0000037

ci do pracy, wyznaczają czynności, jakie może dany inwalida wykonywać oraz przeciwwskazania do zatrudnienia, ustalają datę powstania i stopień inwalidztwa.

Mianem inwalidy określa się osobę, która, z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, jest całkowicie lub częściowo niezdatna do zatrudnienia.

W zależności od stopnia niezdolności do pracy zarobkowej KlZ-y kwalifikują do jednej z 3 grup inwalidzkich, bądź też mogą orzekać, że inwalidztwa nie istnieje.

Grupa inwalidzka III obejmuje osoby, których zdolność do zarobkowania została w istotny sposób ograniczona wskutek:

1) częściowej niemożliwości wykonywania dotychczasowej pracy lub 2) całkowitej utraty zdolności wykonywania dotychczasowej pracy, ale z zachowaniem możliwości innego, zazwyczaj niżej klasyfikowanego zatrudnienia, do którego wystarczają posiadane kwalifikacje ogólne i przygotowanie zawodowe.

Inwalidztwo III grupy wiąże się więc z utratą zdrowia przy równoczesnym ograniczeniu możliwości zachowania dotychczasowego zarobku.

Do II grupy inwalidzkiej należą osoby w ogóle niezdolne do zatrudnienia w normalnych warunkach pracy.

Grupę inwalidzką I stanowią ludzie niezdolni do wszelkiej pracy zarobkowej, a ponadto wymagający opieki i pomocy innej osoby. Nie ma przeszkód do zaliczenia do I lub II grupy inwalidzkiej osób, które zdolne są do pracy zarobkowej w specjalnie przystosowanych warunkach i na odpowiednio przygotowanych stanowiskach pracy.

KlZ-y wydają orzeczenia o inwalidztwie na wniosek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w celach rentowych oraz na wniosek terenowych Zespołów Opieki Zdrowotnej dla osób starających się o:

1)    szkolenie zawodowe lub zatrudnienie w warunkach przewidzianych dla inwalidów,

2)    dla osób ubiegających się o uzyskanie świadczeń i pomocy z tytułu opieki społecznej,

3)    dla osób ubiegających się o przyznanie prawa do nabycia pojazdów mechanicznych inwalidzkich,

4)    dla osób starających się o przyznanie prawa do bezpłatnego korzystania ze świadczeń lekarskich i zaopatrzenia ortopedycznego.

Ponadto upoważnione do kierowania na komisje KIZ-u są wydziały finansowe urzędów miejskich oraz biura urzędów gminnych dla osób ubiegających się z powodu inwalidztwa o ulgi w podatkach i opłatach oraz wydziały przemysłu tych urzędów w sprawach osób starających sią o zezwolenie na prowadzenie przerobu surowców włókienniczych i skórzanych.

Osoba skierowana na badania KIZ-u powinna przedstawić odpowiednie dokumenty w postaci zaświadczenia o stanie zdrowia wydanego przez lekarza, pod którego opieką Się znajduje, oraz historię choroby. W pierwszej instancji orzekają o inwalidztwie komisje obwodowe; od ich decyzji można odwołać się w ciągu 14 dni do wojewódzkiej komisji lekarskiej, która po ponownym zbadaniu ma prawo zmienić decyzję komisji obwodowej. Istnieje również możliwość odwoływania Się do Sądów Pracy Ubezpieczeń Społecznych. KlZ-y mają również prawo wydawania orzeczeń bez badania chorego, zaocznie, na podstawie posiadanej dokumentacji lekarskiej, w przypadku gdy wezwany nie może stawić się osobiście z powodu choroby.

Realizacja planowego zatrudnienia inwalidów leży w gestii terenowych Zespołów Opieki Zdrowotnej w ramach służb specjalnych (Dz. Urz. MZiOS nr 12 z 1975 r.). Do ich obowiązków należy:

1)    poradnictwo zawodowe dla inwalidów i innych osób niepełnosprawnych,

2)    szkolenie zawodowe inwalidów,

3)    dobór pracy i zatrudnienie inwalidów i innych osób wymagających zatrudnienia w warunkach specjalnych,

4)    zapewnienie zatrudnionym inwalidom szczególnej opieki socjalno-bytowej.

Inwalidzi, którzy nie mają zawodu lub ze względu na typ kalectwa nie mogą pracować w zawodzie wyuczonym czy dotąd wykonywanym, korzystają w zależności od stanu zdrowia, wykształcenia i wieku z następujących form przygotowania zawodowego.

1)    nauki w normalnych szkołach zawodowych, jeżeli sprawność fizyczna i umysłowa na to pozwala (ustalono, że dopuszczalna liczba dzieci kalekich w klasie nie może przekraczać 4 uczniów),

2)    nauki w zakładach rehabilitacji zawodowej (jeśli ze względu na stan zdrowia nie kwalifikują się do nauki w normalnych szkołach), które to zakłady umożliwiają przezawo-dowanie osobom dorosłym. Należy tu wymienić szczególnie Zakład Rehabilitacji Przemysłowo-Zawodowej Górniczego Ośrodka Rehabilitacyjnego w Reptach Śląskich oraz Sanatorium Rehabilitacyjne Reumatologiczno-Ortopedyczne w Śre-

157