16

2. Wykonanie ćwiczenia

1.    Przygotować kartę pomiarową umożliwiającą zanotowanie rodzaju materiału i wymiarów próbki, a także danych dotyczących parametrów przyrządu i samej próby gięcia, niezbędnych do jej wykonania.

2.    Wykonać potrzebne pomiary.

3.    Zacisnąć próbkę w uchwytach przyrządu w taki sposób, aby jej długość swobodna l (rys. 4.3b) wynosiła 8-rl2 mm (próbka o grubości ok. 2 mm). Wymiar / powinien być jednakowy na całej szerokości próbki.

4.    Nastawić dynamometr maszyny wytrzymałościowej na zakres pomiarowy wynoszący co najmniej 1000 kN. Przy nieobciążonej maszynie doprowadzić wskazania dynamometru do zera. W przypadku zastosowania komputerowego układu rejestracji siły i przemieszczenia, przygotować go do pomiarów.

5.    Przyrząd razem z próbką zamocować w górnym uchwycie maszyny, a następnie przesunąć dolny uchwyt na taką wysokość, aby umożliwić luźne połączenie belki 7 przyrządu ze strzemionami (rys. 4.3a).

6.    Uruchomić maszynę, powodując oddalanie się jej uchwytów. Cały czas prowadzić rejestrację siły w funkcji przesunięcia uchwytów maszyny. Gięcie przerwać, gdy najmniejsza szczelina pomiędzy ściętymi powierzchniami szczęk 2 zmniejszy się do l,5-r2,0 mm.

7.    W celu wyznaczenia odkształceń sprężystych wygiętej próbki odciążyć ją częściowo (np. do ok. 50-r80 kN) a następnie obciążyć ją powtórnie, rejestrując jednocześnie przebieg siły P. Gięcie prowadzić dalej aż do chwili, gdy szczelina między ściętymi powierzchniami szczęk 2 zmniejszy się do ok. 0,5 mm. Otrzymany wykres powinien być podobny do pokazanego na rys. 4.4.

8.    Odciążyć próbkę i zdjąć przyrząd.

3. Opracowanie sprawozdania

Celem sprawozdania z realizacji doświadczalnej części ćwiczenia jest wyznaczenie dla badanego materiału przebiegu krzywych o_g(r_w/g) i k(r_w/g). Realizacja tego zadania na podstawie wykresu zarejestrowanego podczas gięcia próbki wymaga wykonania następujących prac cząstkowych:

1. Na zarejestrowany wykres gięcia próbki należy nanieść układ osi współrzędnych w sposób zgodny z opisem podanym w pkt 1.1.3. Wartość P_Q określa zależność

(4.11) . Prosta przedstawiająca odkształcenie sprężyste w początkowej fazie gięcia powinna biec równolegle do prostej gięcia sprężystego zarejestrowanej na końcu wykresu. Wyznaczenie początku układu osi współrzędnych (mP^f) pokazano na rys. 4.4. Aby w przyjętym układzie osi współrzędnych zarejestrowana krzywa przedstawiała zależność o_g(g/p_c), należy określić podziałki obu osi. Wynikają one ze związków

(4.12)    i (4.17).

83