polski ubior3

pozycję w imporcie tkanin włoskich zajmowały atłasy i adamaszki. Obie te tkaniny wykonywano splotem atłasowym, który polega na oddalaniu od siebie punktów splotu osnowy i wątku. Kupcy włoscy przywozili też tkane splotem płóciennym tafty, kitajki, „konawaczc“ i „tabiny“, które różniły się od innych tkanin wykonywanych tym samym splotem nic tylko grubością przędzy, ale i tym, że po zdjęciu z warsztatu poddawane były tzw. procesowi kalandrowania. Polegał on na prasowaniu pod dużym ciśnieniem specjalnym ciężkim wałem metalowym lub skórzanym, który zgniatał w niektórych miejscach włókno tkaniny i odciskał na niej efektowne, falujące smugi, odbijające światło inaczej niż pole tła. Kalandrowanie lub morowanie, które było wynalazkiem Dalekiego Wschodu, stosowano też przy lekkich tkaninach wełnianych, zwanych czamletami, używanych chętnie na ubiory mieszczańskie i pokrycia futrzanych ubiorów męskich i kobiecych.

Ze Wschodu, głównie z Persji i Turcji, przywożono do Polski za pośrednictwem Ormian kosztowne złotogłowia, adamaszki i atłasy oraz popularne muchajery i czamlcty, tkane z najgorszych gatunków wełny owczej, a niekiedy nawet i koziej. Z Turcji przywożono też jedwabie tkane w poprzeczne barwne szlaki, używane do przepasywania żupanów. Oprócz tkanin importowano ze Wschodu skóry safianowe, bogato zdobioną broń i pochodzące przeważnie z Brussy (Bursy) wyroby złotnicze.

Podobnie jak w okresie wcześniejszym, najbardziej ceniono w Polsce sukna flamandzkie, angielskie, holenderskie, a szczególnie ich odmianę zwaną falcndyszem, którego produkcję rozpoczęto u nas dopiero po wojnie trzydziestoletniej. Z Anglii sprowadzane były również tkaniny średniej jakości, jak na przykład karazja. Śląsk dostarczał oprócz sukna dobrej jakości tanich kirów, tkanin półwełnianych, bawełnianych, barchanów i flaneli. Barwy tkanin były w XVI wieku intensywne zarówno w wełnie, jak i jedwabiu, lecz ze względu na używane do farbowania szlachetne barwniki roślinnego pochodzenia, nawet przeciwstawne połączenia barw dobrze z sobą harmonizowały. Wytwory przemysłu zachodniego przedostawały się do Polski przede

53