ALTERNATYWNE TEORIE PRZEDSIĘBIORSTWA (BEHAWIORALNE, MENEDŻERSKIE)
SZKOŁA BEHAWIORALNA- wyrosła ona na gruncie teorii organizacji,. przedstawiciel Simon. Jest to najbardziej radykalna alternatywa dla tradycyjnej koncepcji przedsiębiorstwa. Do głównych celów należy zysk. Nacisk na jego poziom wywierają wszyscy członkowie koalicji a głównie udziałowcy. Specyfika szkoły przejawia się w kwestii interpretacji wyborów ekonomicznych dokonywanych w przeds, odrzuca koncepcję, iż działanie ekonomiczne polega na poszukiwaniu optymalnych rozwiązań tzn. maksymalnych efektów przy optymalnych nakładach lub minimalnych nakładów przy danych efektach w to miejsce zostaje wprowadzona koncepcja minimum. Dany obiekt jeśli stoi przed jakimś problemem często jest skłonny zrezygnować z rozwiązania optymalnego po to aby zredukować trudy związane z poszukiwaniem i rozwiązaniem problemu, czyli wybiera rozwiązanie nie optymalne, nie maksymalne, ale zadowalające. Główny atak tej szkoły skierowany jest na koncepcję optymalizacji i maksymalizacji. TEORIE MENADŻERSKIE- twórcy Baumol, Williamson, Galbraith, Marris. nawiązują do teorii behawioralnej, Proces postępuje głównie w dużych spółkach o rozproszonej własności i ozn, że realna władza i kontrola w tych przedsiębiorstwach przeszła w ręce menedżerów, którzy są pracownikami najemnymi, nie właścicielami. Krytykują tradycyjną teorię przeds. - Należy uwzględnić pozycję menedżerów w spółkach, którzy są na tyle niezależni, że mają dużą swobodę działania, są niezależni od zewnętrznych źródeł finansowania, rozwoju, mają często opanowany rynek. -Najważniejszymi motywami będzie wynagrodzenie, władza, bezpieczna pozycja społeczna i prestiż, doskonałość zawodowa. Motyw zysku w przypadku czołowych menedżerów nie jest najważniejsza. Minimum zysku jest potrzebne i dla udziałowców i dla menedżerów żeby firma mogła zapewnić egzystencję. Przedstawiciele nurtów menedżerskich tak jak i szkoła behawioralna postulują, aby zrezygnować z koncepcji maksymalizacji zysku jako celu działania korporacji. Wspólną cechą nurtów menedżerskich jest to, że nie odrzuca się tutaj tradycyjnych neoklasycznych koncepcji optymalizacji inaczej niż w przypadku szkoły behawioralnej, nie odrzuca się koncepcji wielkości krańcowych. Różnica w stosunku do ekonomii neoklasycznej polega głównie na tym, że w koncepcjach menedżerskich maksymalizacji podlega nie zysk, lecz inny cel przedsiębiorstw CECHA PRZEDSIĘBIORSTWA - RACJONALNOŚĆ -jest to dążenie do osiągnięcia w danych warunkach możliwie korzystnych wyników , pojęcie korzyści -charakter względny ,kierunkowy -zależy od czynników subiektywnych i obiektywnych od zadanej przedsiębiorstwu funkcji ,celu , obiektywne uwarunkowania to rodzaj własności ,wielkości firmy ,organizacja sytuacja na rynkach ,sytuacja w otoczeniu , charakter systemu ekonomicznego , ważny jest postawiony albo wypracowany dla firmy cel działalności-maksymalizacja zysków ,sprzedaży przy zapewnieniu zysków zadawalających CECHA PRZEDSIĘBIORSTWA - SAMODZIELNOŚĆ- czyli stan w którym nikt z zewnątrz nie może wydawać poleceń dotyczących działań przedsiębiorstwa pełna samodzielność jest jednak niemożliwa nawet w najbardziej liberalnej gospodarce -jednym z ograniczeń samodzielności są kwestie ochrony środowiska - troska o konsumentów chodzi o produkty , niedopuszczenie produktów do produkcji niebezpiecznych szkodliwych dla zdrowia , regulacja kwestii reklamy - ochrona konkurencji i niedopuszczenie do działań typu monopolistycznego głównie chodzi o ułatwienie wchodzenia przedsiębiorstwa na rynek oraz inne - uprawnienia pracowników przedsiębiorstw oraz ich bezpieczeństwa -tych ograniczeń jest jeszcze więcej Niedozwolone ,niepożądane działania są określone przepisami prawa .pewne znaczenie mają normy moralne ,ich ostrość czyli w ramach przepisów prawa i norm moralnych przedsiębiorstwo może powiedzieć że jest samodzielne ,decyduje co ,jak, ile dla kogo produkować ,od kogo kupować ,kogo zatrudniać CENY KARTELOWE JAKO FORMA CEN ADMINISTROWANYCH- czyli ceny ustalone przez firmę, która ma wyłączność produkcji i sprzedaży danego towaru albo przez kilku producentów takich samych wyrobów. -są ustalane albo bezpośrednio jako ceny katalogowe, albo pośrednio jako ceny kalkulacyjne -tutaj określane są jednolite zasady kalkulacji cen. CENY URZĘDOWE JAKO FORMA CEN ADMINISTROWANYCH- są ustalane przez organy państwowe. Rodzaje towarów, usług, które są tymi cenami objęte mogą być różne w poszczególnych krajach i w czasie. Zwykle cenami urzędowymi obejmuje się ważniejsze towary, usługi np. produkty rolne, energia elektryczna, ważniejsze surowce i paliwa, niektóre podstawowe art. żywnościowe, łączność, komunikacja, usługi komunalne. CO TO JEST DUOPOL-JAKIE MOGĄ BYĆ ZALEŻNOŚCI MIĘDZYuczestnikami duopolu duopol - forma oligopolu, w której dany rynek opanowany jest przez dwóch niezależnych od siebie producentów. Zaopatrują oni znaczną liczbę odbiorców, ale żaden z nich nie jest w stanie opanować całego rynku. Wejście innych firm na taki rynek jest bardzo trudne ze względu na konieczność poniesienia ogromnych nakładów kapitałowych i sprzeciw dotychczasowych jego uczestników CO TO JEST KRZYWA REAKCJI-jest to zbiór punktów reprezentujący taki poziom produkcji danego przeds , który zapewnia ma max zysku , przy danych rozmiarach produkcji rywal CO TO JEST QUASI-RENTA?- jest to renta gruntowa- to opłata za korzystanie z ziemi inaczej dochód właściciela ziemi .Jej wysokość przy stałej podaży ziemi zależy przede wszystkim od popytu na ziemię W kontekście rynku pracy będzie to renta ekonomiczna, która odnosi się do krótszego okresu. Może być rezultatem niedostatku pewnych umiejętności, który po pewnym czasie zanika. CO TO JEST RYNEK- w znaczeniu ekonomicznym jest formą nawiązywania kontaktów między kupującymi i sprzedającymi w celu ustalenia warunków transakcji -sposobu ,miejsca czasu oraz ilości ekwiwalentu nabywanego towaru CO TO JEST TEORIA GIER. na czym polega jej zastosowanie w ekonomii Teoria gier to dział matematyki zajmujący się badaniem optymalnego zachowania w przypadku konfliktu interesów. Teoria gier wywodzi się z badania gier hazardowych i taka jest też jej terminologia, jednak zastosowanie znajduje głównie w ekonomii,), socjologii oraz informatyce (patrz: sztuczna inteligencja). Zastosowanie teorii gier w biologii przez Johna Maynarda Smitha zaowocowało pojawieniem się ewolucyjnej teorii gier i matematyki, a także nowymi zastosowaniami w naukach, które wcześniej bazowały na teorii gier. CYBERNETYCZNE (SYSTEMOWE) UJĘCIE PRZEDSIĘBIORSTWA. EFEKTYWNOŚĆ - SKUTECZNOŚĆ-cybernetyka -pojmuje przeds. jako pewien złożony układ podobny do organizmu żywego , jego kryterium jest jako najdłuższe utrzymanie organizmu przy życiu .Na przeds. patrzy się jaka na system który jest wyodrębniony w otoczeniu w jego ramach są pewne podsystemy które oddziaływają na siebie istnieje określony system zasilania organizacji Efektywność to relacje uzyskanych efektów do wydatkowanych czynników produkcji , Skuteczność to stopień realizacji celów. CZEGO DOTYCZY PODMIOTOWY PODZIAŁ DOCHODU Pojęcie podziału jest niejednoznaczne ,możemy mówić o podmiotowym podziale dochodu, nie interesuje nas tutaj jak równo albo nierówno rozdzielany jest dochód wypracowany przez całe społeczeństwo między poszczególnych ludzi. Podmiotowy podział dochodu informuje o proporcjach podziału dochodu między poszczególne jednostki. CZY KORPORACJE TRANSNARODOWE MOŻNA ZALICZYĆ DO MONOPOLISTÓW -tak Ważne znaczenie korporacji transnarodowych jest związane z ich potęgą ekonomiczną. Działalność korporacji spełnia bowiem w gospodarce światowej wiele ważnych funkcji, które służą rozwojowi i przemianom w skali globalnej, regionalnej i krajowej. Realizując swą politykę ekspansji (inwestycyjna, kooperacyjna, handlowa) korporacje dokonują przemieszczania zasobów i zdolności wytwórczych, pobudzają wzrost i efektywność gospodarczą. Ponadto przyczyniają się do restrukturalizacji sektorów i przedsiębiorstw, aktywizują konkurencję i lokalną przedsiębiorczość, transmitują nowe metody i wzorce gospodarowania oraz umacniają międzynarodowe powiązania i współzależności. -kiedy zbyt ingerują w indywidualna gospodarkę krajowa- lokalna CZYM SIĘ RÓŻNI CENA ABSOLUTNA OD CENY RELATYWNEJ? Cena relatywna - relacja ceny jednego dobra do ceny innego dobra. Cena relatywna informuje potencjalnych nabywców danego dobra, o ilości innych dóbr, które należy poświęcić aby towar nabyć. Podstawą decyzji zarówno konsumentów, jak i producentów jest nie cena absolutna (czyli kwota pieniędzy, którą musimy wydać na zakup np. butów, telewizora. 1 kg jabłek itp.), ale cena relatywna, a więc ilość dóbr i usług, którą poświęcamy w momencie zakupu jednostki określonego dobra lub usługi (np. co mogę kupić za paczkę papierosów ...) CZYM RÓŻNI SIĘ KONKURENCJA DOSKONAŁA ODPEŁNEGO MONOPOLU- Konkurencja doskonała-to stan rynku w którym pojedyncze przeds działa obok nieskończenie wielu przeds podobnych do siebie Monopol pełny --występuje tylko gdy na rynku jest tylko jedno przeds. które wytwarza lub dostarcza produkty lub usługi nie posiadające bliskich substytutów .Może to być 1 odbiorca określonych produktów usług CZYM RÓŻNI SIĘ POPYT FUNKCJONALNY OD POPYTU niefunkcjonalnego i popytu spekulacyjnego?Popyt funkcjonalny wynika z cech jakościowych danego dobra, jest funkcją jego wartości użytkowej. Popyt niefunkcjonalny wynika z oddziaływania tak zwanych efektów zewnętrznych na użyteczność. To oznacza że użyteczność danego dobra będzie ulegać zmianie w zależności od zachowania się innych konsumentów. Wyróżniamy tutaj 3 rodzaje zachowań nabywców, mianowicie: -efekt tzw. pędu ,efekt snobizmu, efekt Veblenowski CZYM RÓŻNI SIĘ RYNEK DETALICZNYOD HURTOWEGO?- Różnica między tymi rynkami odnosi się do rozmiarów, wolumenu i warunku zawierania transakcji, a więc chodzi o marżę, upusty, kredyt, komis itd. Przekraczanie panujących tutaj reguł np.: sprzedaż przez hurtownika po cenach detalicznych może być uznane za nieuczciwą konkurencję. CZY NALEŻY WALCZYĆ Z MONOPOLAMI DLACZEGO - tak bo monopol to brak konkurencji , ustala ceny , brak konkurencji CZYNNIKI DETERMINUJĄCE TRWAŁOŚĆ POROZUMIENIA OLIGOPOLISTYCZNEGO- ukryte porozumienia oligopolistyczne: opierają się na istnieniu firmy lidera i ukrytej koordynacji działalności drugiej firmy, bez zamiaru zmiany istniejącego między nimi podziału rynku; -jawne porozumienie oligopolistyczne: są to tzw. kartele, które charakteryzują się głównie koordynacją polityki w zakresie cen i ilości produktów na rynku oraz terytorialnym podziałem rynków. DEFINICJA PRZEDSIĘBIORSTWA W EKONOMII INSTYTUCJONALNEJ natomiast teoria koncepcja firmy jest podstawą zainteresowania. Wprowadza kosztów transakcyjnych ,które są związane z tworzeniem organizacji instytucji ,ich modyfikacji i wykorzystania .Koszty transakcyjne są kosztami utrzymania instytucji gospodarczych w ruchu .Należą do nich :koszty związane z transferem praw własności ,ze zbieraniem i przetwarzaniem informacji ,zawieszaniem i realizacją umów ,z badaniem rynku. Całkowite koszty produkcji składają się z kosztów przetwarzania zasobów czyli pracy ,ziemi ,kapitału oraz z kosztów transakcyjnych .Udział kosztów transakcyjnych stale rośnie DEFINICJA PRZEDSIĘBIORSTWA W EKONOMII NEOKLASYCZNEJ A WE WSPÓŁCZESNEJ ekonomii- Tradycyjna ekonomia neoklasyczna wykorzystuje w analizie marginalistycznej koncepcję przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwo działa w konkurencyjnym otoczeniu, kieruje się motywem maksymalizacji zysku, podejmuje racjonalne decyzje, porównuje relacje krańcowych kosztów pozyskania wyników