wd 2
1

Dieta o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych

Celem i zadania:

-    dostarczenie organizmowi wszystkich niezbędnych skł. pokarmowych oraz zwiększonej ilości błonnika z redukcją podaży nasyconych kwasów tłuszczowych, cholesterolu i cukrów prostych

-    obniżenie stężenia lipidów, a szczególnie cholesterolu we krwi oraz zapobieganie rozwojowi miażdżycy tętnic i jej powikłań

Zastosowanie:

-    hiperlipidemie, hipercholesterolemia, dyslipidemia

-    choroby na tle miażdżycowym (choroba niedokrwienna serca, zawał, udar mózgu, chromanie przestankowe, itp.)

-    cukrzyca

-    zespól polimetaboliczny

Dieta o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych

Uwagi technologiczne i ogólne:

-    zastępowanie tłuszczów zwierzęcych olejami roślinnymi (rzepakowy, sojowy, kukurydzianego, oliwa z oliwek itp.) dodawanymi na surowo

-    ograniczenia margaryn twardych, przemysł, pieczywa cukierniczego i batonów - unikanie izomerów trans kwasów tłuszczowych

-zmniejszenie podaży pełnotłustych przetworów mlecznych, żółtek jaj i wyeliminowanie podrobów -cholesterol

-    zwiększenie podaży źródeł naturalnych przeciwutleniaczy (karoten, wit. C, E, polifenole) i fitosterole (stanole i sterole)

-    nie przekraczać 50% udziału w podaży białka, białka zwierzęcego bogatego w metioninę i zwrócić uwagę na pokrycie zapotrzebowania na wit. B₆, B₁₂ i kwas foliowy - przeciwdziałanie homocysteinemii

-    u osób z otyłością (zwłaszcza brzuszną) redukcja podaży energii

-    korzystny wzrost aktywności fizycznej

Dieta o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych

Charakterystyka:

-    spożycie białka, witamin i skł. mineralnych zgodnie z zapotrzebowaniem

-    ograniczenie nasyconych kwasów tłuszczowych do 10% en. diety

-    częściowe zastąpienie ich jednonienasyconymi do 15% en. diety oraz wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi (6 - 10% energii z diety)

-stosunek kwasów wielonienasyconych cj-6 do w-3 jak 4-5 do 1

-    kontrola spożycia cholesterolu do 200-250 mg/dobę

-    podaż tłuszczu ogółem nie więcej niż 25-30% energii

-    podaż błonnika (zwłaszcza rozpuszczalnego) podwyższona

-    ograniczenie spożycia węglowodanów łatwowchłanialnych (wysoka glikemia poposiłkowa, wzrost poziomu TG i VLDL, wzrost poziomu insuliny)

-    ograniczenie podaży NaCI do 6g/dobę (nadciśnienie)

Uwagi technologiczne i ogólne:

-    należy ograniczyć ostre techniki obróbki termicznej (smażenie, pieczenie) wprowadzające tłuszcz do potraw a preferować gotowanie, gotowanie na parze, smażenie bez tłuszczu, duszenie bez obsmażania czy pieczenie na grilu lub w folii - unikanie nadtlenków

-    zakaz wielokrotnego używania tłuszczów do smażenia_

Dieta o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych

Produkty wskazane:

-oleje roślinne (rzepakowy, sojowy, kukurydzianego, oliwa z oliwek itp.) najlepiej dodawanymi na surowo

-    margaryny miękkie, reestryf i kowane wzbogacone staniolami

-    tłuszcze rybie i tłuste ryby morskie (kw. tłuszczowe uj-3: EPA, DHA)

-    warzywa i owoce bogate w błonnik rozpuszczalny (pektyny, gumy), kw. foliowy, wit B₆, fitosterole, polifenole i wit. antyoksydacyjne

-    produkty zbożowe z pełnego przemiału, strączkowe, ziemniaki

-    mleko i przetwory o obniżonej zawartości tłuszczu

-    produkty typu „light”_mniej tłuszczu i cukru

Produkty przeciwskazane:

-    tłuszcze zwierzęce (smalec, słonina, łój, masło) pełnotłuste przetwory mleczne, tłuste mięso i wędliny

-    podroby (móżdżek, wątroba, nerki) i żółtka jaj - ograniczyć

-    cukier, słodycze, słodzone napoje

-    margaryny twarde, pieczywo cukiernicze, batony (trans izomery)

Korzystne działanie niewielkich ilości alkoholu (30 - 20g) nie upoważnia do zalecenia jego spożycia