elementy kompozycji fotograficznejA

figury. Linie takie mogą ją przecinać lub leżeć poza nią. Takich figur geometrycznych może być na obrazie kilka, jednakże o wiele łatwiej jest skomponować obraz, posiłkując się tylko jedną, zdecydowaną figurą.

Może się zdarzyć, żc wewnątrz figury geometrycznej znajdą się przed-mioty ważne tematycznie, względnie odpowiedniki tematu głównego. Nie zmienia to istoty układu plastycznego obrazu.

Kompozycja w polu figury geometrycznej, oczywiście poprawnie zrealizowana, jest wielkim ułatwieniem dla artysty, gdyż skupiając najważniejsze elementy obrazu prowadzi do układu zwartego.

Pola figur geometrycznych, służące nam jako podstawa układu geometrycznego. mogą być ograniczone liniami prostymi, względnie krzywymi. Z prostolinijnych stosujemy trójkąty i czworokąty. Stosujemy różnego typu trójkąty: równoboczne, równoramienne, rzadziej równoramienne prostokątne, wszelkie trójkąty nieforemne. Należy zwrócić uwagę, że kompozycja w polu trójkąta, którego najdłuższy bok Jest ponad 3 razy dłuższy od najkrótszego, traci swą czytelność plastyczną. Trójkąt staje się „linią". Z czworokątów stosowane są prostokąty, kwadraty, romby, rzadziej trapezy. Wielobokl o większej ilości boków niż 4, np. pięciokąt foremny, jako figury pokrywają z dużym przybliżeniem koło i mogą być traktowane jako koło.

Z pól, ograniczonych liniami krzywymi, najczęściej stosowane są kola i elipsy o różnym mlmośrodzie.

Pola figur geometrycznych, w których zamykamy układ obrazu, nic powinny w zasadzie być umieszczane na obrazie ani centralnie, ani symetrycznie. Poszczególne ich boki można umieszczać równolegle do boków obrazu, najczęściej do jego podstawy.

Zmiana światła lub punktu widzenia zmienia całkowicie obraz przedmiotu. Zmiana ta może być tak duża, że na dwóch zdjęciach, z dwóch różnych punktów ten sam przedmiot będzie wyglądał zupełnie inaczej.

Dzieje się tak dlatego, że zmiana punktu widzenia (ustawienia kamery) powoduje zmianę układu perspektywicznego przedmiotu na płaskim obrazie.

Na ustalenie punktu widzenia wpływają dwa czynniki: kierunek, z którego obserwujemy przedmiot, i odległość od punktu widzenia do przedmiotu. “) Zmieniając kierunek widzenia, oglądamy przedmiot z różnych stron. Jeśli przedmiot ten nie jest kulą, jego obraz geometryczny ulega zmianom. Nawet tak prosta bryła jak sześcian może przybierać na obrazie nieskończenie wielką ilość postaci. Gdy mamy do czynienia z przedmiotami o złożonych kształtach, a w praktyce zawsze tak się dzieje, dysponujemy nieskończenie wielką ilością możliwych obrazów.

Obraz widziany z tego samego punktu i w tym samym kierunku jest Inny dla oka ludzkiego i inny dla obiektywu fotograficznego. Obiektyw automatycznie rejestruje skróty perspektywiczne, oko ludzkie natomiast przesyła otrzymane za pomocą światła bodźce do mózgu, który je analizuje. Ostateczny obraz, który widzi człowiek, jest oceniony przez jego mózg, zmieniony, „wytłumaczony'', tj. skonfrontowany z zasobem wiadomości człowieka. Dlatego człowiek nie dostrzega w dużym stopniu wielu skrótów perspektywicznych. Widząc odległy przedmiot wiemy,

") Punkt widzenia, czyli kierunek, z którego obserwujemy przedmiot 1 odległoóć od obserwator* do przedmiotu, warunkuje obraz perspektywiczny widzenia ludzkiego Na perspektywę obrazu (otogratlczcogo wpływa również kąt widzenia aparatu.

85