produkcji i krańcowych przychodów z tych czynników. Współcześnie to podejście neoklasyczne jest zmodyfikowane, przeważa pogląd, że racjonalność decyzji przedsiębiorstwa jest ograniczona dlatego, że istnieje nie możność zdobycia informacji o przyszłości, a ponadto wewnątrz przedsiębiorstwa istnieje sprzeczność interesów różnych grup właścicieli, menedżerów. DLACZEGO KRZYWA POPYTU MONOPOLU PEŁNEGO MA NACHYLENIE UJEMNE- bo monopol pełny jest jedynym producentem lub sprzedawca na rynku. DLACZEGO MONOPOLISTA NIE JEST CENO BIORCĄ -bo jest ceno twórcą DLACZEGO NA KONKURENCYJNYM RYNKU KRZYWA POPYTU NA PRACĘ pojedynczego przedsiębiorstwa różni się od krzywej popytu gałęzi. zmiany rozmiarów produkcji pojedyńczego przedsiębiorstwa na konkurencyjnym rynku nie wpływają ani na ceny jego produktów, ani na ceny nabywanych przez to przedsiębiorstwo czynników produkcji, natomiast zmiany rozmiarów produkcji gałęzi gospodarki mogą zmienić ceny zarówno produktów jak i czynników produkcji, dlatego krzywe popytu się różnią DLACZEGO PROPORCJONALNA KRZYWA popytu w długim okresie zmienia nachylenie-Występowanie w danej branży zysków nadzwyczajnych spowoduje napływ kapitału, czego konsekwencją będzie rozłożenie popytu na większą liczbę firm, oraz wzrost liczby substytutów dostępnych na rynku. DLACZEGO PRZEDS DZIAŁAJĄCE w warunkach konkurencji monopolistycznej nie wykorzystuje w pełni korzyści skali produkcji Ponieważ optymalna wielkość produkcji nie minimalizuje kosztów przeciętnych DLACZEGO W PRZYPADKU KONKURENCJI MONOPOLISTYCZNEJ NA znaczeniu traci koncepcja gałęzi produkcji Każde przedsiębiorstwo dąży do różnicowania dóbr - buduje własną markę - , co sprawia, że koncepcja gałęzi produkcji traci na znaczeniu. W jednej gałęzi jest wiele przedsiębiorstw promujących swoją markę. EFEKT OWCZEGO PĘDU, A EFEKT SNOBIZMU Efekt tzw. owczego pędu oznacza że popyt na dane dobro wzrasta dlatego że inni konsumują to dobro, czyli oznacza on potrzebę utożsamiania się z innymi konsumentami oraz ich stylem życia. Efekt snobizmu natomiast jest odwrotnością efektu owczego pędu, oznacza że popyt na dane dobro maleje dlatego ze inni kupują to dobro, czyli oznacza on potrzebę wyróżnienia się, bycia odmiennym od innych EWOLUCJA POGLĄDÓW NA CELE DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA Podstawowym celem działania każdej firmy jest maksymalizacja zysku. Teoria klasyczna, która jest oparta na rynkach konkurencyjnych stworzyła nowe cele przedsiębiorstwa, tj.: -przeds. maksymalizuje zysk w długim okresie, np. jest gotowe poświęcić część zysków bieżących na rzecz przyszłych zysków oraz umocnić pozycję przeds. na rynku -grupa realizuje kilka celów jednocześnie, np. osiąganie zysku, utrzymanie pierwszej pozycji w technologii na rynku -wyodrębnia następujące cele: a/społeczne (optymalizowanie efektów gosp., postęp techniczny) b/indywidualne (optymalizowanie dochodów, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa pracowników) c/operacyjne (obejmuje zadania techniczne, socjalne np. cele sprzedaży zysk) FUNKCJA INFORMACYJNA CEN - polega ona na tym, że cena jest jednym z podstawowych elementów, którym kierują się zarówno producenci jak i konsumenci odnośnie lokowania swoich zasobów pieniężnych. To cena decyduje przede wszystkim o tym na co konsumenci wydadzą swoje pieniądze a tym samym decyduje o tym co będą produkować producenci, i gzie oni zakupią niezbędne czynniki potrzebne im do produkcji (czyli gdzie kupią np. materiały). FUNKCJA REDYSTRYBUCYJNA CEN- (wtórny podział, rozdział). Ceny są narzędziem podziału dóbr i usług, oraz przesuwania dochodów od jednych grup społecznych do innych i do budżetu państwa. Państwo również może dokonywać redystrybucji dochodów przy pomocy cen - różnicując obciążenie cen podatkami, ustalając ceny minimalne / maksymalne czy dotując pewne gałęzie gospodarki. FUNKCJA ROZDZIELCZA (DYSTRYBUCYJNA )CEN- narzędzie podziału towarów i usług a także przesuwania dochodów od jednych grup społecznych do innych oraz do budżetu państwa. Przedsiębiorstwa oligopolistyczne i monopolistyczne ustalają zwykle ceny na poziomie umożliwiającym osiąganie zysku wyższego od przeciętnego, przechwytując w ten sposób dochody przedsiębiorstw niezmonopolizowanych i konsumentów. Także i państwo dokonuje redystrybucji dochodów za pomocą cen, różnicując ich obciążenie podatkami lub dotując niektóre towary i usługi; GENEZA PRZEDSIĘBIORSTWA- PRZEDSIĘBIORSTWO -jest tworem historycznym tzn pojawiło się na określonym etapie rozwoju ludzkości , panuje opinia że gospodarstwo w epoce: - niewolnictwa i feudalizmu -nie ma cech -w starożytności w epoce niewolnictwa -tylko na swój użytek -w średniowiecz.- Warsztat rzemieślniczy - Przedsiębiorstwo powstaje wraz z rozwojem stosunków towarowo-pieniężnych .Tworzą się przedsiębiorstwa handlowe ,wytwórcze ,bankowe szczególnie w 18 ,19 wieku -w ramach systemu jeszcze feudalnego te podmioty zarządzają gospodarką feudalną .Przedsiębiorstwo jest 1 w historii działalności gospodarczej ośrodkiem stosowania zasady racjonalnego gospodarowania .Powstało ono ze średniowiecznego ledwo tolerowanego wówczas kromu ,składu albo sklepu . GOSPODARSTWO DOMOWE UTRZYMUJĄCE się z pracy oferuje na rynku pewną podaż pracy .Podaż ta zależy głównie od czynników dochodowych ,w tym wysokości płacy głównie .Jak związek między podażą pracy a płacą wyjaśniano na gruncie Szkoła subiektywno-marginalna głosiła że praca stanowi przykrość ale i satysfakcje ponieważ pozwala na konsumpcję za otrzymane wynagrodzenie. Wysiłek związany z dodatkowa pracą od pewnego momentu stale wzrasta, a użyteczność z dodatkowych dochodów maleje, czyli robotnik będzie zwiększał swój wysiłek do punktu zrównania krańcowej przykrości wynikającej z pracy, z krańcową użytecznością otrzymywanego wynagrodzenia, czyli istnieje dodatnia zależność między podażą pracy a płacami, ponieważ przy wyższych płacach powstaje nadwyżka użyteczności nad przykrością co skłania do wysiłku. Szkoła neoklasyczna uważa że decyzja gospodarstwa domowego o podaży pracy zależy od poziomu płac. Wysokie płace przyciągają do pracy ale mogą tez wpływać na rezygnowanie z niej np. przy wyższych zarobkach głowy rodziny druga pracująca osoba może rezygnować z pracy, natomiast przy niższych będzie szukać pracy w celu uzupełnienia budżetu rodziny. ISTOTA FUNKCJONALNEGO PODZIAŁU DOCHODU W funkcjonalnym podziale dochodu ,chcemy wiedzieć jaki jest udział poszczególnych czynników produkcji w łącznym dochodzie. podział funkcjonalny : /zwany poprzecznym/- dokonuje się z uwzględnieniem czynników produkcji a)pracy - w procesie gospodarowania przejawia się w ukształtowaniu wynagrodzenia b)kapitału - podział ten dotyczy kwoty osiągniętego zysku - podstawowym kryterium tego podziału jest uczestnictwo poszczególnych czynników produkcji w procesie gospodarowania / ISTOTA MECHANIZMU RYNKOWEGO JEST KONFLIKT I KONKURENCJA czym różnią się te dwie formy zachowaniaPo to, żeby mogło dojść na rynku do wymiany to wielu kupujących i sprzedających musi się spotkać, dogadać i zawrzeć transakcję. Podstawowymi siłami, które doprowadzają do wymiany są konflikty lub konflikt i konkurencja. Konflikt pojawia się ponieważ, każda ze stron zawierających transakcję dąży do przeciwnego celu - sprzedający chcą za swoje dobra otrzymać jak najwyższą cenę, gdyż to zapewnia im wyższe dochody i korzyści z wymiany; kupujący natomiast zainteresowani są czymś odwrotnym - chcą zapłacić jak najniższą cenę, gdyż to zapewnia im korzyści z wymiany; czyli na tym samym rynku sprzedający dążą do podnoszenia cen, a kupujący do ich obniżania. Powstający w ten sposób konflikt jest rozwiązywany dzięki istnieniu konkurencji zarówno kupujący jak i sprzedający konkurują ze sobą tzn. konkurują ze sobą sprzedający i konkurują ze sobą kupujący, natomiast nie konkurują ze sobą sprzedający z kupującymi. Sprzedający jeśli by dążył do zbyt wysokiej ceny to wkrótce mógłby pozostać sam na rynku bez klientów bo inni chcą sprzedać to dobro po niższej cenie czyli los każdego sprzedającego zależy od innych sprzedawców. Również i kupujący napotyka różnych rywali ponieważ dobra wędrują do tego kto jest w stanie zapłacić więcej. Większość cen, która ustalana jest na rynku jest ustalana dzięki konfliktowi i konkurencji ale na niektórych rynkach konkurencja załamuje się wtedy gdy rząd albo monopol kontroluje, reguluje ceny. JAKI ZYSK OSIĄGA PRZEDS KONKURENCJI monopolistycznej w krótkim okresie-W krótkim okresie przedsiębiorstwo poszukuje takiej kombinacji ceny i wielkości podaży, która przy danych kosztach umożliwia osiąganie zysków nadzwyczajnych (maksymalnych) JAKIE CZYNNIKI MOGĄ POWODOWAĆ NIETRWAŁOŚĆ KARTELU Kartel - zmowa (umowa) państw lub przedsiębiorstw posiadających decydujący wpływ w tej samej lub podobnej gałęzi gospodarki, mająca na celu całkowitą kontrolę nad rynkiem i jego regulację (ceny, podaży, popytu). Tworzenie karteli pomiędzy przedsiębiorstwami jest nielegalne w Unii Europejskiej oraz w Stanach Zjednoczonych, jak również w wielu innych państwach świata KIEDY FIRMA DZIAŁAJĄCA NA RYNKU KONKURENCJI monopolistycznej może działać jak monopol-Istnieje wiele segmentów rynku- grup produktowych- na których firmy wytwarzające specyficzne dobra są w stanie uzyskać pozycję monopolisty. -Wtedy gdy manipuluje cenami danej marki produktu (cenodawca), tak jak monopol. KIEDY POWSTAŁ ( WYKSZTAŁCIŁ SIĘ) RYNEK?- Rynek wykształcił się z chwilą pojawienia się produkcji towarowej. Produkcja towarowa to produkcja na sprzedaż dla innych. Ludzie znaleźli się w lepszej sytuacji niż wcześniej zaczęli wytwarzać pewną nadwyżkę ponad to co byli w stanie skonsumować. Tę nadwyżkę mogli wymieniać na inne dobra, które są dla innych bardziej cenne, a których nie są w stanie wytwarzać, albo nie opłaca im się wytwarzać; dzięki rynkowi i wymianie wzbogacili swoją konsumpcję. Warunkiem istnienia rynku jest występowanie systemu własności prywatnej. Bez tej własności rynki nie mogłyby prawidłowo funkcjonować. Własność prywatna czyli ustawowo zagwarantowane prawo do posiadania rzeczy i swobodnego nimi dysponowania. MAMY DZIAŁAJĄCE W WARUNKACH KONKURENCJI DOSKONAŁEJ PRZEDSIĘBIORSTWO i doskonale konkurencyjny rynek pracy. Jak wygląda podaż pracy z punktu widzenia tego przedsiębiorstwa? Przedsiębiorstwo działające w warunkach konkurencji doskonałej napotyka na doskonale elastyczną podaż pracy. Krzywa podaży pracy jest równoległa do osi poziomej. Przedsiębiorstwo jest biorcą płac, nie ma wpływu na ich wysokość, płacić musi tyle ile wynosi składka ustalona przez rynek. Przy tej stawce znajdzie każdą potrzebną ilość pracowników. MANUFAKTURA A PRZEDSIĘBIORSTWO- Pierwszą forma organizacyjną przedsiębiorstwa była manufaktura .Przedsiębiorca gromadzi w niej rzemieślników .Rzemieślnicy i surowce przedsiębiorcy pod jednym dachem przy pomocy prostych narzędzi produkują dobra w sposób podobny jak robiono to w warsztacie rzemieślniczym czyli upraszczając każdy pracownik tworzy dane dobro od początku do końca , istniały różne rodzaje manufaktur .Różnice między manufakturą a późniejszym przedsiębiorstwem przemysłowym była następująca ; 1)w manufakturze nie było technologicznego podziału pracy , podczas gdy współczesne przedsiębiorstwo oparte jest o tę zasadę podziału pracy -czyli podziału między ludzi i określone czynności przy tworzeniu określonych dóbr 2) w manufakturze występowało niskie techniczne uzbrojenie pracy -niskie umaszynowienie usprzętowienie 3) istniały tam z reguły bardzo ciężkie warunki pracy nieludzkie MIESZANA (KRZYŻOWA) ELASTYCZNOŚĆ POPYTU jest to … MIESZANA ELASTYCZNOŚĆ POPYTU - reakcja popytu na procentową zmianę popytu na dobro (usługę) x, a procentową zmianę ceny dobra (usługi) y. Mieszana elastyczność popytu istnieje ponieważ dane dobro (usługa) uzależnione jest również od cen innych dóbr (usług). Miernikiem tej reakcji jest współczynnik mieszanej (krzyżowej) elastyczności popytu, który ma postać:
