423

//. Akcesja Polski do Unii Europejskiej 423

395.    Prawne ranty integracji znalazły podstawowy wyraz w Konstytucji z 1997 roku. Po pierwsze, określiła ona zakres i istotę integracji, upoważniając (art. 90 ust. 1) - na podstawie umowy międzynarodowej - do przekazania „[... | kompetencji organów władzy państwowej w niektórych sprawach” na rzecz organizacji międzynarodowej lub organu międzynarodowego. Transfer kompetencji nie może jednak oznaczać transferu suwerenności (zob. pkt 47) i dlatego przekazanie kompetencji może dotyczyć tylko niektórych spraw i może odbywać się tylko na podstawie umowy międzynarodowej (tzn. aktu. którego zawarcie zależy od woli strony, jaką jest Polska), a umowa ta wymaga szczególnego trybu ratyfikacji. Po drugie, konstytucja określiła szczególną procedurę ratyfikacyjną traktatów dotyczących „[...] przekazania kompetencji organów władzy państwowej” (art. 90 ust. 2-4; zob. pkt 397). Po trzecie, konstytucja określa miejsce prawa Unii Europejskiej w krajowym '.nządku prawnym (art. 91; zob. pkt 405-406). Nie zajęto się natomiast w konstytucji innymi skutkami członkostwa Polski w Unii, co w przyszłości spowoduje zapewne konieczność uzupełnienia jej przepisów (zwłaszcza gdyby doszło do włączenia Polski do strefy euro i związanego z tym ograniczenia pozycji NBP, zob. pkt 313). Po czwarte, z całokształtu przepisów konstytucyjnych odczytywanych na tle przebiegu prac nad konstytucją, w trakcie których akceptująco zakładano perspektywę akcesji Polski do Unii Europejskiej, należy wyprowadzić zasadę przychylności procesowi integracji europejskiej i współpracy międzynarodowej. Determinuje ona sposób wykładni zarówno konstytucji, jak i innych aktów polskiego prawa, co od dawna jest podkreślane zwłaszcza w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (zob. wyroki: z 27 września 1997 roku, K 15/97; z 28 stycznia 2003 roku, K 2/02; z 27 maja 2003 roku, K 11/03; z 21 kwietnia 2004 roku, K 33/03; z 31 maja 2004 roku, K 15/04; z 2 lipca 2007 roku, K 41/05), jak i w doktrynie. Niemniej stosowanie wykładni przychylnej dla prawa europejskiego ma też swoje granice i „[...] w żadnej sytuacji nie może ona prowadzić do rezultatów sprzecznych z wyraźnym brzmieniem norm konstytucyjnych i niemożliwych do uzgodnienia z minimum funkcji gwarancyjnych, realizowanych przez konstytucję” (wyrok TK z 11 maja 2005 roku, K 18/04; zob. też wyrok TK z 27 kwietnia 2005 roku. P 1/05).

Procedura akcesji, jak też następnie obecność Polski w Unii Europejskiej wymagała stworzenia wielu regulacji ustawowych. Należy wymienić zwłaszcza:

-    ustawę z 14 marca 2003 roku o referendum ogólnokrajowym (zob. pkt 397);

-    ustawę z 23 stycznia 2004 roku - Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego (dalej: owPE; zob. pkt 398);

-    ustawę z 11 marca 2004 roku o współdziałaniu Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (zob. 401),

a także odpowiednie zmiany w regulaminach Sejmu i Senatu.

396.    Proces harmonizacji polskiego prawa z porządkiem prawnym Unii Europejskiej rozpoczął się już ponad dziesięć lat temu, a pierwsze prawne ramy nadał mu Układ Stowarzyszeniowy podpisany w 1991 roku, a wprowadzony w życie w 1994 roku. Było to zadanie bardzo poważne, bo wymagało rewizji setek aktów normatywnych, tak aby