Choroby lasu0061 jpeg

Czy nasze lasy rzeczywiście są chore?

Choroby lasu to procesy twórcze, bo zapowiadają zmiany

- cytat z publikacji kolegi

Przedstawione wcześniej informacje wskazują, że procesy chorobowe drzew - w przeciwieństwie do uszkodzeń powodowanych przez owady - mają charakter skryty i niespecyficzne symptomy wykazują swą obecność w sytuacji znacznego już zaawansowania destrukcji. W niewielu zaledwie przypadkach obserwuje się zgodność między stopniem porażenia drzew- a nasileniem symptomów chorobowych. Dobrym, aczkolwiek negatywnym przykładem, jest choroba powodowana przez H. annomtn, gdyż zróżnicowana ilościowo obecność patogenu w- korzeniach (stopień zasiedlenia) w sposób wymierny uzewnętrznia się w- koronach drzew, powodując nie tylko skrócenie przyrostów pędów i bio-metrię igieł, ale także znaczne zmniejszenie przyrostu bieżącego. W przypadku wystąpienia dodatkowego czynnika stresowego u takich drzew, np. równoczesnej defoliacji na skutek żeru owadów czy też przedwczesnego opadania igieł w wyniku wzmożonej aktywności grzybów wywołujących osutkę jesienną, przyspieszenie i nasilenie symptomów chorobowych jest jeszcze bardziej wyraźne.

U sosny rosnącej w młodniku na gruncie porolnym w warunkach stwierdzonej obecności H. annosum w systemach korzeniowych (grzybnia w- licznych pniakach pozostających na powierzchni) defoliacja igieł powoduje znaczny wzrost tempa zamierania drzew (po 5 latach średnio o 15%), zaś u pozostałych drzew zmiany w aktywności przyrostu rocznego. Po 5 latach od defoliacji drzew, całkowicie pozbawionych igieł jednorocznych, dwuletnich lub połowy liczby wszystkich igieł w^T koronie, średni przyrost wysokości był mniejszy o 13%, zaś średni przyrost pierśnicy o 26%, w porównaniu z drzewami niezde-foliowanymi.

Liście drzew- uszkadzanych przez owady są często atakowane przez bytujące w tkankach grzyby, np. dęby przez mączniaka (Microsphaera alphitoides), sosna przez grzyby powodujące przedwczesne opadanie igieł (Cyclaneusma minus, Sderophoma pithy-ophila). Dodatkowo, zmniejsza to powierzchnię asymilacyjną liści, wpływ na efektywność fotosyntezy i prowadzi do zmniejszenia przyrostów rocznych. Progresja infekcji le-talnych oraz postępująca kolonizacja pow-oduje dalsze osłabienie fizjologiczne i większą podatność drzew- na jeszcze większe stresy i uszkodzenia przy kolejnych anomaliach pogodowych i defoliacjach spowodowanych przez owady.

Ubytek liści i zamieranie pędów w- koronie może być zatem wynikiem sytuacji stresowej i źródłem stresu dla drzew. Są to wyraźne, choć przyczynowo zróżnicowane symptomy świadczące o uszkodzeniu mechanizmów funkcjonowania drzewa jako całości.

T