procentowa zmiana ceny dobra (usługi) y. Mieszana (krzyżowa) elastyczność popytu jest relacją między procentową zmianą popytu na dobro (usługę) x a procentową zmianą ceny dobra (usługi) y. Mówi nam ona, o ile procent zmieni się popyt dobra (usługi) x, jeżeli ceny dobra (usługi) y zmienią się o 1%. MODEL RYNKU KONKURENCJI MONOPOLISTYCZNEJ Założenia modelu: - na rynku występuje wielu producentów i wielu nabywców - oferowane na rynku dobra są zróżnicowane i posiadają bliskie, ale nie doskonałe substytuty - na rynku występuje niedoskonała konkurencja( konsumenci preferują określonych producentów, a producenci kierują swoją ofertę do konkretnej grupy nabywców, różnicując ich ze względu na „zasobność portfela”, płeć, wiek, styl życia -występują 2 formy konkurencji pomiędzy przedsiębiorstwami: cenowa-polega na obniżaniu ceny oferowanych dóbr w celu zwiększenia udziału na rynku i niecenowa- za pomocą reklamy i innych działań promocyjnych, zróżnicowania produktów pod względem jakości, wyglądu, sposobu użytkowania, dystrybucji serwisu tj tworzenia własnej marki. -występuje znaczna swoboda wchodzenia na rynek opuszczania go - rynek jest przejrzysty-podmioty mają pełną informację o podaży i popycie oraz cenie danego dobra.. -przykłady rynków-restauratorzy , architekci MODEL RYNKU MONOPOLU-rynek monopolistyczny. Możemy tutaj wyróżnić różne struktury monopoli: monopol pełny czyli absolutny, duopol, digopol, monopol po stronie sprzedawcy, monopol po stronie nabywcy itd. Rynek monopolistyczny ozn., że konkurencja istnieje po jednej stronie tylko albo między nabywcami, wtedy sprzedawca ma monopol i narzuca ceny sprzedaży; albo między sprzedawcami wówczas nabywca ma monopol i może narzucać ceny zakupu. Absolutny monopol ozn. wyłączność jednego producenta na rynku. Monopol po stronie nabywcy może również występować nosi on nazwę monopson MODEL RYNKU OLIGOPOLU- Oligopol oznacza dominację niewielkiej liczby przedsiębiorstw na rynku, gdzie przedmiotem produkcji i sprzedaży są jednorodne produkty lub bliskie substytuty. Założenia modelu:- ograniczona liczba producentów( każdy z nich posiada znaczący udział w rynku) - produkty oferowane na rynku oligopolu mogą mieć charakter jednorodny lub zróżnicowany - ograniczony dostęp do rynku , wynikający głównie z przyczyn natury technicznej-bardzo wysokie koszty technologii - pełna informacja o rynku -przykłady rynków-cementownie cukrownie NA CZYM POLEGA NIEDOSKONAŁA DYSKRYMINACJA CENOWA -sytuacja kiedy firma sprzedaje ten sam produkt po różnych cenach
Dyskryminacja cenowa -przywództwo cenowe przeds dominującego -przywództwo przeds o niskich kosztach
Trzy formy przywództwa cenowego Cena monopolowa wyznaczona jest w punkcie przecięcia się krzywej popytu z wielkością produkcji maksymalizującą zysk monopolu. Określenie poziomu ceny monopolowej polega na wyznaczeniu wielkości Q maksymalizującej zysk a następnie, biorąc pod uwagę daną krzywą popytu, na wyznaczeniu ceny maksymalnej, po której te rozmiary produkcji mogą być sprzedane NA CZYM POLEGAJĄ STRATEGIE MAXMIN ORAZ MINMAX W GRZE O STAŁEJ ZEROWEJ WARTOŚCI Strategie maksiminu /mini maksu/ prowadzą do rozwiązań w grach o sumie zero W grze o sumie różnej od zera strategie te nie muszą prowadzić do rozwiązania optymalnego -zasada maksiminu- to najlepszy z najgorszych , dążąc do najkorzystniejszego wyniku firma A spośród minimalnych /najgorszych wyników/ stosowanych strategii wybiera rezultat maksymalny -zasada mini maksu- najgorszy z najlepszych- spośród maksymalnych wielkości (utraty) udziałów rynkowych dla każdej kolumny -strategii , firma B wybiera wielkość minimalną ] NA FUNKCJONALNY PODZIAŁ DOCHODU WPŁYWAJĄ DWA ZASADNICZE CZYNNIKI. Omów ich rolę? ) Dwa aspekty podziału a)w ekonomii klasycznej była to teoria badająca udział pracy ,ziemi ,kapitału w globalnym produkcje i dochodzie była to makroekonomia b)w ekonomii neoklasycznej dokonała przesunięcia akcentu w kierunku mikroekonomii teoria podziału to teoria cen czynników produkcji , jej podstawą jest teoria produkcyjności krańcowej NEOKLASYCZNA TEORIA WARTOŚCI- Chodzi tu o subiektywną interpretację zasad ustalania cen na rynku czyli określenia ich przez krańcową użyteczność dóbr. Wg Marshala cena towaru jest określana z jednej strony przez jego użyteczność krańcową, a z drugiej strony przez krańcowy koszt wytworzenia. Cena towaru ustala się na poziomie przy którym jego krańcowa użyteczność i krańcowy koszt wytworzenia zrównują się czyli koncepcja neoklasyczna różni się od teorii obiektywnej, tym że użyteczność krańcową traktuje się jako czynnik tworzący wartość i przyjmuje za podstawę wartości nie koszty przeciętne lecz koszty krańcowe. Czynniki produkcji (praca, kapitał, ziemia) tworzą wartość. Za usługę świadczoną w produkcji każdy czynnik otrzymuje wynagrodzenie czyli cena towaru to suma nakładów pracy ludzkiej, kapitału, ziemi w postaci kosztu. OBIEKTYWNA TEORIA WARTOŚCI- Na przełomie XVIII i XIX wieku Smith, Ricardo głoszą, że jedynym czynnikiem tworzącym wartości towaru jest praca; kapitał, ziemia umożliwiają tylko pracy tworzenie wartości. Później tą teorię rozwija Marks. Mówi, że wartość towaru określa społecznie niezbędny nakład pracy mierzony czasem pracy. Chodzi tutaj o czas pracy przeważającej części producentów jaki jest potrzebny na wytworzenie jakiegoś towaru. W przeciętnych warunkach technicznych i społecznych wszystkie towary danego rodzaju mają jednakową wartość, niezależnie od indywidualnych nakładów pracy poszczególnych producentów. Społecznie niezbędny czas pracy i nakład pracy jest na rynku wyrażany za pośrednictwem pieniądza czyli pod postacią cen. Cena jest pieniężnym wyrażeniem wartości towaru. Wymiana towarów powinna być wymianą równych wartości, ale na rynku ceny ulegają wahaniom, odchylają się od wartości pod wpływem sił popytu i podaży. Odchylenie cen prowadzi do działań przeciwnych czyli zbliżenia cen do wartości, czyli mamy stałą tendencję wahania i zbliżania cen do poziomu określonego przez wartość. OMÓW KSZTAŁTOWANIE SIĘ POPYTU W WARUNKACH KONKURENCJI MONOPOLISTYCZNEJ Krzywa popytu na dobra przedsiębiorstwa ma nachylenie ujemne, a więc popyt ze strony nabywców maleje wraz ze wzrostem ceny. Cena zależy od ilości dóbr, przy czym przedsiębiorstwa jak i monopole są ceno dawcami. Występują dwie krzywe popytu: postrzegana - zmianie cen dóbr przedsiębiorstwa nie towarzyszą zmiany cen dóbr konkurentów; proporcjonalna - zmiany cen dóbr przedsiębiorstwa wywołują zmiany cen dóbr konkurentów PODAJ DWIE DEFINICJE PRZEDSIĘBIORSTWA W UJĘCIU EKONOMII-jest to zbiorowy podmiot gospodarczy ,wyodrębniony pod względem technicznym ,terytorialnym ,organizacyjnym , ekonomicznym , kadrowym nastawionym wyłącznie na osiąganie dochodu pieniężnego -jest to najważniejsza instytucja systemu ekonomicznego utworzona w celu osiągania zysku -podstawowa jednostka pracy w której zostały zorganizowane zasoby produkcyjne w celu wytworzenia bogactwa PODAJ DEFINICJĘ RENTY EKONOMICZNEJ. Renta ekonomiczna to nadwyżka dochodów z danego czynnika ponad dochody na niezbędne. Współcześnie pojęcie to odnosi się do wszystkich unikatowych czynników produkcji. Podział dochodów z pracy na dochody niezbędne i rentę ekonomiczną zależy od elastyczności podaży pracy, im mniej elastyczna podaż pracy tym większy udział renty ekonomicznej POZYCJA GOSPODARSTWA DOMOWEGO W GOSPODARCE CENTRALNIE KIEROWANEJ I W GOSPODARCE RYNKOWEJ- Głównym wyznacznikiem gospodarki rynkowej są ograniczenia popytowe. Występując jako nabywca dóbr konsumpcyjnych gospodarstwo domowe może dokonywać swobodnych wyborów. Z kolei w roli dostawcy siły roboczej czyli jako sprzedawca musi się liczyć z możliwością bezrobocia. Czyli pozycja gospodarstwa domowego jako nabywcy jest korzystniejsza od jego pozycji jako dostawcy siły roboczej. W gospodarce centralnie kierowanej jest inaczej. Jest to gospodarka niedoborów. Głównym ograniczeniem jest tutaj bariera podaży, to powoduje niemal powszechne występowanie rynku producenta czyli sytuacja gospodarstw domowych jako nabywców dóbr konsumpcyjnych jest tutaj niekorzystna. W gospodarce centralnie planowanej gospodarstwo domowe ma silną pozycję jako dostawca siły roboczej PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ.- PRZEDSIĘBIORCA Przedsiębiorczość -to umiejętność osiągania korzystnych dla przedsiębiorstwa wyników ekonomicznych oraz podejmowania ryzyka. Przedsiębiorca- wnosi kapitał rzeczowy lub pieniężny zapewniając samodzielność finansową firmie, organizuje działalność gospodarczą, podejmuje kluczowe decyzje, dąży do osiągnięcia nadwyżki finansowej PRZEDSIĘBIORSTWO NA GRUNCIE NAUK PRAWNYCH- prawo-patrzy na przedsiębiorstwo jako na podmiot prawa posiadający zdolność do działań prawnych Prawo reguluje stosunki między przeds a innymi osobami prawnymi i fizycznymi oraz niektóre kwestie wewnątrz przedsiębiorstwa PRZEDSIĘBIORSTWO W NAUCE O ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIU NAUKA O ORGANIZACJI I zarządzaniu -patrzy na przeds. jako na kategorię organizacyjną , jako na jednostkę zorganizowaną , jako na szczególny przypadek instytucji w której obowiązują zasady racjonalnej organizacji PRZEDSIĘBIORSTWO W UJĘCIU SOCJOLOGII--socjologia -patrzy na przeds. jako na kategorię społeczną socjologię -socjologom , interesuje grupy społeczne ,stosunki między zatrudnionymi ,zachowania ludzkie , motywacje , integracje załogi , identyfikację z firmą. Socjolog również analizuje przeds. w kontekście jego oddziaływania na szersze otoczenie PRZESTRZENNY ASPEKT KLASYFIKACJI RYNKÓW- Wyróżniamy rynki lokalne, regionalne, narodowe, światowe. W ciągu ostatnich 100 lat powstawały rynki o coraz większym zasięgu i o rosnącej jednolitości warunków zawierania transakcji. Zastąpiły one rynki małe, zróżnicowane, izolowane od siebie. Charakter rynku z punktu widzenia przestrzennego zależy przede wszystkim od przedmiotu transakcji np.: rynek usług bytowych ma z reguły lokalny charakter, podobnie rynek owoców i warzyw, rynek podstawowych surowców. Rynek technologii, pieniądza są to rynki z reguły światowe lub co najmniej narodowe. Istotne jest odróżnienie rynku wewnętrznego od rynku zagranicznego. Na tym ostatnim może występować utrzymywanie ceł, barier pozataryfowych i parataryfowych, które ograniczają dostęp do danego rynku narodowego REALNY RYNEK CZYNNIKÓW PRODUKCJI. KONKURENCJA NIEDOSKONAŁA Niedoskonałości czynników rynków i wpływu na podział dochodu s następujące: 1)istnieją różne grupy o dużej sile albo władzy ekonomicznej Np. wielcy pracodawcy, związki zawodowe. Można powiedzieć im większa siła danej grupy tym większy udział w dochodzie. 2)obiektywne ograniczenia przenoszenia czynników produkcji firmy do firmy, z gałęzi do gałęzi, czy z przyczyn technologicznych, czy naturalnych. 