cysty
jpeg

17

17

Współczesne lekarskie postępowanie w niektórych chorobach narządowych koni

V Międzynarodowo Targi Techniki, Technologii i Organizacji Weterynaryjnej PRO ANIMALI '98

Rudolf Stolla, Martin Mai

Rozpoznawanie i leczenie cyst błony śluzowej macicy klaczy

Wprowadzenie

Głównymi przyczynami zaburzeń płodności u klaczy są niewątpliwie stany zapalne błony śluzowej macicy i liczne anomalie w zakresie cyklu rujowego. które często są związane z zaburzeniami czynnościowymi (dysfunkcją) jajników. Dopiero od czasu wprowadzenia do diagnostyki lekarsko-weterynaryjnej badań ultrasonograficznyeh i endoskopii względnie wziernikowania macicy można było ustalić związek przyczynowy pomiędzy obecnością cyst błony śluzowej macicy a niepłodnością. W niniejszym artykule omówiono etiologię ewolucji cyst w obrębie endomelrium i ich znaczenie w niepłodności, jak również metody rozpoznawania i leczenia tej przypadłości, aktualnie pozostające do dyspozycji lekarzy wet. praktyków. Głównym zagadnieniem jest możliwość zastosowania terapii laserowej, opisanej przez autorów artykułu.

Etiologia

Cysty błony śluzowej macicy występują w postaci pęcherzyków wypełnionych płynem, które mogą być umiejscowione na powierzchni śluzówki lub w jej głębszych warstwach. Średnica tych tworów wynosi zazwyczaj 5-10 mm, jednak niekiedy przekracza 50 mm przy czym mogą występować jako cysty jedno- i kilkukomorowc. Ilość cyst jest bardzo zróżnicowana. Często klacze posiadają tylko jedna cystę. U starszych klaczy hodowlanych rozpoznawano w jednej macicy po kilka, a nawet tuzin cyst.

Cysty endometrium nie należą do rzadkości, ponieważ są one obecne u 15-20% starszych klaczy. Jaskrawym na to dowodem jest fakt, iż omawiana przypadłość dotyczy nieomal wyłącznie tych klaczy, które wyźrebily się przynajmniej jeden raz i w większości przekraczały dziesiąty rok życia. Tego rodzaju obserwacje świadczą o narastaniu częstotliwości pojawiania się cyst macicznych odpowiednio do wieku zwierzęcia.

Mechanizm tworzenia się cyst błony śluzowej macicy nie został dotychczas w pełni wyjaśniony, jednakże zc względu na jego powiązanie z ciążą należy przyjąć, że ciąża sprzyja wykształceniu się tych tworów. Czynnikiem etiologicznym ewolucji cyst są przypuszczalnie zaburzenia w odpływie limfy, uwarunkowane mechanicznym obciążeniem ciężarnej macicy i niekorzystnym położeniem w jamie brzusznej starzejącego się narządu rozrodczego. Oprócz związanych z wiekiem i ciążą zaburzeń drenażu limfy, co utożsamia się z cystami naczyń Iim-fa tycznych.