrznego:

• objawy zespołu Bella

• głuchota (współistniejące uszkodzenie n. VIII)

W miejscu wyjścia n. VII z mostu:

• uszkodzenie obustronne n. VII

• jednoczesne uszkodzenie innych nerwów czaszkowych (V, VIII, VI, XI, XII)

• OBJAW MARCUSA - GUNNA (przy wodzonym opadaniu powieki) przy ruchu żuchwy w stronę przeciwną do tej powieki występuje uniesienie powieki opadającej

• Zespół Marin-Amata - w momencie intensywnego i maksymalnego otwierania ust występuje zamknięcie oczu

Uszkodzenie typu jądrowego:

• objawy porażenia Bella z przeciwstronnym niedowładem płowiczym (wynika z uszkodzenia szlaków piramidowych)

• jednoczesne porażenie n. VII czasem VIII

Charakterystyczne cechy porażenia obwodowego:

• wygładzenie zajętej połowy twarzy

• brak ruchów mimicznych

• połowa czoła wygładzona (nie marszczy się)

• szpara powiekowa szeroko rozwarta (porażenie m. okrężnego)- oko zajęcze

• powieki nie zaciskają się

• zniesienie mrugania

• wygładzenie bruzdy nosowo wargowej

• opuszczenie kącika ust

• brew opuszczona bądź uniesiona (OBJAW CHARCOTA - uniesienie łuku brwiowego)

• przy próbie wyszczerzenia zębów następuje pociąganie ust w stronę zdrową

• przeczulenie słuchu, nadwrażliwość na tony głębokie

• OBJAW BELLA - przy zamykaniu powiek gałka oczna fizjologicznie wywraca się ku górze, a przy niedomkniętej powiece dolnej widoczna jest białkówka oka

• OBJAW BERGERA WARTENBERGA- wyczuwalna przy dotyku wibracja mięśnia okrężnego oka przy zaciskaniu powiek jest słabsza lub zniesiona

• OBJAW OCZNY- objaw łzawienia kąta przyśrodkowego gałki ocznej z przejawem niedomykania oka

III.

Zespół „łez krokodylich”:

• napadowe łzawienie pojawiające się przy jedzeniu

• występuje zazwyczaj w wyniku uszkodzenia n. VII dośrodkowo do zwoju kolanka

Połowiczny napadowy spazm twarzy (napadowe hiperkinezy mięśni twarzy) PST:

• napadowe krótkotrwałe toniczno-koniczne kurcze połowy twarzy

• w czasie napadu ruchy dowolne są uniemożliwione

• zwykle występuje po zeszyciu przerwanego nerwu

Obustronne uszkodzenie nerwu twarzowego (diplegia facialis):

• upośledzenie mimiki, twarz jest „płaska”

• uszkodzenie to występuje w przypadku ogniska w opuszce, zapaleniu wielonerwowym i w miastemii

Zespół Moebiusa (wrodzony niedowład twarzowo-oczny):

• zaburzenie wrodzone

• niedowład lub bezwład obu mięśni prostych zewnętrznych gałek ocznych oraz mięśni twarzy

• czasami towarzyszą inne zaburzenia rozwojowe mięśniowo-kostne

Uszkodzenie umiejscowione w obrębie ciała prążkowanego:

• grymasy

• ruchy pląsawiczopodobne

Badanie podmiotowe i przedmiotowe

Opiera się na wywiadzie oraz ocenie wzrokowej stanu pacjenta tzn. częstości i stopnia nasilenia objawów towarzyszących porażeniu nerwu twarzowego.

skala Pietruskiego

skala House`a i Brackmanna

Diagnostyka obrazowa

Jest niezastąpiona i rutynowo wykonywana w przypadku podejrzenia nowotworu, złamaniach kości czaszki, urazów głowy, infekcji. Najczęściej jest to obok konwencjonalnej rentgenografii, tomografia komputerowa (CT) i jej odmiany oraz rezonans magnetyczny (MRI). W tomografii podstawą rekonstrukcji obrazu jest różnica gęstości oraz liczba atomowa badanej struktury, natomiast w rezonansie magnetycznym parametrami różnicującymi tkanki są między innymi: gęstość protonów, czas relaksacji T1 oraz T2.