3)państwo może wpływać na rynek czynników ustalając stawki płacowe i czynszowe 4)ograniczenia przepływu informacji 5)różne formy dyskryminacji, które istnieją na rynkach czynników szczególnie na rynku pracy Rynek niedoskonały jest przeciwieństwem rynku doskonałego. W zależności od stopnia monopolizacji rynek niedoskonały ma kilka odmian: -konkurencja monopolistyczna, -oligopol,- monopol RODZAJE PRZEDSIĘBIORSTW WEDŁUG KRYTERIUM POZYCJI RYNKOWEJ-tutaj przedsiębiorstwo dzielone są na doskonałe konkurencyjne o ograniczonej konkurencyjności oraz monopole Kryterium to służy do wyznaczania optimum produkcji oraz do kształtowania cen i kosztów .Przedsiębiorstwo o konkurencji doskonałej uzyskuje mniejsze zyski dając większą produkcje w porównaniu z monopolem Monopol jest dla społeczeństwa podmiotem mniej efektywnym Przedsiębiorstwa dzieli się na: -doskonale konkurencyjne(uzyskuje mniejsze zyski dając większa produkcję) - o ograniczonej konkurencyjności -monopole (jest dla społeczeństwa przedmiotem mniej efektywnym) Kryterium to służy do wyznaczania optimum produkcji oraz do kształtowania cen i kosztów. RODZAJE PRZEDSIĘBIORSTW WEDŁUG KRYTERIUM PRZEDMIOTU DZIAŁALNOŚCI Kryterium przedmiotu działalności -stosowany jest podział przedsiębiorstwa na -handlowe- to handel detaliczny ,hurtowy ,skupu , gastronomia -produkcyjne-wydobywcze ,przetwórcze , petrochemiczne ,huty ,przeds. rolnicze -usługowe- transport ,telekomunikacja ,turystyka ,firmy kosmetyczne ,prawnicze ,finansowe RODZAJE PRZEDSIĘBIORSTW WEDŁUG KRYTERIUM WIELKOŚCI Za kryterium wielkości przedsiębiorstwa przyjmuje się liczbę zatrudnionych pracowników, wartość produkcji sprzedanej albo wartość zgromadzonego kapitału. - mikro przedsiębiorstwo (zatrudniało mniej niż 10 pracowników, którego całkowity bilans roczny nie przekracza 2 milionów euro), -małe (zatrudniają mniej niż 50 pracowników, a osiągnięty przez nie przychód nie przekracza równowartości 7 milionów euro) -średnie ( zatrudnienie nie przekracza 250 pracowników, a przychód nie przekroczył 40 mln euro, lub suma aktywów nie przekroczyła 27 mln euro) - duże (zatrudnia powyżej 250 pracowników) WIELKOŚCI-za niszą wielkości przedsiębiorstwa przyjmuje się liczbę zatrudnionych pracowników wartość produkcji sprzedanej albo wartość zaangażowanego kapitału przedsiębiorstwa dzielimy na -WIELKIE , ŚREDNIE , MAŁE. Ten podział ma jednak względny charakter ,dlatego że nie ma powszechnie przyjętych kryteriów na te 3 grupy: RODZAJE PRZEDSIĘBIORSTW WEDŁUG KRYTERIUM WŁASNOŚCI Kryterium własności-tutaj przedsiębiorstwo będą dzielić się na: -Państwowe- Prywatne- Spółdzielnie -Komunalne Ważne w tym kryterium jest wskazanie zalet i wad oraz sprawdzenie efektywności poszczególnych form własności. Trudno określić kto jest właścicielem i kto odnosi korzyści z tego przeds., np. przeds. komunalne właścicielem jest urząd miasta a może cała społeczność lokalna. ROZWIŃ TEZĘ: W WARUNKACH KONKURENCJI DOSKONAŁEJ powinna wystąpić tendencja do zmniejszania istniejących nierówności W warunkach konkurencji doskonałej podział dochodu zależy od własności czynników produkcji i od cen tych czynników ,/ własność to ilość posiadanych czynników jak i jakość, im więcej jednostek danego czynnika ma dana osoba tym większy jest jej udział w dochodach z tego czynnika/. Im większa podaż czynnika tym niższa jest cena rynkowa tego czynnika tym większą ilość tego czynnika dana grupa może nabyć. Na ceny czynników produkcji wpływa też jakość np. kwalifikacje, lepsza -gorsza ziemia ,tradycyjne -nowsze maszyny. Konkurencja doskonała istnieje wtedy, gdy spełnione są następujące warunki: 1.Na rynku występuje duża liczba sprzedających i kupujących. Każdy z producentów wytwarza znikoma część łącznej produkcji. Zmiana wielkości ich produkcji nie wpływa na podaż. Producenci nic maja wpływu na ceny a cena jest niezależna od producenta. 2.Istnieje doskonała mobilność czynników produkcji (swobodny ich przepływ między poszczególnymi gałęziami produkcji) oraz możliwość zakładania nowych przedsiębiorstw. Nie ma barier wejścia na rynek. 3.Oferowane do sprzedaży towary mają jednakowe (zbliżone) cechy użytkowe Reklama i marka firmowa nie odgrywają żadnej roli. 4.Kupujšcy i sprzedający mają doskonałą znajomość rynku (dysponują pełną informacją). Oznacza to, że producenci mają pełne rozeznanie dotyczące cen, kosztów i możliwości sprzedaży na rynku, a konsumenci mają pełne informacje o cenach, jakości i dostępności dóbr. Rynek doskonały charakteryzuje się: -rozproszeniem po stronie popytu i podaży, -brakiem barier wejścia na rynek i wycofania się z niego, -przejrzystości (transparencja), -Jednorodnością dóbr. RÓWNOWAGA W MODELU COURNOTA -jest wyznaczona przez punkt przecięcia krzywych reakcji konkurujących przeds Jest to równowaga stabilna RÓŻNICE MIĘDZY KONKURENCJĄ MONOPOLISTYCZNĄ A MONOPOLEM I KONKURENCJA DOSKONAŁĄ- Cechy rynku Rynek doskonały Rynki niedoskonałe
-konkurencja doskonała Konkurencje monopolistyczne Monopol
Liczba firm |
RYNEK HOMOGENICZNY, A RYNEK HETEROGENICZNY- -rynek homogeniczny- jednorodny -rynek ropy, pszenicy -rynek heterogeniczny- rynek pracy występują tu różne zawody wymagające różnych kwalifikacji, zdolności. Zawody te nie konkurują między sobą. Mówimy wówczas o segmentacji rynku. RYNEK SPRZEDAWCY, A RYNEK NABYWCY.- Różnica między tymi rynkami odnosi się do rozmiarów, wolumenu i warunku zawierania transakcji, a więc chodzi o marżę, upusty, kredyt, komis itd. Przekraczanie panujących tutaj reguł np.: sprzedaż przez hurtownika po cenach detalicznych może być uznane za nieuczciwą konkurencję. Możemy wyróżnić rynek sprzedawcy i rynek nabywcy. Chodzi tutaj o sytuację rynkową podmiotów. Rynek sprzedawcy charakteryzuje się długotrwałą przewagą popytu nad podażą; co stawia sprzedawcę w bardzo korzystnej sytuacji przetargowej i na odwrót. Rynek nabywcy charakteryzuje się nadwyżką podaży nad popytem i ozn. uprzywilejowaną pozycję nabywcy. SUBIEKTYWNA TEORIA WARTOŚCI -Zjawisko wartości występuje jedynie przy dobrach gospodarczych. Jeżeli jest ich za mało w stosunku do potrzeb to każde z nich nabiera dla jednostki gospodarczej jakiegoś znaczenia. Wartość wynika z użyteczności dóbr oraz ograniczoności w stosunku do rozmiarów potrzeb. Wartość jest zjawiskiem subiektywnym, nie tkwi w dobrach, jest wyrazem stosunku dóbr do potrzeb ludzkich. UZASADNIJ ZAŁOŻENIE ZE PRZEDS NA RYNKU KONKURENCJI monopolistycznej może wpływać na połozenie krzywej popytu na dobra ` Nachylenie krzywej popytu na dobra przedsiębiorstwa zależy od decyzji podażowych i cenowych wszystkich przedsiębiorstw działających w danym segmencie rynku, a także od stopnia zróżnicowania dóbr wytwarzanych przez te przedsiębiorstwa. -Jeżeli wiele firm będzie wytwarzało podobne dobra to krzywa ich popytu będzie płaska (doskonale elastyczna), każda firma będzie sprzedawać za cenę równą żądanej przez inne firmy. -Jeżeli jakaś firma zaoferuje wyróżniające się dobro to będzie mogła dyktować własną cenę (monopolizowanie rynku), krzywa będzie mało elastyczna. WARTOŚĆ A CENA Cena - ilość pewnego dobra (najczęściej pieniądza), za przyjęcie której sprzedający jest gotów zrzec się swoich praw do danego dobra, lub też kupujący jest gotów ją kupić, aby do tego dobra nabyć prawa. Cena może dotyczyć m.in. towaru lub usługi. Według szkoły austriackiej wartość nie jest wielkością obiektywną i taka równość nigdy nie zachodzi, gdyż wtedy nigdy nie doszłoby do wymiany (każda strona musi bardziej wartościować to co otrzymuje od tego co daje w zamian). Poniżej inne definicje ceny: W JAKI SPOSÓB POWSTAJE ZAŁAMANIE KRZYWEJ POPYTU to model Sweezygo złamana krzywa popytu przyjmuje się że współzależność między oligopolistami polega na tym iż jeśli 1 z przeds oligopolu podnosi cenę na swoje produkty pozostali konkurenci nie podnoszą swoich cen w nadziei przyciągnięcia dodatkowych kupujących i wtedy krzywa popytu przeds traci ciągłość załamuje się i rezultat krzywa przychodu marginalnego staje się nieciągła WYJASNIJ DLACZEGO KONKURENCJA NIECELOWA jest działaniem efektywniejszym ekonomicznie niż konkurencja cenowa Obniżenie ceny powoduje spadek zysków, a nawet poniesienie straty, natomiast działania nie cenowe powodują wzrost popytu. Należy jednak pamiętać, że pociągają za sobą dodatkowe koszty działalności. WYJAŚNIJ POJĘCIE OPTIMUM EKONOMICZNEGO I OPTIMUM TECHNICZNEGO PRODUKCJI Optimum ekonomiczne - wielkość produkcji, która maksymalizuje zysk ekonomiczny przedsiębiorstwa lub minimalizuje jego stratę. Optimum techniczne - pojęcie z zakresu ekonomii. Oznacza taką wielkość produkcji (Q) danego przedsiębiorstwa, przy której przeciętny koszt wyprodukowania jednostki danego dobra (ATC) jest najmniejszy. Jest wyznaczana w punkcie przecięcia się krzywej kosztów marginalnych z minimum krzywej kosztów przeciętnych WYJAŚNIJ ZASADY MAX ZYSKU MONOPOLU -Koszt krańcowy= koszt przeciętny całkowity /Uk=Kk -Kk- rosnący lub malejący ale wolniej od Uk -cena musi być wyższa od kosztów przeciętnych Kiedy straty przekroczą poziom kosztu stałego ,utarg nie będzie pokrywał kosztów zmiennych wtedy monopolista musi wycofać się z rynku. WYJAŚNIJ ZNACZENIE WZORU: KKP = PŁ=KPPP krańcowy koszt pracy =płaca =krańcowy przychód z produktu pracy Krańcowy koszt pracy równa się rynkowej cenie pracy czyli płacy z krańcowym przychodem produktu pracy. Ta granica jest optymalna ,ponieważ w punkcie tym wolno konkurencyjne przedsiębiorstwo maksymalizuje całkowity ,czyli globalny zysk. Po przekroczeniu tego punktu zysk będzie spadał. WYJAŚNIJ ZNACZENIE WZORU: Kkz=Rg=KPPz krańcowy koszt zakupu= renta gruntowa= krańcowy przychód z produktu ziemi Przedsiębiorstwo wolnokonkurencyjne zwiększa areał użytkowanej ziemi przy danych nakładach kapitału i pracy ,aż do punktu zrównania się krańcowego kosztu użytkowania ziemi równego rencie gruntowej z krańcowym przychodem produktu ziemi. WYJAŚNIJ ZNACZENIE WZORU: Kkk=Rk=KPPk krańcowy koszt kapitału= renta= krancowy przychód z produktu kapitału Nakłady kapitału przy danych nakładach ziemi i pracy będą zwiększone aż do punktu zrównania się krańcowego kosztu kapitału równego %z krańcowym przychodem z produktu kapitału WYMIEŃ ELEMENTY ŁĄCZĄCE KONKURENCJE MONOPOLISTYCZNĄ Z konkurencją doskonałą a nastepnie elementy lączące te strukture z monopolem pełnym - na rynku współzawodniczy wiele przedsiębiorstw - nie istnieją bariery wejścia ani bariery wyjścia a następnie elementy łączące tę strukturę z monopolem pełnym - Występuje konkurencja poza cenowa - Zróżnicowanie produktu, w konkurencji monopolistycznej polega ono głównie na różnicach w marce towaru, opakowaniu, reklamie, itp., a produkt monopolisty jest zróżnicowany i jedyny w swoim rodzaju, nie posiada bliskich substytutów. WYMIEŃ FUNKCJE PRZEDSIĘBIORSTWA - ekonomiczna (zadaniem przedsiębiorstwa jest osiąganie jak najlepszych efektów gospodarczych) -społeczna (mają tutaj miejsce relacje współpracy i konkurencji, powstają nawyki pracy, dyscyplina, edukacja zawodowa i społeczna) - podażowa (podmiot wytwarzający dobra i usługi kieruje na rynek zaspakajając potrzeby) - popytowa (przedsiębiorstwo może dla innych podmiotów gospodarczych pełnić f. popytową , zgłasza ono zapotrzebowanie na czynniki produkcji, rzeczowe, osobowe na kapitał finansowy) - techniczna (tutaj jest przygotowywany i realizowany WYMIEŃ PRZYKŁADY MONOPSONÓW- Monopson to taka forma rynku, na którym istnieje tylko jeden odbiorca (przedsiębiorstwo pośredniczące w handlu) oraz wielu dostawców pewnego towaru lub usługi. Monopsonami są zazwyczaj firmy państwowe, np. kupujące ropę naftową, gaz ziemny lub usługi zdrowotne. Przedsiębiorstwo mające taką pozycję dąży do zakupu po zaniżonych cenach podczas negocjacji z dostawcami. WYMIEŃ ZAŁOŻENIA KONKURENCJI MONOPOLISTYCZNEJ- -na rynku wielu producentów i wielu nabywców -oferowane dobra są zróżnicowane i mają bliskie ale niedoskonałe substytuty -na rynku konkurencja niedoskonała -występują 2 formy konkurencji -konkurencja cenowa i konkurencja nie cenowa -jest znaczna swoboda wchodzenia na rynek i opuszczania go -rynek jest przejrzysty ZAŁOŻENIA MODELU RYNKU KONKURENCJI DOSKONAŁEJ- Rynek doskonały czyli konkurencja doskonała, wolna wyróżnia się następującymi cechami: -wszystkie elementy tego rynku kształtują się żywiołowo -zakłada się istnienie dużej liczby rozdrobnionych podmiotów zarówno sprzedawców jak i nabywców -żaden z podmiotów nie jest w stanie wpływać na cenę rynkową przez zmianę wielkości produkcji -wyróżnia się pełną przejrzystością tzn. kupujący i sprzedający mają pełną informację o cenach płaconych za towar -odznacza się racjonalnością aktów kupna-sprzedaży co ozn. że kupujący i sprzedający podejmują swoje decyzje wyłącznie na podstawie cen. Czynniki poza cenowe nie wpływają na decyzje. Racjonalnie zachowuje się nie tylko producent ale i konsument. -wyróżnia się jednorodnością dóbr to ozn., że towary posiadające jednakowe cechy fizyczne są postrzegane przez nabywców jako jednakowe nie zależnie od tego jaki producent je wyprodukował - istnieje idealna podzielność czynników produkcji czyli możliwość rozdrobnienia i zbycia -istnieje doskonała przenośność wejście lub opuszczenie rynku doskonale konkurencyjnego jest niczym nieograniczone i nie ma wpływu na cenę rynkową ZNACZENIE SPÓŁKI KAPITAŁOWEJ JAKO OGNIWA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTWA Ważnym momentem w rozwoju przedsiębiorstwa było powstanie różnego rodzaju spółek; w 2 połowie 19 wieku ukształtowała się spółka kapitałowa ,która była znana już wcześniej szczególnie -spółka akcyjna -to był wielki wynalazek spółka umożliwia skupianie rozproszonych kapitałów ,tworzenie dużych przedsiębiorstw .Kapitały gdyby nie było spółki nie znalazłyby produkcyjnego zastosowania , wzrosła skala działalności gospodarczej .W ten sposób zmniejszyło się ryzyko gospodarcze poszczególnych kapitało dawców , ryzyko rozkłada się tutaj na wielu akcjonariuszy
