K 343a(1)

Wskaźnik natężenia hałasu

Nowy Elektronik 343-K

Wskaźnik hałasu ułatwi nam ocenę hałasu, czy jest na stałym poziomie, czy zmienia się w zależności np. od pory dnia. Do zobrazowania natężenia dźwięku służy linijka składająca się z 10 diod LED.

Hałas jest wszędzie. Na ulicy wytwarzają go pojazdy mechaniczne. w domu różne urządzenia elektrotechniczne. Przed hałasem nie ma ucieczki. Zawsze będzie większy lub mniejszy. Zresztą z badań przeprowadzonych przez naukowców jasno wynika, że człowiek potrzebuje hałasu. Oczywiście nie takiego jaki wytwarza cywilizacja, alo naturalnego będącego v/ przyrodzie, czyli szumu wiatru, fal morskich, padającego deszczu itp. Z przeprowadzonych eksperymentów wynika, że zamknięcie człowieka w komorze dźwiękoszczelnej zwiększa jego stres I zdenerwowanie. Z drugiej strony nadmierny hałas prowadzi do joszcze gorszego samopoczucia, a w skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do agresji. No cóż człowiek jest częścią przyrody i powinien z nią żyć w symbiozie. Zaprojektowany wskaźnik nie uchroni nas przed hałasem, ale przy jego pomocy możemy próbować zredukować domowe źródło hałasu do minimum. Wskaźnik jest nieoceniony np. podczas prac nad wyciszaniem komputera lub ustawianiem pralki czy lodówki. Układ jest na tyle prosty w montażu, że może go wykonać nawet laik.

Budowa i działanie

Schemat został przedstawiony na rys.1. Wskaźnik hałasu został wykonany na dwóch układach scalonych i niezbędnych elementach towarzyszących. Dźwięk docierający do mikrofonu zamieniany jest na prąd elektryczny. Jednak jest on zbyt mały. aby mógł bezpośrednio wysterować LM3914. dlatego został użyty podwójny wzmacniacz operacyjny TL072. Wzmacniacz pracuje w podstawowej konfiguracji ze sprzężeniem zwrotnym. W U1A za sprzężenie odpowiedzialny jest potencjometr montażowy Pi. a we wzmacniaczu U1B rezystor R6. W pierwszym wzmacniaczu możemy regulować sprzężenie zwrotne, a co za tym idzie jego wzmocnienie. W drugim wzmacniaczu wzmocnienia ma stałą wartość. Aby wzmacniacze pracowały prawidłowo z jednym napięciem zasilania, do wejścia odwracającego trzeba podać połowę napięcia zasilania. Uzyskano to stosując dzielnik rezystorowy R3, R4. Wzmocniony sygnał poprzez prostownik jednopołówkowy wykonany na diodzie D11 i poddany filtracji przez kondensator C5 trafia na wejście drugiego układu scalonego. Drugim układem jest LM3914, który już wielokrotnie był szczogółowo opisywany. Ale dla przypomnienia kilka podstawowych informacji. LM3914 jest monolitycznym układem scalonym przetwarzającym poziom napięcia wejściowego na ciąg sygnałów prądowych sterujących dziesięciopunktową linijką LED, przy czym diody mogą zapalić się punktowo lub tworzyć linijkę świetlną. Przełączanie odbywa się za pomocą wyprowadzenia MOD pin 9. Bez względu na tryb pracy zapalanie kolejnych diod LED następuje ze skokiem co 3dB. Wynika z tego, że skala jest logarytmiczna. Napięcie zasilania LM3914 może mleć wartość od +3V do + 25V.

Wskaźnik hałasu nie jest wyskalowany w żadnych wartościach. Jego zadaniem nie jest pomiar hałasu, lecz stwierdzenie czy w pomieszczeniu natężenie hałasu wzrasta, spada, czy utrzymuje się w normie. Aby wskaźnik stał się miernikiem, należałoby zmienić mikrofon z charakterystyką liniową i przeprowadzić kalibrację miernika. Najlepiej dokonać tego przy pomocy innego miernika natężenia dźwięku. Potencjometrem P1 możemy ustawić wzmocnienie wzmacniacza mikrofonowego, a tym samym czułość wskaźnika.

Montaż i uruchomienie

Montaż układu Jest prosty i może go przeprowadzić każdy. Po wzrokowym sprawdzeniu płytki drukowanej wlutowuje-my zwory i wszystkie elementy poza półprzewodnikami. Następnie wlutowujemy diody LED D1-D10 i diodę D11. Przy wlutowy-waniu LED należy zwrócić uwagę, aby nie zamienić diody z katodą. Dłuższa końcówka diody to anoda. Po wlutowanlu diod pozostało wlutować dwa układy scalone. Jest to czynność stosunkowo prosta i chyba nie wymaga szczególnych wyjaśnień.