Badania neurofizjologii klinicznej

W przypadku dysfunkcji nerwu twarzowego jest metodą o największych walorach diagnostycznych.

Pozwala różnicować dyskretne zaburzenie czynności eferentnej w zakresie unerwienia twarzy i subkliniczne zmiany uznawane za prawidłowe, jak i oceniać zaawansowane stany ciężkie.

Na tym polu zasadnicze znaczenie mają dwie metody: EMG, ENG

ELEKTROMIOGRAFIA - ocena czynności elektrycznej jednostek ruchowych mięśni na podstawie charakterystyki potencjałów.

Przebieg badania:

W badaniu EMG globalnym rejestrowane są sumaryczne potencjały czynnościowe jednostek ruchowych w warunkach maksymalnego wysiłku, które odprowadzane są z wybranych mięśni m.in.: m. czołowy (frontalis), m. dźwigacz skrzydła nosa (levator alae nasi), m. okrężny ust (orbicularis oris).

Pacjent proszony jest kolejno o:

zmarszczenie czoła

zmarszczenie nosa

zrobienie „dzióbka”.

Podstawą oceny zapisu jest średnia wartość amplitudy otrzymanych potencjałów czynnościowych jak również ich częstotliwość (charakter zapisu) analizowana wzrokowo przez wykonującego badanie zgodnie z wcześniej ustalonym schematem kwalifikacji:

• 90 - 70 Hz - zapis interferencyjny (i), prawidłowy

• 70 - 60 Hz - zapis interferencyjny z wykładnikiem nieznacznego spadku częstotliwości (i?);

• 60 - 40 Hz- zapis z niepełną interferencją (ni), nieznacznie patologiczny;

• 30 - 10 Hz- zapis prosty (p), patologiczny.

ELEKTRONEUROGRAFIA - badanie funkcji nerwów po stymulacji bodźcem elektrycznym (pobudliwość, czas oraz prędkość przewodzenia).

Przebieg badania:

• w badaniu ENG rejestruje się falę M potencjału wywołanego, po stymulacji obustronnej n. twarzowego w okolicy kąta żuchwy pojedynczym bodźcem prostokątnym o zróżnicowanym natężeniu (do 60 mA);

• następnie szacuje się wartość amplitudy potencjału wywołanego, latencję oraz oblicza się prędkość przewodzenia włókien nerwowych.

Audiometria

Metoda uzupełniająca w przypadku współistniejących zaburzeń ze strony narządu słuchu. Pozwala określić zarówno jakościowe jak i ilościowe ubytki słuchu oraz lokalizację uszkodzenia. Badanie audiometryczne opiera się przede wszystkim na ocenie dwóch parametrów fizycznych, częstotliwości oraz natężenia dźwięku odbieranego przez pacjenta.

Elektrogustometria

Badanie czucia smaku, polegające na obserwacji podwyższenia lub zniesienia progu smaku elektrycznego.

Badanie akustyczne odruchu strzemiączkowego

Za pomocą mostka elektroakustycznego wywołuje się skrcz mięsnia strzemiączkowego, co objawia się zmianą impedancji ucha środkowego.

Test Schirmera (test wydzielania łez)

Test ślinowy Magielskiego-Blatta

Zalecenia:

Pozostawanie w równej pokojowej temperaturze (1 tydz.), unikanie nagłych ochłodzeń

Niedomykające się oko zasłonić opaską (stosowanie kropli łagodzących wysychanie spojówek)

Stosowanie „podwieszki” aby nie dopuścić do opadania kącika ust

Farmakoterapia:

leki sterydowe, witaminy z grupy B, leki usprawniające krążenie w małych naczyniach (w łagodnych przypadkach)

Operacyjne

Odbarczenie nerwu w kanale kostnym za pomocą dłutowania

Zespolenie

Chirurgia plastyczna

Kinezyterapia:

- bierna, ręczna stymulacja

- ćwiczenia wspomagane, reedukacja ruchów czynnych

- masaż wykonywany techniką wibracyjną (wzdłuż przebiegu gałęzi nerwu)

#unoszenie brwi # marszczenie czoła (poprzeczne i pionowe) # marszczenie nosa # zaciskanie powiek # rozszerzanie nozdrzy # unoszenie górnej wargi # obniżanie dolnej wargi # wciąganie, napinanie dolnej wargi # wyszczerzanie zębów # zaciskanie warg # robienie „dzióbka”, gwizdanie # nadmuchiwanie policzków # wypychanie językiem policzków # ruchy żuchwy (wysuwanie, cofanie, przesuwanie w prawo i w lewo) # żucie gumy po stronie porażonej # szerokie otwieranie ust #

Fizykoterapia:

1. termoterapia (ciepłolecznictwo)

- okłady parafinowe lub borowinowe

- lampa Sollux

b) elektrostymulacja

- wykorzystuje się prąd zmienny parametrach dobranych na podstawie badania elektrodiagnostycznego

c) galwanizacja katodowa

d) jonoforeza

e) magnetoterapia

- wolnozmienne pole magnetyczne (B=5-20 [Gs]; f=10-20 [Hz]; sin)

- impulsowe pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości

f) laseroterapia

1. Proces leczenia porażenia nerwu twarzowego, kończy się wraz z momentem powrotu funkcji mięśni twarzy. Przypadki w których utrzymuje się niedowład mięśni mimicznych twarzy uważa się za niepowodzenia i są one leczone operacyjnie.

2. Wczesne podjęcie leczenia fizykalnego warunkuje korzystne wyniki, jednakże powrót funkcji nerwowo-mięśniowej nie jest zależny od liczby przyjętych zabiegów.

3. Czynny udział chorego ma dodatni wpływ na przebieg procesu leczenia.

4. w monitorowaniu efektów leczenia wykorzystuje się testy topodiagnostyczne, których wyniki szybciej sygnalizują powrót funkcji nerwu twarzowego.

5. Skuteczną metodą leczenia po ustąpieniu ostrej fazy porażenia nerwu twarzowego są zabiegi elektroterapeutyczne.

6. Zastosowanie steroidów w leczeniu chorych z jednoczesnym podawaniem leków poprawiających ukrwienie przyśpiesza powrót funkcji uszkodzonego nerwu.

7. w 75-80% obwodowych porażeń nerwu twarzowego następuje całkowita poprawa, a tylko w małym odsetku (około 5%) rokowanie jest niepomyślne.

Nerwoból (neuralgia):

występujące napadowo lub zaostrzające się bóle promieniujące wzdłuż korzenia lub pnia nerwu i rozprzestrzeniające się w obszarze unerwionym przez ten nerw

Nerwoból twarzowy (Zespół Charlina):

- napadowe długotrwałe bóle w jednej połowie twarzy

- łzawienie

- zaczerwienienie gałki ocznej

- bolesne punkty uciskowe w kącie przyśrodkowym oka i w skrzydełku nosowym

Nerwoból stawu skroniowo - żuchwowego (Zespół Costena):

- ból w stawie skroniowo - żuchwowym

- trzask, szmery, tarcia

- często ból promieniujący do twarzy, przed uchem, do żuchwy i okolicy potylicznej

- nadwrażliwość uciskowa stawu skroniowo-żuchwowego

- upośledzenie otwierania i zamykania ust

- nieprawidłowy zgryz i ustawienie stawów skroniowo-żuchwowych

Nerwoból zwoju kolanka (Nerwoból Hunta):

- w przebiegu półpaśca ucha lub twarzy, niekiedy w opryszczce

- bóle napadowe, bardzo silne, umiejscowione w głębi ucha oraz w karku

- obrzęk za uchem i w małżowinie

- może być połączony z porażeniem n. VII

- osłabienie słuchu po stronie chorej

- utrata poczucia smaku

Nerwoból nerwu kanału skrzydłowego (zespół Vaila):

- napadowe silne bóle jednostronne (zwłaszcza nocą), obejmujące oko, nos, twarz, szyję, łopatki

---