|
-Cena danego czynnika jest synonimem stawki najmu tego czynnika (prawda /fałsz) -Cena i ilość kupowanego dobra są związane ze sobą a wielkości te działają w przeciwne strony. Wyjaśnij efekt dochodowy takiego sposobu postępowania na rynku. Wzrost cen sprawia, że stajemy się biedniejsi, siła dochodu maleje, kupujemy mniej. -Cena i ilość kupowanego dobra są związane ze sobą, a wielkości te działają w przeciwne strony. Wyjaśnij efekt substytucyjny takiego sposobu postępowania na rynku. -jeśli cena dobra rośnie, kupujemy go mniej bo jest droższe, a zainteresowanie przenosimy na inne dobra, które stają się relatywnie tańsze -Cena jabłek wynosi 2 zł za 1 kg. Gdyby cena jabłek podwoiła się, to:a)Wartość krańcowego produktu pracy potrzebnej do wyprodukowania tych jabłek podwoiła by się -Cena maksymalna nałożona na dobro prowadzi do nadwyżki (popytu / podaży) -Cena minimalna ma na celu podwyższenie cen dla (producentów / konsumentów) -Cena monopolowa wyznaczona jest w punkcie przecięcia się / krzywej popytu /krzywej kosztu całkowitego/ z wielkością produkcji max zysk -Cena na rynku oligopolu może być wyznaczona przez przeds posiadające (niższe/ wyższe) koszty -Cena produktów monopolisty -d) wszystkie odp są prawidłowe -Cena równowagi wynosi 4, a wielkość równowagi 10. Jeśli nastąpiłby wzrost podaży to cena równowagi (wzrosłaby/zmalałaby) a wielkość równowagi (wzrosłaby/zmalałaby). Jeśli nastąpiłby wzrost popytu, to cena równowagi (wzrosłaby/zmalałaby) a wielkość równowagi ( wzrosłaby/zmalałaby) -Cena śliwek rośnie z 5 zł do 5,25 zł, a wielkość popytu maleje z 50 kg do 49 kg dziennie. Popyt na śliwki jest (elastyczny/nieelastyczny) -Cena ziemi- c)nie zmienia się ,jeżeli relatywny wzrost renty gruntowej jest zrównoważony takim samym relatywnym wzrostem oprocentowania lokat bankowych -Cena ziemi zależy tylko od wysokości renty gruntowej (prawda /fałsz) -Cena żądana za dany towar lub usługę jest ceną równowagi rynkowej (PRAWDA/FAŁSZ) -Ceny maksymalne wprowadzane są w celu ochrony (producentów / konsumentów ) -Ceny maksymalne wprowadzane są w sytuacji (braku / nadmiaru dobra na rynku) -Ceny na rynku oligopolistycznym b) mogą być ustalane przez przywódcę cenowego -Ceteris Paribas krańcowy utarg nakładu czynnika produkcji uzyskany na konkurencyjnym rynku:b)Równa się wartości krańcowego produktu czynnika -Charakterystyczną cechą konkurencji niedoskonałej jest to że dana firma reprezentuje tak (dużą / małą)część całkowitej podaży ze jej wyjście lub wejście na rynek (wywoła / nie wywołuje) zmianę ceny rynkowej -Co powinno uczynić przedsiębiorstwo wolnokonkurencyjne, gdy nakłady danego czynnika produkcji są mniejsze niż punkt równowagi? -Co powinno uczynić przedsiębiorstwo wolnokonkurencyjne, gdy nakłady danego czynnika produkcji są większe niż punkt równowagi? -Czego nie możemy powiedzieć o konkurencji monopolistycznej-d) zawsze zapewnia dodatnie zyski ekonomiczne -Czynniki dochodu określające wydatki na konsumpcję- skłonność do konsumpcji -Czy poniższe stwierdzenie opisuje zależność pozytywną między zmiennymi? Prosta będąca wykresem ma nachylenie dodatnie (tak, nie) -Czy stwierdzenie to jest prawdziwe? Prosta ilustrująca zależności miedzy dwiema zmiennymi ma takie same nachylenie w każdym punkcie (tak , nie) -Czy stwierdzenie to jest prawdziwe? Prosta ilustrująca zależności miedzy dwiema zmiennymi ma takie same nachylenie w każdym punkcie (tak , nie) -Czy stwierdzenie to jest prawdziwe ? Styczna do krzywej w punkcie maksimum lub minimum jest pozioma (tak, nie)
-Dla firmy krótkim okresem jest okres, w którym: b)Przynajmniej jeden czynnik produkcyjny jest stały -Dla każdej ceny powyżej ceny równowagi na rynku powstaje nadwyżka oferowanego produktu - powstaje nadmiar rynkowy (PRAWDA/FAŁSZ) -Dla każdej krzywej popytu opadającej na prawo, popyt jest elastyczny dla niskich cen (PRAWDA/FAŁSZ) -Dla rolników kiepskie zbiory są korzystniejsze, ponieważ popyt na produkty spożywcze jest nieelastyczny (TAK/NIE) -Długookresowy popyt na usługi kapitału dostarczonych przez pojedyncze przedsiębiorstwo jest doskonale (elastyczny /nieelastyczny) -Dobra luksusowe wyróżniają się dochodową elastycznością popytu (większą od jedności/ mniejszą od jedności). -Dobrami niższego rzędu nazywamy te: d/na które maleje popyt w miarę wzrostu dochodów konsumentów -Dobro X jest dobrem podrzędnym g a/dochodowa elastyczność popytu jest ujemna
-Dochód niezbędny danego czynnika produkcji to dochód, który dany czynnik produkcji musi przynieść jego właścicielowi aby …zapobiec przejściu danego czynnika do alternatywnego zastosowania… -Dodatkowy koszt ,jaki musi ponieść pracodawca w warunkach dwustronnego monopolu zatrudniając kolejnego pracownika wynosi zawsze tyle samo (prawda/ fałsz) -Doskonale elastyczna podaż pracy oznacza, że istnieje renta ekonomiczna (prawda, fałsz) -Doskonale elastyczna podaż pracy oznacza, że dochody pracowników (są, nie są ) dochodami niezbędnymi -Doskonale nieelastyczna podaż pracy oznacza, że dochód (jest, nie jest) rentą ekonomiczną -Dowolne dwie krzywe obojętności mają przynajmniej jeden punkt wspólny (prawda / fałsz) -Duoplol jest szczególnym przypadkiem oligopolu i przedstawia rynek na którym działa 3 producentów oferujących ten sam produkt- fałsz -Dyskryminacja cenowa ma miejsce wtedy gdy taki sam produkt sprzedawany jest w tym samym miejscu i czasie przy różnych cenach -prawda -Dyskryminacja cenowa / pierwszego /drugiego / trzeciego/ stopnia polega na sprzedazy poszczególnych jednostek danego produktu po różnych cenach dla różnych odbiorców
-Efekty skali odnoszą się do: c/Procesów produkcji, w których wszystkie czynniki są zmienne -Elastyczność jest miernikiem pozwalającym ocenić jedynie kierunek reakcji popytu i podaży na zmianę czynników je określających (PRAWDA/FAŁSZ)
-Firma może obliczyć swój produkt krańcowy: b/Określając przyrost produktu całkowitego spowodowany wzrostem zatrudnienia zmiennego czynnika wytwórczego a jednostką -Funkcja produkcji przedstawia zależność między wielkością produkcji a nakładami czynników produkcji (prawda/fałsz) -Funkcja Q=f (L, K, N) jest: b/Funkcją wieloczynnikową c/Funkcją długookresową d/Funkcją opisującą rosnące korzyści skali -Funkcję produkcji firmy najlepiej można przedstawić jako: b/Zależność między czynnikami produkcyjnymi a produktem
-Gdy podaż pracy jest doskonale elastyczna, to krzywa podaży pracy jest (pozioma, pionowa) -Gdy podaż pracy jest doskonale nieelastyczna, to krzywa podaż pracy jest (pozioma, pionowa) -Gdy użyteczność krańcowa jest równa zero , to użyteczność całkowita konsumpcji dobra osiąga maksimum (prawda / fałsz -Gdy wzrasta cena wiecznych piór b) Zmniejszy się wielkość popytu na wieczne pióra -Globalna podaż ziemi jest stała tylko w krótkim okresie (prawda/fałsz) -Gospodarstwo domowe kieruje się zasadą minimalizacji nakładów niezbędnych do zaspokojenia potrzeb (prawda / fałsz) -Gospodarstwo domowe rolnika jest podmiotem działającym w sferze produkcji (prawda /fałsz) -Graficzna ilustracja jednokierunkowej zależności pomiędzy ceną danego towaru, a ilością tego dobra oferowaną na rynku jest krzywa (podaży/popytu/dochodu) -Graficzną interpretacją nieliniowej zależności funkcyjnej między zmiennymi jest krzywa -linia krzywa
-Ile wynosi nachylenie krzywej nieliniowej mierzonej wzdłuż łuku ? Na osi X nastąpił wzrost z 2 do 4 a na osi Y spadek z 4 do 2,5 - -3/4 -Ilość danego czynnika produkcji w określonym momencie czasu określamy jako …zasób… -Im mniej elastyczna jest podaż pracy, tym (większy, mniejszy) jest udział renty ekonomicznej, gdyż im (wyższej, niższej) podwyżki płac trzeba, żeby przyciągnąć nowych pracowników, tym (wyższą, niższą) rentę ekonomiczną osiągają dotychczasowi pracownicy. - Im większa liczba i dostępność substytutów danego dobra, tym ( mniejsza /większa) elastyczność popytu na to dobro
-Izokoszta (linia jednakowego kosztu) pokazuje różne kombinacje …czynników produkcji…, które przy danych cenach producent może zakupić za posiadaną wielkość pieniędzy. -Izokwanta (krzywa jednakowego produktu) jest zbiorem wszystkich technicznie wydajnych kombinacji …czynników produkcji ..., które pozwalają wytworzyć określoną ilość danego produktu - Izokwanta to:b/Krzywa jednakowego produktu
