Imm02

F AGOCYTY JEDNOJĄDRZASTE    2.1 1

Markery aktywacji na komórkach B obejmują IL-2R o wysokim powinowactwie i inne receptory dla czynników wzrostu, i różnicowania Jak IL-3, IL-4, II.-5 i IL-6 (p. Rozdział 9). Wszystkie te receptory zostały sklonowane i zsekwencjonowanc. Wykryto również receptory dla transferyny (CD7I) i zwiększoną ekspresję cząsteczek MHC klasy II. Cząsteczka CD23 (FceRII,

Ryc. 2.24. Śmierć komórki plazmatycznej przez apoptozę. Komórki plazmatyczne żyją krótko i następnie umierają przez apoptozę (samobójstwo komórki). Zwróć uwagę na zmiany w chromatynie jądrowej, które są charakterystyczne dla apoptozy.

receptor dla IgE o niskim powinowactwie) występuje na mysich i ludzkich aktywowanych komórkach B i uczestniczy w prowadzeniu komórek w kierunku proliferacji. CD38, nie obecna na dojrzałych ludzkich komórkach B, bywa stwierdzana na końcowo zróżnicowanych komórkach plazmatycznych (podobnie, jak w bardzo wczesnych stadiach rozwoju komórek B). Cząsteczki PCA-1 stwierdza się tylko w okresie różnicowania komórek B do komórek plazmatycznych. Komórki pamięci wewnątrz ośrodków rozmnażania w grudkach wtórnych (p. Rozdział 10) nie wykazują ekspresji IgD lub CD22.

Markery aktywacji na komórkach NK obejmują cząsteczki MHC klasy II.

■ FAGOCYTY JEDNOJĄDRZASTE

Układ fagocytów jednojądrzastych posiada dwie główne funkcje wykonywane przez dwa różne typy komórek wywodzące się ze szpiku:

•    „Profesjonalne” makrofagi fagocytujące, których przeważającą rolą jest usuwanie poszczególnych antygenów.

•    Komórki prezentujące antygen, których rolą jest pobranie, przetworzenie i prezentacja antygenu komórkom T.

Sieć fagocytującyeh makrofagów tkankowych, razem z komórkami śródbłonka i komórkami wielojądrzastymi, nazywano uprzednio „układem siateczkowo-śródbłonkowym” (reticuloen-dothelial system, RES).

Fagocytujące makrofagi stwierdza się w wielu narządach

krążące monocyty krwi

Układ fagocytów jednojądrzastych

komórki Kupffera w wątrobie

śródkłębkowe mezangium nerki

monocyty

komórka śródbłonka naczyniowego

przestrzeń okotozatokowa f komórka śródblonkowa _/e® komórka wątrobowa L®

błona podstawna

komórka

mezangium

śródbłonek

podocyt

pneumocyt i typu II    i

makrofag

przestrzeń

powietrzna

oj pneumocyt T" typu I

błona podśtawna

włosowate

makrofagi błony surowiczej

imesothebumi

biona podstawna włókna retikulinowe

makrofag

naczynie

włosowate

Ryc. 2.25. Układ fagocytów jednojądrzastych obejmuje monocyty krwi i fagocyty osiadłe w tkankach lub przytwierdzone do warstwy śródbłonkowej włosowatych naczyń krwionośnych. Makrofagi osiadte w wątrobie są znane jako komórki Kupffera, podczas gdy osiadte w nerce zwane są śródkłębkowymi komórkami mezangium. Makrofagi pęcherzyków płucnych lub błony surowiczej (np. otrzewnowej) są przykładem makrofagów „wędrujących”. Mikroglej mózgu zawiera komórki, które wnikajądo mózgu w okresie około urodzeniowym i różnicują się w komórki osiadte.