choroby opłucnej1

2. Zapalenie opłucnej (Pleuritis)

Istota choroby. Jest to proces zapalny dotykający błony surowiczej otaczającej płuca (opłucna trzewna) i/łub błony wyściełającej ścianę klatki piersiowej (opłucna ścienna). Stan zapalny przebiega z wydzielaniem dużej ilości płynu - wysięku bogatego we włóknik - gromadzącego się w jamie opłucnej i odpowiedzialnego za dużą bolesność i trudności w oddychaniu. W większości wypadków zapalenie opłucnej ma charakter wtórny, objawowy w stosunku do innych, wcześniej występujących chorób. Jest objawem groźnym, zagrażającym życiu.

Przyczyny t przebieg. Do zapalenia dochodzi na skutek przeniesienia procesu zapalnego z obszaru płuc w przypadku pęknięcia ścian oskrzełików, pęcherzyków, ropni, obecności infekcji lub wędrówki łarw pasożytów. Zapalenie rozwija się również w przypadku zainfekowania obecnego tam wcześniej przesięku. Może być też efektem ran perforujących ścianę klatki piersiowej.

Przebieg zapalenia opłucnej może być ostry łub przewlekły - i zależy od schorzenia podstawowego i wywołujących je przyczyn. Klinicznie wyróżnia się fazę początkową - suchą, i fazę późniejszą -wilgotną, W fazie suchej gromadzący się płyn może być w całości wchłaniany, a wytrącający się włóknik odpowiada za dużą bolesność, tworzenie się złepów i zrostów na powierzchni opłucnej. W dalszej fazie gromadzi się coraz większa ilość płynu (na skutek utrudnionego wchłaniania) uciskającego płuca, co prowadzi do poważnych zaburzeń w oddychaniu.

Objawy kliniczne. Zależą od nasilenia i tempa rozwoju zmian.

zły stan ogólny: niepokój, ograniczenie ruchu, postawa ulgowa, wysoka ciepłota wewnętrzna ciała, tachypnoe, rozwój w czasie niewydolności oddechowej i krążeniowej; objawy związane z chorobą pierwotną, podstawową; kaszel: wilgotny lub suchy, napadowy, bolesny; oglądaniem - jedno lub obustronne powiększenie klatki piersiowej;

omacywaniem - podwyższenie miejscowej ciepłoty, bolesność, obecność ewentualnych drżeń; opukiwaniem - początkowo bolesność, w fazie wilgotnej - stłumienie horyzontalne; osłuchiwaniem - początkowo możliwe tarcia, potem osłabienie szmerów oddechowych ponad stłumieniem horyzontalnym, poniżej brak szmerów oddechowych. Z drugiej strony kompensacyjne zaostrzenie szmerów oddechowych;

Rozpoznanie. Po uwzględnieniu następujących elementów: objawy kliniczne,

analiza płynu pobranego z jamy opłucnej (patrz tabela 1),

ewentualnie, w stanach wątpliwych - badanie RTG, wykonywane z duża ostrożnością. Rokowanie. Zależy od stanu zwierzęcia, uwzględniającego możliwość usunięcia przyczyn. Z reguły jest złe.

Leczenie. Winno być szybkie i intensywne, zwierzę powinno być hospitalizowane;

punkcja diagnostyczna powinna być połączona z usunięciem pewnej ilości płynu by poprawić warunki oddychania i krążenia. Wykonać ją należy podobnie jak podczas hydrothorax;

po stwierdzeniu obecności wysięku, jamę opłucnej należy przepłukiwać fizjologicznymi roztworami aseptycznych płynów. Na zakończenie można wprowadzać do jamy opłucnej wodne roztwory antybiotyków. Wszystkie czynności należy wykonywać ostrożnie i powoli. Płukania należy powtarzać do momentu uzyskania jasnego, przejrzystego płynu;

intensywna terapia ogółna: wodna, wodno - elektrolitowa i przeciwinfekcyjna, swoiste postępowanie przyczynowe: ogólne stosowanie antybiotyków, leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, ewentualnie chirurgiczne korekcje rany.