-Jedną z głównych różnic pomiędzy oligopolem i konkurencją monopolistyczną jest-c)stopień współzależności między firmami -Jednym z głównych podobieństw pomiędzy oligopolem a monopolem jest zazwyczaj -b) nieefektywna /niewydajna /produkcja w długim okresie -Jednym z najważniejszych czynników wpływających na cenową elastyczność popytu na dane dobro jest: b/ dostępność substytutów -Jeśli produkt przeciętny i całkowity są większe od zera a produkt krańcowy równa się produktowi przeciętnemu, to produkt całkowityb/Jest dodatni i rośnie -Jeżeli cena dobra rośnie, a współczynnik cenowej elastyczności popytu jest większy od 1 to wydatki konsumenckie i przychody firmy ( rosną/maleją) -Jeżeli cena dobra rośnie - ceteris paribus -to wielkości podaży wzrośnie (PRAWDA/FAŁSZ) -Jeżeli cena dobra spada a elastyczność cenowa popytu jest większa od 1, to wydatki konsumentów i przychody firmy ( rosną/maleją) -Jeżeli dobro A i dobro B są substytutami to wzrost ceny dobra A spowoduje spadek wielkości popytu na dobro A i przesunięcie krzywej popytu na dobro B na prawo /PRAWDA/FAŁSZ) -Jeżeli dwa dobra są dobrami komplementarnymi, to wzrost cen jednego z nich spowoduje ( wzrost/spadek) popytu na drugie dobro. -Jeżeli elastyczność popytu na gruszki wynosi 1, to wzrost ceny o 2% spowoduje, że wielkość popytu (wzrośnie/maleje) o ………% -Jeżeli firma jest jedynym odbiorcą usług kapitału to ta krzywa podaży usług kapitału nie pokrywa się z krzywą przeciętnego kosztu kapitału (prawda /fałsz) -Jeżeli firma jest jedynym odbiorcą usług kapitału to krzywa podaży usług kapitału jest dla niego krzywą opadającą (prawda/fałsz) -Jeżeli firma zatrudnia czynniki produkcyjne do uzyskania produktu, to można wyznaczyć dla niej produkt całkowity, krańcowy i przeciętny. Produkty te a/opisują zależność między czynnikami produkcyjnymi a produktem -Jeżeli koszt przeciętny zmienny kształtuje się poniżej poziomu ceny wyznaczonej przez punkt równowagi przeds w krótkim okresie to może ono kontynuować działalność pomimo osiąganych strat- prawda -Jeżeli krzywa ma nachylenie równe zero to krzywa ta przechodzi przez początek układu współrzędnych (prawda, fałsz) -Jeżeli krzywa podaży jest pozioma, to podaż jest doskonale (elastyczna/nieelastyczna) -Jeżeli mieszana elastyczność popytu na ketchup w stosunku do zmiany ceny sosu grillowego wynosi 1, to spadek ceny sosu grillowego o 5% spowoduje wzrost popytu na ketchup o 5% (PRAWDA/FAŁSZ) -Jeżeli na rynku jest niedobór jabłek, to spowoduje on wzrost ich ceny i spadek wielkości popytu (PRAWDA/NIEPRAWDA) -Jeżeli popyt na dane dobro rośnie to przesuwamy się wzdłuż krzywej popytu (PRAWDA/FAŁSZ) -Jeżeli Pepsi i Coca-Cola mają mieszaną elastyczność popytu równa się 2 , a cena Pepsi wzrasta o 25%, to popyt na Coca-Colę wzrośnie o:/b/50% -Jeżeli pewna firma stworzy bardziej zróżnicowany produkt lub w odpowiedni sposób go wypromuje to będzie w stanie zmonopolizować dany segment rynku-prawda -Jeżeli popyt na kapustę jest nieelastyczny, to spadek ceny kapusty 2% spowoduje (wzrost/spadek) wielkości popytu o (więcej/mniej) niż 2 %. -Jeżeli popyt na papierosy jest nieelastyczny, to elastyczność cenowa popytu przyjmuje wartość większą od jedności (TAK/NIE) -Jeżeli popyt na ropę naftową jest nieelastyczny, to wartość bezwzględna wskaźnika cenowej elastyczności popytu przyjmuje wartości:a/większa od jedności -Jeżeli przedsiębiorstwo przesuwa się z jednego punktu na izokwancie do drugiego punktu na tej samej izokwancie, to:d/ Żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa -Jeżeli utarg marginalny jest mniejszy niż koszt marginalny to w celu max zysku całkowitego w krotkim okresie przeds powinno zwiększyć produkcje- fałsz -Jeżeli współczynnik cenowej elastyczności popytu na dane dobro wynosi 0,75 to popyt na ten produkt jest (elastyczny/nieelastyczny) . Oznacza to, że procentowa zmiana popytu jest (mniejsza/większa) niż procentowa zmiana cen. -Jeżeli współczynnik cenowej elastyczności popytu wynosi zero to popyt jest … doskonale nieelastyczny… Zmiana ceny (wywołuje/ nie wywołuje) tutaj zmiany popytu. -Jeżeli wzrasta podaż i popyt wówczas: c/ilość równowagi wzrośnie, ale cena równowagi może albo wzrosnąć albo ulec spadkowi, lub pozostać bez zmian -Jeżeli zmieni się cena jednego z czynników produkcji, to swoje położenie zmieni (izokwanta/izokoszta)
-Kartel jest skutkiem zmowy firm , która określa cenę produktów i udział w rynku każdej firmy -prawda -Każda z firm oligopolistycznych ma( silniejszą/ słabszą )pozycję aniżeli firmy monopolistyczne konkurencyjne -Każdy konsument pragnie znajdować się na jak najwyższej krzywej obojętności (prawda / fałsz) -Kiedy krzywa produkcji krańcowej znajduje się powyżej przeciętnej, wtedy ta ostatnia (rośnie/maleje) -Kombinacje dwóch dóbr leżące powyżej linii ograniczenia budżetowego są osiągalne przy określanych cenach i dochodzie pieniężnym (prawda / fałsz) -Komplementarność dobr polega na b)uzupełnianiu się dóbr przy zaspokajaniu konkretnej potrzeby -Konkurencja niecelowa przynosi przeds mniejsze korzyści niż konkurencja cenowa ze wzg na generowane koszty wprowadzenia inowacji oraz koszty sprzedazy- fałsz -Konsument nie potrafi ocenić użyteczności kupowanych dóbr a tym samym nie umie stworzyć indywidualnego systemu preferencji (prawda / fałsz) -Konsument powinien nabywać produkt do momentu w którym relacja użyteczności krańcowej produktu do jego ceny stanie się (większa niż / mniejsza niż / dokładnie taka sama jak) w przypadku wszystkich innych produktów -Konstrukcja izokoszty jest analogiczna do linii ograniczenia budżetowego konsumenta (prawda/fałsz) -Korzystające z wynajmowanych dóbr kapitałowych pojedyncze nieduże przedsiębiorstwo (nie ma wpływu/ ma wpływ) na wysokość stawki najmu tych dóbr -Korzyści skali to zmiany występujące w wielkości produkcji, gdy wszystkie czynniki są zmieniane (nieproporcjonalnie/proporcjonalnie) przy (zmienionej/nie zmienionej) metodzie produkcji -Krańcowa stopa substytucji informuje o tym, jak wiele - przy danej wielkości produkcji - jednostek kapitału zastępuje jedna jednostka …pracy.. -Krańcowa stopa substytucji kapitału przez pracę jest odwrotnością stosunku …produktów krańcowych... obu tych czynników -Krańcowa stopa substytucji określa ,jaką ilość dobra Y należy poświęcić w celu (zmniejszenia / zwiększenia) konsumpcji dobra X o jednostkę , w sytuacji ,gdy konsument pozostaje na tej samej krzywej obojętności , czyli (zmienia / nie zmienia) poziom zadowolenia z konsumpcji -Krótki okres jest definiowany jako:a/Okres, w którym przynajmniej jeden czynnik produkcyjny jest stały -Krótkookresowa podaż usług kapitału dostarczonych przez pojedyncze przedsiębiorstwo wolnokonkurencyjne jest doskonale elastyczna (prawda/fałsz) -Krzywa całkowitej produkcji ilustruje, w jaki sposób kształtuje się wielkość produkcji przy zastosowaniu czynnika zmiennego i …czynnika stałego… -Krzywa długookresowej podaży usług kapitału jest położona (wyżej/niżej) niż krzywa krótkookresowej podaży -Krzywa jednakowego (kosztu/produktu) przedstawia różne możliwości kombinacji czynników kapitału i pracy, przy założeniu (stałego/zmiennego) poziomu efektywności ogólnej -Krzywa krańcowego kosztu pracy monopsonu jest położona wyżej niż krzywa przeciętnego kosztu pracy, ponieważ ...wyższa płaca jest niezbędna do przyciągnięcia dodatkowych pracowników… -Krzywa podaży krótkookresowej monopolu ma nachylenie ujemne-fałsz -Krzywa podaży monopolu w krótkim okresie -b) występuje podaż punktowa -Krzywa podaży ziemi jest doskonale nieelastyczna (prawda /fałsz) -Krzywa podaży pracy monopsonisty jest równa:b)Przeciętnemu kosztowi pracy -Krzywa podaży usług kapitału dla pojedynczego przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego ? kosztu kapitału (prawda /fałsz) - Krzywa popytu monopolu pełnego ma nachylenie /dodatnie/ negatywne/
-Krzywa popytu na produkty monopolu ma nachylenie / dodatnie /ujemne/ -Krzywa popytu na ziemię to ujemnie nachylony odcinek krzywej krańcowego przychodu z produktu ziemi (prawda/fałsz) -Krzywa popytu pokazuje wielkości popytu przy wszystkich cenach (PRAWDA/FAŁSZ) -Krzywa rynkowego popytu na usługi kapitału jest prostą sumą krzywych popytu przedsiębiorstw (prawda/fałsz) -Krzywa utargu całkowitego jest przykładem relacji (liniowej / nieliniowej). -Krzywe objętości mają (dodatnie / ujemne) nachylenie (mogą / nie mogą ) się przecinać , są (wypukłe / wklęsłe ) w stosunku do początku układu współrzędnych ,jest (ich nieskończenie wiele/ tylko jedna)
-Które stwierdzenie jest fałszywe w odniesieniu do konkurencji monopolistycznej-d) koszty produkcji są kształtowane przez przeds -Które stwierdzenie jest nieprawdziwe c/popyt jest rosnącą funkcją ceny -Które z następujących dziedzin przemysłu można zakwalifikować do oligopolistycznych-d) wszystkie w/w-/czyli produkcja stali,,aut, wydawnictwo kart pocztowych/ -Które z poniższych dóbr zaliczysz do komplementarnycha) lewa rękawiczka i prawa rękawiczka -Który element jest wspólny dla wszystkich czterech form rynku-d) w krótkim okresie zysk przeds. może być dodatni zerowy lub ujemny w zależności od położenia krzywych kosztów przeciętnych
-Malejące efekty skali oznaczają, że produkcja rośnie …mniej niż proporcjonalnie… do wzrostu nakładów. -Mapa obojętności składa się z (trzech / wielu) krzywych obojętności o (różnym / takim samym ) poziomie obojętności i przedstawia gusty konsumentów -Model Cournota opiera się na założeniu jednorodności produktu oraz przyjęciu że koszty produkcji obydwu producentów są zróżnicowane Ponadto koszty marginalne pokrywają się z osią rzednych- fałsz -Model Cournota opiera się na założeniu że każdy z producentów duopolu ustala ( minimalne/ max) rozmiary produkcji , przyjmując że wielkość produkcji konkurenta pozostanie (zmieniona , niezmieniona) - Model pajęczyny - tłumione wahania cen i ilości, przedstaw graficznie i omów. Krzywa podaży jest bardziej pionowa, a popytu płaska -Model pajęczyny - wybuchowe wahania cen i ilości. Przedstaw graficznie i omów. Krzywa popytu jest bardziej pionowa, a podaży płaska -Monopol a) może przynosić straty i c) musi brać pod uwagę ceny czynników produkcji i koszty zmian technologicznych -Monopol jest formą rynku przeciwstawną do konkurencji doskonałej-prawda -Monopol osiąga zysk dodatni , jeżeli cena monopolowa jest / większa/ mniejsza / od kosztu całkowitego przeciętnego -Monopol zmienia rozmiary produkcji i wysokości ceny od momentu osiągniecia / minimalnego / max zysku / co ozn stan optimum / ekonomicznego /technicznego/ -Monopolista - d) wszystkie odp są błędne -Monopolista jest ceno biorcą- fałsz -Monopolista ma bardzo duży wpływ na cenę produkowanych towarów lub usług ,dlatego określamy go /ceno biorcę/ cenotwórcę/ -Monopolista nie jest od nikogo i niczego uzależniony -fałsz -Monopson jest to sytuacja gdy jest ....jeden pracodawca… a oligopson gdy jest …kilku wielkich pracodawców… -Monopson w porównaniu z doskonałym rynkiem pracy zatrudnia (więcej, mniej) pracowników. Temu zatrudnieniu odpowiada (wyższa, niższa) płaca -Monopson to-b)jeden nabywca towarów -Monopsonista i oligopsonista mają podobny wpływ na wysokość płac (prawda, fałsz)
-Nachylenie krzywej w każdym punkcie jest wyznaczone przez nachylenie stycznej wystawionej w tym punkcie (prawda /fałsz) -Nachylenie linii prostej na wykresie dążące do nieskończoności oznacza że zmienna niezależna przyjmuje (stałą / zmienną) wartość -Nachylenie linii prostej na wykresie równe zero oznacza ,że wartość zmiennej zależnej jest stała i nie zmienia się … przy zmianach wartości zmiennej niezależnej -Nachylenie prostej poziomej wynosi ..zero… a prostej pionowej nieokreślona -Na czym polega specyfika współczesnej funkcji produkcyjnej gospodarstwa domowego… pozyskania dochodów i praca zarobkowa
-Nadwyżka rynkowa to taka sytuacja w której: c/podaż przewyższa popyt, a ceny mają tendencję spadkową -Nadwyżkę konsumenta można określić jako różnicę pomiędzy całkowitą wartością przypisana przez konsumenta określonej liczbie jednostek danego dobra a całkowitą wartością rynkową tychże (liczoną jako iloczyn ceny i ilości dobra ) - (prawda / fałsz -Najmniejszą cenową elastycznością popytu charakteryzuje się a/ chleb
-Na konkurencyjnym rynku krzywa popytu przedsiębiorstwa na pracę jest podobna do krzywej popytu na pracę gałęzi (prawda, fałsz) -Na których z poniższych założeń opiera się model Cournota- a)jednorodny produkt -Nanosząc na jeden rysunek krzywą jednakowego produktu i linię jednakowego kosztu można określić… optymalną kombinacje czynników produkcji…, czyli taką, która pozwala osiągnąć dany poziom produkcji przy …najniższym koszcie… lub maksymalny poziom produkcji przy …danym koszcie… -Na popyt mają wpływ jedynie ceny rozpatrywanego dobra oraz poziom dochodów konsumentów ( PRAWDA/FAŁSZ) -Na poziom popytu na dane dobro wpływają koszty produkcji tego dobra (PRAWDA/NIEPRAWDA) -Na rynku konkurencji monopolistycznej popyt na dobra b)maleje wraz ze wzrostem ceny -Na rynku konkurencji monopolistycznej -występuje znaczna swoboda wejścia na rynek -Nie należy utożsamiać elastyczności popytu w danym punkcie krzywej, z nachyleniem krzywej popytu w tym punkcie bowiem elastyczność odnosi się do (bezwzględnych/względnych) zmian popytu i ceny, natomiast nachylenie dotyczy (bezwzględnych/względnych) zmian obu tych wielkości.
-Obniżenie ceny przez inne przeds z danego segmentu rynku ozn dla przeds które zdecydowało się na wczesniejszą obniżkę -spadek- wielkości sprzedazy oraz -spadek zysku ekonomicznego Oligopol w porównaniu z konkurencją monopolistyczną żąda (wyższej /niższej) ceny i oferuje (większą / mniejszą ) produkcję -Oligopol w porównaniu z konkurencją monopolistyczną żąda (wyższej / niższej) ceny i oferuje( większą / mniejszą/ taką samą) produkcję) -Oligopol występuje wówczas kiedy produkcja danego produktu opanowana jest przez niewielką liczbę przeds- prawda -Oligopolista który wycenia swój produkt tak jak monopolista produkuje w punkcie dla którego przychód krańcowy równy jest kosztowi krańcowemu i pobiera najwyzszą cenę na jaka pozwala mu popyt-prawda -Oligopolista który wycenia swój produkt tak jak przywódca cenowy będzie produkował i pobierał cene przy min przeciętnych kosztach całkowitych- fałsz -OPEC jest przykładem monopolu naturalnego- prawda -Opodatkowanie renty gruntowej-c)nie ma wpływu na wielkość popytu na ziemię -Optymalna kombinacja czynników produkcji (pracy i kapitału) ma miejsce wówczas, gdy stosunek krańcowego produktu każdego z czynników produkcji w wyrażeniu fizycznym do ich …ceny… będzie taki sam -Optimum produkcji to: a/Równowaga producenta c/Optymalna kombinacja czynników produkcji d/Punkt styczności izokoszty z możliwie najwyżej położoną izokwantą produkcji -Optymalna kombinacja czynników produkcji pozwalająca osiągnąć dany poziom produkcji przy najniższym koszcie, to w graficznym ujęciu punkt, w którym izokwanta odpowiadająca danemu poziomowi produkcji jest styczna do możliwie (najwyżej/najniżej) położonej linii jednakowego kosztu -Otrzymana płaca w monopsonie jest (wyższa, niższa) niż krańcowy przychód z produktu pracy. Quasi-renta odnosi się do (krótkiego, długiego) okresu
-Paradoks Giffena dotyczy (spadku/wzrostu) popytu na dobra (podstawowe/luksusowe) przy wzroście ich cen -Paradoks Veblena polega nab/wzroście zapotrzebowania na dobra prestiżowe przy wzroście ich ceny -Pierwsze prawo Gossena mówi że zadowolenie konsumenta z pierwszej konsumowanej jednostki dobra jest (mniejsze / większe) niż z drugiej i kolejnych. - Pionowa krzywa podaży ma elastyczność równą zero, co oznacza, że…Zmiana ceny nie wywołuje żadnych zmian wielkości podaży… - Podaż jest elastyczna w sytuacji, gdy jej krzywa przecina oś (rzędnych/odciętych) i nieelastyczna, gdy krzywa przecina oś (rzędnych/odciętych) -Podaż jest elastyczna względem ceny, jeżeli wartość współczynnika elastyczności jest (mniejsza/większa) od 1, nieelastyczna , gdy współczynnik przyjmuje wartość (mniejszą/większą) od 1, zaś sztywna , gdy wynosi dokładnie (zero/jeden) -Podaż usług kapitału dla pojedynczego przedsiębiorstwa działającego w warunkach doskonale konkurencyjnych jest doskonale elastyczna (prawda / fałsz) -Podaż usług kapitału dla pojedynczego przedsiębiorstwa działającego w warunkach doskonałej konkurencji jest wyznaczona przez rynkową stawkę najmu kapitału (prawda /fałsz) -Podaż ziemi na poszczególnych rynkach ziemi nie jest całkowicie nieelastyczna (prawda/fałsz) -Podwyższanie stawki podatku VAT spowoduje- c/przesuniecie krzywej podaży w lewo -Pojęcie struktura rynku ze wzg na stopień konkurencji odnosi się do a) opisu zachowań oraz siły rynkowej podmiotów gospodarczych -Położenie krzywej podaży nie zależy bezpośrednio od c/Dochodów konsumentów -Ponieważ ceny oligopolistów są sztywne , ponoszą oni straty gdy ich koszty krańcowe rosną- fałsz -Poole , ringi ,kartele i syndykaty nie są związkami trwałymi-prawda -Popyt jest krzywą nachyloną dodatnio (PRAWDA/FAŁSZ) -Popyt na czynniki produkcji jest popytem...pochodnym… ponieważ wynika z popytu na ...produkty... -Popyt na dobra podrzędne (maleje/rośnie) wraz ze wzrostem dochodu , tak więc współczynnik dochodowej elastyczności popytu na te dobra jest (ujemny/dodatni). Natomiast popyt na dobra normalne (maleje/rośnie) wraz ze wzrostem dochodu, co powoduje , że współczynnik dochodowej elastyczności popytu na te dobra jest (ujemny/dodatni) -Popyt na dobro przedstawia ilości dobra jakie konsumenci chcą nabyć przy różnych poziomach ceny (PRAWDA/FAŁSZ) -Popyt na dobro X spadnie gdy cena tego dobra wzrośnie ( PRAWDA/FAŁSZ)
-Popyt na usługi kapitału pojedynczego przedsiębiorstwa to inaczej… wynajmowanie dóbr kapitałowych -Popyt na usługi pojedynczego przedsiębiorstwa zależy od wielkości krańcowego przychodu z produktu kapitału (prawda/fałsz) -Popyt na żywność i dobra niższego rzędu jest (elastyczny/nieelastyczny) a na dobra wyższego rzędu ( elastyczny/ nieelastyczny) -Porozumienie dotyczące wspólnej polityki ustalania cen ,podziału rynków zbytu a także koordynacji planów inwestycyjnych- b)kartel -Poruszając się wzdłuż izokwanty zmieniają się proporcje między nakładami czynników produkcji (prawda/fałsz) -Postrzegana krzywa popytu jest -bardziej elastyczna niż proporcjonalna krzywa popytu na dobro danego przeds -Potok usług dostarczanych przez czynnik produkcji w pewnym okresie jest określany jako …strumień… -Poza dochodowe czynniki mające wpływ na podaż pracy - demograficzne ,wykształcenie ,miejsce zamieszkania -Poza dochodowe czynniki określające wydatki na konsumpcję- subiektywne , obiektywne -Pozapłacowe czynniki dochodowe mające wpływ na podaż pracy przez gospodarstwo domowe- podatki , kredyty ,zasiłki - Pozapłacowe korzyści z pracy mają wpływ na wielkość rynkowej podaży pracy (prawda, fałsz) - Prawo Engla stwierdza, że w miarę wzrostu przeciętnego dochodu na jednego członka rodziny, rośnie tylko ogólny popyt na dobra, nie zmienia się natomiast jego struktura (PRAWDA/FAŁSZ) -Prawo malejących przychodów informuje, że zwiększając nakład czynnika zmiennego osiągamy taki punkt, po przekroczeniu którego każda dodatkowa jednostka czynnika (zmiennego/stałego) przynosi coraz (większe/mniejsze) przyrosty produkcji Prawo popytu mówi, że c)występuje odwrotna zależność pomiędzy ceną, a wielkością popytu -Producentowi nie opłaca się podnosić ceny wyrobu, gdy cenowa elastyczność popytu jest duża ponieważ… Spowoduje to spadek popytu, korzyści ze wzrostu cen nie zostaną zniwelowane spadkiem sprzedaży … -Producentowi opłaca się podwyższać cenę wówczas, gdy współczynnik cenowej elastyczności popytu jest (większy/mniejszy) od 1. -Produkcja przeciętna obniża się, gdy krzywa produkcji krańcowej znajduje się (powyżej/poniżej) krzywej produkcji przeciętnej -Produkt marginalny jest mniejszy od produktu przeciętnego zawsze, kiedy produkt przeciętny rośnie (prawda/fałsz) -Produkt przeciętny mierzony jest (przyrostem produkcji w stosunku do przyrostu zatrudnionych/wielkością produkcji na jednego zatrudnionego) -Produkt, w którym przedsiębiorstwo osiąga maksymalny poziom produkcji przy danym koszcie całkowitym, określa najbardziej efektywną kombinację nakładów czynnika pracy i kapitału (prawda/fałsz) -Produkty i usługi monopolisty są sprzedawane po cenie równowagi-fałsz -Proporcjonalna krzywa popytu jest analizowana w sytuacji gdy zmianie ceny dóbr badanego przeds -towarzyszą -zmiany cen dóbr oferowanych przez konkurencje -Proporcjonalna krzywa popytu jest -stała w krótkim okresie i zmienna w długim okresie -Prosta przechodzi przez punkty o współrzędnych (x=5 ;y=13) oraz (x=3 ;y=8). Ile wynosi jej nachylenie ? -2,5 -Przechodząc na (wyższe / niższe) krzywe obojętności konsument uzyskuje coraz większe wartości użyteczności z konsumowanych koszyków dóbr -Przedsiębiorstwo działające na rynku konkurencji niedoskonałej i znajdujące się w stanie równowagi oferuje na rynku mniejsza ilośc dóbr po wyższej cenie w porównaniu z przeds doskonale konkurencyjnym- prawda -Przeds działające na rynku konkurencji niedoskonałej jest ograniczone w swoich decyzjach cenowych przez popyt rynkowy -prawda -Przedsiębiorstwo monopol. Jest przedsiębiorstwem -non profit- fałsz -Przedsiębiorstwo monopistyczne maksymalizuje utarg całkowity Uc jeżeli ustali wielkość produkcji w punkcie w którym -c) utarg krańcowy Uk jest równy 0 -Przedsiębiorstwo może obliczyć swój produkt marginalny: b/Dzieląc przyrost produktu całkowitego przez przyrost czynnika zmiennego -Przedsiębiorstwo na rynku konkurencji monopolistycznej -może -wpływać na przesunięcie krzywej popytu na dane dobro za pomocą konkurencji niecelowej -Przeds na rynku konkurencji monopolistycznej wyznacza cenę za pomocą punktu Chamberlinga- fałsz -Przedsiębiorstwo osiąga zysk normalny kiedy zysk ekonomiczny -wynosi zero -Przesuwanie się całej krzywej rynkowej podaży pracy od zmiany płac (prawda, fałsz) -Przez krańcowy przychód z produktu danego czynnika rozumiemy krańcowy przychód przedsiębiorstwa, czyli ..przyrost całkowitego przychodu (utargu) przedsiębiorstwa uzyskamy dzieki zatrudnieniu dodatkowej jednostki tego czynnika… -Przy analizowaniu przywództwa cenowego o niskich kosztach przyjmuje się założenie że oligopoliści wytwarzają (jednorodne/zróżnicowane) produkty -Przychód marginalny monopolu / spada /rosnie / wraz ze wzrostem wielkości produkcji -Przy danych nakładach finansowych (kosztach), firma poszukuje optymalnych kombinacji czynników produkcji, pozwalającej osiągnąć maksymalny poziom produkcji. Wybieramy tutaj (najwyżej/najniżej) położoną izokwantę styczną do linii jednakowego kosztu -Przykładem monopolu jest-c) jedyna klinika chirurgii estetycznej w regionie - Przy wysokiej cenowej elastyczności popytu producent ma większe pole manewru w zakresie ( podwyżek/obniżek) cen, a mniejsze w zakresie (podwyżek/obniżek) cen. - Przyrost produkcji jest tym większy im więcej, ceteris paribus, zatrudniamy pracowników (prawda/fałsz) -Przy wprowadzeniu ceny minimalnej powstaną ( braki/nadwyżki) podaży. -Przy wysokim poziomie ceny popyt na dane dobro jest nieelastyczny, a przy niskim popyt na dane dobro jest wysoce elastyczny (PRAWDA/FAŁSZ) -Przy założeniu stałości cen dwóch dóbr tworzących koszyk konsumenta , wzrost dochodu spowoduje przesuniecie się linii ograniczenia budżetowego równolegle w dół (prawda / fałsz) -Punkt przecięcia krzywej kosztów krańcowych z krzywą kosztów przec całkowitych to- b) optimum techniczne -Punkt równowagi konsumenta -jest to punkt styczności linii ograniczenia budżetowego z jak (najwyżej / najniżej) położoną krzywą (popytu / obojętności) -Punkt równowagi przedsiębiorstwa wolnokonkurencyjnego optymalizującego wykorzystanie nakładów danego czynnika produkcji (przy stałych nakładach pozostałych czynników) to punkt przecięcia...krańcowego przychodu z produktu danego czynnika z krańcowym kosztem tego czynnika…
-Rosnące efekty skali oznaczają, że produkcja rośnie …więcej niż proporcjonalnie… do wzrostu nakładów. -Równowaga duopolu Chamberlina (jest / nie jest taka sama ) jak równowaga monopolu pełnego -Równowaga przeds ozn znalezienie takiej kombinacji -cena wielkość podaży-która przy danych kosztach umożliwia osiągniecie - maksymalnego zysku -Równowaga rynkowa to stan zawsze długookresowy (PRAWDA/FAŁSZ) -Różnicowanie produktu ma miejsce gdy -c)kupujący dostrzegają różnice w produkcji wielu firm na tym samym rynku -Rynek oligopolu charakteryzuje się tym że b)pełna informacja o rynku
-Skrajnymi strukturami rynku są a) konkurencja doskonala i monopol pełny -Spadek podaży oznacza, że wielkości podaży maleje przy każdej cenie (PRAWDA/FAŁSZ) -Spadek zainteresowania konsumentów spowoduje przesunięcie krzywej popytu na lewo (PRAWDA/ FAŁSZ) -Spadł popyt na pomidory i wzrosła podaż pomidorów. Jak ukształtuje się cena i ilość transakcji popyt i podaż. -Stawka wynajmu dóbr kapitałowych jest …odsetkiem.. wartości użytkowanego kapitału -Strategie maksimu prowadza do rozwiązań optymalnych w grach w sumie o zero-prawda -Szeregi czasowe pokazują jak zmieniają się …wielkości ekonomiczne w czasie
-To, czy dany czynnik uważany jest za stały czy zmienny, zależy od długości rozpatrywanego okresu (prawda/fałsz) -Towary produkowane przez monopolistę -b)są jednorodne lub zróżnicowane
-Ujemna wartość współczynnika dochodowej elastyczności popytu świadczy o tym, że analizowane jest dobro podrzędne (PRAWDA/FAŁSZ) -Ustalenie ceny minimalnej oznacza ,że dobro nie może być sprzedawane (powyżej /poniżej) -Uzasadnij, które z następujących dóbr mogą mieć krzywą popytu o pozytywnym nachyleniu: diamenty, żelazo, chleb, piłka? Diamenty, ponieważ na rynku tego dobra może wystąpić efekt Veblena -Użyteczność krańcowa maleje wtedy ,gdy konsumpcja (maleje / rośnie) -Użyteczność (krańcowa ,całkowita ) rośnie tak długo aż użyteczność (krańcowa, całkowita)stanie się ujemna. Użyteczność krańcowa może się stać ujemna ,jeśli konsument otrzyma zbyt (dużo / mało) jednostek dobra .Jeżeli użyteczność krańcowa stanie się ujemna ,to użyteczność całkowita (rośnie / maleje)
-Warunek konieczny max zysku monopolu pełnego to-a) Uk=Kk -W długim okresie firma:b/Posiada tylko zmienne czynniki wytwórcze -W długim okresie zysk przeds na rynku konkurencji monopolistycznej może być dodatni zerowy ujemny w zależności od położenia długookresowej krzywej kosztu przeciętnego -fałsz -We wszystkich strukturach rynkowych sytuacje równowagi przeds na rynku wyznacza punkt zrównania utargu krancowego z kosztem krańcowym -Wielkość zatrudnienia w warunkach monopsonu jest identyczna z wielkością zatrudnienia w dwustronnym monopolu (prawda/ fałsz) -W kapitalizmie czysty monopol nie występuje- fałsz -W którym w niżej wymienionych przypadków podaż jest doskonale nieelastyczna:b/obraz Van Gogha -W modelu Chamberlina duopolisci dochodzą do przekonania że najlepszym rozwiązaniem jest (nie równy/ równy) podział zysku monopolowego - W modelu konkurencji monopolistycznej w porównaniu z konkurencją doskonałą -b)podaż dobra jest niższa a cena jest wyższa -W modelu oligopolu -d) występuje niewielka liczba sprzedawców i wielu kupujących -W monopolu czystym produkt firmy / ma substytuty/ nie ma substytutów/ co ozn że elastyczność mieszana popytu jest /równa zero / mniejsza od zera/ -Wpływ cenowej elastyczności popytu na wysokość utargu całkowitego będzie miał szczególne znaczenie dla przedsiębiorstw (doskonale konkurencyjnych /monopolistycznych) -W punkcie równowagi konsumenta krańcowa stopa substytucji zrównuje się ze stosunkiem cen dwóch dóbr znajdujących się w optymalnym koszyku (prawda / fałsz) -W przypadku monopolu presja na wprowadzenie postępu technicznego i obniżenie kosztów produkcji jest / większa / mniejsza/ niż w konkurencji doskonałej -W przypadku niskiej cenowej elastyczności popytu producent ma większą swobodę w zakresie ( podwyżki/obniżki) cen, a mniejszą w zakresie (podwyżki/obniżki) cen. -W przypadkach ustalenia urzędowych cen maksymalnych na towary ,sprzedawcom nie wolno stosować cen (wyższych / niższych) -W przypadku konk monop. dobra na rynku są c) zróżnicowane i posiadaja substytuty -W przypadku konkurencji monopolistycznej na rynku występuje wielu sprzedawców - producentów Ich siła monopolowa jest mała ,tak jak nadwyżki odbieranej konsumentom I dlatego konsumenci godzą się na utratę części realnych dochodów w zamian za istotna korzyść jaką daje im możliwość dokonania wyboru spośród różnorodnych dóbr-prawda -W przypadku konkurencji monopolistycznej występuje całkowity brak barier wejścia na rynek i opuszczenia rynku- fałsz
-W sytuacji gdy Epp < 1, utarg całkowity:b/ maleje wraz ze spadkiem ceny -Wszystkie dobra mają swoje substytuty ( PRAWDA/FAŁSZ) -Wszystkie krzywe podaży wychodzące z początku układu współrzędnych mają elastyczność …równą jedności… -W teorii użyteczności w stosunku do zachowania się konsumenta zakłada się że użyteczność (jest / nie jest) liczbowo wymierna ,a w teorii obojętności założenie to (jest / nie jest) przyjmowane jako obowiązujące -W warunkach dwustronnego monopolu na rynku pracy , podwyżka płac może być osiągnięta bez konieczności redukcji zatrudnienia (prawda/fałsz) -W warunkach dwustronnego monopol- b)poziomy fragment krzywej podaży pracy pokrywa się z krzywą kosztu krańcowego pracy -W warunkach konkurencji monopolistycznej rywalizacja za pomocą cen uznawana jest za mało opłacalną skuteczniejsze jest-b)różnicowanie produktów -W warunkach konkurencji niedoskonałej przychód krańcowy jest niższy od ceny-prawda -W warunkach oligopolu zmiana ceny przez jedna z firm (ma/ nie ma) wpływu na zachowanie się pozostałych przeds w gałęzi -Wydajność (produkcyjność) pracy wpływa na konkretną ilość pożądanej pracy, wyznaczając punkt nadanej krzywej popytu na pracę (prawda, fałsz) -Wykres funkcji popytu jest przykładem zależności (pozytywnej / negatywnej) -Wykresy pokazujące zależność między dwiema zmiennymi konstruowane są przy przyjęciu założenia ceteris paribus .Oznacza ono że … nie zmieniają się wszystkie inne czynniki wpływające na wielkość zmiennej zależnej -Wymień dwa czynniki determinujące podaż pracy- płaca , liczba osób o określonych kwalifikacjach
-Wymień dwie ekonomiczne funkcje gospodarstwa domowego… konsumpcyjna , produkcyjna -Wysokość renty gruntowej zależy tylko od podaży ziemi (prawda/fałsz) -W warunkach oligopolu zmiana ceny przez jedną z firm (ma /nie ma ) wpływu na zachowanie się pozostałych przeds w gałęzi -W założeniach konkurencji monopolistycznej przyjmuje się że dobra na rynku są /zróżnicowane i posiadają liczne substytuty -Wzrost dochodów konsumentów spowoduje przesunięcie krzywej popytu na lewo (PRAWDA/FAŁSZ) -Wzrost popytu może być spowodowany (wzrostem atrakcyjności danego dobra dla klienta/ spadkiem cen substytutów) -Wzrost stawek płac dla pracowników spowoduje przesunięcie krzywej podaży ( w prawo w dół/ w lewo w górę) -Wzrost wydajności pracy prowadzi do wzrostu podaży i odzwierciedlony zostanie przesunięciem krzywej podaży w prawo (PRAWDA/FAŁSZ)
-Zakładając wysoką elastyczność popytu na batoniki Mars, wzrost ich ceny spowoduje (wzrost/spadek) całkowitego przychodu z ich sprzedaży, bowiem (wzrost/spadek) popytu na batoniki będzie relatywnie (wyższy/niższy) niż wzrost ich ceny. -Zaobserwowano stałą zależność, według której wzrostowi czynnika zmiennego, przy innych czynnikach stałych, odpowiada tendencja do (wzrostu/spadku) dynamiki przychodów -Zjawisko polegające na tym że im więcej dobra konsument posiada tym mniejszej satysfakcji dostarcza mu każda kolejna jednostka tego dobra ,nazywamy … malejącą użytecznością krańcową…Użyteczność osiąganą z każdej skonsumowanej jednostki nazywamy …użytecznością krańcowąUżyteczność osiągana ze wszystkich skonsumowanych jednostek dobra nazywamy… użytecznością całkowitą -Złamana krzywa popytu oligopolu nie służy do analizy krzywej popytu w konkurencji monopolistycznej ponieważ -a)firmy w ramach konk monopol. nie są tak wzajemnie współzależne jak firmy oligopolistyczne -Zmienna niezależna to taka zmienna która… wpływa na zachowanie innej zmiennej (zależnej) -Zmiana podaży może być skutkiem zmiany b/technologii d/podatków -Zmiana wielkości popytu wymuszona zmianami cen rozpatrywanego dobra znajduje odzwierciedlenie w ( przesunięciu się/ruchu wzdłuż) krzywej popytu.
-Zmiany płac powodują przesunięcia wzdłuż krzywej rynkowej podaży pracy (prawda, fałsz) - Zmiany w cenie ziemi są przede wszystkim wynikiemb) zmian w popycie na ziemię
-Znak „+” przy wskaźniku mieszanej elastyczności popytu wskazuje, że analizowane dobra są (niezależne/substytucyjne/komplementarne) względem siebie, a znak „-'' oznacza, że są to dobra (luksusowe/komplementarne/substytucyjne)
-Żeby cena minimalna skutkowała powinna zostać ustalona ( powyżej/ poniżej) ceny równowagi -Żeby skutkowała cena maksymalna powinna być ustalona (powyżej /poniżej)ceny równowagi |
SPADŁY ZARÓWNO POPYTU NA POMIDORY JAK I PODAŻ POMIDORÓW. Przedstaw graficznie zmiany popytu i podaży, cena i ilość transakcji oraz omów Na rynku pomidorów zmniejszy się wielkość transakcji. Natomiast cena równowagi będzie zależała od siły popytu i podaży.
WZROSTOWI POPYTU NA POMIDORY TOWARZYSZY SPADEK PODAŻY POMIDORÓW. Jak zmieni się popyt, podaż, cena, ilość transakcji. Przedstaw zmiany graficznie i omów. Wzrostowi popytu towarzyszy spadek podaży. Cena równowagi znacznie wzrośnie, nie możemy natomiast ustalić wielkości transakcji w równowadze skoro nie znamy siły zmian popytu i podaży.
SPADEK CEN CZYNNIKÓW PRODUKCJI SPRAWIŁ, ŻE PLONY POMIDORÓW SĄ WYSOKIE. Jak zachowają się wówczas główne parametry rynku ( cena , ilość transakcji, popyt, podaż) Krzywa popytu jest stała. Przedstaw graficznie i omów. Następuje zwiększenie funkcji podaży oraz przesuniecie się krzywej podaży w prawo z S1 do S2. oznacza to że wielkość podaży zostaje zwiększona na każdym poziomie ceny. W wyniku tego wzrostu podaży przy nie zmienionym popycie następuje zmiana ceny równowagi i jej ukształtowanie się na poziomie niższym.
SPADŁ POPYT NA POMIDORY I WZROSŁA PODAŻ POMIDORÓW. Jak ukształtuje się cena i ilość transakcji popyt i podaż. W przypadku spadku popytu na pomidory i wzroście podaży pomidorów nie do określenia jest wielkość transakcji. Cena równowagi pomidorów znacznie spada, czyli spadek popytu i wzrost podaży prowadzi do spadku ceny równowagi, a wzrost popytu i spadek podaży do jej wzrostu.
MODEL PAJĘCZYNY - TŁUMIONE WAHANIA CEN I ILOŚCI, PRZEDSTAW graficznie i omów. Krzywa podaży jest bardziej pionowa, a popytu płaska. Cena jest instrumentem przywracania równowagi rynkowej. Nachylenie krzywej podaży jest większe niż krzywej popytu, występują tłumione, czyli zmniejszające się wahania cen, tłumione ilości oferowanych produktów, wahania struktur. Jeżeli nachylenie krzywej podaży jest mniejsze niż krzywej popytu, czyli wahania cen zwiększają się. Na rys. 1 początkowej cenie C1 odpowiada podaż w okresie następnym na poziomie I2.przy popycie I1 mamy nadwyżkę podaży nad popytem. Nowa niższa cena spowoduje, że podaż w następnym okresie I3 będzie niższa od I2. powstanie niedobór dóbr. Żeby oczyścić rynek, cena zgodnie z krzywą popytu ustali się na poziomie C3 >C2 . wzrost ceny spowoduje wzrost podaży w okresie następnym do poziomu I4> I3. Widać tutaj że wytrącenie rynku ze stanu równowagi uruchamia procesy zmierzające do przywrócenia równowagi, czyli wahania cen i ilości są coraz mniejsze. Pajęczyna jest tkana od zewnątrz do środka.
MODEL PAJĘCZYNY - WYBUCHOWE WAHANIA CEN I ILOŚCI. Przedstaw graficznie i omów. Krzywa popytu jest bardziej pionowa, a podaży płaska. Jeżeli nachylenie krzywej podaży jest mniejsze niż krzywej popytu to wahania cen i ilości mają wybuchowy charakter, czyli zwiększają się. Tutaj pajęczyna jest odśrodkowa- czyli jest tkana od środka na zewnątrz, wytrącenie rynku z równowagi uruchamia procesy które prowadzą do jeszcze większej nierównowagi. Ta teoria odnosi się do określenia cen przez popyt i podaż do warunków wolnego rynku. Jeśli ceny są elastyczne nadwyżki popytu lub podaży doprowadzają cenę do poziomu równowagi.
PROSTA PRZECHODZI PRZEZ PUNKT O WSPÓŁRZĘDNYCH (X=5 ;Y=13) ORAZ (X=3 ;Y=8). ILE WYNOSI JEJ NACHYLENIE ? ∆y = y2-y1 8-13 = 2,5 ∆x x2-x1 3-5 ILE WYNOSI NACHYLENIE KRZYWEJ NIELINIOWEJ MIERZONEJ WZDŁUŻ ŁUKU ? NA OSI X NASTĄPIŁ WZROST Z 2 DO 4 A NA OSI Y SPADEK Z 4 DO 2,5 ∆x =4-2=2, ∆y=2,5-4=-1,5 ∆y = -1,5 = -3/4 ∆x 2 |
|
|
|
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
finanse-sciaga, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Finanse
MIKROEKONOMIA -PYTANIA, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Mikroekonomia
sciaga z finansow drukowac aktualna, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Finanse
finanse sciaga 3, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Finanse
wzory Finanase przedsiebiorstw, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Finanse
Testy 5 ekonomika podatkowa, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Ekonomika podatkowa
FINANSE[1][1], Politechnika Śląska ZiIP i inne, Finanse
finanse(2), Politechnika Śląska ZiIP i inne, Finanse
Finanse publiczne i rynki finansowe, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Finanse
finanse lokalne, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Finanse
FINANSE ciga, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Finanse
finanse1, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Finanse
Wprowadzenie do Matlaba w97, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Mechanika
Interpretacja geometryczna, Politechnika Śląska ZiIP i inne, Matematyka
więcej podobnych podstron